Chống
Bành Trường dịch - 28/06/2020
Mặt trời mọc trên
sông Mê Kông ở ngoại ô Phnom Penh vào ngày 1 tháng 6 năm 2020. (Ảnh AFP)
Mực nước của con sông lớn
nhất Đông Nam Á có thể ở mức thấp nhất trong vòng một thế kỷ.
Lượng mưa thấp, nhiệt độ
cao và các quy định lỏng lẻo về xây đập góp phần vào mực nước thấp nhất trong lịch
sử của sông Mê Kông, gây ảnh hưởng to lớn đến cuộc sống, ngành nông nghiệp và
ngư nghiệp của khu vực và dẫn đến sự khô cạn nhanh chóng.
Các
con đập của Trung Quốc kiểm soát dòng chảy của con sông dài 4.350 km (km) bắt nguồn từ
vùng cao nguyên Tây Tạng, đi qua Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt
Nam. International Rivers (Tổ Chức Quốc Tế về Sông Ngòi), một tổ chức phi
chính phủ bảo vệ môi trường (NGO), lưu ý rằng có bảy con đập dọc theo sông Mê
Kông ở Trung Quốc vào năm 2019 – với 20 kế hoạch đang được xây dựng. Những
con đập này đã ảnh hưởng đến mực nước trong thập kỷ qua.
Năm ngoái, thủy triều của
dòng sông đã giảm xuống mức thấp kỷ lục, làm chết cá và đe dọa hàng triệu sinh
mạng con người. Do mực nước giảm, một số quốc gia thành viên ASEAN như
Lào, Thái Lan, Việt Nam và Campuchia đã phải chật vật với nạn hạn hán nghiêm trọng.
“Đây có thể
là mực nước thấp nhất trong vòng 1 thế kỷ qua, có thể còn tệ hơn nữa trong thời
gian sắp tới” Brian Eyler, Giám
đốc Chương trình Đông Nam Á của Trung tâm Stimson Center – một tổ chức tư duy
có trụ sở tại Washington, nhằm thúc đẩy hòa bình và an ninh quốc tế cho biết
như vậy. Hình ảnh vệ tinh của tổ chức này cho thấy mực nước ở Tam giác vàng,
khu vực giữa các biên giới Myanmar, Lào và Thái Lan gặp nhau, thấp hơn vào
tháng 7 năm ngoái so với mức thấp nhất thế kỷ trước vào tháng 4/2016.
Các con đập trên
sông Mekong. Nguồn: Sông quốc tế
Eyler, tác giả của một cuốn
sách có tựa đề ‘Những ngày cuối cùng của dòng sông hùng mạnh’, cho biết có kế
hoạch cho 500 con đập mới sẽ được xây dọc sông Mê Kông – mà tác động của nó sẽ
là vô định.
Khí hậu thay đổi
Theo Trung tâm Nghiên cứu
Chiến lược và Quốc tế (CSIS), 500.000 người đã phải dời đi do thiên tai liên
quan đến thời tiết trên khắp Đông Nam Á cho đến năm 2020. Bão Phanfone và
Vongfong nhiệt đới đã tấn công Philippines vào năm nay trong khi thủ đô của
Indonesia đã hai lần bị ngập lụt bởi lũ lụt trên toàn khu vực.
Từ năm 2008 đến 2018,
54,5 triệu người đã phải di dời do thiên tai liên quan đến thời tiết trên khắp
Đông Nam Á.
Biến đổi khí hậu vẫn là một
trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sự ổn định lâu dài trong khu vực.
Tuy nhiên, CSIS tuyên bố
rằng “tình trạng tồi tệ
đối với các tác động môi trường thảm khốc hiện đang xảy ra ở khu vực sông Mê
Kông, nơi ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đối với các kiểu thời tiết truyền
thống đang kết hợp với tác động sinh thái ngày càng tăng đối với dòng chảy của
các đập thượng nguồn của sông Mê Kông.”
Trên khắp đồng bằng sông
Mê Kông, nhiệt độ đã tăng 0,5 đến 1,5 độ C trong năm thập niên qua và dự kiến sẽ tiếp tục tăng.
Thái Lan và các quốc gia
khác trong khu vực đang chuẩn bị cho tình trạng thiếu nước nghiêm trọng trong
vài tháng tới, trong khi
Việt Nam phải đối đầu với mối đe dọa lớn nhất trong những năm tới khi mực nước
và chất lắng cặn dưới lòng sông Mê Kông kết hợp với mực nước biển dâng cao, nước
mặn sẽ tàn phá vùng đồng bằng sông Mê Kông rộng lớn, giàu nông nghiệp, đã dược
ghi nhận trong một báo cáo của CSIS.
Các tác động của biến
đổi khí hậu ở đồng bằng
sông Cửu Long Việt Nam đã dẫn đến một cuộc di cư của các nông
dân khi nước mặn và hạn hán đang phá hủy mùa màng, theo một báo cáo trên các
phương tiện truyền thông.
Vào năm 2013, đã có báo
cáo rằng nông dân trải qua sự việc toàn bộ cánh đồng bị phá hủy bởi nước mặn
tràn vào đất liền đã làm cho số lượng lớn cư dân lâm vào tình trạng nghèo đói
và nợ nần.
ArcGIS, một hệ thống
thông tin địa lý được duy trì bởi Viện nghiên cứu hệ thống môi trường tiết lộ rằng
ước tính 1,7 triệu người đã rời khỏi đồng bằng sông Cửu Long ở Việt Nam trong
thập kỷ qua. Trong khi đó, khoảng 14,5% cư dân của đồng bằng Cửu Long đã
di cư để thoát khỏi biến đổi khí hậu. Nghèo đói cũng là một yếu tố góp phần
lớn cho việc rời khỏi khu vực.
Nghề cá nội địa (nước ngọt)
lớn nhất và năng suất cao nhất thế giới tại vùng này, với hơn 850 loài cá, đang
bị đe dọa thực sự. Sự phá hủy các dịch vụ sinh thái và hệ sinh thái có thể
đẩy nhanh sự tàn phá của sông Mê Kông và đe dọa dân số xung quanh nó có thể sẽ tăng lên 100 triệu vào năm 2025.
--------------------------------
NGUỒN :
The ASEAN Post Team
28 June 2020
No comments:
Post a Comment