Thanh Hà - RFI
Đăng ngày 01-03-2015 Sửa đổi
ngày 01-03-2015 13:52
Các lãnh đạo đối lập Nga : Eduard Limonov, Boris
Nemtsov (giữa) và Konstantin Kosyakin đầu năm 2011 - Reuters / Denis Sinyakov
Vài giờ trước khi bị ám sát,
Boris Nemtsov kêu gọi biểu tình đông đảo chống lại chính sách hung hăng của Nga
đối với Ukraina. Ông cũng bị các nhóm Hồi giáo cực đoan đe dọa tính mạng do
công khai ủng hộ tờ báo trào phúng Charlie Hebdo của Pháp.
Trả lời trên đài RFI, bà Anna
Lebedev, nhà xã hội học và cũng là chuyên gia về Nga thời hậu Liên Xô phân tích
về cách giải thích của chính quyền Nga trong vụ ám sát ông Nemtsov :
« Ủy ban điều tra đề cập một
cách hết sức lạ lùng khi nêu lên yếu tố chính trị trong vụ Boris Nemtsov bị sát
hại. Ủy ban này nói tới khả năng đó là một "vụ ám sát nhằm gây bất ổn trên
chính trường Nga". Thông điệp của ủy ban điều tra nhắn gửi hàm ý, chính
phe đối lập Nga đã chủ mưu giết hại ông Boris Nemtsov với mục đích huy động được
đông đảo người biểu tình hơn vào ngày Chủ nhật 01/03/2012.
Cuộc biểu
tình này ban đầu nhằm lên án chính sách của Matxcơva trên vấn đề Ukraina. (…)
Trên cả hai hướng điều tra vừa nói, giả thuyết nhà đối lập Nga, Boris Nemtsov bị
quân thánh chiến Hồi giáo sát hại, thực ra là nhằm hướng về dư luận của các nước
phương Tây.
Nhưng hướng
điều tra gắn liền cái chết của ông Nemtsov với hồ sơ Ukraina được quan tâm tới
nhiều hơn. Bởi đối lập Nga đang rất chú trọng vào vấn đề Ukraina và Ukraina lẽ
ra là chủ đề chính của cuộc tuần hành ngày 01/03/2015. Ban tổ chức còn dự trù
có một cử chỉ chính thức ủng hộ một người lính Ukraina đang bị giam giữ trong
nhà tù Nga.
Ukraina là
một trong những yếu tố quan trọng trong vụ ám sát ông Nemtsov, nhưng điện
Kremly sẽ diễn giải theo cách của họ về vấn đề này.(…) Đương nhiên ngày càng có
nhiều tiếng nói nêu lên câu hỏi về trách nhiệm trực tiếp của Tổng thống
Vladimir Putin trong vụ ám Boris Nemtsov.
Nhưng cho
dù là trách nhiệm trực tiếp của tổng thống Nga không bao giờ được chứng minh,
thì vẫn đặt ra vấn đề về trách nhiệm gián tiếp của chính quyền Nga. Putin chưa
bao giờ cấm đoán các tổ chức chủ trương có những hành động thô bạo khủng bố
tinh thần các nhóm đối lập ».
-----------------------------
BBC
1-3-2015
Hàng ngàn người đã đem hoa và nến đến
tưởng nhớ ông Boris Nemtsov, chính khách đối lập hàng đầu tại Nga, tại nơi mà
ông đã bị bắn chết ở thủ đô Moscow.
Ông Nemtsov là người chỉ trích mạnh mẽ chính quyền của
ông Putin
Một cuộc tuần hành của phe đối
lập do ông Nemtsov dự định sẽ tổ chức ở Moscow vào hôm nay Chủ nhật ngày 1/3
đã trở thành một cuộc tập hợp tưởng nhớ ông.
Tổng thống Nga Vladimir Putin
đã lên án vụ ám sát ông Nemtsov hôm 27/2 và cam kết sẽ truy lùng hung thủ.
Tuy nhiên các đồng minh của ông
Nemtsov cho rằng đây là vụ ám sát có động cơ chính trị mà nguyên nhân là sự chống
đối ông Putin và cuộc chiến ở Ukraine.
Lên án Putin
Khi màn đêm buông xuống, hoa tưởng niệm chồng lên
cao đến hai mét trên cầu Moskvoretsky.
Ông Alexander Badiyev, một trong những người tham gia tuần hành, nói:
“Không nghi ngờ gì nữa, vụ ám sát này là
mệnh lệnh của ông Putin. Nó cho chúng ta thấy số phận của những người chống
đối sẽ như thế nào.”
Ông Mark Galperin, một nhà hoạt
động đối lập, nói: “Mọi người rất e ngại
không dám ủng hộ phong trào của chúng tôi. Các nhà hoạt động đối lập nhận
được những lời đe dọa hàng ngày và ông Boris cũng không là ngoại lệ. Nhưng tất
cả đều không làm chúng tôi chùn bước.”
Ông Grigory Yavlinsky, cựu lãnh đạo Đảng Yabloko, nói: “Trách nhiệm chính trị trong vụ ám sát này
thuộc về chính quyền và cá nhân Tổng thống Putin.”
Từ hiện trường cuộc tập hợp
tưởng nhớ ở Moscow, phóng viên Sarah Rainsford của BBC tường thuật:
“Một núi hoa tại đúng nơi mà Boris Nemtsov bị bắn
nằm ngay cạnh Điện Kremlin.
Người ta đã buộc các bó hoa vào thành cầu và các
cột điện. Họ cũng đem đến những bức ảnh, những biểu ngữ và những câu thơ viết
tay. Trong đó có ‘Je Suis Boris’, ‘Boris, bọn chúng phải sợ anh. Một người đàn
ông đứng riêng với khẩu hiệu: “Bốn viên đạn bắn vào anh cũng là bốn viên đạn
ghim vào lòng tôi.
Nhiều người ở đây tin rằng Boris Nemtsov bị sát hại
vì lập trường chính trị của ông. Họ buộc tội Tổng thống Putin đã thổi bùng
ngọn lửa chủ nghĩa dân tộc đến chỗ nguy hiểm đến mức những nhà bất đồng chính
kiến được xem là những kẻ phản quốc – tức những kẻ nội thù.”
Bôi nhọ nước Nga?
Trong khi đó, một số đại sứ
các nước châu Âu đã đến đặt vòng hoa.
Cựu Đại sứ Anh Tony Brenton nói với BBC rằng ‘ở Nga đã có một bầu không khí
phấn khích chính trị’.
“Và chính không khí đó đã tạo
điều kiện cho những nhóm cựu quân nhân cánh hữu trỗi dậy. Rất có thể một
nhóm trong số đó đứng sau vụ ám sát ông Boris,” ông Brenton nói thêm.
Các nhà ngoại giao các nước đến đặt hoa tại nơi ông
Nemtsov ngã xuống
Ủy ban Điều tra Nga cho biết họ
đang xem xét một số động cơ có khả năng, trong đó có việc ông Nemtsov phản đối
cuộc chiến ở Ukraine, cuộc sống riêng và hoạt động chính trị của ông, các
nhóm Hồi giáo cực đoan hay âm mưu gây bất ổn cho nước Nga.
Một số những nhân vật ủng hộ
chính phủ nhận định rằng ông Nemtsov đã bị đưa ra làm con chốt thí để cho thấy
tình hình nước Nga rất tồi tệ.
Ông Ramzan Kadyrov, nhà lãnh đạo
Chechnya được Putin hậu thuẫn, cáo buộc: “Các lực lượng đặc biệt của phương
Tây đang tìm mọi cách để tạo ra một cuộc xung đột nội bộ trong lòng nước
Nga.”
Một số người khác thì cho rằng
nguyên nhân có thể là sự thù hằn cá nhân với cuộc sống và hoạt động làm ăn của
ông Nemtsov.
Ông Nemtsov được cho là đang
chuẩn bị hồ sơ phúc trình về sự can dự của quân đội Nga trong cuộc xung đột ở
Ukraine.
‘Ông ta sẽ giết con’
Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko nói: “Ông
Boris đã tuyên bố rằng ông sẽ cung cấp bằng chứng rõ ràng về sự tham gia của lực
lượng vũ trang Nga ở Ukraine. Một số người đã lo ngại điều này nên họ đã giết
ông ấy.”
Tổng thống Mỹ Barack Obama đã
lên án vụ việc này là ‘sát hại dã man’.
Chính phủ Nga phải tiến hành
‘điều tra không thiên vị và minh bạch ngay lập tức’, ông Obama kêu gọi.
Trong một điện tín gửi đến mẹ
của ông Nemtsov được trang web của Điện Kremlin đăng tải, ông Putin đã cam kết
sẽ đưa hung thủ ra trước công lý. Ông cũng ca ngợi sự cởi mở và trung thực của
ông Nemtsov.
Nemtsov từng là phó thủ tướng
thứ nhất dưới thời Tổng thống Boris Yeltsin vào những năm 1990 nhưng sau đó đã
thất sủng dưới thời ông Putin và trở thành một nhân vật đối lập mạnh mẽ.
Mới đây ông đã nói trên tờ tuần
báo Sobesednik rằng mẹ ông rất lo lắng cho ông.
“Mẹ tôi lo lắng về Putin hơn là về Ukraine. Hễ mỗi
lần tôi gọi cho mẹ, bà ấy đều nói: “Khi nào con mới dừng chọc tức Putin? Ông ta
sẽ giết con mất.”
No comments:
Post a Comment