Việt-Long
- RFA
2014-02-06
2014-02-06
Tình hình biển Hoa Đông căng thẳng thêm, với những
lời lẽ và hành động leo thang của cả hai bên Nhật Bản lẫn Trung Quốc. Trung
Quốc lại có dấu hiệu lăm le xác lập vùng nhận dạng phòng không ở biển Đông.
Liệu thùng thuốc súng châu Á sẽ nổ ở phía đông hay phía đông nam?
Tình
hình giống châu Âu thế kỷ 19?
Tuần qua có những sự kiện liên quan đến Đông Á và
biển Đông gây nên mối lo về chiến tranh sắp nổ ra giữa hai cường quốc châu Á,
là Trung Quốc và Nhật Bản. Trước hết, trong hội nghị an ninh quốc tế quy
tụ những nhà ngoại giao, quốc phòng hàng đầu của thế giới tại Munich hồi
cuối tuần qua, Chủ tịch Ủy ban đối ngoại quốc hội Trung Quốc phát biểu rằng
quan hệ Nhật Trung đang ở vào thời điểm xấu nhất, và Trung Quốc sẽ hành động để
duy trì sự ổn định trong khu vực. Cùng dự hội nghị, cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ
Henry Kissinger, năm nay đã 90 tuổi, tuyên bố rằng châu Á ngày nay giống như châu
Âu hồi thế kỷ thứ 19, khi các nước liên quan không ai chịu từ bỏ đường lối
chiến tranh để giải quyết vấn đề. Quan điểm của TS. Kissinger liệu có báo trước
điều không lành chăng?
Nhìn lại 40 năm trước, ông Kissinger là nhà kiến
trúc chính sách cho Hoa Kỳ bắt tay với Trung Quốc để khống chế Liên Xô, dù phải
bỏ Việt Nam. Cho tới nay, ông đã 90 tuổi, chủ trương của ông vẫn là Mỹ có thể
hy sinh bất kỳ đồng minh nào để bắt tay hợp tác với Trung Quốc hùng mạnh để
cùng chia chác quyền lợi trên thế giới. Lúc Thủ tướng Phan Văn Khải của Việt
Nam sang thăm Hoa Kỳ, ông viết báo cảnh giác Washington phải thận trọng trong
mối quan hệ với Việt Nam, đừng để mất đi mối bang giao tốt đẹp với Trung Quốc.
Từ những dữ kiện đó, mọi điều phán đoán của ông Kissinger liên quan đến Trung
Quốc dường như đều bị ảnh hưởng của lập trường thân Trung Quốc. Sự so sánh tình
hình thế giới ngày nay với thế kỷ 19 là hoàn toàn khập khiễng. Nền bang giao
quốc tế ngày nay hoàn toàn khác với cả thế kỷ 20, đừng nói tận thế kỷ 19, là
khi toàn thế giới chủ trương nuốt chửng lẫn nhau bằng chiến tranh, mạnh được
yếu thua, cá lớn nuốt cá bé, chủ nghĩa thực dân đế quốc thịnh hành, các chế độ
dân chủ chỉ mới manh nha bên cạnh các đế chế lâu đời còn vững mạnh, kinh tế thì
chỉ dựa vào cướp đoạt tài nguyên nước khác...
Như vậy ý kiến của TS.Kissinger có giá trị nào?
Ông Kissinger là người ủng hộ Trung Quốc, và bài báo
đăng trên tờ New York Times lúc Thủ tướng Việt Nam Phan Văn Khải sang Mỹ đã có
người cho là do Bắc Kinh nhờ viết, hay nói đúng hơn là viết bài có nhuận bút.
Tuy nhiên việc thân Bắc Kinh không gây ảnh hưởng trong nhận định của ông
ở Munich, mà chính sự so sánh giữa thế giới ngày nay với thế giới vào thế kỷ 19
mới là căn bản sai lạc để nhận định, vì như đã nói, đó là lúc quan hệ quốc tế
còn nghiêng hẳn về phía sử dụng bạo lực quân sự tiêu diệt lẫn nhau. Tuy nhiên
chiếu theo những diễn biến gần đây, không phải hoàn toàn vô lý khi nói chiến
tranh có thể xảy ra.
Cao
giọng đe dọa chiến tranh
Theo lời tuyên bố của bà Phó Anh, chủ tịch Ủy ban
đối ngoại của quốc hội Trung Quốc, tại Munich thì người ta thấy rõ Bắc Kinh
đang cao giọng đe dọa chiến tranh. Trong khi đó một Ủy ban chính phủ của Nhật
Bản cho biết sẽ đề nghị chính quyền giải thích lại hiến pháp Nhật để hủy bỏ
lệnh cấm lực lượng quân sự Nhật Bản can thiệp ra bên ngoài biên giới, và quân
đội Nhật có thể tiếp sức, yểm trợ đồng minh ở bên ngoài nếu xảy ra xung đột
quân sự liên quan tới nước đồng minh đó. Vậy khi nói sự viện dẫn lịch sử của
ông Kissinger không có giá trị, liệu chiến tranh có thể vẫn xảy ra chăng?
Về vấn đề Nhật muốn tiếp trợ đồng minh bên ngoài
biên giới, ta thấy đồng minh của Nhật hiện nay là Mỹ, sắp tới có thể là Úc, Ấn
Độ, và không chừng sau này còn có cả Philippines và Việt Nam nữa. Cho nên tin
này rất có ý nghĩa. Và tuy hiện tại cả hai phía đều lớn giọng nói không loại
trừ phương tiện chiến tranh, nhưng yếu tố quan trọng nhất, là Trung Quốc chưa
sẵn sàng cho một cuộc xung đột quân sự với một cường quốc khác, trước khi đạt
tiến bộ kinh tế và kỹ thuật ngang với Mỹ.
Không
dễ nuốt
Ngay cả việc xung đột với những nước yếu hơn như
Việt Nam, Philippines, Bắc Kinh cũng phải cân nhắc vô cùng thận trọng. Chưa nói
tới Nhật Bản là đồng minh chí cốt của Mỹ và có hiệp ước an ninh chung với Mỹ,
ngay cả Việt Nam cũng không phải là một mục tiêu dễ nuốt, khi hầu khắp cả thế
giới đều chống lại Trung Quốc xâm lược hay áp bức Việt Nam. Mỹ vừa có tiếng nói
khá mạnh trong vấn đề này, thậm chí còn sớm sủa và kịp thời hơn là khi Trung
Quốc giảnh chiếm không phận nhận dạng phòng không ở biển Hoa Đông.
Đó là tiếng nói của Hoa Kỳ cảnh cáo Bắc Kinh đừng
nên có ý định xác lập vùng ADIZ ở biển Đông. Phát ngôn viên bộ ngoại giao Hoa
Kỳ Marie Harf họp báo tuyên bố rằng bất kỳ hành động nào tương tự như vậy sẽ bị
coi là hành động khiêu khích và đơn phương, có thể làm tăng thêm căng thẳng.
Tuy nhiên bà Marie Harf không quên nhấn mạnh rằng tin tức về vùng nhận dạng
phòng không ở biển Đông chưa được xác nhận.
Căn nguyên của sự việc này là bản tin của nhật báo
Asahi của Tokyo cho hay không quân Trung Quốc đã đề nghị lập một vùng nhận dạng
phòng không ở biển Đông, lấy Hoàng Sa làm trọng tâm. Đây là một tin rất chính
xác dù chỉ mới có môt nguồn cung cấp. Vì vậy phát ngôn viên Marie Harf nói
thêm,nguyên văn là “Washington muốn nói thật rõ rằng các bên liên quan không
được xác định một vùng nhận dạng phòng không hay bất kỳ quy định hành chánh
nào mà có thể hạn chế hoạt động của các phía khác trong những vụ tranh chấp
lãnh thổ” Bà nói thêm rằng Hoa Kỳ tất nhiên sẽ khuyến cáo Trung Quốc đừng
làm như thế.
Lập trường của Hoa Kỳ rất rõ ràng trong vấn đề này,
vậy liệu Trung quốc có tiến hành xác lập ADIZ biển Đông không?
Chưa
đủ sức
Câu trả lời có thể là ít nhất trong vòng vài năm tới
Trung Quốc chưa thể lập một vùng ADIZ theo đường lưỡi bò. Tin của Asahi Shimbun
nói vùng ADIZ đó có trọng tâm ở Hoàng Sa, nên nếu có chăng cũng không thể bao
trùm biển Đông theo đường lưỡi bò tới tận Trường Sa.
Về mặt quân sự, hiện nay không quân Trung Quốc chưa
đủ mạnh để khống chế không phận toàn biển Đông. Chính vì thế mà Bắc Kinh cao
giọng rêu rao về lực lượng hàng không mẫu hạm, ý nói sẽ mạnh như hạm đội 7 của
Hoa Kỳ để thống trị biển Đông. Tuy nhiên Trung Quốc chưa đủ khả năng hình thành
một hải đội tác chiến HKMH giống như của Hoa Kỳ, với tất cả lực lượng không
quân, hải quân trực thuộc gồm hằng trăm phi cơ oanh tạc chiến đấu và những tàu
ngầm tấn công chạy năng lượng hạt nhân, phóng hoả tiễn hạt nhân... quanh
chiếc tàu thống soái đó.
Hải đội cỡ HKMH Liêu Ninh chưa chắc chống nổi tàu
ngầm, phi cơ hoả tiễn của Việt Nam, chưa nói đến Nhật hay Mỹ.
Tóm lại, rõ ràng Trung Quốc chưa sẵn sàng cho chiến
tranh. Trong khi đó Nhật Bản lại ráo riết chuẩn bị cho chiến tranh, nhưng không
phải vì thế mà Nhật muốn khai chiến, vì Nhật cũng không dễ thắng Trung Quốc như
đã từng thắng nhà Thanh ở Triều Tiên năm 1895 và đánh tan hạm đội Nga ở
Tsushima (Đối mã) năm 1905. Lịch sử không bao giờ lặp lại giống hệt nhau!
Chắc chắn Tokyo cũng không thể "tiên hạ thủ vi
cường" vì đã có đồng minh Hoa Kỳ luôn luôn muốn duy trì hoà bình trên khắp
thế giới.
Nhà tư bản luôn luôn cần ổn định để kiếm tiền cho
đầy túi. Trung Quốc đang muốn làm nhà tư bản hàng đầu thay cho Mỹ, thì Trung
Quốc cũng phải mong ổn định, mặc dù có lên gân hù dọa tới đâu chăng nữa.
No comments:
Post a Comment