Lê Hải – RFI
Đăng ngày 09-06-2017
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20170609-chi%CC%81nh-truo%CC%80ng-anh-chao-da%CC%89o-sau-ba%CC%80u-cu%CC%89
Thủ
tướng Anh tổ chức bầu cử sớm với hi vọng sẽ củng cố quyền lực
trước ngày đàm phán Brexit rút Anh Quốc khỏi Liên Hiệp Châu Âu, nhưng
kết quả đêm qua đã làm đảo lộn mọi dự định. Lãnh đạo phe đối lập
kêu gọi thủ tướng từ chức, sau khi chiếm lại được hàng chục ghế sau
một tháng vận động. Mất đi số ghế đủ để quá bán trong Quốc Hội,
hiện đảng Bảo Thủ đang trong tình thế vô cùng khó khăn.
Luân
Đôn đỏ rực
Sáng nay một số nơi trên hòn đảo Anh chỉ hửng
nắng trong chốc lát trong một ngày được dự báo có mây mù và mưa rào
rải rác do trận gió lớn thổi từ Luân Đôn lên phía bắc. Có lẽ đây
cũng chính là bức tranh mô tả chính trường nước Anh ngày hôm nay
(09/06/2017), sau một đêm kiểm phiếu đầy hồi hộp. Bởi vì, ngay từ
hồi nửa đêm các chuyên gia về bầu cử của đài BBC đã bất ngờ trước
kết quả thăm dò mới nhất, cho thấy đảng Bảo Thủ bị mất ghế và
không đủ quá bán để lập chính phủ đa số.
Thủ tướng Anh cách đây một tháng dựa vào
khảo sát dư luận để tổ chức bầu cử với toan tính là sẽ kiếm thêm
được ghế cho đảng Bảo Thủ trong bối cảnh Công Đảng bị thất thế. Thế
nhưng, trong vòng một tháng tình hình đã thay đổi đầy bất ngờ. Nếu
tính tổng số phiếu bầu thì số lượng người bỏ phiếu cho cả hai bên
ngang ngửa nhau, chênh lệch trên và dưới 13 triệu phiếu mỗi bên.
Toàn Luân Đôn tràn ngập màu đỏ chiến thắng
của Công Đảng, mà giới bình luận coi là biểu hiện của người dân thủ
đô không ủng hộ việc rút khỏi Liên Hiệp Châu Âu, phản đối kế hoạch
Brexit của thủ tướng Theresa May. Phía Công Đảng chiếm lại được hàng
chục ghế so với thất bại trong cuộc bầu cử lần trước. Lãnh đạo
Jeremy Corbyn được đánh giá là thành công thậm chí còn hơn cả thủ
tướng Tony Blair và Gordon Brown trước đây, khi tổng số phiếu bầu của
cử tri trên toàn quốc đạt tỷ lệ kỷ lục là 41%.
Hứng chịu nhiều chỉ trích và thường xuyên bị
báo chí chê bai, thế nhưng người lèo lái con tàu của Công Đảng đã
bền bỉ bơi ngược dòng đến chiến thắng ngày hôm nay. Vấn đề được ông
quan tâm hàng đầu là hệ thống y tế và quyền lợi cho công dân Liên
Hiệp Châu Âu sống và làm việc trên đất Anh sau ngày Brexit. Giới bình
luận cho rằng tuyên bố sẽ tiến hành Brexit bằng con đường mềm dẻo đã
đem về nhiều phiếu cho Công Đảng, đặc biệt là khu vực Luân Đôn.
Báo
Anh: "Cơn lốc Corbyn" và "Ác mộng của May"
Ngay trong ngày bầu cử đã có khá nhiều ý
kiến được trích dẫn trên các trang tường thuật trực tiếp của báo
mạng nói rằng họ chờ cho tới khi vào phòng phiếu mới tính toán coi
bỏ phiếu cho ai. Một số người Việt có quốc tịch Anh bình luận trên
facebook tỏ thái độ hài lòng với tỷ lệ ngang ngửa như hiện nay. Nhật
báo Daily Mail đăng ảnh thủ tướng Theresa May đứng suy tư bên cạnh hàng
tít mô tả bà đang bị chính ván bài của mình lật ngược.
Phóng sự bầu cử của truyền hình Sky News quay
cảnh bà đi ngang qua phóng viên và sau đó nét mặt thay đổi rất đăm
chiêu khi bị phóng viên hỏi có từ chức hay không. Báo Daily Mirror đăng
ảnh lãnh đạo Công Đảng Jeremy Corbyn giơ ngón tay cái, vẻ mặt đầy
rạng rỡ. Tờ báo nổi tiếng nhất trong giới bình dân The Sun bình luận
bên cạnh bức ảnh của bà May rằng ván bài của bà là thảm họa và
chơi chữ thay họ của bà là Theresa May thành chữ Dismay, tức là âu lo.
Tờ báo dành cho giới trí thức Guardian chụp
ảnh lãnh đạo Công Đảng tươi cười bên người ủng hộ, và hàng tít mô
tả dự báo kết quả bầu cử là cú sốc đối với bà May. Tương tự vậy,
tờ Daily Telegraph chạy hàng tít bên trên ảnh chụp vợ chồng thủ tướng
khảo sát kết quả ở phòng phiếu gây sốc khi thủ tướng không kiếm đủ số
lượng ghế quá bán trong Quốc Hội.
Báo The Times thì không ngại gì mà gọi đêm qua
là cơn ác mộng, còn tờ Metro thì mô tả là một cơn bão do ông Corbyn
tạo ra. Báo Daily Express nói bà May đang phải chiến đấu để giữ quyền
lực. Lãnh đạo đảng Tự Do Dân Chủ trong bài phát biểu chính thức nói
rằng nếu bà May còn sĩ diện thì nên từ chức.
Brexit:
Anh Quốc đàm phán trong thế yếu ?
Thất bại của đảng Bảo Thủ khiến dư luận quan
tâm hơn tới chiến thắng của một đảng nhỏ là DUP, tức là đảng Dân
Chủ Liên Hiệp ở vùng Bắc Ai-len. Dựa vào sự hậu thuẫn của đảng này
mà bà Theresa May mới hội đủ số ghế quá bán trong Quốc Hội để đi
gặp nữ hoàng xin được chấp nhận quay trở lại làm thủ tướng nhiệm
kỳ mới.
Cho đến thời điểm này kể cả nhiều phóng viên
truyền thông cũng chưa biết mấy về đảng đó, và ngay cả bảng điện tử
trên truyền hình Sky News để báo kết quả vẫn xếp DUP vào chung với
con số các nghị sĩ đến từ các phong trào đảng phái khác, như một
ghế từ đảng Xanh hoặc ứng viên độc lập.
Trước mắt, bất kể là chính phủ như thế nào
thì 10 ngày nữa là thủ tướng Anh sẽ chính thức bắt đầu quá trình
đàm phán để rút khỏi Liên Hiệp Châu Âu. Với tình hình như hiện nay
thì có lẽ chính phủ sẽ không dám thực hiện kế hoạch Brexit cứng
nữa, và cũng sẽ phải quan tâm hơn tới ngân sách an ninh và y tế.
Tuy nhiên, bình luận trên nhật báo Guardian vẫn
coi Brexit cứng là một trong số 5 kịch bản có thể xảy ra, bên cạnh
Brexit mềm như ý muốn của phe đối lập, và phương án giữ ghế cho nước
Anh trong liên minh kinh tế EFTA tức là khu vực thương mại tự do, nhưng
điều đó sẽ khó được các lãnh đạo các nước châu Âu chấp nhận.
Nếu thủ tướng trước của đảng Bảo Thủ tổ
chức trưng cầu dân ý về Brexit thì thủ tướng này cũng có thể tổ
chức lại một cuộc trưng cầu dân ý tương tự, dù rằng khả năng này
cũng khó xảy ra. Còn lại một kịch bản mà nếu xảy ra sẽ khiến nước
Anh thêm hỗn loạn và đổ vỡ như tai nạn giao thông, vì trong lúc EU đã
sẵn sàng và có chiến lược đàm phán, thì nước Anh lại đang rất yếu
và không có đường hướng rõ ràng.
Báo Guardian bình luận nếu coi Brexit là một
vụ ly dị thì nước Anh đang phải đối mặt với khoản chi phí vô cùng
lớn. Cái giá đầu tiên cần phải trả đã hiện rõ với thất bại chính
trị của thủ tướng Theresa May và đảng Bảo Thủ cầm quyền trong cuộc
bầu cử đầy kịch tính vừa qua.
Cũng không loại trừ khả năng giống như thủ
tướng David Cameron trước kia, bà thủ tướng Theresa May chờ thêm vài
tháng cho tình hình yên ổn thì sẽ rút lui để chuyển lá cờ lãnh đạo
cho người nào khác trong đảng, khi mà chỉ trong vòng một đêm bà đã
mất 8 bộ trưởng và thứ trưởng trong chính phủ.
----------------------------------
Trọng Thành – RFI
Đăng ngày 09-06-2017
Theo
kết quả gần như chính thức, đảng Bảo Thủ của bà Theresa May tuy về đầu, không
giành được đa số tuyệt đối trong Quốc Hội, tức 326 ghế. Phe đối lập Công Đảng
được coi là đảng giành thắng lợi lớn trong cuộc bầu cử vừa qua, với 261 ghế dân
biểu, tức thêm gần 40 ghế so với Quốc Hội nhiệm kỳ trước.
Theo kết quả kiểm phiếu được công bố trưa nay, đảng
Bảo Thủ của bà Theresa May được 322 ghế. Tuy chưa được có đa số tại Quốc Hội,
bà Theresa May vẫn đứng ra lập chính phủ mới.
Về mặt nguyên tắc, với khoảng 320 ghế dân biểu, Đảng
Bảo Thủ có thể lập một chính phủ gọi là « thiểu số » để điều
hành đất nước. Để các luật do chính phủ « thiểu số » đề nghị
được Quốc Hội thông qua, đảng Bảo Thủ sẽ phải liên minh nhất thời với một số đảng
phái khác. Gần đây nhất, vào năm 1974, một chính phủ thiểu số của đảng Bảo Thủ
đã được thành lập nhưng chỉ tồn tại được vài tháng.
Trong trường hợp đảng của thủ tướng May không lập được
chính phủ, « thiểu số » hoặc « liên hiệp », một
kịch bản khác cũng có thể xảy ra. Đó là một chính phủ liên hiệp của Công Đảng với
đảng Tự Do Dân Chủ (Libdem) thân châu Âu, đảng Dân Tộc Scotland (SNP). Ba đảng
nói trên dự kiến sẽ có tổng cộng 314 ghế. Liên minh ba đảng này còn cần thêm sự
hậu thuẫn của đảng Xanh và một số đảng nhỏ địa phương.
----------------------------
BBC Tiếng
Việt
9
tháng 6, 2017
Bầu cử Anh: Bà May thành lập chính phủ
liên minh với DUP
Thủ
tướng Anh, bà Theresa May, vừa cho biết bà sẽ thành lập một chính phủ với sự hậu
thuẫn của đảng DUP (Democratic Unionist Party, Đảng Dân chủ Thống nhất - đảng
chính trị lớn nhất tại Bắc Ailen có đường lối thân Anh, hiện đã thắng 10 ghế tại
Bắc Ailen) để có thể đem lại sự ổn định cho tương lai.
Sau
khi tới Cung điện Buckingham gặp Nữ hoàng Anh, bà nói chỉ đảng của bà có
"quyền hợp pháp" cầm quyền, bất chấp việc đảng này đã thiếu mất 8 ghế
để đạt quá bán tại Quốc hội.
Bà
cho biết bà sẽ cùng với những người "bạn" của bà thuộc đảng DUP
"ngồi xuống là việc" về Brexit, quá trifnh rời khỏi Liên hiệp châu Âu
(EU).
Tuy
nhiên đảng Lao động nói họ "thực sự là người chiến thắng" trong khi đảng
Dân chủ Tự do thì nói bà May tiếp tục lãnh đạo là "đáng xấu hổ".
Đảng
Bảo thủ cần 326 ghế để chiếm quá bán nhưng với 649 đơn vị bầu cử đã công bố kết
quả kiểm phiếu trong tổng số 650 đơn vị bầu cử, nó cho thấy đảng này thiếu số
ghế cần thiết tại Quốc hội và phải dựa vào đảng DUP để tiếp tục cầm quyền.
Đảng
Bảo thủ cho tới nay giành 318 ghế, Lao động 261 ghế, đảng SNP (Đảng Dân tộc
Scotland) 35 ghế và đảng Dân chủ Tự do 12 ghế.
Trong
khi đó, ông Jeremy Corbyn, lãnh đạo đảng đối lập chính, đảng Lao động, cũng nói
ông "sẵn sàng phục vụ đất nước".
Trong
một tuyên bố ngắn bên ngoài Văn phòng Thủ tướng ở Downing Street, sau 25 phút
tiếp kiến với Nữ hoàng, bà May nói bà chủ định sẽ thành lập một chính phủ có thể
"đem lại tình trạng ổn định và đưa nước Anh đi tới vào thời điểm tối quan
trọng này của đất nước".
Đảng DUP, vốn mạnh mẽ ủng
hộ việc rời khỏi EU, sẽ họp hôm nay để bàn các lựa chọn của họ. EPA
Nói
về "quan hệ chặt chẽ" mà bà đã có với DUP nhưng không đưa ra các chi
tiết về dàn xếp của họ sẽ như thế nào, bà nói chính phủ sẽ "dẫn dắt đất nước
qua những cuộc thương thuyết Brexit tối quan trọng" sẽ bắt đầu trong 10
ngày tới.
"Hai
đảng của chúng tôi đã có quan hệ chặt chẽ trong nhiều năm qua," bà nói.
"Và
điều đó khiến tôi có thể tin tưởng rằng chúng tôi có thể cùng nhau làm việc vì
lợi ích của cả nước Anh."
Lãnh
đạo DUP, bà Arlene Foster, khẳng định rằng bà đã nói chuyện với bà May và họ sẽ
bàn thêm nữa để "tìm hiểu cách thức làm sao có thể mang lại ổn định cho quốc
gia vào thời điểm có thách thức lớn".
Trong
khi luôn tìm cách đạt được "thỏa thuận tốt đẹp nhất" cho Bắc Ailen và
người dân của vùng này, bà nói đảng của bà luon đặt lợi ích của Anh Quốc là
quan trọng nhất.
Trước
đó Thủ tướng Anh nói đất nước này cần sự ổn định sau kết quả bầu cử trong đó
không đảng nào giành đa số tuyệt đối và Trưởng biên tập viên chính trị BBC,
Laura Kuenssberg, nói bà May có ý định cố gắng điều hành trên cơ sở đảng bà đã
đạt số phiếu cao nhất và nhiều ghế nhất.
Đang
có đồn đoán bà sẽ tìm kiếm một dàn xếp không chính thức với đảng chính trị lớn
nhất tại Bắc Ailen có đường lối thân Anh, đảng Democratic Unionist (DUP), hiện
đã thắng 10 ghế tại Bắc Ailen.
Đảng
Lao động của ông Corbyn đạt kết quả tốt hơn mong đợi, thêm được 29 ghế. Đảng Bảo
thủ được dự đoán sẽ mất 13 ghế. Đảng SNP mất 22 ghế vào tay đảng Bảo thủ, Lao động
và Dân chủ Tự do, và là một thất bại lớn của bà Nicola Sturgeon, lãnh đạo đảng
SNP.
Con
số cử tri đi bầu cho tới nay là 68,7% - tăng 2% so với cuộc bầu cử năm 2015 -
nhưng nó trở lại chính trường với hai đảng phái chính ở nhiều nơi trên nước
Anh, trong đó đảng Lao động và Bảo thủ giành phiếu bầu nhiều chưa từng có kể từ
những năm 1990.
Phiếu
bầu cho đảng Độc lập Anh Quốc UKIP giảm đáng kể nhưng không phải là số này chuyển
sang bỏ cho đảng Bảo thủ như người ta tưởng như vậy thì số cử tri này cũng chuyển
sang bỏ phiếu cho đảng Lao động.
Phát
biểu sau khi được tái đắc cử tại đơn vị bầu cử ở Bắc Islington, ông Corbyn nói
đã tới lúc bà May nên "nhường bước" cho một chính phủ "thực sự đại
diện cho người dân nước này".
Jeremy Corbyn tới điểm
kiểm phiếu của đơn vị bầu của của ông tại Bắc Islington. GETTY IMAGES
Ông
sau đó nói với BBC rằng "đã rất rõ ai là người thắng trong cuộc tuyển cử
này".
"Chúng
tôi sẵn sàng phục vụ người dân những người đặt niềm tin vào chúng tôi,"
ông nói - nhưng ông cũng nhấn mạnh ông sẽ không tham gia bất cứ "liên minh
hay thỏa thuận" với đảng nào khác.
Đảng
Bảo thủ nói trong trường hợp "Quốc hội treo" bà May trước hết có cơ hội
thành lập chính phủ giống như người tiền nhiệm của bà là ông David Cameron đã
làm hồi năm 2010 khi còn chưa có đảng nào thắng quá bán nhưng thắng nhiều ghế
hơn so với đối thủ với số ghế nhiều nhất sau đảng này.
Đảng
Lao động nói họ sẵn sàng một mình thành lập một chính phủ thiểu số trong khi
cũng có khả năng Anh Quốc sẽ đứng trước việc sẽ có bầu cử mới vào cuối mùa hè
này theo các điều khoản của một điều Luật thời hạn cố định của Quốc hội.
Những
câu hỏi đang được đặt ra về ảnh hưởng đối với các cuộc thương thuyết Brexit sắp
tới và tương lai của chính bà Theresa May, với một thứ trưởng nói với Trưởng
biên tập chính trị BBC Laura Kuenssberg rằng "khó có thể hình dung làm sao
bà có thể ở lại sau kết quả như vậy".
Lãnh đạo đảng SNP, bà
Nicola Sturgeon, đi bỏ phiếu tại Glasgow. EPA
Để
đạt đại đa số một đảng cần 326 ghế mặc dù trên thực tế đảng Bảo thủ có thể được
Nữ hoàng thông qua với 3188 ghế nếu họ được sự ủng hộ của 10 ghế từ đảng DUP.
Phát
biểu từ đơn vị bầu cử của mình tại Maidenhead, bà Theresa May nói còn đợi kết
quả cuối cùng được công bố nhưng bà nói thêm: "Vào lúc này đất nước không
cần gì hơn là một giai đoạn ổn định
"Và
nếu ... đảng Bảo thủ thắng nhiều ghế nhất và có thể là nhiều phiếu nhất, thì
nhiệm vụ của chúng ta là đảm bảo chúng ta có gia đoạn ổn định đó - và đó chính
là điều chúng ta sẽ làm."
*
Tin
liên quan
No comments:
Post a Comment