Hồng Nga trực tiếp từ Hague
BBC Tiếng Việt -
12/7/2016
.
. . .
16:25
Tin
Mới Nhất
Tòa quốc tế ra phán quyết bác bỏ yêu sách chủ quyền và đường
chín đoạn của Trung Quốc trên Biển Đông.
“Tòa kết luận không có căn cứ pháp lý để Trung Quốc đòi quyền lịch sử với các vùng biển nằm trong ‘đường chín đoạn’,” theo thông cáo của Tòa Trọng tài Thường trực ở Hague.
"Tòa
xác định rằng, mặc dù các nhà hàng hải TQ và ngư dân của họ, cũng
như những người như vậy từ các Quốc gia khác, đã từng trong lịch sử
sử dụng những hòn đảo này ở Biển Nam Trung Hoa, hiện không hề có
chứng cứ gì rằng Trung Quốc đã thực thi về mặt lịch sử sự kiểm
soát đặc quyền trên toàn vùng nước hay tài nguyên. Vì thế, Tòa kết
luận rằng không có căn cứ pháp lý cho việc Trung Quốc nêu quyền lịch
sử với các tài nguyên nằm trong vùng biển trong Đường Chín Đoạn.”
Trung
Quốc đã ra phản ứng, nói phán quyết “vô căn cứ”.
Tân Hoa Xã nói phán quyết “không có giá trị”. Hãng tin nhà nước Trung Quốc nói: “Toà trọng tài không có quyền tài phán, Trung Quốc không chấp nhận, cũng không công nhận.”
Philippe
Sands, một luật sư cho Philippines trong vụ kiện, nói đây là “phán quyết rõ
ràng và thống nhất ủng hộ pháp quyền và chủ quyền của Philippines”.
Trong
văn bản 497 trang, các quan tòa nói các tàu chấp pháp Trung Quốc gây rủi ro đụng
chạm với tàu đánh cá Philippines trong vùng biển và việc xây dựng của Trung Quốc
gây thiệt hại vô kể với các rạn san hô.
Nhật
Bản tuyên bố phán quyết của tòa án ở Hague là mang tính chung cuộc, ràng buộc
pháp lý,
yêu cầu các bên liên quan tới vụ kiện thực hiện theo quyết
định này.
Ngoại
trưởng Fumio Kishida nói trong thông cáo rằng Nhật Bản đã luôn ủng hộ tầm quan
trọng của luật pháp và việc sử dụng các biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực
hay cưỡng chế trong giải quyết tranh chấp hàng hải.
"Đường Chín Đoạn"
là gì?
Bắc
Kinh tuyên bố "chủ quyền không thể chối cãi" đối với khoảng trên 85%
diện tích Biển Đông, tương đương 3 triệu trên tổng số 3,5 triệu cây số vuông
toàn bộ vùng biển này.
"Đường
Chín Đoạn" chạy có những chỗ cách xa khỏi Trung Hoa lục địa tới 2.000km và
vào sát bờ biển Philippines, Malaysia và Việt Nam vài trăm cây số.
"Đường
Chín Đoạn" ban đầu xuất hiện trên một bản đồ của Trung Quốc hồi 1947 với
11 đoạn đứt quãng, khi lực lượng hải quân của Trung Hoa Dân Quốc thuộc Quốc Dân
đảng khi đó kiểm soát được một số đảo vốn do Nhật chiếm đóng trong thời Đại chiến
Thế giới lần thứ hai.
Khi
Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập vào năm 1949 và Quốc Dân đảng phải bỏ
chạy ra Đài Loan, chính quyền cộng sản đã tự tuyên bố mình là đại diện hợp pháp
duy nhất của Trung Quốc và thừa kế toàn bộ các tuyên bố về biển đảo của nước
này trong khu vực.
Sau
đó, đầu thập niên 1950, hai "đoạn đứt quãng" được bỏ đi ở khu vực Vịnh
Bắc Bộ như một hành động thân thiện của Bắc Kinh với chính quyền miền Bắc Việt
Nam.
PCA
là tổ chức liên chính phủ lâu đời nhất thế giới, chuyên xử lý các vụ tranh chấp
quốc tế thông qua biện pháp trọng tài "và các biện pháp hoà bình
khác".
PCA
được thành lập năm 1899 trong Hội nghị Hoà bình Hague, do Sa Hoàng Đệ Nhị của
Nga tổ chức. Cơ quan này dẫn chiếu tới các hợp đồng, các thoả thuận đặc biệt,
và nhiều hiệp ước khác nhau của Liên hợp quốc để phân xử tranh chấp.
PCA
cũng hiện diện thường trực tại Mauritius, và có thể tiến hành các phiên tranh tụng
trên toàn thế giới.
--------------------------------------
Nhóm
phóng viên BBC Tiếng Việt tại Hague
12
tháng 6, 2016
.
Ngay trước giờ toà PCA
ra phán quyết, một số người ủng hộ đơn kiện của Philippines tụ tập trước cổng
toà tại Điện Hoà Bình, The Hague, hô vang các khẩu hiệu phản đối Trung Quốc
Vào
lúc 11 giờ trưa ngày 12/7, Tòa Trọng tài Thường trực tại Hague (PCA) ra phán
quyết chung cuộc vụ Philippines kiện Trung Quốc về 'Đường Chín Đoạn', hay còn gọi
là 'Đường Lưỡi Bò' trên Biển Đông.
Trung
Quốc từ 1949 tới nay đã đưa yêu sách đối với vùng biển rộng lớn, nơi
Philippines, Việt Nam, Brunei, Malaysia và Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền.
Philippines
hôm 22/2/2013 đã đệ đơn kiện Trung Quốc, theo đó yêu cầu toà xác định rằng yêu
sách của Bắc Kinh là vô hiệu và là vi phạm Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển
(UNCLOS).
Cụ
thể, Philippines nói rằng những thực thể đá và bãi đá ngầm rải rác mà Trung Quốc
kiểm soát ở Biển Đông không thể là căn cứ để tính vùng đặc quyền kinh tế (EEZ),
là vùng được phép tính tối đa là 200 hải lý từ các thực thể đó trở ra.
Một số nội dung chính trong phán quyết của PCA
Trong
phán quyết công bố hôm 12/7/2016, PCA đề cập tới năm trong số 15 vấn đề pháp lý
mà Manila nêu ra.
Cụ
thể, PCA ra phán quyết bác bỏ yêu sách chủ quyền và đường chín đoạn của
Trung Quốc trên Biển Đông:
“Tòa
kết luận không có căn cứ pháp lý để Trung Quốc đòi quyền lịch sử với các vùng
biển nằm trong ‘đường chín đoạn’.”
“Tòa
xác định rằng, mặc dù các nhà hàng hải TQ và ngư dân của họ, cũng như những
người như vậy từ các Quốc gia khác, đã từng trong lịch sử sử dụng những hòn đảo
này ở Biển Nam Trung Hoa, hiện không hề có chứng cứ gì rằng Trung Quốc đã thực
thi về mặt lịch sử sự kiểm soát đặc quyền trên toàn vùng nước hay tài nguyên.
Vì thế, Tòa kết luận rằng không có căn cứ pháp lý cho việc Trung Quốc nêu quyền
lịch sử với các tài nguyên nằm trong vùng biển trong Đường Chín Đoạn.”
Hồng Nga và giáo sư
Jonathan London tường thuật trực tiếp trên trang Facebook của BBC Tiếng Việt
ngay cạnh các nhóm người biểu tình của cả bên ủng hộ Philippines lẫn bên ủng hộ
Trung Quốc, trước cổng toà PCA
Về vấn đề pháp lý của "các hòn đảo" mà Trung Quốc
đã cơi nới mở rộng nhân tạo dựa trên các bãi cạn, đá ngầm, cùng vùng biển xung
quanh, toà kết luận "không có thực thể nào ở Quần đảo Trường Sa đáp ứng được
các điều kiện để làm căn cứ tính những vùng biển nới rộng".
Toà
cũng lưu ý về việc có sự hiện diện của con người trên một số điểm, nhưng xác định
việc đó không làm thay đổi bản chất "không thể là nơi con người có thể
sinh sống hoặc tự nó có giá trị kinh tế" của các thực thể này, bởi sự tồn
tại của con người tại đó hoàn toàn "phụ thuộc vào sự hỗ trợ bên ngoài chứ
không phải dựa vào khả năng tự có".
Do
đó, toà cũng xác định rằng Trung Quốc không thể lấy các thực thể đó làm căn cứ
từ đó xác định vùng EEZ của mình.
Không
những vậy, toà tuyên bố rằng "những vùng biển cụ thể đó nằm trong vùng EEZ
của Philippines, bởi chúng không hề chồng lấn lên bất kỳ khu vực nào có thể thuộc
về Trung Quốc".
Về tính pháp lý của 'đường chín đoạn' mà Trung Quốc
đưa ra làm căn cứ cho các tuyên bố chủ quyền của mình, PCA nói rằng bởi một
số những vùng biển có tranh chấp là hoàn toàn thuộc EEZ của Philippines, nên
toà xác định là Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền của Philippines tại khu vực
này.
Ngoài
ra, PCA nhắc tới vấn đề Trung Quốc gây hại cho môi trường biển trên
diện rộng qua việc bồi đắp đảo nhân tạo, và nói các hành động của Trung Quốc đã làm
trầm trọng thêm xung đột ở Biển Đông.
Giá trị pháp lý và thực tiễn
Phán
quyết của PCA có giá trị ràng buộc pháp lý đối với các bên liên quan và phải được
tuân thủ ngay lập tức.
Tuy
nhiên, hiện chưa có cơ chế nhằm cưỡng chế thi hành phán quyết của toà.
Chỉ
ít phút sau khi PCA ra phán quyết, Trung Quốc đã tuyên bố phán quyết này là
"vô căn cứ", trong lúc Tân Hoa xã nói đây là một phán quyết
"không có giá trị".
Bắc
Kinh từ trước tới nay luôn tuyên bố bác bỏ vụ kiện, không chấp nhận quyền tài
phán của PCA và cũng không công nhận giá trị phán quyết mà toà này đưa ra.
Phái đoàn Philippines
tại toà PCA, tháng Bảy 2015
Bắc
Kinh cũng coi vụ kiện là một âm mưu do Hoa Kỳ giật dây nhằm cạnh tranh quyền lực,
trang tin time.com viết.
"Ngay
từ ban đầu, vụ kiện đã là một cái bẫy do Hoa Kỳ đặt ra nhằm duy trì vị thế thống
trị của mình tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương," time.com trích bài xã
luận ngày 8/7 trên Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung
Quốc. "Một trong những mục đích sâu xa là nhằm chia rẽ Trung Quốc với các
nước láng giềng bằng cách nhân danh luật quốc tế phỉ báng Trung Quốc.
Chỉ
ngay trước khi PCA ra phán quyết, truyền thông Trung Quốc hôm 11/7 chạy một loạt
các tin bài theo đó nói ngọn hải đăng thứ năm mà Bắc Kinh cho dựng lên tại Đá
Vành Khăn sẽ sớm đi vào hoạt động tại Biển Đông.
Trước
đó, Trung Quốc đã hoàn tất và cho vận hành bốn hải đăng tại Đá Châu Viên, Gạc
Ma, Subi, Đá Chữ Thập tại Quần đảo Trường Sa, là các điểm Việt Nam cũng tuyên bố
chủ quyền.
PCA là gì?
Trụ sở PCA
PCA
là tổ chức liên chính phủ lâu đời nhất thế giới, chuyên xử lý các vụ tranh chấp
quốc tế thông qua biện pháp trọng tài "và các biện pháp hoà bình
khác".
PCA
được thành lập năm 1899 trong Hội nghị Hoà bình Hague, do Sa Hoàng Đệ Nhị của
Nga tổ chức. Cơ quan này dẫn chiếu tới các hợp đồng, các thoả thuận đặc biệt,
và nhiều hiệp ước khác nhau của Liên hợp quốc để phân xử tranh chấp.
PCA
cũng hiện diện thường trực tại Mauritius, và có thể tiến hành các phiên tranh tụng
trên toàn thế giới.
"Đường
Chín Đoạn" là gì?
"Đường Chín Đoạn" hay còn gọi là “Đường Lưỡi Bò”
Bắc
Kinh tuyên bố "chủ quyền không thể chối cãi" đối với khoảng trên 85%
diện tích Biển Đông, tương đương 3 triệu trên tổng số 3,5 triệu cây số vuông
toàn bộ vùng biển này.
"Đường
Chín Đoạn" chạy có những chỗ cách xa khỏi Trung Hoa lục địa tới 2.000km và
vào sát bờ biển Philippines, Malaysia và Việt Nam vài trăm cây số.
"Đường
Chín Đoạn" ban đầu xuất hiện trên một bản đồ của Trung Quốc hồi 1947 với
11 đoạn đứt quãng, khi lực lượng hải quân của Trung Hoa Dân Quốc thuộc Quốc Dân
đảng khi đó kiểm soát được một số đảo vốn do Nhật chiếm đóng trong thời Đại chiến
Thế giới lần thứ hai.
Khi
Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập vào năm 1949 và Quốc Dân đảng phải bỏ
chạy ra Đài Loan, chính quyền cộng sản đã tự tuyên bố mình là đại diện hợp pháp
duy nhất của Trung Quốc và thừa kế toàn bộ các tuyên bố về biển đảo của nước
này trong khu vực.
Sau
đó, đầu thập niên 1950, hai "đoạn đứt quãng" được bỏ đi ở khu vực Vịnh
Bắc Bộ như một hành động thân thiện của Bắc Kinh với chính quyền miền Bắc Việt
Nam.
Chia
sẻ tin này Về mục Chia sẻ
No comments:
Post a Comment