Gwynne
Dyer,
Bangkok Post
Đặng
Khương chuyển
ngữ, CTV Phía Trước
Posted
on Jul 11, 2016
Thứ
Ba tới đây, Tòa Trọng tài Thường Trực (PCA) sẽ tuyên bố phán quyết về yêu sách
của Trung Quốc liên quan đến chủ quyền tại khu vực Biển Đông. Và tính đến thời
điểm này, Trung Quốc đã cử thêm quân đội di chuyển vào khu vực này.
Cục
An toàn Hàng hải Trung Quốc tuyên bố rằng lực lượng hải quân và không quân nước
này sẽ tiến hành các cuộc tập trận bảy ngày, kéo dài từ Hải Nam tới quần đảo
Hoàng Sa nằm ngoài khơi bờ biển Việt Nam. Các cuộc tập trận sẽ kết thúc vào
ngày thứ Hai, chỉ một ngày trước khi phán quyết của tòa án được chính thức đưa
ra, do đó, lực lượng Trung Quốc vẫn sẽ được duy trì tại đây nếu như tình hình
trở nên phức tạp hơn.
Photo: CSIS Asia
Maritime Transparency Inititative/DigitalGlobe
Tình
hình hiện rất khó đoán, vì Task Force 70 của Hải quân Mỹ, bao gồm tàu sân bay
USS Ronald Reagan, đã di chuyển khu vực Biển Đông. Theo Chuẩn Đô đốc John D.
Alexander thì nhiệm vụ chính của Task Force 70 là “duy trì tự do hàng hải để tất
cả được qua lại”.
Phát
ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc, Đại tá Wu Qian, cảnh báo hôm thứ Năm tuần
trước rằng đây là “một hành động quân sự hóa [của Hoa Kỳ] ở Biển Đông và nó
đang đe dọa đến hòa bình và ổn định khu vực. Nhưng tôi muốn nói rằng phía Mỹ đã
tính toán một cách sai lầm. Các lực lượng vũ trang Trung Quốc không bao giờ nhượng
bộ với các lực lượng bên ngoài”. Tiếp theo đó vào ngày thứ Sáu, Chủ tịch Tập Cận
Bình tuyên bố rằng Trung Quốc sẽ không bao giờ thỏa hiệp về chủ quyền và “không
sợ rắc rối”.
Vì
vậy, tình hình có thể trở nên phức tạp hơn và một cuộc đối đầu quân sự nghiêm
trọng giữa Mỹ–Trung Quốc có thể xảy ra sau khi Tòa Trọng tài Thường trực đưa ra
phán quyết vào đầu tuần này. Quân đội Hoa Kỳ lo ngại rằng rằng Trung Quốc có thể
phản ứng lại bằng cách tuyên bố một khu Nhận diện Phòng không (ADIZ) trên toàn
bộ Biển Đông, tương tự như ADIZ mà họ đã từng tuyên bố ở Biển Hoa Đông trong cuộc
tranh chấp biển đảo với Nhật Bản vào năm 2013.
Trong
trường hợp xấu nhất, chúng ta có thể chứng kiến là một cuộc đụng độ quân sự lớn
giữa Mỹ và Trung Quốc ở Biển Đông trong vòng vài ngày tới. Nhưng việc này thực
sự sẽ không đi quá xa, bởi vì phán quyết của Tòa án Trọng tài sẽ không có hiệu
quả trên thực tế.
Đường
“chín đoạn” của Trung Quốc bao gồm gần 90% diện tích khu vực Biển Đông. Đây rõ
ràng là điều rất lố bịch nhìn trên khía cạnh bản đồ – nó kéo dài hơn 1.000 km từ
điểm phía nam của Trung Quốc vào đến bên trong vùng biển của các nước
Philippines, Malaysia và Việt Nam, thậm chí chỉ cách bờ biển các nước này chưa
tới 100 km. Nhưng điều này được Trung Quốc xem là chính đáng.
Các
luận cứ lịch sử đối với các tuyên bố của Bắc Kinh rất lệch lạc, nhưng họ bắt đầu
chiến lược này bằng cách đánh chiếm quần đảo Hoàng Sa thuộc miền Nam Việt Nam
vào năm 1974, từ đó Trung Quốc đã mở rộng kiểm soát hầu hết đối với các đảo nhỏ
và các rạn san hô trong toàn bộ khu vực.
Trong
vòng ba năm qua, Trung Quốc đã mở rộng bảy trong số những hòn đảo/bãi đá tại
đây. Họ xây dựng sân bay, cảng và các khu vực quân sự tiềm năng khác. Hồi tháng
Hai vừa qua, lần đầu tiên Trung Quốc đã đưa vũ khí lên các đảo nhân tạo này. Liệu
đây có phải là phản ứng trực tiếp nhằm đáp lại với phiên xử của Tòa Trọng tài
mà phía Philippines khởi kiện vào năm 2013 hay không, nhưng điều chắc chắn rằng
sự chuẩn bị này sẽ có tác dụng mạnh mẽ nếu cuộc đối đầu quân sự xảy ra.
Nhưng
Trung Quốc đã nói trước rằng họ sẽ không nhìn nhận bất kỳ phán quyết nào do phia
Tòa Trọng tài đưa ra, phiên tòa vốn được quốc tế hậu thuẫn nhưng lại không có sự
ràng buộc nào để thực thi quyết định này trên thực tế. Vì vậy trên lý thuyết,
Trung Quốc không cảm thấy bắt buộc phải dùng đến vũ lực quân sự để bảo vệ tuyên
bố của mình, nên phía Hoa Kỳ cũng chưa thấy phải cần sử dụng vũ lực để thách thức
điều đó.
Đằng
sau những lời nói hiếu chiến từ phía Trung Quốc thì nước này đã có một chính
sách tránh đối đầu quân sự với các cường quốc khác cho đến khi họ đã phát triển
đầy đủ về mặt kinh tế để đảm bảo cơ hội tốt nhất và giành chiến thắng mạnh mẽ.
Hiện nước này vẫn chưa đạt được đích đó, vì vậy họ vẫn còn nhút nhát. Nhưng đối
với tình thế hiện nay thì họ có thể có thêm một số lựa chọn khác.
Hợp
đồng để điều hành xã hội mà Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) hiện đang độc quyền
khá đơn giản: Miễn sao ĐCSTQ giữ được mức sống ổn định một cách đều đặn thì phần
đông dân số sẽ chấp nhận sự thống trị độc tài của họ. Trong gần 30 năm qua, họ
đã giữ được đà tăng trưởng kinh tế này với tốc độ khoảng 8 đến 10% mỗi năm.
Nhưng
tình hình hiện nay thì cả ĐCSTQ cũng thừa nhận rằng tốc độ tăng trưởng kinh tế
đã giảm xuống chỉ còn 6%, và thậm chí nhiều người nêu nghi ngại rằng con số này
thấp hơn 4%. Một số nhà quan sát cho rằng nền kinh tế Trung Quốc có thể đã
không tăng trưởng chút nào trong suốt năm qua. Nếu trường hợp đó đúng thì ĐCSTQ
đang trôi dạt vào vùng biển đầy nguy hiểm, và họ sẽ cần chuyển hướng công chúng
sang các vấn đề nằm bên ngoài biên giới để tránh đi sự chú ý về những thất bại
của họ ngay trong nội địa.
Một
cuộc đối đầu thú vị nhưng đầy ẩn những biến động ở Biển Đông với các nước đồng
minh trong khu vực Đông Nam Á của Hoa Kỳ có thể phương pháp tốt để Trung Quốc
hướng sự chú ý của dân chúng ra khỏi những thất bại của họ. Điều này đồng thời
cũng giúp các nhóm chủ nghĩa dân tộc ở Trung Quốc và tạo được sự hỗ trợ của họ
dành cho chế độ nhưng điều khó khăn là ĐCSTQ buộc phải “kiểm soát tình hình một
cách hết sức thận trọng”. Một khi bạn bắt đầu đi vào con đường này thì bạn
không thể chắc chắn nó sẽ dẫn bạn đi đến kết cuộc như thế nào.
©
2007-2016 Bản tiếng Việt TẠP CHÍ PHÍA TRƯỚC – www.phiatruoc.info
------------------------------
Map source: https://search.yahoo.com/yhs/search?p=Truong+Sa+map&ei=UTF-8&hspart=mozilla&hsimp=yhs-002
No comments:
Post a Comment