Gia
Minh, PGĐ Ban Việt Ngữ RFA
2016-05-27
2016-05-27
.
Nancy Nguyễn kể lại thời gian bị giam giữ và thẩm vấn
bởi an ninh Việt Nam với phóng viên Gia Minh Đài Á Châu Tự Do. RFA PHOTO
Cô Nancy Nguyễn, một người trẻ lên tiếng cho dân chủ-
nhân quyền trong nước, vừa qua về Việt Nam bị an ninh bắt đi mất tích 6 ngày.
Khi ra khỏi Việt Nam, cô dành cho Gia Minh của Đài Á
Châu Tự Do cuộc nói chuyện kể lại thời gian bị giam giữ và thẩm vấn bởi an ninh
Việt Nam. Trước hết cô cho biết:
Nancy
Nguyễn: Sự việc cũng chóng vánh lắm. Tôi nghĩ những
người về Việt Nam và những người đứng ra kêu gọi biểu tình không bao giờ nghĩ
mình có thể thoát khỏi sự truy lùng của an ninh Việt Nam đâu. Cho nên ai nghĩ
mình không bị bắt, mình có thể trốn thì tôi nghĩ đó sẽ là chuyện sẽ không xảy
ra.
Tuy nhiên thời điểm tôi về có chút nhạy cảm vì chỉ
ngày hôm trước, hôm sau thì đến ngày bầu cử, và tổng thống Mỹ đến thăm.
Vắn tắt sự việc thì ngày 19 tôi còn ở trong khách sạn;
họ lên đập cửa phòng và kiểm tra hành chính. Lúc đó khoảng 11 giờ khuya. Khi kiểm
tra hành chính thì họ câu lưu luôn, theo lời của họ là ‘câu lưu kiểm tra
hành chính’ để làm rõ vấn đề ‘sử dụng giấy tờ giả’ mặc dù tất nhiên chuyện đó
không có. Chứ nếu dùng giấy tờ giả thì tôi không được ngồi nói chuyện ở đây
đâu, vẫn còn bị giữ trong đó.
Tất nhiên họ không có bằng chứng hay cơ sở nào để giữ
người hết nên họ phải thả.
Gia
Minh: Đó là cái cớ để giữ người nhưng khi làm việc họ
có làm việc gì về vấn đề giấy tờ giả hay không, và cô Nancy phản bác về cáo buộc
đó thế nào?
Nancy
Nguyễn: Khi họ đưa tôi về đồn gọi là câu lưu hành
chính thì họ câu lưu từ 11 giờ khuya và họ thẩm vấn mãi cho đến 5 giờ chiều
ngày hôm sau. Trong thời gian thẩm vấn như vậy phần lớn họ chỉ xoay quanh hoạt
động của mình mà họ cho là chống đối chính quyền. Còn vấn đề sử dụng giấy tờ giả
thì hầu như họ không nhắc tới.
Họ nói tôi làm những việc mà có cáo buộc liên quan đến
hoạt động dân sự, về dân chủ.
Gia
Minh: Khi họ cáo buộc như vậy thì cô có phản bác những
điều đó ra sao?
Nancy
Nguyễn: Trong khoảng hai ngày đầu khi bị câu lưu thì
tôi không trả lời bất cứ câu hỏi nào. Tôi cự tuyệt trả lời. Họ hỏi tên, ở đâu,
làm gì thì tôi nói cần gặp luật sư của mình chứ tôi không có nhu cầu trả lời những
câu hỏi này.
Khi họ thấy không thể nào sử dụng biện pháp dân sự để
yêu cầu mình khai được thì họ nhốt tôi vào trong một phòng khách sạn, có an
ninh ngày đêm canh thẳng trong phòng. Rồi qua một đêm đến chiều hôm sau nữa họ
kéo tôi trở lại về đồn và đọc lệnh bắt khẩn cấp luôn. Từ khách sạn họ đưa về đồn
công an phường 10, quận 5.
Sau khi họ bắt khẩn cấp, lúc đó mình đã là bị can rồi
nên họ đưa lên xe chuyên dụng chở về Trại tạm giam B34.
Gia
Minh: Và trong trại tạm giam thì họ làm việc thế
nào, giam ra làm sao?
Nancy
Nguyễn: Khi bắt về Trại tạm giam cũng làm những thủ tục
nhập trại như lăn tay, làm căn cước, lấy lời khai… Ở trong đó với tư cách là bị
can rồi thành ra… Cũng tức cười lắm khi nhập trại họ nói với tư cách người bị tạm
giữ, cô có những quyền như thế này: tự biện hộ, nhờ người biện hộ hoặc có luật
sư. Nhưng tôi yêu cầu cần có người biện hộ thì họ nói không có. Ở Trại tạm giam
họ giữ tôi từ 6 giờ chiều cho tới khuya và nhập vào ‘jail’ tức nơi ‘tạm giữ’.
Tất cả những câu hỏi liên tục của họ cho đến lúc đó
thì tôi nói theo như những điều mà các anh vừa mới nói với tôi thì tôi có quyền
có luật sư và người biện hộ nên tôi yêu cầu có luật sư và người biện hộ. Họ nói
nếu như vậy thì làm đơn, và tôi cũng làm đơn nhưng họ cũng coi như tờ giấy lộn
thôi.
Gia
Minh: Khi ra khỏi Việt Nam họ có nói gì để có chuyện
đó?
Nancy
Nguyễn: An ninh họ làm công việc của họ và họ có một gửi
gắm là nếu thấy không bị đánh đập, không bị nhục hình, không làm gì tôi thì
cũng nên lên tiếng để ‘giải oan’ cho người ta vì tại sao vẫn có dư luận về đánh
đập.
Tôi không biết lý do họ không đánh tôi vì tôi là người
nước ngoài hay họ không có đánh đập. Họ có hỏi bởi vì cô là người nước ngoài
nên chúng tôi không đánh hay là ai tôi cũng không đánh; tại sao cô không hỏi?
Tôi nghĩ nếu có hỏi đi chăng nữa thì câu trả lời cũng quá rõ ràng rồi. Trước đó
mình đã có nhiều bằng chứng rồi.
Những người làm việc trực tiếp với tôi họ không xâm
phạm về mặt thể chất; nhưng tôi nghĩ có những đe dọa về tinh thần. Chẳng hạn
như khi tôi nhất quyết không chịu hợp tác, họ không nói sẽ đánh nhưng họ nói
bây giờ còn ngồi ở đó vì hành chính chứ mai mốt đưa vào ‘trong kia’ rồi thì nói
thật không chịu nổi ba ngày đâu. Họ không đánh mình nhưng nói ‘cứng cỡ nào’
cũng không chịu nổi ba ngày.
Rồi khi đưa vào trại tạm giam thì họ nói cô đừng bao
giờ nghĩ có sự can thiệp từ bên ngoài. Tôi biết mình là người nước ngoài và
không có làm gì phạm pháp thì không có căn cứ, không có cơ sở để giữ tôi. Họ
nói đừng có hy vọng có sự can thiệp nào từ lãnh sự hay bất cứ đâu; chuyện đó
không bao giờ xảy ra. Một khi đã vào đây rồi thì chúng tôi có trách nhiệm điều
tra cho đến khi nào thấy cần. Cô có thể ở đây 3 ngày, 3 tháng, 3 năm hoặc 30
năm tùy vào thái độ của cô chứ không có bên ngoài nào có thể giúp được hết. Đó
là những điều mà tôi nghĩ là một trong những đe dọa về tinh thần.
Họ không xâm phạm thể chất, không đánh đập, không đe
dọa nhưng đối với một số người khi bị bắt cóc, mất tích và giam giữ như vậy và
trong một thời gian dài (từ ngày 19 đến 25 tháng 5) đó không được quyền gặp gỡ
bất cứ ai. Đối với một vài tiêu chuẩn thì đó cũng coi là tra tấn.
Gia
Minh: Số người làm việc trong thời gian đó thế nào?
Nancy
Nguyễn: Họ thay nhau khoảng chừng 30-40 người canh;
nhưng trực tiếp thẩm vấn khoảng chừng 10 người, trong đó có 4 người chính chịu
trách nhiệm hồ sơ của tôi. Tất cả đều là nam.
Gia
Minh: Lúc này nếu dùng một vài tính từ để nói lại thời
gian đó, thì cô dùng những từ nào?
Nancy
Nguyễn: Nếu tôi không phải là người nước ngoài thì tôi
không thể biết ở trong đó cảm thấy đến mức như thế nào; vì mình biết trước họ
không thể có khả năng giữ mình. Những việc mình làm dù không hề có hành vi phạm
pháp; nhưng mà theo họ không cần làm gì để lật đổ chính quyền mà chỉ có dấu hiệu
có sự phản kháng là phạm pháp rồi theo qui định của pháp luật. Tức là không cần
cấu thành hành vi, chỉ cần cấu thành hình thức. Xét về mặt pháp luật Việt Nam,
họ có quyền khởi tố tôi rồi. Nếu tôi không phải là người nước ngoài thì với
thái độ không hợp tác tôi sẽ phải bị truy tố.
Ở trong đó tôi nghĩ, mình là một người nước ngoài,
hiểu chuyện đó thành ra phần nào yên tâm. Khi mà mình một phần nào có thể yên
tâm mà họ còn có thể đe dọa đến mức như vậy thì thử hỏi những người trong nước
họ lấy gì để bám víu vào, lấy gì để nuôi hy vọng!
Cảm giác của tôi không nghĩ nhiều về bản thân mình
vì không có vấn đề gì; nhưng tôi nghĩ nhiều đến những anh chị em đã bị bắt trước
và những anh chị em có thể sẽ bị bắt sau tôi. Cảm giác của họ như thế nào khi
mà họ không có một ‘cái phao’, không có cơ quan nào đứng ra bảo vệ họ một cách
hữu hiệu trước pháp luật!
Gia
Minh: Được biết trước đây cô cũng từng đến những nơi
như Hong Kong lúc tuổi trẻ, sinh viên đấu tranh và trước ngày 19 bị bắt cô cũng
có gặp một số nhà hoạt động tại Việt Nam; như cô vừa chia sẻ bản thân có cái thế
mà họ không thể làm quá mức, đồng thời rất ‘chia sẻ’ với những người dám công
khai đấu tranh ở trong nước, cô có nhận định gì?
Nancy
Nguyễn: Ở Hong Kong ít nhất họ có luật biểu tình, đó
là hợp pháp và họ được pháp luật bảo vệ. Nếu chính phủ Hong Kong có những đàn
áp, bắt bớ họ thì chính phủ sai, chứ còn người Hong Kong không sai.
Còn những bạn trẻ ở Việt Nam mà hoạt động không nhất
thiết phải biểu tình, không nhất thiết phải xuống đường mà mới chỉ thể hiện ý
chí phản kháng thôi thì đã là phạm pháp rồi như tôi vừa nói vấn đề ‘cấu thành
hình thức’ chứ không phải ‘cấu thành hành vi’.
Tôi thấy giữa những bạn trẻ Hong Kong và những bạn
trẻ Việt Nam thì những bạn trẻ Việt Nam ở vào tư thế rất nguy hiểm. Tôi rất phục
tinh thần của họ.
Gia
Minh: Dù vẫn còn quá sớm và còn những ‘ấn tượng’ khi
ở Việt Nam, nhưng qua trải nghiệm vừa rồi có xuất phát những ý tưởng gì cho thời
gian tới?
Nancy
Nguyễn: Đó cũng là một phần lý do mà tôi muốn thử, gặp
gỡ với các anh em an ninh. Ở Việt Nam để xác minh lại một số nghi vấn trước đây
của tôi và hy vọng sẽ có được những cái nhìn thống nhất hơn trong tương lai. Hy
vọng trong tương lai những gì tôi đã trải qua và các anh chị đã trải qua thì có
thể đúc kết lại thành một kinh nghiệm nào đó cho những người đi sau.
Gia
Minh: Cô Nancy còn có những chia sẻ gì nữa không?
Nancy
Nguyễn: B34, Trại tạm giam và cũng có thể bị khởi tố-
tôi là người nước ngoài nên không bị tra tấn, bị nhục hình; không biết các bạn
có bị hay không, tôi không biết; nhưng đó là nơi mà tôi không muốn bất cứ ai tới
trừ phi các bạn có nhu cầu đến đó tìm hiểu một vấn đề gì đó. Vì B34, Trại tạm
giam là những nơi mà mình có thể có được rất nhiều thông tin mà mình làm sáng tỏ
được nếu như mình hiểu mình đi đâu, mình làm gì. Tuy nhiên nếu như các bạn
không có chủ đích đến đó để tìm hiểu một vấn đề nào đó thì tốt nhất là nên
tránh. Vì đó là những nơi mà tôi không muốn bất cứ ai trong chúng ta bị đem tới.
Gia
Minh: Thay mặt quí thính giả của Đài Á Châu Tự do
cám ơn cô Nancy và chúc cô đạt được những điều mong muốn đạt đến.
VIDEO :
Mỗi tuần một chuyện - Trò chuyện với Nancy Nguyễn
No comments:
Post a Comment