Võ Phiến đã hết đời công chức từ lâu và nay thì từ
giã, theo lời ông, “cái gọi là sống”. Chắc rằng khi từ giã chúng ta để về nơi ấy
ông sẽ gặp lại những bạn cũ một thời với Bùi Giáng, trong tâm thế thảnh thơi,
không bị bó buộc thời gian, không vướng víu nợ trần.
Năm 2005, sau khi đọc bài “Võ Phiến, tình nghĩa giáo
khoa thư” của tôi, in trong cuốn Văn hoá, giới tính và văn học (Văn
Mới, California), ông đã viết thư tay gửi cho tôi, tâm sự nhiều chuyện.
Nay ông đã đi, tôi mạn phép trích đăng một đọan thư
như một nén nhang thắp lên để cùng nhớ về ông, cũng là để cùng hiểu thêm một
chút, rất nhỏ, về ông:
[...]
Năm xưa tôi đến Hội An, ở nhà Nguyễn Rô. Bạn cầm bút
ở Quảng Nam có Bùi Giáng, Nguyễn Văn Xuân. Hồi nhỏ tôi có học cùng trường cùng
lớp với Bùi Giáng 2 năm. Lớn lên vào Sài Gòn chúng tôi gặp lại; có hôm bất bình
hờn giận vợ, tôi ôm mềm qua nhà Bùi Giáng (đang sống ở Trương Minh Giảng với
các em) ngủ qua đêm. Nhưng kẻ sống đời tự do, người làm công chức giờ giấc gò
bó nên không mấy gần nhau.
Bây giờ Bùi Giáng không còn. Nguyễn Văn Xuân suy kiệt,
tôi tuổi hơn tám chục, bết bát chẳng còn viết lách gì nữa! Thỉnh thoảng quơ quào
vài câu gọi là thơ... thẩn. Xin gởi anh một bài về cái “sống” (!).
Nói cho đúng, đây là: “cái gọi là sống.”
[...]
Sống
Mỗi ngày Buổi sáng đến
nhìn ta nhâng nháo
khinh thường, hỗn láo
Cuộc sống sốt ruột lắm rồi
Lẽ nào không biết? Ta ơi.
Võ Phiến
10.2000
------------
Sự
chờ đợi
Nó không hình không sắc
Tuyệt không có tiếng có lời
Nó không có gì. Chỉ là một sự chờ đợi lặng lẽ
Thế thôi.
Nó là sự chờ đợi từ vô thuỷ đến vô chung
Ai nấy lần lượt đến với nó, không ai gặp nó
Tất cả đều hướng về nó, như hướng về ý nghĩa cốt tuỷ
của chính mình
Tất cả đi về hướng nó. Nó chờ.
Nó chờ một con kiến, nó chờ một con voi.
Nó chờ một hạt bụi, nó chờ một đoàn quân.
Trên dòng thời gian đang trôi, những kẻ xanh mặt bảo
nhau: “Nó chờ.”
Những kẻ mặt xám như tro bảo nhau: “Nó chờ đấy.”
Những kẻ run rẩy, tắc cổ, nghẹn họng thì thào: “Sắp
rồi. Nó thôi.”
Trông cái nắng ngoài song cửa, tôi nghĩ: Nó đang chờ.
Nhìn chiếc răng em trắng muốt, tôi thầm nghĩ: Nó
đang chờ.
Mắt nhìn con chữ đang thành hình trên giấy, tôi kêu
thầm trong trí: Nó đang chờ.
Sự chờ đợi không lời mỗi lúc mỗi thiết tha
Và mỗi khẩn trương.
12-1995
-----------------------
Đấng
vô ngôn
Từ khi Thượng Đế nhón ngón tay thả con xuống cõi trần,
con đã đi — đều đều, chăm chỉ — như con kiến li ti trong hàng, không gây một tiếng
động. Giờ này tiếp giờ kia, năm này qua năm nọ; kiến đi không một ai hay.
Con đã sinh nhai — chăm chỉ — như con cu đất trong bầy.
Cắm cúi, lúc thúc, mổ từng hột lúa rơi, từng chiếc bông cỏ. Con chim kiếm ăn lặng
lẽ, cần cù, bên cạnh gốc cây già lặng lẽ sù sì, bên cạnh những xác lá khô nằm lặng
lẽ tan rã.
Con đã tiêu thụ từng hạt từng hạt tháng năm. Thời
gian vơi dần.
Thượng Đế, từ lúc nhón ngón tay bỏ con xuống mặt đất
này, Người có để mắt theo dõi con cái của Người sống ngoan ngoãn?
Người không từng phát biểu.
Thượng Đế không khua khuống. Thời gian không có tiếng
khua. Nó mòn dần, không tiếng.
12-1998
--------------------------
Bấm vào đây để đọc tất
cả tác phẩm của Võ Phiến đã đăng trên Tiền Vệ
No comments:
Post a Comment