Sun, 10/25/2015 - 03:59 —
nguyenvubinh
Phong trào dân chủ Việt Nam đã
trải qua một thời gian khá dài với các thời kỳ phát triển khác nhau. Kể từ khi
Việt Nam thống nhất đất nước đến nay cũng đã 40 năm, người dân Việt Nam rên xiết
dưới ách toàn trị, độc quyền lãnh đạo của đảng cộng sản Việt Nam. Tất cả những
hoạt động phản kháng của người dân, từ đơn lẻ, tới kết hợp manh nha, từ hành động
bạo lực tới bất bạo động, từ khi có ít người tham gia đến khi số lượng hàng
ngàn người, và các tổ chức đã xuất hiện đều nằm trong hoạt động của phong trào
dân chủ. Có thể tạm chia phong trào dân chủ Việt Nam thành bốn thời kỳ, có các
nội dung, phương thức hoạt động, tính chất và định hướng khác nhau. Nhưng tất cả
đều nhằm vào mục tiêu chung cao nhất, đấu tranh để thay đổi chế độ cộng sản Việt
nam sang chế độ dân chủ.
Thời
kỳ đầu tiên, có thể tính từ năm 1975-1988 là thời kỳ phục quốc của Phong trào
dân chủ Việt nam. Gọi là phục quốc bởi vì các hoạt động đều do những người ở
miền Nam, những quân-dân-cán-chính của chế độ Việt Nam Cộng Hòa thực hiện nhằm
khôi phục lại quốc gia đã mất là chế độ Việt Nam Cộng Hòa. Khôi phục lại quốc
gia đã mất cũng có nghĩa là khôi phục lại quyền tự do cho người dân, và thể chế
dân chủ cho đất nước. Đặc trưng của giai đoạn phục quốc là phương thức đấu
tranh vũ trang, bạo động. Đó là các nhóm quân còn sót lại, các sĩ quan, binh
lính và cả các nhân sĩ của chế độ Việt Nam Cộng Hòa, có thể ở trong nước, có thể
ở nước ngoài tấn công vào các cơ sở của chế độ cộng sản Việt Nam ở miền Nam. Có
một số tổ chức đại diện của giai đoạn này như Mặt trận Thống nhất các lực lượng
giải phóng Việt nam do các ông Trần Quốc Túy, Mai Văn Hạnh, Trần Văn Bá đại diện;
Mặt Trận Quốc Gia Thống Nhất Giải Phóng Việt Nam đại diện là ông Hoàng Cơ
Minh…Những hoạt động đấu tranh này có quy mô nhỏ, tính chất đấu tranh bạo động
chống lại một nhà nước có đầy đủ quân đội, khí tài nên ý nghĩa tinh thần, giữ
và nuôi dưỡng ngọn lửa đấu tranh là chủ yếu. Tinh thần xả thân vì nước của những
đại diện tiêu biểu đã động viên được nhiều lớp người đi sau.
Thời
kỳ thứ hai, đó là từ năm 1988-2000. Có thể gọi thời kỳ này là thời kỳ Thức Tỉnh.
Lý do lấy năm 1988 làm mốc bởi vì năm đó xuất hiện bài viết “Nắm tay nhau đi dưới tấm biển
chỉ đường của trí tuệ” của tiến sĩ Hà Sĩ Phu. Bài viết này là cột mốc
đánh dấu sự phản tỉnh, thức tỉnh của tầng lớp trí thức Việt Nam. Đây là giai đoạn
các trí thức trong lòng chế độ cộng sản Việt nam đã thức tỉnh và có những tiếng
nói phản kháng. Đồng thời, đó cũng là thời kỳ đồng bào miền Nam, người Việt hải
ngoại chuyển từ đấu tranh vũ trang, bạo động sang đấu tranh bất bạo động. Có thể
gọi thời kỳ này này là thời kỳ thức tỉnh của trí thức Việt nam trong lòng chế độ
cộng sản. Đó là những tiếng nói thức tỉnh, đơn lẻ của những trí thức, phần lớn
là ở miền Bắc Việt Nam như ông Hoàng Minh Chính, Trần Độ, Hà Sĩ Phu, Lê Hồng
Hà, Phạm Quế Dương, nhà văn Dương Thu Hương, Hoàng Tiến, Nguyễn Thanh Giang,
vv…Đây là thời kỳ sử dụng phương thức đấu tranh bất bạo động, dùng các bài viết
để bày tỏ ý kiến, sự khác biệt và phản kháng của người trí thức. Đây cũng là
giai đoạn những người đấu tranh phía Nam, người Việt hải ngoại chính thức từ bỏ
con đường đấu tranh vũ trang, bạo động để chuyển sang giai đoạn đấu tranh bất bạo
động, giai đoạn đấu tranh chính trị. Thời kỳ hơn chục năm này (từ 1988-2000) là
giai đoạn thai nghén cho các hoạt động bùng nổ sau này.
Thời kỳ từ năm 2000-2007. Đây là
thời kỳ đấu tranh chính trị của phong trào dân chủ. Lấy mốc năm 2000 bởi vì có lá đơn xin lập đảng Tự
do-Dân chủ của nhà báo Nguyễn Vũ Bình vào ngày 02/9/2000. Lá đơn này đánh dấu
giai đoạn hoạt động mạnh mẽ, đặt vấn đề tổ chức, và đặc biệt, có sự tham gia của
giới trẻ vào phong trào dân chủ. Với phương thức đấu tranh bất bạo động, nhưng
chú trọng các hoạt động chính trị, thời kỳ này đã chính thức đặt nền móng cho
phong trào dân chủ sau này. Đặc trưng của giai đoạn này là những người tham gia
đều có ý thức chính trị, khuynh hướng đấu tranh là kết hợp với nhau trong các tổ
chức chính trị, hoặc các tổ chức có khuynh hướng chính trị để làm đối trọng, đối
lập với đảng cộng sản và nhà cầm quyền Việt Nam. Có rất nhiều điều thú vị trong
giai đoạn này: có sự tham gia của lớp trẻ vào phong trào dân chủ, bắt đầu từ
năm 2000 (nhà báo Nguyễn Vũ Bình, bác sĩ Phạm Hồng Sơn, luật sư Lê Chí Quang,
anh Nguyễn Khắc Toàn), giai đoạn sau có Luật sư Nguyễn Văn Đài, Lê Thị Công
Nhân và nhiều người trẻ khác... có sự bùng nổ về số lượng người tham gia vào
phong trào dân chủ (năm 2005-2006); hoạt động bùng nổ và sôi nổi trong cao
trào 2006; giai đoạn này chưa có sự kết nối với người dân thường; đây cũng
là giai đoạn phong trào dân chủ Việt Nam bị đàn áp khốc liệt nhất, rất nhiều án
tù cho rất nhiều người; có sự kết nối và hậu thuẫn mạnh mẽ của người Việt và
các tổ chức của người Việt hải ngoại, sự kết hợp trong ngoài rất mạnh mẽ, nhịp
nhàng.
Thời
kỳ từ năm 2007 đến nay. Đây là thời kỳ đấu tranh toàn diện, tổng hợp của phong
trào đấu tranh dân chủ. Thời kỳ này này bắt đầu từ các cuộc cầu nguyện tập
thể của người Công giáo Việt Nam, để giữ lại đất đai, cơ sở tôn giáo cũ, đồng
thời có các cuộc xuống đường, biểu tình chống Trung Quốc lần đầu tiên (ngày
09/12/2007) ở Hà Nội và sài Gòn. Đây cũng là thời kỳ sử dụng phương thức đấu
tranh bất bạo động. Thời kỳ này của phong trào dân chủ Việt nam có sự xuất hiện
và kết hợp của phong trào yêu nước (biểu tình chống trung quốc), cũng là giai
đoạn có sự kết hợp với các hoạt động của xã hội dân sự.
Đây là giai đoạn có các hoạt động
tổng hợp của tất cả các hình thức, phương thức, khuynh hướng đấu tranh phong
phú, đa dạng của người Việt Nam trong và ngoài nước. Đó là các hoạt động có
khuynh hướng chính trị, các hoạt động thể hiện tinh thần yêu nước, các hoạt động
của phong trào đòi tự do tôn giáo, các hoạt động của xã hội dân sự. Giai đoạn
này có hai đặc trưng quan trọng: thứ nhất, bùng nổ về số lượng người tham gia,
có thể nói, có sự bùng nổ người tham gia theo cấp số nhân. Nhờ có sự mở rộng
thông tin vô tận của hệ thống Internet toàn cầu, của mạng xã hội Facebook mà số
lượng người được khai trí, tham gia đã bùng nổ. Tất cả các tầng lớp, các giai cấp,
các tôn giáo, giới tính, các độ tuổi tham gia vào phong trào dân chủ. Đây thực
sự là giai đoạn sôi động rất đáng tự hào.
Thứ hai, phong trào dân chủ đã
cắm rễ vào quần chúng, đã đi vào cuộc sống của người dân bởi các hoạt động xã hội
dân sự rất sôi động và hiệu quả. Các hoạt động của xã hội dân sự, các hoạt động
cứu trợ dân oan, cứu giúp dân oan, lên tiếng cho dân oan và rất nhiều hoạt động
lên tiếng của phong trào dân chủ cho nhân sinh, nhân quyền đã ngày càng thức tỉnh
người dân. Đây là xu thế không thể đảo ngược của phong trào dân chủ và ngày
càng phát triển. Thành tựu này là vô cùng quan trọng đối với phong trào dân chủ
trong suốt những năm qua. Chỉ có đi vào quần chúng, đồng hành cùng nhân dân thì
phong trào dân chủ mới có cơ hội và hy vọng cho một sự thay đổi lớn lao trong
tương lai./.
Hà Nội, ngày 25/10/2015
N.V.B
No comments:
Post a Comment