Đài Loan: Hai khuôn mặt sáng (Bùi Tín)

Đài Loan: Hai khuôn mặt sáng

Bùi Tín

18.12.2014

http://www.voatiengviet.com/content/dai-loan-hai-khuon-mat-sang/2563243.html

Đài Loan vừa trải qua một cuộc thay đổi chính trị khá sâu sắc. Bắc Kinh không hề dự kiến một cuộc đảo lộn tệ hại cho họ đến vậy. Tập Cận Bình và phe nhóm đã bị một vố rất đau.

Trong thay đổi vừa qua nổi lên hai khuôn mặt sáng, cho ta một cái nhìn lạc quan có cơ sở khi năm 2014 sắp kết thúc.

Khuôn mặt sáng thứ nhất là bác sỹ Kha Văn Triết, giáo sư ngành y của Trường Đại học Quốc gia Đài Loan (National Taiwan University), ở thủ đô Đài Bắc. Ông Kha được xã hội kính nể do kiến thức y học chuyên sâu, tay nghề phẫu thuật điêu luyện; những năm gần đây ông quan tâm đến chính trị, ủng hộ các bạn sinh viên trẻ bảo vệ những quyền dân chủ đã thành nếp sống, theo phương châm “1 nước 2 chế độ”. Tuy không tham gia đảng phái nào, ông kiên quyết chống lại âm mưu của Bắc Kinh tìm cách thôn tính từng bước hòn đảo nhỏ này dưới cái danh xưng “thống nhất tổ quốc”.

Trong cuộc bầu cử địa phương trong tòan quốc ngày 29 tháng 11 vừa qua, Quốc Dân Đảng hiện cầm quyền bị thua to một cách bất ngờ. Theo bình luận của báo chí quốc tế, QDĐ đã bị nhân dân Đài Loan trừng phạt nặng nề do một bộ phận lãnh đạo quan trọng của QDĐ đã bị Bắc Kinh mua chuộc bằng những khỏan đầu tư ưu đãi trên lục địa, đồng thời QDĐ cũng nhiễm nặng tệ tham nhũng trong khi trước đây họ từng dựa vào cớ tham nhũng để hạ bệ những người lãnh đạo của đảng Dân chủ Tiến bộ.

Đảng Dân chủ Tiến bộ thắng lớn, lấn dần lên phía Bắc vốn là đất phát triển công nghiệp, là căn cứ của QDĐ. QDĐ rất đau khi mất thành phố Đài Trung, nơi họ đã thắng trong 3 cuộc bầu cử liên tiếp trước đây, nay chỉ trụ lại được ở thành phố Tân Đài Bắc với số phiếu sút giảm mạnh.

Thắng lợi lớn nhất của đảng Dân Tiến là ở thủ đô Đài Bắc, và bác sỹ Kha Văn Triết

nhận được nhiều phiếu. Tuy ông không thuộc đảng nào nhưng được đảng Dân Tiến tận lực ủng hộ, từ đó hình thành một liên minh cầm quyền giữa đảng Dân Tiến với một số nhân sỹ.

Đây là nét mới mẻ và thú vị của cuộc bầu cử. Một nhân sỹ đứng riêng một mình sẽ bị cô lập. Đồng thời, nếu như đảng Dân Tiến không ủng hộ mạnh mẽ bác sỹ Kha Văn Triết thì cũng không thể làm nên chuyện. Một nét lý thú khác là tại Đài Bắc, đối thủ của giáo sư Kha Văn Triết là Liên Thắng Văn, con trai của cựu phó tổng thống Liên Chiến, từng bị bắn vào đầu trong cuộc bầu cử trước, được chính bác sỹ Kha Văn Triết chữa lành vết thương. Ngay sau khi có kết quả, ông Liên Thắng Văn đã chúc mừng đối thủ cũng là người đã từng cứu sống mình. Dư luận Đài Loan tiên đoán bác sỹ Kha Văn Triết, 55 tuổi, sẽ trở thành thị trưởng Đài Bắc, và đến năm 2016 ông sẽ là ứng cử viên tổng thống sáng giá nhất của Đài Loan. Trước đây các tổng thống Lý Đăng Huy, Trần Thủy Biển và đương kim tổng thống Mã Anh Cửu cũng từng giữ chức thị trưởng Đài Bắc. Lợi thế chính của ông Kha Văn Triết là việc ông hứa xây dựng một chính quyền trong sạch và minh bạch, dựa vào nhân dân, đặc biệt là nông dân và tầng lớp trung lưu chiếm đa số.

Cuộc động đất chính trị cuối tháng 11 vừa qua đã làm đảo lộn tình hình chính trị ở Đài Loan. Tống thống Mã Anh Cửu tuyên bố từ bỏ chức lãnh đạo QDĐ, tuy vẫn còn là Tổng thống đến năm 2016. Sau thất bại nặng Thủ tướng Giang Nghi Hoa của QDĐ cùng toàn bộ nội các 81 người cũng xin từ chức.

Chính quyền Đài Loan lâm vào khủng hoảng nghiêm trọng về đường lối, trong việc giữ mối quan hệ ra sao với Bắc Kinh khi công luận đã tỏ rõ không thể theo xu thế bị chủ nghĩa bành trướng gậm nhấm dần. Thật ra thái độ phản đối quan hệ bất bình đẳng với Bắc Kinh đã diễn ra từ tháng 3 năm nay khi sinh viên xông vào chiếm toà nhà chính phủ và trụ sở quốc hội để phản đối hiệp định buôn bán với lục địa trong phong trào “Hoa Hướng Dương”, buộc chính quyền phải lùi bước.

Điều lý thú là phong trào “Hoa Hướng Dương” đã gây cảm hứng cho phong trào “Chiếm Trung tâm” ở Hong Kong gần đây, và chính phong trào này lại tác động trở lại cuộc bầu cử ở Đài Loan. Nhân dân Hong Kong cũng như nhân dân Đài Loan khi đã được sống trong không khí tự do dân chủ, tự do kinh doanh, thì họ không thể chịu cảnh “phú quý giật lùi” sống trong cảnh độc tài đảng trị được.

Khuôn mặt sáng thứ hai ở Đài Loan là Ngô Nhĩ Khai Hy, một sinh viên từng tham gia sự kiện Thiên An Môn mùa hè năm 1989. Anh Ngô Nhĩ Khai Hy, 44 tuổi, mới xuất hiện ở Đài Bắc, vừa tham gia thúc đẩy sinh họat chính trị ở đây, vừa làm chỗ dựa để thúc đẩy phong trào dân chủ trong nước. Anh tuyên bố sẽ ra tranh cử vào Quốc hội Đài Loan vào năm 2016. Theo báo Hong Kong Buổi sáng (8/12/2014), anh Ngô Nhĩ Khai Hy lúc mới 20 tuổi đã tỏ ra có năng khiếu lãnh đạo, gan dạ và mưu lược. Nay anh càng thêm sung sức, có sức lôi cuốn thanh niên Đài Loan cũng như khắp lục địa Trung Hoa vào cuộc đấu tranh giành nhân quyền và dân chủ.

* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ