17.12.2014
Một
số các doanh nhân Việt hiện đang kinh doanh ở Nga cho biết rằng việc làm ăn,
buôn bán hiện “rất ảm đạm”, trong bối cảnh kinh tế nước sở tại lâm vào
tình thế khó khăn.
Giá
trị đồng rúp của Nga đầu tuần này lại sụt xuống mức thấp mới so với đồng đôla
và đồng euro.
Đồng
nội tệ của Nga đã giảm hơn 86 phần trăm kể từ tháng Giêng năm nay, mặc dù ngân
hàng trung ương đã tung hàng tỉ đôla can thiệp thị trường nhằm kiềm chế sự trượt
giá của đồng rúp.
Anh
Hồng Thanh, một doanh nhân sinh sống và làm việc ở Nga hơn 20 năm qua, cho biết
chưa khi nào việc kinh doanh lại chậm như hiện nay:
“Kinh doanh bây giờ thì kém lắm. Tất cả
mọi người đều lỗ hết. Ai cũng lỗ, nhất là những người liên quan tới đồng đôla.
Lỗ rất là nặng luôn chứ không phải là lỗ ít. Cuộc khủng hoảng này không như cuộc
khủng hoảng năm 1998. Đồng tiền bây giờ mất giá rất là nhiều. Năm 1998,
dù nó khủng hoảng, nhưng vẫn bán được hàng. Năm nay thì không bán được. Lúc như
này chỉ mong nó qua được giai đoạn này thôi. Mọi người hy vọng là nó sẽ tốt đẹp
lên. Chẳng biết thế nào. Nhưng mà từ xưa tới nay, ở bên này, tôi cũng đã trải
qua nhiều cuộc khủng hoảng như thế rồi thì cũng hy vọng nước Nga nó sẽ vượt qua
cuộc khủng hoảng như thế này”.
Hiện
có hàng chục nghìn người gốc Việt sinh sống và làm ăn tại Nga, và phần lớn là
các tiểu thương bán lẻ.
Một
người kinh doanh thiết bị điện máy, không muốn nêu tên, cũng đồng ý kiến với
anh Thanh.
“Nhìn chung là khó khăn, rất khó khăn.
Làm bên này thì mục đích cuối cùng là gửi tiền về nhà, giúp gia đình. Một số những
trường hợp làm theo vụ thì bị lỗ. Một năm bán hết hàng, rút tiền ra và lúc đó mới
đổi ra đô để gửi tiền về thì những trượng hợp như thế bị mất rất nhiều”.
Đồng
rúp mất giá trong bối cảnh giá dầu, mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Nga, giảm mạnh.
Thêm nữa, đồng tiền của Nga còn bị tác động vì các biện pháp trừng phạt kinh tế
của phương Tây vì sự can thiệp vào Ukraine của Tổng thống Vladimir Putin.
Ngân
hàng trung ương Nga cho biết lạm phát có thể chạm mức hơn 11% trong ba tháng đầu
năm 2015, và cho biết thêm rằng kinh tế Nga sẽ suy thoái vào năm sau.
-------------------------------
Nền
kinh tế Nga đang suy yếu do việc cấm vận của phương Tây và giá dầu sụt giảm, việc
này có ảnh hưởng ra sao đối với quan hệ thương mại Việt Nga, Kính Hòa phỏng vấn
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế từ Hà Nội.
TS Lê Đăng Doanh: Việc đồng rúp giảm
giá, và nhất là gần đây có hiện tượng giảm rất đột ngột, ví dụ như ngày hôm
qua, trong một ngày mà giảm tới 11%. Và tính từ đầu năm đến nay, theo nhiều nguồn
tin khác nhau thì đồng Rúp giảm đến 40 đến 50%, việc này ảnh hưởng lớn đến kinh
tế nước Nga, và cũng có ảnh hưởng nhất định đến thương mại giữa Việt Nam và nước
Nga. Ví dụ như là khách du lịch Nga đến vùng Nha Trang và Mũi Né đã giảm đáng kể.
Bây
giờ chắc chỉ còn khoảng 30%, việc này làm cho các khách sạn nhà hàng ở vùng đấy
trước giờ chuyên môn hóa để đón khách Nga, ví dụ như là các khách sạn nhà hàng
đều có bảng hiệu bằng tiếng Nga, thì nay đang gặp khó khăn lớn. Thứ hai nữa là
quan hệ xuất nhập khẩu giữa Nga và Việt Nam sẽ gặp khó khăn vì sức mua của Nga
giảm, việc thanh toán bằng đồng đô la chắc chắn gặp khó khăn. Điều này sẽ làm
giảm việc xuất khẩu của Việt Nam sang Nga và việc thanh toán của Nga bằng đồng
ngoại tệ. Còn về lâu dài thì nếu kinh tế Nga vẫn bị ảnh hưởng nghiêm trọng thì
sẽ có thể ảnh hưởng đến các dự án đầu tư của Nga ở Việt Nam.
Kính Hòa: Với những ngành có hàng hóa xuất khẩu sang
Nga thì ngành nào sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất thưa Giáo sư?
TS Lê Đăng Doanh: Tôi nghĩ các ngành
như là dệt may, xuất khẩu hàng da giầy, xuất khẩu các sản phẩm điện tử có thể
là ảnh hưởng mạnh. Trong khi đó thì xuất khẩu hàng nông sản thì Nga đang cần và
hiện đang bị các nước Liên minh châu Âu cấm vận, cho nên có thể các mặt hàng
nông sản vẫn được Nga nhập khẩu và có khả năng thanh toán bằng đồng đô la vì đấy
là những mặt hàng nước Nga đang cần và họ không thể nào thay thế được.
Kính Hòa: Giáo sư có thể nói thêm về các dự án đầu tư
của nước Nga tại Việt Nam?
TS Lê Đăng Doanh: Hiện nước Nga có
nhiều cam kết trong ngành dầu khí, và ngành dầu khí của Nga vẫn đang tiếp tục
thực hiện các việc đó. Nhưng nếu giá dầu giảm đến một mức độ nhất định thì các
công ty Nga sẽ phải tính toán lại cái tỉ suất lợi nhuận để xem các dự án khoan
dầu còn có thể có lợi hay không. Nếu không thấy có lợi nhuận thì tôi nghĩ là họ
sẽ xin giảm tiến độ để chờ tình hình cải thiện khi giá dầu lên thì họ sẽ tiếp tục,
chứ tôi không tin là họ sẽ bỏ những dự án đó.
Kính Hòa: Việt Nam và những doanh nghiệp Việt Nam phải
làm gì để đối phó với các khó khăn hiện thời và những dự báo không sáng sủa của
nền kinh tế Nga?
TS Lê Đăng Doanh: Bài học của các
doanh nghiệp du lịch Việt Nam là không nên bỏ trứng vào một giỏ. Các doanh nghiệp
vùng Mũi Né và Nha Trang thì đã quá say sưa với khách Nga, chỉ hoàn toàn toàn
chuyên môn hóa vào một khách hàng. Các cửa hàng, các nhà hàng có biển hiệu hoàn
toàn bằng tiếng Nga. Điều đó cũng không gây thiện cảm cho các du khách không phải
người Nga. Nhiều người nước ngoài đến đó và nói lại với tôi là họ lấy làm không
hài lòng vì đã rơi vào một thành phố Nga, rồi thì là sau 10 giờ đêm có những
người Nga say sưa cầm chai rượu đi ca hát ngoài đường, cái điều đó cũng không
phù hợp với một số du khách châu Âu.
Tôi
nghĩ bài học là Việt Nam nên tìm cách đa dạng hóa thị trường. Hiện nền kinh tế
Nga đang sút giảm thì tôi nghĩ là ngành dệt may và da giày của Việt Nam sẽ có
nhiều khả năng đa dạng hóa. Gần đây các đơn đặt hàng của ngành dệt may và da
giày tăng lên mạnh mẽ. Nhiều doanh nghiệp nhận đơn đặt hàng quá cả công suất của
họ. Tôi nghĩ là ngành dệt may và da giày không có tác động gì nặng nề.
Kính Hòa: Tức là những đơn đặt hàng từ những thị trường
khác chứ không phải thị trường Nga phải không Giáo sư?
TS Lê Đăng Doanh: Vâng, từ những thị
trường khác. Vả lại giao thương giữa Việt Nam và Nga vẫn còn khiêm tốn so với lại
Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu hay là các nước ASEAN khác.
Kính Hòa: Xin Tiến sĩ cho câu hỏi cuối là trong việc
giao thương giữa Nga và Việt Nam thì cộng đồng người Việt ở Nga đóng một vai
trò quan trọng, đôi khi cũng không thấy được qua các con số kinh tế thống kê.
Thưa Giáo sư trong cuộc khủng hoảng hiện thời và có thể là trong tương lai nữa,
thì Giáo sư đánh giá thế nào về sự ảnh hưởng lên cộng đồng người Việt ở Nga và
sự đóng góp của họ trong sự giao thương giữa đôi bên?
TS Lê Đăng Doanh: Cộng đồng người Việt
ở Nga thì rất là đa dạng, nhưng mà cộng đồng người Việt sống bằng kinh doanh ở
vùng Mát Cơ Va thì bị ảnh hưởng rất nặng nề. Vì họ thường là nhập khẩu hàng hóa
từ Việt Nam sang để bán, nay đồng Rúp giảm giá quá nhiều nên giá tăng rất
nhanh, nhưng giá hàng trên thị trường Nga lại không tăng nhanh bằng sự mất giá
của đồng Rúp. Cho nên là hiện nay họ mất khả năng thanh toán, họ chịu thua lỗ.
Đã có hiện tượng kho hàng ứ đọng và hiện tượng nợ dây chuyền giữa người Việt
Nam này với người Việt Nam khác, người Việt Nam nhập khẩu không thanh toán được,
và người bán hàng hiện nay cũng không thanh toán được.
Tôi
nghĩ là cộng đồng người Việt làm kinh tế ở Nga nên xem xét lại việc kinh doanh,
phải chuyển hướng kinh doanh, và phải tìm một cái cách để mà sống sót trong cái
cơn bão rất là nặng nề và cay đắng này. Tôi rất thông cảm với họ trong tình
hình nước Nga hiện nay.
Kính Hòa: Xin cám ơn Tiến sĩ đã dành thời giờ cho đài
Á châu tự do thực hiện cuộc phỏng vấn này.
No comments:
Post a Comment