THỨ
TƯ, 13 THÁNG 7 2016 17:27
Các
chuyên gia và học giả quốc tế tham dự Hội thảo Biển Đông ở Mỹ đều cho rắng phán
quyết PCA là sự kiện có tính bước ngoặt.
Phán
quyết của Tòa trọng tài thành lập theo Phụ lục VII Công ước của LHQ về Luật biển
1982 trong vụ kiện trọng tài giữa Philippines và Trung Quốc đã trở thành tâm điểm
của Hội thảo Biển Đông lần thứ 6 vừa diễn ra tại Washington
DC, Mỹ. Hội thảo do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) tổ chức
thu hút hàng trăm chuyên gia và quan chức từ nhiều quốc gia.
Quang
cảnh Hội thảo Biển Đông ở Mỹ. Ảnh VOV
Diễn
ra chỉ vài giờ sau khi Tòa trọng tài thành lập theo Phụ lục VII Công ước LHQ về
Luật Biển 1982 công bố phán quyết cuối cùng về vụ kiện, toàn bộ sự chú ý đã đổ
dồn vào quyết định mà tờ Thời báo New York mô tả là “sự quở trách nặng nề đối với cách hành xử của Trung Quốc tại Biển
Đông”.
Trong
bài phát biểu khai mạc hội thảo, thành viên Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ, Thượng
nghị sỹ Dan Sullivan đã gọi phán quyết PCA là phán quyết lịch
sử và nêu rõ phán quyết này sẽ mang lại cả cơ hội lẫn thách thức cho tất cả các
nước liên quan, bao gồm cả Mỹ. Ông Sullivan cảnh báo những hành động hung hăng
và phản ứng tiêu cực đối với quyết định của PCA chỉ khiến Trung Quốc ngày càng
bị cô lập.
Ông
Sullivan nói: “Đáng tiếc là những năm qua
đã cho thấy dấu hiệu Trung Quốc đang chọn lựa chính sách hăm dọa và cưỡng ép đối
với các nước láng giềng tại Biển Đông, Biển Hoa Đông và những khu vực
khác. Họ cũng đang chối bỏ vai trò của một bên liên quan có trách nhiệm”.
Trước
cách hành xử bất chấp luật pháp của Trung Quốc, Thượng nghị sỹ Sullivan cho rằng,
Mỹ cần duy trì sự cân bằng quân sự tại Châu Á-Thái Bình Dương nhằm đảm bảo lợi
ích quốc gia, giữ vững cam kết với các đồng minh và bảo vệ tự do hàng hải và
thương mại. Mỹ cũng cần thường xuyên tiến hành các hoạt động quân sự để thách
thức những đòi hỏi phi lý trên biển, bao gồm hoạt động tự do hàng hải tại khu vực
đá Vành khăn mà Trung Quốc đang chiếm giữ.
Trao
đổi với phóng viên Đài TNVN tại hội thảo, thành viên Tòa Trọng tài Thường trực
PCA, Erick Franckx cho rằng, một trong những điểm quan trọng nhất trong phán
quyết PCA là khuyến khích các nước tìm kiếm và tận dụng tối đa tất cả các khả
năng trong phạm vi Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, bao gồm những điều khoản
về giải quyết tranh chấp.
Ông
Franckx nói: “Phán quyết của Tòa trọng
tài có tác động sâu rộng. Tất nhiên là quyết định của Tòa chỉ áp dụng đối với
các bên liên quan nhưng ngoài vấn đề pháp lý thì nó cũng mang theo một giá trị
đạo đức rất lớn. Khía cạnh này hiện đang được tất cả các nước trong khu vực
nghiên cứu kỹ lưỡng”.
Giáo
sư Carl Thayer, chuyên gia nổi tiếng về an ninh Đông Nam Á ví phán quyết của
tòa PCA như kết quả một trận bóng đá mà phần thắng nghiêng về Philippines. Theo
Giáo sư Thayer, Trung Quốc đã thất bại toàn diện, bị đánh gục cả về hệ thống lẫn
tính pháp lý. Ông Thayer nhấn mạnh rằng, tất cả các nước lớn như Mỹ, Nhật Bản,
Hàn Quốc…đều ủng hộ quyết định của Tòa Trọng tài và Trung Quốc sẽ tiếp tục bị
cô lập hơn nữa nếu không tuân thủ phán quyết này.
Giáo
sư Carl Thayer (ngoài cùng bên phải). Ảnh VOV
Giáo
sư Thayer nói: “Trung Quốc đang đối mặt với
thách thức trước việc Tòa Trọng tài tuyên bố đường 9 đoạn là trái luật và họ đã
hành xử không phù hợp. Trung Quốc sẽ không còn lý do để quấy nhiễu ngư dân dù
trên thực tế họ vẫn có thể sẽ tiếp tục làm điều này. Giờ thì cuộc chơi đã thay
đổi. Trung Quốc từng nấp sau sự mơ hồ về đường 9 đoạn để đưa ra yêu sách nhưng
bây giờ chúng ta đều biết là nó trái luật”.
Trước
việc Trung Quốc tuyên bố bác bỏ phán quyết từ Tòa PCA, chuyên gia nghiên cứu
chiến lược thuộc Trung tâm Nghiên cứu hải quân Mỹ, cựu Đô đốc Michael McDevitt
nhận định, Trung Quốc sẽ khó có thể thay đổi lập trường trong một sớm một chiều
nhưng ông hy vọng tình hình Biển Đông sẽ được cải thiện.
“Thực tế thì Trung Quốc
cũng không muốn bị cộng đồng quốc tế coi là nước bất tuân luật pháp. Hơn nữa,
phiên tòa đã thu hút sự chú ý của toàn thế giới thì đây không phải là chuyện nhỏ
mà là vấn đề lớn liên quan đến Biển Đông”, ông McDevitt nói.
Đại
diện của Việt Nam tại hội thảo, quyền Giám đốc Học viện Ngoại giao, Nguyễn Vũ
Tùng cho biết, phán quyết của PCA là điểm rất mới và quan trọng tại hội thảo lần
này, qua đó giúp các bên liên quan tìm hiểu những cơ hội và thách thức để có thể
hoạch định những chính sách phù hợp trong vấn đề Biển Đông.
“Phải thừa nhận rằng
đây là sự kiện có tính chất bước ngoặt trong vấn đề Biển Đông. Phán quyết của
Tòa là phán quyết cuối cùng và do vậy mà mọi người sẽ phải căn cứ vào phán quyết
này để đánh giá tình hình và xây dựng chính sách. Điều được trông đợi hiện nay
là Trung Quốc nhận định và hành xử như thế nào về phán quyết. Có vẻ như quả
bóng đang ở bên sân Trung Quốc và chúng ta đang chờ đợi Trung Quốc sẽ làm gì tiếp
theo”,
ông Nguyễn Vũ Tùng chia sẻ.
Nguồn :
No comments:
Post a Comment