Nguyễn Đạt Thịnh
(VienDongDaily.Com
- 11/01/2016)
Ba chữ Ven Cuộc Sống dịch từ tên quyển tiểu thuyết Borderlife của tác giả Dorit Rabinyan - một tác phẩm giả tưởng đang gây sóng gió trong sinh hoạt giáo dục của Do Thái, và mở rộng ảnh hưởng của một ngòi bút mới, trẻ, can đảm, tạo cho tác giả một tầm vóc thị trường văn học thế giới, và bạc triệu nhuận bút.
Hình
bìa quyển Ven Cuộc Sống
Tác
giả Dorit Rabinyan
Borderlife
viết về mối tình của cô Liat, người Do Thái, cư dân Tel Aviv, và cậu Hilmi, người
Palestinian, sinh quán tại Hebron, một thành phố Palestine trên vùng Tây Ngạn
(West Bank), cách Jerusalem 30 cây số về hướng Nam.
Tương quan Do Thái-Palestine căng thẳng ngay từ ngày Do Thái lập quốc -ngày 14 tháng 5, 1948; vì nước Do Thái nằm chồng lên lãnh thổ Palestine. Bênh vực Palestine, các quốc gia Ả Rập đưa quân sang tấn công Do Thái tạo ra nhiều cuộc chiến tranh; nhưng với sự ủng hộ và viện trợ quân sự của Hoa Kỳ, Do Thái vẫn toàn thắng.
Vị trí của hai thành phố Tel Aviv và Hebron, cùng với quốc tịch của hai nhân vật Rabinyan tạo ra, dựng lên những ngăn cách to lớn, khiến không thể nào xảy ra một cuộc tình giữa hai người trẻ, thuộc hai dân tộc thù nghịch.
Nhưng cô Rabinyan không chấp nhận thuyết “người Do Thái có mối thù truyền kiếp với người Palestine,” vì chính cô không cảm thấy thù hận người Palestine nào cả. Cô luận ra nguyên nhân thù hận do con người và hoàn cảnh tranh sống trên cùng một mảnh đất mà cả người Do Thái lẫn người Palestine gọi là quê hương, tạo ra.
Sử dụng “quyền Thượng Đế của tác giả viết truyện giả tưởng đối với những nhân vật cô tạo ra,” Rabinyan đem Liat và Hilmi ra khỏi lãnh thổ Palestine thù hận, rồi đưa hai người này đến Nữu Ước sống một mùa đông tuyết giá.
Người bản xứ, quen với khí hậu, lại có sẵn mái ấm gia đình, và đã chuẩn bị đối phó với thời tiết mà vẫn lập cập run rẩy vì thời tiết; thì cái lạnh Nữu Ước làm cặp thanh niên nam nữ đến từ nhiệt đới, nghe nẩy sinh cái thèm thuồng tình đồng loại, dù không đồng chủng. Run rẩy cặp tình nhân ôm lấy nhau tìm hơi ấm; và cuối cùng họ tìm được cái thế giới chỉ có hai người.
Rabinyan sử dụng văn thể tả tình rất bạo; sau một mùa Đông tình nghĩa nồng nàn, Liat và Hilmi không chỉ còn là hai con gấu trắng vùng Bắc Cực, quấn quít bên nhau vì nhu cầu sưởi ấm nữa. Ngày trở về Trung Đông họ vẫn khắng khít bên nhau.
Đã thành công trong những tác phẩm Persian Brides và Strand Of A Thousand Pearls, Rabinyan được đặc biệt ca ngợi với Borderlife, rồi đoạt giải The Bernstein -giải văn chương hàng năm dành cho những tác giả Do Thái trẻ (dưới 50 tuổi); giải nhất lãnh 50,000 shekel, tiền Do Thái -bằng với $12,857 Mỹ kim.
Viết sách ca tụng tình yêu của một cặp thanh niên nam nữ Palestinian-Do Thái quả là việc “chọc giận” ông thủ tướng Netanyahu; nhất là vào lúc phong trào toàn dân Palestinians tham gia giết người Do Thái bằng bạch khí.
Sáng Mùng 6 tháng Giêng 2016, một phụ nữ Do Thái, 60 tuổi, bị chém gục bằng dao phay tại vùng Geula, Jerusalem.
Ngày hôm trước -mùng 5 tháng Giêng- hai thanh niên Do Thái bị bắn gục trên xe bus; một người Do Thái phản ứng, bắn chết một người Palestine.
Mặc dù ra mắt vào thời điểm bất lợi đến như vậy, tác phẩm Ven Cuộc Sống, vẫn thành công chói lọi.
Nhiều giáo viên dạy văn chương cấp trung học đề nghị đưa Borderlife vào chương trình trung học, và nhiều nhà phê bình cũng không tiếc lời ca tụng tác phẩm của Rabinyan.
Giáo sư văn chương Amos Oz trường Ben-Gurion University tại Beersheba phê bình BORDERLIFE, “Tác giả tạo xúc động cho tôi, bằng thể văn vô cùng chính xác,sang cả; cô mô tả mối tình tuyệt đẹp, đẹp trong từng câu văn, từng dòng chữ.”
Ký giả Peter Beinart, viết trên tờ Ha'aretz, “Rabinyan trân quý nhân vật cô tạo ra, cô để họ nói những điều họ thích nói, làm những điều họ muốn làm. Cô bảo vệ họ, không để những giá trị xã hội chen vào làm xấu một mối tình đẹp. Cô dấu mình đằng sau tác phẩm, để độc giả đối thoại trực tiếp với nhân vật trong truyện.”
Tương quan Do Thái-Palestine căng thẳng ngay từ ngày Do Thái lập quốc -ngày 14 tháng 5, 1948; vì nước Do Thái nằm chồng lên lãnh thổ Palestine. Bênh vực Palestine, các quốc gia Ả Rập đưa quân sang tấn công Do Thái tạo ra nhiều cuộc chiến tranh; nhưng với sự ủng hộ và viện trợ quân sự của Hoa Kỳ, Do Thái vẫn toàn thắng.
Vị trí của hai thành phố Tel Aviv và Hebron, cùng với quốc tịch của hai nhân vật Rabinyan tạo ra, dựng lên những ngăn cách to lớn, khiến không thể nào xảy ra một cuộc tình giữa hai người trẻ, thuộc hai dân tộc thù nghịch.
Nhưng cô Rabinyan không chấp nhận thuyết “người Do Thái có mối thù truyền kiếp với người Palestine,” vì chính cô không cảm thấy thù hận người Palestine nào cả. Cô luận ra nguyên nhân thù hận do con người và hoàn cảnh tranh sống trên cùng một mảnh đất mà cả người Do Thái lẫn người Palestine gọi là quê hương, tạo ra.
Sử dụng “quyền Thượng Đế của tác giả viết truyện giả tưởng đối với những nhân vật cô tạo ra,” Rabinyan đem Liat và Hilmi ra khỏi lãnh thổ Palestine thù hận, rồi đưa hai người này đến Nữu Ước sống một mùa đông tuyết giá.
Người bản xứ, quen với khí hậu, lại có sẵn mái ấm gia đình, và đã chuẩn bị đối phó với thời tiết mà vẫn lập cập run rẩy vì thời tiết; thì cái lạnh Nữu Ước làm cặp thanh niên nam nữ đến từ nhiệt đới, nghe nẩy sinh cái thèm thuồng tình đồng loại, dù không đồng chủng. Run rẩy cặp tình nhân ôm lấy nhau tìm hơi ấm; và cuối cùng họ tìm được cái thế giới chỉ có hai người.
Rabinyan sử dụng văn thể tả tình rất bạo; sau một mùa Đông tình nghĩa nồng nàn, Liat và Hilmi không chỉ còn là hai con gấu trắng vùng Bắc Cực, quấn quít bên nhau vì nhu cầu sưởi ấm nữa. Ngày trở về Trung Đông họ vẫn khắng khít bên nhau.
Đã thành công trong những tác phẩm Persian Brides và Strand Of A Thousand Pearls, Rabinyan được đặc biệt ca ngợi với Borderlife, rồi đoạt giải The Bernstein -giải văn chương hàng năm dành cho những tác giả Do Thái trẻ (dưới 50 tuổi); giải nhất lãnh 50,000 shekel, tiền Do Thái -bằng với $12,857 Mỹ kim.
Viết sách ca tụng tình yêu của một cặp thanh niên nam nữ Palestinian-Do Thái quả là việc “chọc giận” ông thủ tướng Netanyahu; nhất là vào lúc phong trào toàn dân Palestinians tham gia giết người Do Thái bằng bạch khí.
Sáng Mùng 6 tháng Giêng 2016, một phụ nữ Do Thái, 60 tuổi, bị chém gục bằng dao phay tại vùng Geula, Jerusalem.
Ngày hôm trước -mùng 5 tháng Giêng- hai thanh niên Do Thái bị bắn gục trên xe bus; một người Do Thái phản ứng, bắn chết một người Palestine.
Mặc dù ra mắt vào thời điểm bất lợi đến như vậy, tác phẩm Ven Cuộc Sống, vẫn thành công chói lọi.
Nhiều giáo viên dạy văn chương cấp trung học đề nghị đưa Borderlife vào chương trình trung học, và nhiều nhà phê bình cũng không tiếc lời ca tụng tác phẩm của Rabinyan.
Giáo sư văn chương Amos Oz trường Ben-Gurion University tại Beersheba phê bình BORDERLIFE, “Tác giả tạo xúc động cho tôi, bằng thể văn vô cùng chính xác,sang cả; cô mô tả mối tình tuyệt đẹp, đẹp trong từng câu văn, từng dòng chữ.”
Ký giả Peter Beinart, viết trên tờ Ha'aretz, “Rabinyan trân quý nhân vật cô tạo ra, cô để họ nói những điều họ thích nói, làm những điều họ muốn làm. Cô bảo vệ họ, không để những giá trị xã hội chen vào làm xấu một mối tình đẹp. Cô dấu mình đằng sau tác phẩm, để độc giả đối thoại trực tiếp với nhân vật trong truyện.”
Nhưng
vì nội dung quyển Borderlife đi ngược lại nhu cầu chiến tranh của Do Thái, nên
Bộ Giáo Dục Do Thái bác bỏ đề nghị của các giáo viên trung học và nhiều hiệp hội
văn hóa Do Thái muốn đem tác phẩm này vào chương trình đọc sách của học sinh
trung học cấp 2.
Có thể chính quyền Do Thái cũng không lường trước được phản ứng của quần chúng: họ tự diễn, tự quay những cuốn video trình diễn cảnh nam nữ Do Thái-Palestine hôn nhau, phỏng theo nội dung quyển Borderlife.
Tạp chí Time Out -một cơ quan văn hóa xuất bản tại Tel Aviv- cho biết nhiều cuốn video yêu thương của người Do Thái-Palestine được post lên Facebook và YouTube. Nhân vật trong sáu cuốn video nói là họ yêu nhau từ trước; nhiều thanh niên, thiếu nữ nói họ hôn nhau lần đầu với mục đích phản đối chiến tranh.
Có thể chính quyền Do Thái cũng không lường trước được phản ứng của quần chúng: họ tự diễn, tự quay những cuốn video trình diễn cảnh nam nữ Do Thái-Palestine hôn nhau, phỏng theo nội dung quyển Borderlife.
Tạp chí Time Out -một cơ quan văn hóa xuất bản tại Tel Aviv- cho biết nhiều cuốn video yêu thương của người Do Thái-Palestine được post lên Facebook và YouTube. Nhân vật trong sáu cuốn video nói là họ yêu nhau từ trước; nhiều thanh niên, thiếu nữ nói họ hôn nhau lần đầu với mục đích phản đối chiến tranh.
Do Thái
đã từng có nhiều thành tích hiển hách về những cuộc chiến tranh chống người Ả Rập,
những thành tích tưởng như chứng minh tinh thần không bao giờ nhân nhượng của một
dân tộc vong quốc từ thời tiền sử.
Nhưng bên trong bộ áo giáp của người lính vẫn còn một trái tim thèm khát yêu thương; Rabinyan chỉ gõ đúng vào thèm khát đó để đánh thức con cọp say máu Do Thái; cô đang làm người Do Thái biến đổi.
Nhưng bên trong bộ áo giáp của người lính vẫn còn một trái tim thèm khát yêu thương; Rabinyan chỉ gõ đúng vào thèm khát đó để đánh thức con cọp say máu Do Thái; cô đang làm người Do Thái biến đổi.
Những nhà xuất bản Random House của Mỹ, Les Escales của Pháp, Kiepenheuer & Witsch của Đức, Longanesi của Ý, đã mua bản quyền quyển Ven Cuộc Sống, để dịch, in, và phổ biến tư tưởng “đem tình yêu xóa bỏ hận thù” của Rabinyan. (nđt)
No comments:
Post a Comment