Người
Lao Động
05/11/2015
22:39
Bộ
Giáo dục và Đào tạo cho biết sẽ tích hợp môn lịch sử vào môn học mới trong khi
các chuyên gia khẳng định lịch sử phải là một môn học độc lập, không thể tích hợp
Những
tranh luận xung quanh việc có nên để lịch sử thành môn học tích hợp với các môn
giáo dục công dân và an ninh quốc phòng thành môn mới là công dân với Tổ quốc
trong dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể của Bộ Giáo dục và Đào tạo
(GD-ĐT) đã trở thành chủ đề “nóng” trong Hội thảo “Chương trình giáo dục phổ
thông tổng thể từ tầm nhìn đến hiện thực” do Trung tâm Nghiên cứu truyền thông
phát triển tổ chức ngày 5-11 tại Hà Nội.
Tích
hợp thành môn mới
Sở
dĩ môn lịch sử trở thành chủ đề “nóng” bởi trước áp lực của dư luận về việc Bộ
GD-ĐT bỏ lịch sử là môn bắt buộc. Trước đó, Bộ GD-ĐT đã làm việc với Hội Khoa học
lịch sử Việt Nam, Ban Tuyên giáo trung ương, Liên hiệp các Hội Khoa học kỹ thuật
Việt Nam… về dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, tập trung vào vấn
đề vị trí của môn lịch sử trong hệ thống các môn học ở bậc phổ thông.
Đại
diện ban soạn thảo Chương trình - Sách giáo khoa mới, PGS-TS Đỗ Ngọc Thống, Phó
Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GD-ĐT), cho rằng chương trình hiện nay môn
học nhiều, hiệu quả thấp, môn bắt buộc nhiều, lựa chọn ít. Nhiều môn học không
đưa vào không được nhưng đưa vào thì hiệu quả không cao, vì thế cần tái cấu
trúc lại hệ thống môn học. Nghiên cứu cho thấy 3 môn lịch sử, giáo dục công
dân, quốc phòng an ninh gần gũi với nhau và có chung mục tiêu là hiểu biết
trách nhiệm của công dân với Tổ quốc, thứ nữa đây là sự nối tiếp nâng cao của
các kiến thức đã học ở cấp THCS. Ông Thống cũng nhấn mạnh việc lồng ghép 3 môn
học này vào một môn là hợp lý.
Tuy
nhiên, các chuyên gia và giáo viên tâm huyết với môn lịch sử đã có những phản
biện trước quyết định này. Một giáo viên của Trường THPT Tứ Kỳ, Hải Dương cùng
các đồng nghiệp tiến hành điều tra xã hội học từng lớp học của cả 3 khối 10, 11
và 12. Kết quả trong số 1.167 học sinh được điều tra và trả lời, có 939 em
không đồng ý việc môn lịch sử là “môn tự chọn”, chiếm tỉ lệ 80,4%. Giáo viên
này cũng cho rằng trong nhiều năm qua, Bộ GD-ĐT có cách nhìn nhận không công bằng,
đánh giá không đúng vai trò và vị trí của môn lịch sử trong các môn học phổ
thông. Và khi môn lịch sử chưa có cơ hội “phục hưng” thì những người soạn thảo
Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể của Bộ GD-ĐT đã và đang từng
bước “khai tử” môn học này.
Dễ
ôm đồm, quá tải
Trước
đó, tại hội thảo “Môn công dân với Tổ quốc trong chương trình giáo dục phổ
thông mới” do Bộ GD-ĐT tổ chức ở Đà Nẵng, đại diện Bộ GD-ĐT cho hay việc xác định
tên gọi môn học công dân với Tổ quốc nhằm xác định trí thức, hiểu biết quan trọng
và cần thiết đối với học sinh sắp trở thành một công dân Việt Nam bao gồm những
quyền lợi, trách nhiệm, nghĩa vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ công
nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Ông
Đỗ Ngọc Thống cho biết việc xây dựng chương trình phân môn lịch sử trong môn
công dân với Tổ quốc cần phải được đổi mới kết cấu môn học, đổi mới nội dung
chương trình, cách trình bày các sự kiện, hiện tượng lịch sử, đánh giá, nhận
xét, tránh ôm đồm, nặng nề. Đồng thời cần làm rõ và thống nhất về thời lượng và
nội dung giáo dục lịch sử ở môn khoa học xã hội, môn lịch sử ở tự chọn 2 trong
dự thảo và một số chuyên đề học tập mở rộng chuyên sâu về lịch sử ở tự chọn 3.
Vì
thế, nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng môn học mới phải giải quyết được những
bất cập trên. Việc tích hợp 3 nội dung trên vào môn công dân với Tổ quốc là hợp
lý vì suy cho cùng đều nhằm mục đích giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, tình yêu Tổ
quốc… cho học sinh. Nhưng thời lượng từng nội dung, chọn lọc kiến thức, chủ đề
nào đưa vào giảng dạy thì các nhà hoạch định phải làm rõ và tính toán cẩn thận,
nếu không dễ xảy ra tình trạng ôm đồm, kiến thức nào cũng tham, cũng muốn tích
hợp thì không những không thoát được những hạn chế của chương trình cũ mà còn
gây quá tải.
Giáo
viên dạy lịch sử tại một trường THPT ở quận 3, TP HCM thẳng thắn cho rằng chỉ với
môn sử trong chương trình hiện nay, cả giáo viên và học sinh đều quá tải vì khối
kiến thức đồ sộ. Việc giảm tải suốt thời gian qua không dễ vì giáo viên xem nội
dung nào cũng quan trọng, cũng cần thiết. Việc cắt gọt ở chương trình cũ đã khó
khăn vì áp lực thi cử, kiểm tra. Nay tích hợp bên cạnh 2 nội dung còn lại trong
cùng một môn học sẽ thế nào? Coi trọng và xem nhẹ nội dung nào đều không hợp
lý.
Theo
ông Bùi Gia Hiếu, Hiệu trưởng Trường THPT Nhân Việt (quận Tân Phú, TP HCM), nội
dung giáo dục lịch sử, tình yêu Tổ quốc ở các quốc gia khác được làm rất bài bản,
việc tích hợp 3 nội dung cần cân đối chính xác, phân chia hợp lý bởi ngay cả
giáo viên khi giảng dạy cũng có thể “đụng” kiến thức của nhau, như thế không phải
là liên môn mà là ghép môn.
Không
hợp lý!
Cũng
tại hội thảo “Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể từ tầm nhìn đến hiện thực”,
các chuyên gia lịch sử cho rằng việc tích hợp 3 môn thành môn công dân với Tổ
quốc là không hợp lý. Theo GS Nguyễn Quang Đạt, Viện Khoa học Xã hội và Nhân
văn, công dân với Tổ quốc nghe hay nhưng lại rất mơ hồ. GS sử học Phan Huy Lê đặt
câu hỏi dựa vào lý luận nào để tích hợp 3 môn lịch sử, quốc phòng an ninh và
giáo dục công dân vào một môn học? Trên thực tế, đây là 3 lĩnh vực khoa học
hoàn toàn khác nhau, đối tượng khác nhau. GS Lê cho biết Hội Khoa học Lịch sử
Việt Nam sẽ tổ chức hội thảo với các nhà khoa học để đẩy vấn đề này đến tận
cùng.
Trao
đổi với báo chí, ông Đỗ Ngọc Thống tiếp tục khẳng định các môn học đã đưa vào
nhà trường đều quan trọng, chỉ có điều là mức độ phù thuộc vào tính chất của từng
môn. “Tất cả các văn bản không nói là lịch sử không quan trọng. Từ tiểu học đến
THCS đều bắt buộc phải học lịch sử. Ở bậc THPT, bên cạnh môn công dân với Tổ quốc,
học sinh bắt buộc phải chọn 1 trong 2 môn lịch sử hoặc khoa học xã hội. Nếu xét
về tổng thời lượng các môn này thì học sinh không học ít hơn so với chương
trình hiện hành” - ông Thống nói. Vị này cho biết Bộ GD-ĐT sẽ xem xét những
đóng góp của các chuyên gia trước khi đi đến quyết định cuối cùng.
------------------
Nội
dung môn công dân với Tổ quốc
Môn
được thiết kế với 3 mạch nội dung chính và một số chuyên đề tích hợp.Trong đó mạch
giáo dục đạo đức - công dân, chủ yếu là giáo dục giá trị đạo đức truyền thống
và đạo đức cách mạng, ý thức tuân thủ pháp luật, trách nhiệm, nghĩa vụ công dân
và một số kỹ năng sống cần thiết, chuẩn bị cho học sinh gia nhập xã hội Việt
Nam hội nhập quốc tế với tư cách công dân. Giáo dục quốc phòng - an ninh bảo đảm
cho học sinh có những hiểu biết ban đầu về nền quốc phòng toàn dân, an ninh
nhân dân; về truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc, của lực lượng vũ trang
nhân dân và nghệ thuật quân sự Việt Nam cùng một số nội dung mang tính thực
hành như kỹ thuật, chiến thuật, kỹ thuật phòng thủ dân sự... Trong khi đó, giáo
dục lịch sử đề cập chủ quyền quốc gia, lãnh thổ, lòng yêu Tổ quốc, tinh thần xả
thân vì nước, tinh thần tự cường dân tộc, tư tưởng và những bài học, nghệ thuật
quốc phòng, giữ nước của cha ông ta. Ngoài ra, sẽ có một số chuyên đề tích hợp
sâu và chủ yếu từ 3 mạch kiến thức trên.
Theo
PGS-TS Đỗ Ngọc Thống, việc bố trí các nội dung đó trong chương trình thế nào
thì phải đặt trong tổng thể của toàn bộ chương trình, đáp ứng các yêu cầu mới.
Hướng tích hợp 3 nội dung này không phải là coi nhẹ các nội dung này mà chỉ là
cấu trúc lại cho phù hợp yêu cầu mới và để tổ chức thực hiện hiệu quả hơn.
YẾN
ANH - ĐẶNG TRINH
No comments:
Post a Comment