Tú
Anh - RFI
Đăng
ngày 24-11-2015
Sáng nay 24/11/2015, không quân Thổ Nhĩ Kỳ đã
bắn hạ một oanh tạc cơ Sukhoi-24 của Nga xâm phạm không phận quốc gia. Ankara ngay lập tức quyết định
đưa vấn đề ra Liên Hiệp Quốc và Liên Minh Bắc Đại Tây Dương - NATO. Nga
xác nhận máy bay Sukhoi bị bắn rơi nhưng xác quyết là chiến đấu cơ này «
không bao giờ ra khỏi không phận Syria ».
Những
hình ảnh đầu tiên do các đài truyền hình Thổ Nhĩ Kỳ chiếu cho thấy một chiếc
máy bay quân sự « không rõ lai lịch » bốc cháy trên bầu trời
và rơi xuống một dãy núi gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria, đối diện với tỉnh
Hatay, ở miền nam. Hai phi công Nga đã bấm dù nhảy ra khỏi phi cơ, nhưng theo
phe đối lập Syria, một trong hai phi công đã bị bắn
chết, còn phi công thứ hai mất tích.
Ngay lập
tức, Thủ tướng Ahmet Davutoglu đã gặp Tổng tham mưu trưởng quân đội, tướng
Hulusi Akar và Ngoại trưởng Feridum Sinirlioglu. Ông quyết định đưa vấn đề ra
trước Liên Hiệp Quốc và khối NATO, mà Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên. Trong tuyên bố
đầu tiên, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cho biết sơ lược « là đang tìm cách xác
định lai lịch » của chiếc máy bay quân sự.
Nhưng
chỉ vài giờ sau, Matxcơva nhìn nhận một chiếc oanh tạc cơ Sukhoi-24, tham gia
chiến dịch oanh kích ở Syria, đã « bị rơi, có lẽ do đạn dưới đất bắn
lên ».Tuy nhiên, bộ Quốc phòng Nga xác quyết máy bay của Nga «
không hề rời không phận Syria ».
Một
quan chức khối NATO vừa cho hãng tin AFP biết tổ chức này sẽ mở một phiên họp bất
thường vào chiều nay ở Bruxelles "theo yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ, để nước này
cung cấp thông tin cho các đồng minh về chiếc máy bay Nga bị bắn rơi.
Theo
AFP, từ khi Nga can thiệp quân sự yểm trợ chế độ Damas, bắt đầu vào cuối tháng
9, đã xảy ra nhiều vụ « xung khắc biên giới » giữa Matxcơva và
Ankara.
Ngày
03/10 vừa qua, chiến đấu cơ Thổ Nhĩ Kỳ đã ngăn chận một máy bay quân sự Nga xâm
nhập không phận. Nga biện minh là do thời tiết xấu.
Hai tuần
sau, ngày 16/10, một máy bay trinh sát không người lái do Nga chế tạo bị phòng
không Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi.
----------------------------
VOA Tiếng Việt
25.11.2015
Tổng thống
Nga Vladimir Putin tố cáo Thổ Nhĩ Kỳ là “đâm sau lưng” Nga và hỗ trợ cho khủng
bố sau khi chiến đấu cơ F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ một máy bay chiến đấu Su-24
của Nga tại vùng biên giới với Syria.
Ankara
nói chiếc phi cơ bị bắn hạ hôm thứ Ba sau khi xâm phạm không phận của Thổ Nhĩ Kỳ
và làm ngơ 10 lời cảnh báo đưa ra liên tiếp trong vòng 5 phút, yêu cầu máy bay
Nga rời không phận Thổ Nhĩ Kỳ.
Moscow
khẳng định phi cơ của Nga không hề rời không phận Syria.
Ông Putin thừa nhận rằng phi cơ của Nga
bị một máy bay phản lực F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ, sau khi các giới chức Nga
trước đó nói "hỏa lực bắn lên từ mặt đất" là nguyên nhân máy bay bị bắn
rơi.
Nhưng
ông Putin nói máy bay Nga đang ở trên không phận Syria cách biên giới Thổ Nhĩ Kỳ
1 km khi bị trúng đạn, và rằng máy bay Nga không hề đe dọa Thổ Nhĩ Kỳ.
Tại một
buổi họp với Quốc vương Abdullah Đệ nhị của Jordan ở Sochi, ông Putin nói rằng
“sự cố này vượt khỏi phạm vi của cuộc chiến bình thường chống khủng bố”. Ông
nói rõ rệt các binh sĩ Nga đang phát động một cuộc chiến anh hùng chống khủng bố,
sẵn sàng hy sinh tính mạng của mình, nhưng sự mất mát hôm nay "liên quan tới
một vụ đâm từ sau lưng bởi những đồng lõa của những kẻ khủng bố" và
"không có cách nào khác hơn để nói lên tính chất của sự cố diễn ra trong
ngày hôm nay".
Ông
Putin nói Nga từ lâu đã ghi nhận “một lượng lớn dầu và sản phẩm dầu” được đưa
vào Thổ Nhĩ Kỳ từ các vùng lãnh thổ nằm dưới quyền kiểm soát của Nhà nước Hồi
giáo tại Syria, và như thế cung cấp một "nguồn tài chính lớn" cho
nhóm khủng bố này. Ông nói thêm rằng “sự cố thảm thương hôm nay sẽ có những hậu
quả nghiêm trọng đối với các quan hệ Nga - Thổ Nhĩ Kỳ”.
Ngoại
trưởng Nga Sergei Lavrov cho hay ông đã hủy một chuyến đi thăm Thổ Nhĩ Kỳ đã được
ấn định từ trước, và cho biết Bộ Ngoại giao Nga đã đề nghị các công dân Nga
không nên du hành sang Thổ Nhĩ Kỳ nhằm mục đích du lịch hay bất cứ mục đích nào
khác.
NATO
đang mở một phiên họp khẩn trong ngày thứ Ba để thảo luận về sự cố này, thể
theo yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ. Theo lời một giới chức NATO thì mục đích của buổi
họp là để Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp thông tin cho các đồng minh về vụ bắn hạ phi cơ
Nga.
------------------------------
Putin: Hạ phi cơ Nga là 'đâm dao sau lưng'
BBC Tiếng Việt
24
tháng 11 2015
Tổng
thống Nga nói vụ bắn hạ phi cơ SU-24 là 'hành vi đâm vào sau lưng' với Nga và
lên án Thổ Nhĩ Kỳ 'là đồng phạm với khủng bố'.
Phi cơ SU-24 của Nga
Phóng
viên BBC tại Moscow Sarah Rainsford nói ông Vladimir Putin tỏ ra 'tức giận'
khi phát biểu như vậy trước truyền thông.
Ông
Putin cảnh báo rằng sẽ "có hậu quả nghiêm trọng" cho quan hệ giữa Nga
và Thổ Nhĩ Kỳ.
Nato sẽ
họp một phiên đặc biệt để thảo luận về vụ việc này theo đề nghị của Thổ Nhĩ Kỳ.
Quân đội
Thổ Nhĩ Kỳ nói đã bắn rơi một máy bay quân sự Nga gần biên giới với Syria
trong ngày 24/11.
Bộ Quốc
phòng Nga nói một chiếc Su-24 đã bị rớt ở vùng lãnh thổ Syria, sau khi bị
trúng đạn bắn lên từ mặt đất.
Nhưng
quân đội Thổ Nhĩ Kỳ thì nói rằng các chiến đấu cơ F-16 của nước này đã bắn rơi
chiếc máy bay sau khi cảnh báo phi hành đoàn gồm 2 phi công của chiếc phi cơ
Nga nhiều lần rằng nó vi phạm không phận Thổ Nhĩ Kỳ.
Hai phi
công đã nhảy dù ra ngoài trước khi chiếc phi cơ đâm xuống tỉnh Latakia, nhưng
những người nổi dậy Syria nói rằng ít nhất một phi công đã chết.
Nhưng
hãng tin Dogan ở Thổ Nhĩ Kỳ nói hai phi công bị bắn khi nhảy dù xuống và cả hai
đã chết.
Nga bác
bỏ tin rằng chiếc phi cơ của họ bay vào không phận Thổ Nhĩ Kỳ và "đâm xuống
đất" tại Syria.
Đây là
lần đầu tiên phi cơ Nga bị rớt tại Syria kể từ khi chính phủ Nga tiến hành các
cuộc không tập nhắm vào các phe phái chống lại Tổng thống Bashar al-Assad từ cuối
tháng Chín.
Điểm rơi của chiếc SU-24
Phát
ngôn viên điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, miêu tả vụ việc này là "rất
nghiêm trọng", nhưng cẩn trọng nói rằng còn quá sớm để đưa ra các kết luận.
Liên
minh quân sự Nato mà Thổ Nhĩ Kỳ là một thành viên cho biết họ đang theo dõi
"chặt chẽ" tình hình và đang liên lạc với giới chức trách Thổ Nhĩ Kỳ.
Sẽ có một cuộc "họp thông tin" của các đại sứ tại Brussels vào lúc
16:00 GMT.
Bộ Quốc
phòng Nga khẳng định sáng thứ Ba một chiếc Su-24 của Nga đã "bị đâm trên
lãnh thổ Syria, sau khi bị bắn trúng đạn từ mặt đất" trong khi đang bay ở
độ cao 6.000m.
"Các
nỗ lực đang được tiến hành để biết chắc chắn điều gì đã xảy ra với các phi
công. Theo tin tức ban đầu, các phi công đã kịp nhảy dù ra," hãng tin
Interfax trích thuật Bộ Quốc phòng Nga nói trước đó.
Bộ Quốc
phòng cũng nhấn mạnh rằng "trong suốt chuyến bay, chiếc phi cơ luôn bay
hoàn toàn phía không phận Syria", và nói thêm: "Những dữ liệu giám
sát khách quan cho thấy điều đó."
Trực
thăng quân sự của Nga đã tìm kiếm phi công và hoa tiêu gần nơi máy bay bị rớt tại
Bayir Bucak, khu vực chủ yếu là người Turk sinh sống, theo hãng tin Dogan của
Thổ Nhĩ Kỳ.
Một
phát ngôn viên cho nhóm nổi dậy hoạt động tại khu vực này, Lữ đoàn 10 Duyên hải,
nói với hãng tin AP rằng hai phi công của chiếc phi cơ chiến đấu Nga đã tìm
cách nhảy dù xuống vùng lãnh thổ do lực lượng chính phủ kiểm soát nhưng họ bị
các thành viên của phe nổi dậy nhắm bắn.
Một
trong số hai phi công đã bị chết khi chạm đất, ông này nói thêm. Số phận của
phi công thứ hai hện nay còn chưa được rõ.
Nga đã
mở chiến dịch không kích hỗ trợ chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad
từ cuối tháng Chín.
Nga nói
chiến dịch này chỉ nhằm vào "khủng bố" nhưng các nhà hoạt động nói các
cuộc không kích của Nga cho tới nay toàn trúng các nhóm phiến quân được phương
Tây hậu thuẫn.
Thổ Nhĩ
Kỳ, nước thành viên NATO xưa nay vẫn cực lực chỉ trích Tổng thống Assad, đã cảnh
báo máy bay Nga và Syria vi phạm không phận nước họ.
Chiến đấu cơ F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ
Tháng
trước Ankara nói chiến đấu cơ F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ đã chặn máy bay phản lực của
Nga vượt qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi hai máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ bị một
chiếc Mig-29 không rõ của nước nào quấy nhiễu.
-----------------
Tin
liên quan
No comments:
Post a Comment