Trọng
Nghĩa - RFI
Đăng
ngày 12-12-2014 Sửa đổi ngày 12-12-2014 15:46
Trong
một động thái sẽ làm Trung Quốc giận dữ, Việt Nam
hôm qua 11/12/2014 cho biết là đã chính thức lên tiếng về
vụ kiện Trung Quốc về Biển Đông do Philippines khởi
xướng trước Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc về Luật
Biển (ITLOS). Dù không chỉ đích danh Trung Quốc, nhưng Hà
Nội được cho là đã phản bác tất cả các luận điểm
của Bắc Kinh về vụ kiện này.
Phía
Việt Nam chưa tiết lộ gì nhiều về văn kiện gởi đến
tòa án, nhưng nhật báo Hồng Kông South China Morning Post số
ra hôm nay tiết lộ rằng Việt Nam đã gửi một bản báo
cáo đó vào thứ sáu 05/12/2014, trong đó nêu lên ba điểm
phản bác rõ rệt các lập trường về vụ kiện Trọng
tài Biển Đông mà Trung Quốc công bố ngày 07/12.
Điểm
đầu tiên, là Việt Nam công nhận thẩm quyền của Tòa
án trong việc thụ lý đơn kiện của Philippines, đối lập
trực tiếp với quan điểm của Trung Quốc theo đó Tòa án
Trọng tài không có quyền thụ lý hồ sơ Biển Đông.
Điểm
thứ hai là Việt Nam yêu cầu Tòa án, khi xem xét đơn kiện
Trung Quốc của Philippines, nên "quan
tâm thích đáng"
đến quyền lợi hợp pháp của Việt Nam tại các vùng
Hoàng Sa, Trường Sa, và trong vùng đặc quyền kinh tế và
thềm lục địa của Việt Nam.
Điểm
cuối cùng, là Việt Nam phản bác toàn bộ Đường chín
đoạn - cơ sở các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc
tại Biển Đông, cho đấy là một điều không có cơ sở
pháp lý.
Theo
giới quan sát, khi chính thức tuyên bố lập trường trên
vụ Philippines kiện Trung Quốc về Biển Đông, Việt Nam
vừa tìm cách bảo vệ quyền lợi của mình, vừa tấn
công vào các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung
Quốc.
Không
trực tiếp kiện nhưng sẽ tham gia vụ kiện
Trả
lời phỏng vấn của RFI, giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về
Biển Đông tại Học viện Quốc phòng Úc, đã nêu bật
một ý nghĩa quan trọng trong động thái của Việt Nam :
đó là mở đường tham gia vụ kiện của Philippines dù
không trực tiếp đứng ra kiện Trung Quốc.
"Khi
bày tỏ mối quan tâm của mình trong trường hợp này,
Việt Nam không tham gia cùng Philippines vào vụ kiện Trung
Quốc. Tuy nhiên, bản tuyên bố của Việt Nam sẽ được
các thẩm phán của Toà án ghi nhận trong vụ xét xử kiện
tụng giữa Trung Quốc và Philippines. Điều này sẽ có tác
dụng nâng cao – tuy chỉ là một chút – tầm quan trọng
của vụ kiện.
Nói
một cách khác, cho dù vụ kiện chỉ là một vấn đề
song phương giữa Trung Quốc và Philippines, nhưng việc phân
xử của các thẩm phán sẽ phải tính tới các lợi ích
của các bên khác có thể bị phán quyết ảnh hưởng.
Rất
có thể là với việc gửi bản tuyên bố về các quyền
tới Tòa án Trọng tài, Việt Nam sẽ được mời đến
trình bày các quyền và lợi ích của mình. Có thể nói,
Việt Nam tiến hành kiện tụng "qua cửa hậu".
Đây
cũng là ý kiến của giáo sư Ngô Vĩnh Long, Đại học
Maine, Hoa Kỳ. Đối với giáo sư Long, việc Việt Nam công
bố lập trưởng trên vụ kiện là một động thái cần
thiết nhằm tạo cơ sở cho việc kiện Trung Quốc trong
tương lai, nhất là "trong
bối cảnh Việt Nam là nước bị thiệt hại nhất vì
“đường lưỡi bò” (mà vụ kiện của Philippines chủ
yếu là về đòi hỏi phi lý và phi pháp này của Trung
Quốc), cũng như những hành động xâm chiếm khác của
Trung Quốc."
Theo
giáo sư Long :
"Nếu Việt Nam đã không lên tiếng khẳng định quyền
lợi tại Biển Đông khi Trung Quốc đưa ra công bố chính
thức về vụ kiện của Philippines, cũng như trước thời
hạn hết được nộp ý kiến, thì Việt Nam đã bỏ đi
một cơ hội rất lớn để bảo vệ quyền lợi của
chính mình."
Tóm
lại, trong vụ Philippines kiện Trung Quốc hiện nay, Việt
Nam đã tiến thêm một bước trong việc ủng hộ Manila
một cách cụ thể, và đã không ngần ngại đương cự
lại Bắc Kinh.
Giới
phân tích đang chờ đợi xem Trung Quốc sẽ phản ứng ra
sao. Câu trả lời có thể sẽ được thấy vào bước đầu
tại một Hội nghị thượng đỉnh giữa Trung Quốc với
các nước lưu vực sông Mêkông, sẽ mở ra vào tuần tới
tại Bangkok, với sự tham gia của Thủ tướng Trung Quốc
Lý Khắc Cường.
.
.
-------------------
.
.
Trọng
Nghĩa - RFI
Đăng
ngày 12-12-2014 Sửa đổi ngày 12-12-2014 17:03
Trong
tuyên bố hôm thứ Năm, 11/12/201, phát ngôn viên Bộ Ngoại
giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết là Hà Nội đã đề
nghị Toà án Trọng tài Thường trực tại La Haye (Hà
Lan), quan tâm đén các quyền và lợi ích pháp lý của
Việt Nam tại Biển Đông. Trả lời phỏng vấn của RFI,
chuyên gia Carlyle Thayer tại Học viện Quốc phòng Úc phân
tích thêm về chiến lược ngoại giao mới này của Việt
Nam.
Về
ý nghĩa của văn kiện có thể gọi là Tuyên bố lập
trường của Việt Nam trên vấn đề Biển Đông, lại
được gởi đến Tòa án Trọng tài Liên Hiệp Quốc về
Luật Biển, Giáo sư Thayer nêu bật sự kiện là tuyên bố
của Việt Nam không phải là đơn kiện Trung Quốc, nhưng
đã phản bác toàn bộ luận điểm của Trung Quốc dù
không gọi đích danh
Thayer
:
Việt Nam đã chuyển đến Toà án Trọng tài Thường trực
(Permanent Court of Arbitration – PCA) một tuyên bố chính
thức về các quyền của mình (ở Biển Đông). Đây không
phải là một "đơn
kiện" (statement
of claim) như Philippines đã đưa ra hồi tháng Giêng 2013, mà
chỉ là một tuyên bố về các quyền của Việt Nam trong
vụ kiện tụng giữa Trung Quốc và Philippines tại Tòa án
Trọng tài.
Trong
tuyên bố này, Việt Nam thừa nhận Toà án Trọng tài
Thường trực – PCA có quyền tài phán đối với trường
hợp của Philippines. Hà Nội đề nghị Tòa án ‘quan tâm
đúng đắn’ tới các quyền và lợi ích của Việt Nam.
Và Việt Nam bác bỏ Đường 9 đoạn của Trung Quốc (tại
Biển Đông), xem đấy là điều không có bất kỳ cơ sở
pháp lý nào.
Tất
cả ba điểm trong tuyên bố đều phản bác lại nội dung
Văn kiện về Lập trường mà Trung Quốc vừa mới công
bố.
Ý
nghĩa quan trọng trong bản tuyên bố của Việt Nam, theo
giáo sư Thayer là việc mặc nhiên giành quyền tham gia vụ
kiện Trung Quốc một cách gián tiếp :
Thayer
:
Khi
bày tỏ mối quan tâm của mình trong trường hợp này,
Việt Nam không tham gia cùng Philippines vào vụ kiện Trung
Quốc. Tuy nhiên, bản tuyên bố của Việt Nam sẽ được
các thẩm phán của Toà án ghi nhận trong vụ xét xử kiện
tụng giữa Trung Quốc và Philippines. Điều này sẽ có tác
dụng nâng cao – tuy chỉ là một chút – tầm quan trọng
của vụ kiện.
Nói
một cách khác, cho dù vụ kiện chỉ là một vấn đề
song phương giữa Trung Quốc và Philippines, nhưng việc phân
xử của các thẩm phán sẽ phải tính tới các lợi ích
của các bên khác có thể bị phán quyết ảnh hưởng.
Rất
có thể là với việc gửi bản tuyên bố về các quyền
tới Tòa án Trọng tài, Việt Nam sẽ được mời đến
trình bày các quyền và lợi ích của mình. Có thể nói,
Việt Nam tiến hành kiện tụng " qua cửa hậu ".
Mới
chỉ là điều tối thiểu trong hàng loạt hành động có
thể làm
Tuy
nhiên, theo nhận xét của chuyên gia Thayer, Việt Nam mới
chỉ làm điều tối thiểu trong một loạt các thủ tục
pháp lý có trong tay để chống lại các yêu sách chủ
quyền quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông.
Thayer
: Có
những thông tin trái ngược nhau về khả năng Việt Nam
kiện (Trung Quốc). Việt Nam đã gửi tuyên bố về các
quyền của mình tới Tòa vào ngày 05/12 (trùng với ngày
Bộ Ngọai giao Mỹ công bố bản báo cáo về Các Ranh giới
trên Biển).
Có
những tin đồn trong giới ngoại giao là Việt Nam đã
chuẩn bị một biện pháp pháp lý mạnh mẽ hơn và đã
tham vấn các nước bạn.Nếu tin đồn này là đúng, thì
vào phút chót, Việt Nam đã chọn một giải pháp tối
thiểu. Hai ngày sau, hôm 07/12/2014, Trung Quốc đã công bố
Văn kiện về Lập trường.
Đối
với giáo sư Thayer, không phải là ngẫu nhiên mà chính
phủ Việt Nam đã quyết định chính thức gởi đến Tòa
án Trọng tài Thường trực tuyên bố lập trường về vụ
kiện Trung Quốc của Philippines. Sự kiện này có liên
quan đến Hội nghị Toàn thể Ban Chấp hành Trung ương
lần thứ 10 của đảng Cộng sản Việt Nam, dự trù mở
ra ngày 20/12 tới đây, và sự kiện Hoa Kỳ chính thức
công bố tài liệu nghiên cứu đả phá yêu sách chủ
quyền của Trung Quốc tại Biển Đông.
Thayer
:Các
hành động của Việt Nam được tiến hành vào lúc trước
khi có Hội nghị Toàn thể Ban Chấp hành Trung ương lần
thứ 10 của đảng Cộng sản Việt Nam. Các hành động
pháp lý của Việt Nam sẽ nhằm xoa dịu những người chỉ
trích ở trong nước. Họ có thể không hoàn toàn thỏa
mãn nhưng sẽ được ấm lòng hơn với việc chính quyền
gửi tuyên bố tới Toà án Trọng tài.
Bất
luận thế nào, Ban Chấp hành Trung ương cũng phải đáp
ứng tâm tư của các ủy viên liên quan đến việc kiện
Trung Quốc. Họ sẽ phải chấp nhận và ủng hộ quyết
định của chính phủ.
Thời
điểm Việt Nam gửi tuyên bố tới Toà án, trùng với
ngày Bộ Ngoại giao Mỹ công bố tài liệu về Các Ranh
giới trên Biển, và 2 ngày trước khi Trung Quốc công bố
Văn kiện về Lập trường, quả là rất phù hợp. Các sự
kiện này, khi xem xét trong tổng thể, làm nổi bật lên
vai trò của luật pháp quốc tế như là một công cụ để
xử lý các tranh chấp về lãnh thổ ở Biển Đông.
Trung
Quốc sẽ không hài lòng bởi vì họ đã cố sức làm sao
cho Tòa án Trọng tài không thụ lý vụ kiện của
Philippines.
.
.
Đăng
ngày 12-12-2014 Sửa đổi ngày 12-12-2014 16:04
.
--------------------
.
.
Trọng
Nghĩa - RFI
Đăng
ngày 12-12-2014 Sửa đổi ngày 12-12-2014 14:30
Trong
một tuyên bố ngắn gọn vào hôm qua, 11/12/2014, Việt Nam
xác nhận là đã yêu cầu Tòa án trọng tài quốc tế chú
ý đến « quyền và lợi ích » pháp lý của Việt Nam ở
Biển Đông.
Tuy không hẳn là một quyết định kiện các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc như Philippines đã làm, nhưng quyết định của Việt Nam gián tiếp bác bỏ các luận điểm của Bắc Kinh về Biển Đông.
Trả lời báo chí vào hôm qua về lập trường của Việt Nam liên quan đến diễn biến mới trong vụ Philippines kiện đường lưỡi bò Trung Quốc tại Biển Đông trước Tòa án Trong tài Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình xác nhận rằng Việt Nam đã chính thức bày tỏ quan điểm của mình, đồng thời yêu cầu Tòa Trọng tài quan tâm đến quyền lợi của Việt Nam tại Biển Đông :
« Để bảo vệ các quyền và lợi ích pháp lý của mình ở Biển Đông có thể bị ảnh hưởng bởi vụ kiện Trọng tài Biển Đông, Việt Nam đã bày tỏ với Tòa trọng tài lập trường, quan điểm của mình đối với vụ kiện và đề nghị Tòa trọng tài quan tâm đến các quyền và lợi ích pháp lý đó của Việt Nam ».
Trước đó ông Lê Hải Bình đã lên tiếng cực lực phản đối việc Bắc Kinh mới đây đã tái khẳng định chủ quyền của họ trên hầu như toàn bộ Biển Đông trong bản Tuyên bố lập trường của Trung Quốc về vụ kiện của Philippines :
« Lập trường nhất quán của Việt Nam là kiên quyết bác bỏ yêu sách của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và vùng nước phụ cận cũng như yêu sách “các quyền lịch sử” của Trung Quốc đối với vùng nước, đáy biển, lòng đất dưới đáy biển bên trong “đường đứt đoạn” do Trung Quốc đơn phương đưa ra ».
Bắc Kinh đòi Hà Nội « thiết thực » tôn trọng chủ quyền Trung Quốc ở Biển Đông
Đúng với dự đoán, ngay sau các tuyên bố từ phía Hà Nội, Bắc Kinh đã phản ứng gay gắt. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã bác bỏ các tuyên bố của Việt Nam và yêu cầu Hà Nội thiết thực tôn trọng chủ quyền lãnh thổ và quyền lợi trên biển của Trung Quốc.
Theo Tân Hoa Xã, ông Hồng Lỗi còn nhắc lại yêu cầu Việt Nam cùng với Trung Quốc giải quyết tranh chấp bằng đàm phán song phương « trên cơ sở tôn trọng sự thật lịch sử và Luật quốc tế ».
Điểm cần ghi nhận trong tuyên bố này là Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói đến đàm phán về Nam Sa (tức (Trường Sa) chứ không nói gì đến đàm phán về Tây Sa (tức Hoàng Sa), mà Trung Quốc đã mặc nhiên coi là lãnh thổ của họ, không phải là đối tượng đàm phán.
Theo các chuyên gia phân tích, dù việc Việt Nam quyết định cầu viện đến Tòa án Trong tài Liên Hiệp Quốc trên hồ sơ Biển Đông không hẳn là một đơn kiện Trung Quốc như Philippines đã làm, nhưng động thái này là một động thái theo chiều hướng vận động công luận quốc tế chống lại yêu sách chủ quyền quá trớn của Trung Quốc tại Biển Đông.
.
Tuy không hẳn là một quyết định kiện các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc như Philippines đã làm, nhưng quyết định của Việt Nam gián tiếp bác bỏ các luận điểm của Bắc Kinh về Biển Đông.
Trả lời báo chí vào hôm qua về lập trường của Việt Nam liên quan đến diễn biến mới trong vụ Philippines kiện đường lưỡi bò Trung Quốc tại Biển Đông trước Tòa án Trong tài Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình xác nhận rằng Việt Nam đã chính thức bày tỏ quan điểm của mình, đồng thời yêu cầu Tòa Trọng tài quan tâm đến quyền lợi của Việt Nam tại Biển Đông :
« Để bảo vệ các quyền và lợi ích pháp lý của mình ở Biển Đông có thể bị ảnh hưởng bởi vụ kiện Trọng tài Biển Đông, Việt Nam đã bày tỏ với Tòa trọng tài lập trường, quan điểm của mình đối với vụ kiện và đề nghị Tòa trọng tài quan tâm đến các quyền và lợi ích pháp lý đó của Việt Nam ».
Trước đó ông Lê Hải Bình đã lên tiếng cực lực phản đối việc Bắc Kinh mới đây đã tái khẳng định chủ quyền của họ trên hầu như toàn bộ Biển Đông trong bản Tuyên bố lập trường của Trung Quốc về vụ kiện của Philippines :
« Lập trường nhất quán của Việt Nam là kiên quyết bác bỏ yêu sách của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và vùng nước phụ cận cũng như yêu sách “các quyền lịch sử” của Trung Quốc đối với vùng nước, đáy biển, lòng đất dưới đáy biển bên trong “đường đứt đoạn” do Trung Quốc đơn phương đưa ra ».
Bắc Kinh đòi Hà Nội « thiết thực » tôn trọng chủ quyền Trung Quốc ở Biển Đông
Đúng với dự đoán, ngay sau các tuyên bố từ phía Hà Nội, Bắc Kinh đã phản ứng gay gắt. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã bác bỏ các tuyên bố của Việt Nam và yêu cầu Hà Nội thiết thực tôn trọng chủ quyền lãnh thổ và quyền lợi trên biển của Trung Quốc.
Theo Tân Hoa Xã, ông Hồng Lỗi còn nhắc lại yêu cầu Việt Nam cùng với Trung Quốc giải quyết tranh chấp bằng đàm phán song phương « trên cơ sở tôn trọng sự thật lịch sử và Luật quốc tế ».
Điểm cần ghi nhận trong tuyên bố này là Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói đến đàm phán về Nam Sa (tức (Trường Sa) chứ không nói gì đến đàm phán về Tây Sa (tức Hoàng Sa), mà Trung Quốc đã mặc nhiên coi là lãnh thổ của họ, không phải là đối tượng đàm phán.
Theo các chuyên gia phân tích, dù việc Việt Nam quyết định cầu viện đến Tòa án Trong tài Liên Hiệp Quốc trên hồ sơ Biển Đông không hẳn là một đơn kiện Trung Quốc như Philippines đã làm, nhưng động thái này là một động thái theo chiều hướng vận động công luận quốc tế chống lại yêu sách chủ quyền quá trớn của Trung Quốc tại Biển Đông.
.
.
------------------------
------------------------
.
No comments:
Post a Comment