Mặc Lâm - RFA
2014-03-09
2014-03-09
Cuộc tọa đàm có tên "Bảo tồn và phát huy những giá trị lịch sử của các
cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới, hải đảo và chủ quyền quốc gia thời hiện
đại" diễn ra với sự tham dự đông đảo của giới sử học, các nhân
sĩ, trí thức và hiếm hoi lắm người ta thấy có sự có mặt của hai tờ báo chính
thống Nhân Dân và Lao động tham dự trong một chủ đề vốn vẫn còn được xem là
nhạy cảm khi có yếu tố Trung Quốc.
Buổi tọa đàm kéo dài chỉ trong một buổi sáng và với
thời gian ít ỏi ấy cử tọa không hy vọng nghe hết các bài tham luận của tất cả
các diễn giả, tuy nhiên vẫn có những bài nói chuyện được xem là hiếm thấy trong
giới sử học trước vấn đề gay cấn với câu hỏi: tại sao phải đặt tên lại cho đúng
bản chất của các cuộc chiến tranh với Trung Quốc trên biên giới, hải đảo.
Một trong những diễn giả là Giáo Sư Vũ Dương Ninh, ông chia sẻ
việc mà ông gọi là tế nhị khi nói tới vẩn đề đặt tên cho cuộc chiến, ông nói:
- Có một cái sự tế nhị vô hình nào đó luôn ngăn cản
việc này. Chúng tôi cho là đơn giản, lịch sử là lịch sử ta cứ đưa vào, nhưng
không đơn giản như vậy. Cuối cùng thì thôi ta phải đưa vào nhưng có lẻ mức độ
thôi. Mức độ là thế nào? Lúc đầu viết 3 trang 4 trang sau coi đi coi lại mãi
cuối cùng được 12 dòng! Khi trả lời nhà báo tôi nói đây là sự cố gắng rất lớn
nhưng có lẻ họ không thể hiểu được cố gắng ấy như thế nào.
Với bài phát biểu đi vào trọng tâm vấn đề cả nước
quan tâm nhất hiện nay về tên gọi “cuộc chiến bảo vệ biên giới” trong sách giáo
khoa có phù hợp với lịch sử hay không. GS Vũ Dương Ninh nhấn mạnh tới tính chất trung
thực của lịch sử ông nói:
-Cho đến bây giờ cái được gọi là tế nhị đó cũng chưa
kết thúc đâu. Đất nước chưa hình dung được là tất cả các vị đều cho là phải đưa
vào sách giáo khoa nhưng đưa như thế nào lại là vần đề đấy chứ không phải dễ
dàng đâu.
Tôi có ba đề nghị một là tên gọi như hiện nay gọi là
“cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới”. Đây là cách gọi rất là tế nhị. Cuộc chiến
tranh chống mỹ xâm lược, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. “Cuộc chiến
tranh bảo vệ biên giới” người ta không nói chống ai cả người ta chỉ nói cuộc
chiến bảo vệ biên giới. Tất nhiên biên giới ở đây gồm cả đất liền hải đảo và
chúng ta có ba cuộc chiến tranh, một là Tây Nam hai là phía Bắc và ba là hải
đảo ta chỉ gọi ngắn là cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới. Nhưng cái điều quan
trọng là nội dung. Tại sao lại bảo vệ biên giới, ai là kẻ xâm lược và ai xâm
lược ai? Mức độ xâm lược là gì? GS
Chứ nếu nói bảo vệ thì bảo vệ ai, ai làm gì mình mà
phải bảo vệ? Thành ra tôi đề nghị là “khẳng định bản chất là cuộc chiến tranh
xâm lược” và nhân dân Việt Nam đã đấu tranh chống xâm lược để đuổi kẻ thù ra
khỏi bờ cõi.
Bên cạnh hai tờ báo Nhân Dân và Lao Động, cuộc tọa
đàm ngày hôm nay sẽ được thu hình và công bố trên các trang mạng xã hội cũng
như tại địa chỉ nổi tiếng Basam.com, nơi luôn ưu tiên đưa tin tức có liên quan
đến vần đề Trung Quốc.
Nhà báo tự do Nguyễn Hữu Vinh, người từng điều hành trang tin Ba
Sàm có mặt tại buổi tọa đàm cho biết nhận xét:
-Tôi thấy rất là tốt. Tôi chỉ e là báo chí sẽ rất dè
sẻn đưa tin thôi. Về phía ban tổ chức là Hội Sử học tôi thấy rất tốt nhất là GS
Phan Huy Lê cuối cùng kết luận rất quý về lịch sử liên quan đến Trung Quốc vào
năm 79 rồi Gạc Ma, Hoàng Sa phải được đối xử như là các cuộc chiến tranh khác
như là chống Mỹ (trước 75) hay cuộc chiến tranh chống Pháp thì phải có sự đối
xử bình đẳng. Tôi thấy là tất cả các ý kiến của các người tham gia trong đó có
Viện trướng Viện lịch sử Đảng cũng rất tốt, rồi anh hùng Lê Mã Lương nguyên là
Giám đốc Viện bảo tàng quân sự cũng có ý kiến rất tốt.
Chỉ có hai vấn đề lo thôi, ngay trước mắt là báo
chí. Tôi hỏi một cô nhà báo rằng báo của cô có đưa tin không thì cô ấy gọi về
(hình như tòa soạn) nói chuyện với lãnh đạo hay sao đó, rồi cô ấy trả lời là
“không”.
Không biết báo chí sẽ được đưa đến đâu. Báo chí tham
dự ít lắm, chính thức thì anh Dương Trung Quốc có nói là báo Nhân Dân nhưng
theo tôi biết thì có thêm một tờ báo nữa nhưng không biết báo chí đưa tin được
bao nhiêu. Thứ hai nữa ý kiến của các nhà sử học hay Viện xã hội…nhưng mà tới
đây được thực hiện, triển khai như thế nào về vấn đề bảo tồn, bảo tàng hay đưa
vào sách giáo khoa thì tôi chưa hiểu tiến trình sẽ làm như thế nào.
Ông Nguyễn
Khắc Mai Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Minh Triết cũng có
mặt tại buổi tọa đàm cho chúng tôi biết nhận định của ông:
-Vấn đề hiện nay thì như thế này: phải phân biệt hai
loại hoạt động, một cái gọi là nhà hoạt động chính trị nó thỏa mãn những tình
cảm những lợi ích trước mắt rất cần. Những vấn đề biển đảo, biên giới….đặc biệt
là vấn đề đối sách với Trung Quốc thì phải nghiên cứu đến nơi đến chốn, chu
đáo, bài bản và hệ thống chứ còn làm hời hợt một vài cuộc như thế thì nó chưa
được. Nhưng là vì các học giả họ đang nói nên tôi cũng không muốn nói cái ý
này. Đúng ra phải làm một cái đề án nghiên cứu và khẳng định một vần đề lớn của
tình hình hiện nay.
Chúng tôi sẽ bàn cách nào đó thưa gửi lại với chỗ
anh Lê, anh Trung Quốc để mình có thể huy động cái Hội sử học làm một cách
nghiêm túc hơn còn cuộc tọa đàm này chỉ là đối phó trước mắ. Chả lẻ giới sử học
lại không làm gì cho nên họ chọn đề tài là bảo tồn và phát huy giá trị bảo vệ
biên giới, hải đảo chủ quyền đất nước. Nó tách ra thành bảo tồn những giá trị
thì nó hơi hẹp chưa thật xứng tầm với cái mà tôi hy vọng hoạt động của giới sử
học đàng hoàng, nghiêm túc, tài trí và độc lập.
Đại biểu quốc hội, Sử gia Dương Trung Quốc trách nhiệm tổ chức buổi
tọa đàm chia sẻ:
-Việc này chúng tôi cũng từng có ý kiến trước Quốc
hội và đề nghị của hội Sử học rồi và khi gặp Thủ tướng chúng tôi cũng đã nêu
lên giờ dây chúng tôi cũng chỉ muốn nêu ra cái ý kiến nghề nghiệp của mình việc
bảo tồn và phát huy những giá trị lịch sử của những cuộc chiến tranh bảo vệ
biên giới, đất liền, hải đảo và nhìn lại những vấn đề hiện nay liên quan đến
những cái đó như thế nào. Trên cớ sở đó có một kiến nghị với nhà nước để có một
chính sách lâu dài chứ tôi không nói trước mắt. Vừa bảo đảm được môi trường hòa
bình nhưng đồng thời không thể quên được những vấn đề của lịch sử nhất là trong
giáo dục lịch sử nó rất cần thiết. Khi mà 35 năm sau vẫn còn có những nhân
chứng, những di tích lịch sử thì việc bảo tồn rất là quan trọng.
Từ việc bảo tồn những giá trị chân thực của lịch sử
đến việc phải đáp ứng với những gì với yêu cầu công tác ngoại giao hiện nay thì
lại là vần đề khác. Thái độ ý kiến ngày hôm nay của các đối tượng nói chung đều
rất đa dạng và nhất trí với nhau đó là lịch sử phải bảo tồn và phát huy còn
phát huy như thế nào thì đó chính là sự khôn ngoan của nhà nước mà đây chính là
truyển thống của người Việt Nam. Người Việt không chỉ có đánh ngoại xâm mà có
rất nhiều lần giữ được sự hòa hiếu nhưng vẫn bảo đảm được chủ quyền và sự phát
triển của dân tộc. Đây là bài học rất lớn không phải chỉ ở quá khứ mà chính là
hôm nay.
Ông Dương Trung Quốc cũng cho biết việc kế tiếp của Hội Khoa học
Lịch sử sau buổi tọa đàm này:
-Từ cuộc hội thảo này chúng tôi sẽ thành một văn bản
để gửi tới những cơ quan trách nhiệm thì chắc chúng tôi cần phải có thời gian
nữa.
Tuy nhiên đối với nhà báo Nguyễn Hữu Vinh thì lại có nỗi lo khác, ông
chia sẻ:
-Thấy rất lo là khi ông Dương Trung Quốc cuối cùng
nói mấy câu thì nói là mọi người thông cảm, chúng tôi tổ chức tọa đàm này chẳng
có đồng ngân sách nào. Đúng là thế thật, thường thì các cuộc hội thảo hay tọa
đàm thì ai đến dự cũng được một phong bì trong đó có hai trăm ngàn…cái hội thảo
này thì mọi người chỉ được uống nước với ăn quả cam thôi, đấy là cái đáng lo
nhất.
Mọi người đều nói là Trung Quốc họ làm rất là bài
bản va họ tổ chức rất ghê. Vừa rồi hôm 30-31 tháng 12 Thủ tướng có đồng ý thành
lập cái trung tâm dữ liệu thế nhưng rồi liệu có thực hiện được không? Liệu có ý
kiến nào đàng sau rồi ở đâu đó yêu cầu phải ngừng này khác cái đó là điều tôi
rất lo.
Buổi tọa đàm tuy đã chấm dứt nhưng vẫn đọng lại ưu
tư của những người tham dự. Mặc dù vấn đề đã được đặt ra nhưng làm cho vấn đề
ấy trở thành hiện thực thì không biết còn bao gian truân nữa.
----------------------------------
HỘI
KHOA HỌC LỊCH SỬ VIỆT NAM : TỌA ĐÀM VỀ CÁC CUỘC CHIẾN TRANH BẢO VỆ BIÊN GIỚI,
HẢI ĐẢO (Ba Sàm) 9-3-2014
No comments:
Post a Comment