Hải Phòng, Việt Nam - Hai nông dân Việt
Nam làm nghề nuôi hải sản đã đặt mìn tự chế và dùng súng tự chế bắn vào lực
lượng công an đến cưỡng chế đất, vừa bị kết tội với bản án 5 năm tù giam vào
thứ Sáu vừa qua, trong một phiên tòa gây nên nhiều sự chú ý cũng như tranh cãi
về vấn đề tư hữu đất đai trong một quốc gia độc đảng - đảng Cộng Sản.
Đoàn
Văn Vươn, một bộ đội phục viên 50 tuổi, đã trở thành một anh hùng của những
người dân oan khi anh phản kháng lại lệnh cưỡng chế đất vào tháng Giêng năm
2012.
Anh
Vươn, và em trai là Đoàn Văn Quý, cùng với những thành viên khác của gia đình
anh đã thiết lập thành công một đầm nuôi tôm cá với diện tích trên 41 héc ta,
hoặc 101 mẫu, từ đất phèn thuê được từ nhà nước năm 1993, gần thành phố cảng
Hải Phòng nhộn nhịp, cách Hà Nội 60 dặm về hướng Đông. Năm 2007, chính quyền
địa phương thông báo với gia đình về kế hoạch thu hồi đất - một hiện tượng ngày
càng xảy ra thường xuyên hơn theo đà phát triển của Việt Nam - mà không có sự
bồi thường nào.
Thay
vì lặng lẽ trao trả đất, thành viên của gia đình cùng anh Vươn dựng lên một
vòng rào quanh khu đất, dùng mìn tự chế và súng hoa cải để cương quyết bảo vệ
đầm. Khi một đội an ninh bao gồm bộ đội và công an xông vào cưỡng chế, đuổi gia
đình đi thì đôi bên đã nổ súng, khiến cho 6 nhân viên công an bị thương. Anh
Vươn, và 3 thành viên của gia đình đã bị bắt. "Tôi đã bị dồn đến chân
tường và đã không còn cách nào khác", anh Vươn trình bày tại tòa. Anh
cho biết anh chỉ dự định làm cho lực lương công an sợ mà lùi bước chứ không có
ý hại người.
Thẩm
phán Phạm Đức Tuyên tuyên án vào thứ Sáu vừa qua, kết tội anh Vươn và anh Quý
mỗi người 5 năm tù giam vì tội giết người, một người anh và cháu của anh Vươn
cũng bị kết án 5 năm và 3 năm rưỡi tù giam. Vị thẩm phán này nói hành vi của
gia đình anh Vươn bị coi là nguy hiểm và có "ảnh hưởng xấu đến trật tự
xã hội cũng như công việc điều hành của chính quyền Hải Phòng nói riêng và của
cả nước nói chung".
Luật
sư biện hộ Nguyễn Việt Hùng cho biết ông đã không có đủ thời gian để trình bày
vụ việc và gia đình anh Vươn dự định sẽ kháng cáo.
Cuộc
chạm súng năm ngoái tại Hải Phòng đã dấy lên một làn sóng tại Việt Nam, là xứ
sở mà nhà nước làm chủ tất cả đất đai và chia cho người dân canh tác. Tranh
chấp là chuyện thường xảy ra. Nông dân thường xuyên chống đối lại lệnh cưỡng
chế của chính quyền, khi đất của họ bị quy hoạch để xây công viên hay khu du
lịch.
Vấn
đề này sẽ còn trở nên tệ hại hơn trong những năm sắp tới, khi nhiều hợp đồng
thuê đất sẽ hết hạn, thường là sau 20 năm. Carlyle Thayer, một giáo sư của trường
Đại Học New South Wales tại Úc, đã nhận định rằng việc nhà nước Việt Nam không
minh bạch trong quyết định quy hoạch đất của ai và để chia cho ai, sẽ càng gây
thêm nhiều khó khăn và thử thách.
Ông
Phil Robertson, phó giám đốc tổ chức Nhân Quyền khu vực châu Á, nhận định tình
trạng ngày càng căng thẳng bao quanh vấn đề quy hoạch đất là một dấu hiệu cảnh
báo cho nhà cầm quyền Việt Nam.
Ông
cho biết "Tệ nạn quy hoạch đất rộng rãi nhưng tùy tiện bởi những cán bộ
tham nhũng, kèm theo việc không có bồi thường hoặc bồi thường không thỏa đáng,
cũng là điểm nổi bật của phiên tòa này, đã làm xao động lòng người dân Việt
Nam".
Ít
có vụ cưỡng chế đất nào lại nóng hổi như vụ kháng cự diễn ra ở đầm tôm của gia
đình anh Vươn. Các bloggers đã mau chóng dùng nó làm bằng chứng cho chính sách
đàn áp của nhà cầm quyền, và thông tin về việc này đã nhanh chóng lan ra khắp
trên mạng internet, là nơi mà nhiều người Việt dùng để cập nhật những thông tin
và ý kiến trái chiều, thường bị báo chí của nhà nước ếm nhẹm hoặc không đăng
tải.
Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng đã phản ứng bằng cách tuyên bố rằng cuộc cưỡng chế không
hợp pháp, báo chí nhà nước đã loan tin hơn 50 cán bộ ở Hải Phòng bị kỷ luật
hoặc khiển trách vì tham gia vào vụ cưỡng chế. Nhiều người đã bị kết tội đập phá
nhà anh Vươn trái pháp luật.
Hàng
chục người phản đối bản án đã tìm cách đến dự phiên tòa để ủng hộ cho gia đình
anh Vươn, nhưng đều bị công an ngăn cản không cho đến gần khu vực tòa án.
Chính
quyền cũng hạn chế quyền dự thính của các phóng viên báo chí.
Vợ
anh Quý, chị Phạm Thị Báu, nói gia đình anh bây giờ phải sống trong những túp
lều dựng trên mảnh đất của họ. Chị cho biết gia đình chị đã vay mượn $500 000
đô Mỹ từ thân nhân và bạn bè để đầu tư vào đầm hải sản, dùng để đắp đê ngăn
nước biển cũng như xây nhà cho những thành viên khác của đại gia đình cùng làm
việc trên đầm.
Chị
kể khi gia đình nhận được giấy thông báo thu hồi đất vào năm 2007, họ đã ngưng
đầu tư vào công trình nhưng mới chỉ trả được một nửa số nợ.
"Nếu
không có lệnh thu hồi đất, chúng tôi đã có thể có kiếm tiền, để trả cho hết món
nợ"
. Đầm hải sản này đã đem đến cho gia đình chị số tiền lãi vào khoảng $30 000 đô
Mỹ một năm.
Chị
nói bây giờ gia đình phải chờ để kháng cáo.
Chị
Báu nói "Nếu công lý không được thực thi thì tôi sẽ mất hết niềm tin
vào đảng và nhà nước này".
*
Vietnamese Folk Hero Gets Five-Year
Sentence
April
5, 2013, 12:57 p.m. ET
HAIPHONG,
Vietnam
- Two Vietnamese fish farmers who laid mines and fired homemade guns at police
attempting to evict them were convicted and sentenced to five years in prison
Friday in a case that has cast a spotlight on the contentious issue of land
rights in the one-party Communist state.
Doan
Van Vuon, a 50-year-old army veteran, became an underground folk hero when he
resisted a government land grab in January 2012.
Mr.
Vuon and his brother, Doan Van Quy, and other members of their family had
established a thriving fish and prawn farm on 41 hectares, or 101 acres, of
swampland they were given in 1993 near the bustling port city of Haiphong, 60
miles east of Hanoi. In 2007, authorities informed the family that they wanted
the land back—an increasingly common occurrence in fast-growing Vietnam—without
offering compensation.
Instead
of quietly handing the land back, family members led by Mr. Vuon set up a
perimeter around the lot, laying land mines and fashioning homemade guns to
cement their claim to the farm. When a team of police and army troops moved in
to evict the family, a gunbattle began in which six security officials were
injured. Mr. Vuon and three members of his family were arrested.
"I
was pushed into a corner and I had no other way," Mr. Vuon told the
court. He said he only intended to scare security officials rather than harm
them.
Judge
Pham Duc Tuyen on Friday sentenced Mr. Vuon and Mr. Quy to five years in prison
for attempted murder, while another brother and a nephew were sentenced to two
years and 3½ years in prison. The judge said the family's actions were
dangerous and had a "bad impact on the social order and social
management of Haiphong City in particular and the country as a whole."
Defense
lawyer Nguyen Viet Hung said that he wasn't given enough time to make his case
and the family plans to appeal the verdict.
The
showdown last year in Haiphong caused uproar in Vietnam, where the state owns
all the land and assigns rights to use it. Disputes are common. Farmers often
protest against government moves to force them off their land to build
industrial parks or tourism developments.
The
problem is likely to grow worse in the coming years as a number of land-use
agreements, which often expire after 20 years, begin to lapse. Carlyle Thayer,
a professor at Australia's University of New South Wales, has said that the
lack of transparency in how the government decides who gets what land is an
additional challenge.
Phil
Robertson, deputy director of the Asia division at Human Rights Watch, said that
the growing unrest over land seizures was a warning sign to the Vietnamese
authorities.
"The
issue of widespread, arbitrary land seizures by corrupt officials or without
much due process and just compensation is what really made this trial resonate
in the minds of ordinary Vietnamese people," he said.
Few
land rows have generated as much heat as the standoff at Mr. Vuon's fish farm.
Bloggers quickly seized on it as evidence of heavy-handed government rule, and
news of the incident quickly spread on the Internet, which many Vietnamese use
to get news and opinions that are otherwise suppressed or not reported by
government-run media.
Prime
Minister Nguyen Tan Dung responded by declaring the eviction illegal, and state
media reports said that more than 50 officials in Haiphong have been
disciplined or reprimanded for their role in the raid. Several are being
prosecuted for unlawfully destroying Mr. Vuon's home.
Dozens
of protesters attempted to attend their trial to show support for the family,
but were prevented by police from approaching the court building. Authorities
also gave journalists limited access to the trial.
Mr.
Quy's wife, Pham Thi Bau, said family members are now living in tents on their
land. She said the family had borrowed $500,000 from relatives and friends to
invest in the fish-farm project, building dykes to hold back the ocean and
constructing several houses for the extended family members who live in the
compound.
When
the family received the eviction notice in 2007, they stopped investing in the
property with only half of the loan repaid, she said.
"If
there was no eviction notice, we could have made money, we could have paid off
the loans,"
Ms. Bau said. The fish business was earning the family a profit of about
$30,000 a year.
She
said the family will now wait to appeal Friday's convictions.
"If
there is no justice I will lose my trust in the Party and the government,"
Ms. Bau said.
No comments:
Post a Comment