Minh Diện
Thứ
hai, ngày 15 tháng tư năm 2013
(tiếp theo)
Công an, dân phòng cưỡng chế thu hồi đất ở Văn
Giang 4-2012
Khi công cuộc đổi mới đang trên đà phát triển, Việt
Nam được coi là một “con rồng” của Châu Á, với mức tăng trưởng 7,6% vào năm
1990 và đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu gạo, thì bỗng khựng lại. Nguyên nhân
cũng lại do ông Nguyễn Văn Linh.
Ông quê Hải Dương, tham gia cách mạng từ năm
14 tuổi, phần lớn thời gian hoạt động trong Nam, ở những địa bàn ác liệt, được
dân đùm bọc. Ông có nhiều kinh nghiệm thực tế, tính ngay thẳng, cuộc sống
liêm khiết , nhưng hạn chế về tầm nhìn ra thế giới bên ngoài.
Ông đã có công phá rào khi làm Bí thư thành ủy thành phố Hồ Chí Minh. Đầu nhiệm
kỳ Tổng bí thư ông đề ra “ những việc cần làm ngay”, cởi trói
cho văn nghệ sỹ, khuyến khích sáng tác nói thẳng nói thật, và cởi trói cho nông
dân ,cho phép rút ruộng đất ra khỏi tập đoàn , sản xuất tư nhân. Nhưng
ông lại bị mắc hợm Trung Quốc ở Hội nghị Thành Đô, với cái gọi là “ Giải
pháp đỏ”. Nói như Nguyễn Văn An : “ Nguyễn Văn Linh không phải là con người
thực sự đổi mới!” Sau Hội nghị Thành Đô, ông đã bỏ “những
việc cần làm ngay”, xiết lại sợi dây cơ chế chính sách, đẩy con thuyền đổi mới
lùi lại. Ông từ chối không tham gia nhân sự Đại hội VII của đảng cộng sản
ViệtNam , dù nhiều người vẫn tín nhiệm .
Bấy giờ nhiều người đặt niềm tin và kỳ vọng vào ông
Võ Văn Kiệt, người sẽ thay ông Nguyễn Văn Linh làm Tổng bí thư, lèo lái con tàu
đổi mới vượt thác mạnh mẽ hơn. Ông Nguyễn Văn Linh cũng đánh giá rất cao
Võ Văn Kiệt, người từng sát cánh bên ông trong những năm chống
Pháp, chống Mỹ ở miền Nam, cùng gồng mình xé rào đưa kinh tế
Sài Gòn bứt lên từ vực thẳm, làm tiền đề cho công cuộc đổi mới cả
nước, cũng là người đồng quan điềm giao quyền sở hữu ruộng đất cho nông dân.
Nhưng Nguyễn Văn Linh lại là người ngăn cản Võ Văn Kiệt làm
Tổng bí thư . Lời phát biểu thiếu căn cứ : “ Không cần phải chống
tham nhũng ở đâu xa,mà hãy chống tham nhũng ngay trong nhà vợ con Thủ
tướng!” của ông trong một hội nghị bàn về chống tham những
gây sốc, làm xôn xao dư luận. Ông Võ Văn Kiệt đã hai
lần viết thư gửi Bộ chính trị, để nghị làm sáng tỏ. Trong lá thư đó có
đoạn : “ Nếu tôi như anh Nguyễn Văn Linh nói, thì tôi không còn xứng đáng là
một Uỷ viên bộ chính trị, thậm chí một đảng viên!”.
Hội nghị Thành Đô - 9/1990
Khi sắp qua đời ông Nguyễn Văn Linh ân hận về
lời phát biểu của mình, và ông bộc bạch: “ Anh Sáu Dân là người rất tốt, rất
năng động, nhưng tôi sợ anh đổi mới quá đà mắc sai lầm!”
Đại
hội VII của đảng công sản Việt Nam bầu Đỗ Mười làm Tổng bí thư. Ông từng được Lê Duẩn tin tưởng giao nhiệm vụ thay
Nguyễn Văn Linh làm Trường ban cải tạo trung ương, thực hiện chiến dịch
đánh tư sản ở Sài Gòn 1979, biến “Hòn ngọc viễn đông” thành “ kho phế liệu
!” Khi làm Tổng bí thư, Đỗ Mười trung thành với đường lối Lê Duần,
muốn xóa sạch quyền sở hữu tư nhân. Trong bối cảnh Liên Xô
sụp đổ, Đông Âu tan rã, chủ nghĩa xã hội lung lay tận gốc, Đỗ Mười vẫn
nêu cao “tinh thần bôn-sê-vích”, không chấp nhận quan điểm
của Võ Văn Kiêt , là thay đổi Hiến pháp theo hướng trao quyền
sở hưũ ruộng đất cho nông dân. Đỗ Mười gắn chặt tư duy của mình vào
tư tưởng của người tiền nhiệm Lê Duẩn : “ Làm chủ tập thể là tinh thần cơ
bản , là nội dung nhất quán, và sở hữu toàn dân là cốt lõi của chủ nghĩa
xã hội!” Ông khẳng định: “ Trước sau gì cũng tới đó nên về đất đai
vẫn để nguyên như Hiến pháp 1980!”
Quan
điểm cùa Đỗ Mười được Đào Duy Tùng nhiệt liệt ủng hộ. Thay mặt Ban bí thư , ngày 14-4-1993, khi chuẩn bị đưa dự thảo
Luật đất đai ra lấy ý kiến nhân dân, Đào Duy Tùng huấn thị : “ Phải làm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân nắm được quan điềm cơ bản
của đảng và nhà nước ta: Toàn bộ đất đai đều thuộc sở hữu toàn dân, do nhà nước
thống nhất quản lý. Nhà nước chỉ giao đất cho các tổ chức và cá nhân sử dụng ,
không cho mua bán đất...” Đào Duy Tùng chỉ thị : “ phải theo
dõi sát sao trong quá trình thảo luận , kịp thời uốn nắn những lệch lạc trong
quá trình thảo luận!”
Với sự lãnh đạo của đảng chặt chẽ như vậy,
việc lấy ý kiến chỉ là hình thức, nhiều người có quan điềm tư hữu đất đai
như ông Võ Văn Kiệt, Phan Văn Khải, phải im lặng trước vấn đề nhạy
cảm đó. Và nội dung bản Hiến pháp 1992, thuộc quyền Tổng bí thư Đỗ
Mười, quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân. Không thành công trong việc
sửa đổi Hiến pháp, ông Võ Văn Kiệt, Phan Văn Khải và một số người đã cố
gắng cho ra đời Luật đất đai 1993 cởi mở hơn, với khái niệm 5 quyền: Quyền Sử
dung, quyền chuyển nhượng, quyền thừa kế, quyền thế chấp, và quền cho thuê đất.
Đây là một bước tiến đáng kể so với những Luật đất đai trước.
Nhưng người dân không thật phần khởi,
bởi Luật đất đai 1993 đề ra quy định hạn điền và thời hạn giao đất, trong
khi Điều 18 Hiến Pháp 1992, quy định giao đất ổn định lâu dài cho dân .
Hạn điền và thời hạn giao đất là đặc trưng và ranh giới để phân biệt sở hữu tư
nhân và tập thể . Luật đất đai quy định hạn điền và thời gian giao đất đề giữ
vững cái cốt lõi “Sở hữu toàn dân” . Trên mở dưới thắt, đầu cởi đuôi trói, là
những thủ pháp quen thuộc của đảng. Người dân vẫn không được tự do suy
nghĩ trên mảnh đất của mình. Ngược lại, với các thủ pháp thắt
mở như vậy , dễ đẻ ra các thủ tục hành chính rườm rà,
thiếu minh bạch hành dân. Có những điều luật không nhất
quán, mà chồng chéo, thậm chí đối chọi nhau, hậu quả cũng đổ lên đầu dân. Dù
mảnh đất của cha ông để lại, đất khai hoang, hay đất sang nhượng
đúng pháp luật theo Bộ luật dân sự quy định, nhưng theo Luật đại
lại phải qua chính quyền làm thủ tục cho thuê đất có thời
hạn, khi chuyển nhượng, hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng phải đóng 100% tiền sử
dụng đất. Người dân đã phải đóng thuế hai lần trên cùng một mảnh đất của mính.
Vậy mà Tổng bí thư Đỗ Mười vẫn cho rằng
đã là quá mở. Ông cho rằng đó là nguy cơ đi trệch định hướng xã hội chủ
nghĩa. Trên tinh thần đó, ngày 14-10-1994, Quốc hội ban hành Pháp lệnh về quyền
và nghĩa vụ của cá nhân và tổ chức trong nước sử dụng đất, và ngày
13-2-1995, Chính phủ ban hành Nghị định 18, theo đó, tổ chức, cá
nhân trong nước không được thừa kế, chuyển nhượng, thế chấp quyền
sừ dụng đất như trước . Nguyên tắc bất hồi tố trong dân sự không được áp
dụng, tất cả các tổ chức được giao đất phải chuyền sang thuê đất, và chỉ được
thế chấp tài sản trên đất. Sợi giây quản lý đất đai xiết chặt hơn.
Nghị định 18,
như một tác nhân làm sụp đổ ngành kinh doanh bất động sản, làm thất
thu ngân sách hàng ngàn tỷ đồng, làm hàng loạt doanh nghiệp sau một đêm thức
dậy trắng tay, nhiều doanh nghiệp chết tức tưởi như công ty Minh Phụng, Epco,
Tanimex ở thành phố Hồ Chí Minh.
Nông dân Vụ Bản (Nam Định) đấu tranh chống
cưỡng chế thu hồi đất nông nghiệp
Tháng 12-1997, ông Đỗ Mười kết thúc nhiệm kỳ Tổng bí
thư, để lại hậu quả tày đình đó, nhưng vẫn chễm chệ trên ghế cố
vấn, giữ vai trò phán quyết mọi chủ trương đường lối. Người kế
nhiệm là Lê Khả Phiêu có công phá cái “Vòng kim cô” , và ông
đã phải trả giá.
Nông
Đức Mạnh làm hai nhiệm kỳ Tổng bí thư, đó là thời kỳ uy tín cùa Đảng cộng sản Việt Nam tụt
dốc nhất kể từ khi được thành lập. Ông không đưa ra
được bất kỷ một chính sách mới nào có lợi cho dân cho đảng, ngoài việc
lập đường dây nóng với Trung Quốc, một câu nói nổi tiếng “ Ở Việt Nam ai cũng
là con cháu Bác hồ!” và vụ tai tiếng PMU 18. Trong thời gian đó, luật đất
đai đã 5 lần thay đổi, đều theo hướng hạn chế bớt quyền lợi của dân, tăng
quyền cho chinh phủ. Ví dụ, Điều 27 , Luật đất đai 1993 ghi: “
Trong trường hợp thật cần thiết, nhà nước mới thu hồi đất đang sử dụng
của người thuê đất vảo mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích
công cộng, thì người bị thu hồi được đền bù thiệt hai”. Luật đất đai 1998 vẫn
giữ nguyên như vậy, nhưng Luật đất đai 2003, lại cho chính quyền thêm quyền :
“Thu hồi đất để phát triển kinh tế!” Điều 20, Luật đất đai năm 1993, quy
định : “ Khi hết thời hạn giao đất, nếu người sử dụng đất có nhu cầu tiếp tục
sử dụng, và trong quá trình sử dụng đất chấp hành đúng pháp luật về đất đai thì
được nhà nước giao đất tiếp tục sử dụng” Năm 1998 vẫn giữ nguyên điều
này, nhưng Luật đất đai 2003, tại khoản 10, điều 38, quy định : “Nhà nước thu
hồi những phần đất không được gia hạn khi đã hết hạn”.Năm 2007, Chính phủ ban
hành Nghị định 84, Bộ tài nguyên và môi trường ra thông tư 06, càng mở rộng
đường thu hồi đất cùa dân.
Oan khốc Đoàn Văn Vươn
Với điều mục đích thu hồi
đất để “phát triển kinh tế” và với quyền được “thu hồi những phần đất
không được gia hạn”, chính quyền hoàn toàn lảm chủ đất đai, dân chỉ còn
nghĩa vụ phải thi hành. Những mảnh sổ
đỏ, sổ hồng trở nên vô giá trị. Chính quyền từ huyện đến trung ương có
thể thu hồi bất cứ lô đất, vùng đất nào mà họ muốn, chỉ cần vẽ một bản đồ quy
hoạch và làm một dự án phát triển kinh tế. Khu công nghiệp, khu chế suất, khu
du lịch, khu đô thị mới, nhà hàng, khách sạn , sân Golf. Những
quyết định thu hồi đất, luôn thòng sẵn một điều khoàn đe dọa lệnh cưỡng
chế , được ban hành dễ như trở bàn tay.
Với những quyết định thu hồi đất ấy, người ta
đền bù cho dân giá quy định, mang tính tượng trưng, rồi làm dự án này, dự
án nọ, phân nền phân lô bán với giá gấp ngàn lần. Nhiều doanh nhân kinh
doanh bất động sản trở thành các đại gia, ngất ngưởng trên những mảnh đất đẫm mô
hôi xương máu của người nông dân. Các nhóm lợi ích bu vào đất. Đất là
miếng mồi béo bở nhất của các quan tham. Người nông dân trắng tay, trở thành kẻ
làm thuê làm mướn, đi bán vé số, thậm chí đi ăn xin .
Nạn nhân Đoàn Văn Vươn, là một điển hình cùa “Sở hữu
toàn dân” đất đai. Các quan chức huyện Tiên Lãng đã vận dụng điều khoản “thu
hồi những phần đất không được gia hạn” để ra quyết định thu hồi 19,5 ha đầm tôm
của anh. Anh Vươn không chấp nhân, họ ra lệnh cưỡng chế trái phép,
dẫn đến vụ án “giết người và chống người thi hành công vụ”.
Cuộc cưỡng chế lửa khói ở Văn Giang, gạch đá ở Đông
Triều , và 70% trong tổng số đơn khiếu kiên hiện nay cũng từ những bất cập của
chính sách đất đai.
Sơ đồ dự án Ecopark Văn Giang lộ rõ hình SÂU
KHỔNG LỒ ĂN ĐẤT (hình bắt
gặp ngẫu nhiên trên Internet. Lạ!)
Nguyên
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An đã viết trên Vietnannet : “ Công nhận sở hữu tư nhân,
bãi bỏ chế độ công hữu về tư liệu sản xuất, bãi bỏ chế độ 'đảng chủ', áp dụng
tam quyền phân lập, thực hiện nguyên tắc tranh cử, công khai minh bạch...”.
Nhưng hình như cũng như những người khác, ông Nguyễn Văn An đưa ra những phát
biểu khảng khái như vậy mà các nhà lãnh đạo đương chức đương quyền, những nhóm
lợi ích vẫn coi như gió thoảng qua.
Đảng cộng sản Việt Nam đang tổ chức lấy ý kiến
rộng rãi về việc sửa đổi Hiến pháp và Luật đất đai. Nhưng có thật sự cầu thị,
thực lòng cần dân chủ hay không lại là chuyện khác!
Đất đai là một nguồn lợi tiềm tàng, đồng thời cũng
ẩn chứa nhiều mâu thuẫn. Đất không biết nói nhưng hồn dân là hồn đất. Khi đụng
chạm đến cõi xâu xa ấy phải có tâm thức chân thành. Mọi sự lừa dối, áp đặt sớm
muộn cũng bị phơi bày. Khi luật pháp không rõ ràng, thiếu minh bạch, nhiều bất
công thì đất đai chính là cái mầm sinh ra bất ổn cho toàn xã hội. Nhưng điều
trớ trêu là sự bất ổn đó lai do chính quyền móc nối với đại gia gây nên, chỉ vì
lợi ích cá nhân và phe nhóm.
Bao đời nay, nông dân đứng lên đấu tranh chỉ vì
ruộng cày, chỉ vì bát cơm manh áo. Nay kẻ nào chiếm đoạt đất của nông dân thì
dù ở thể chế chính trị nào cũng trở thành kẻ thù của nông dân. Đó là quy luật.
Quyền lực, trong chừng mực, hoàn ảnh nào đó có thể bắt, trói người nông dân
ngay trên luống cày của họ. Nhưng đến lúc mà sự chịu đựng đã dồn đến chân tường,
nông dân sẽ bắt trói kẻ thù. Dù sao, người dân vẫn còn chút hy vọng đến lúc nào
đó đảng, nhà nước thật sự muốn nghe ý kiến của dân, muốn cởi trói cho dân, để
trên mỗi luống cày nở rộ mùa màng.
M.D
-----------------------------------
No comments:
Post a Comment