15/12/2012
02:00 GMT+7
Cho
dù đứng cạnh nhau, cụm từ rất khập khiễng này hoàn toàn không phải là 'cặp đôi
hoàn hảo" trong cái vũ điệu quay cuồng của thời kim tiền. Nhưng hệ lụy của
nó mang lại, khá giống nhau.
Nổi
lên trong tuần này, liên tục báo chí đưa tin, như một hồi còi báo động gay gắt-
nạn cướp giật tại Sài Gòn. Đỉnh điểm của thảm trạng này, là vụ cướp kinh hoàng
dưới chân cầu Phú Mỹ (Q. 2). Nạn nhân là một cô gái đi xe SH bị mã tấu chém gần
đứt lìa cánh tay, trước khi bị cướp giật.
Tiền trảm, hậu... cướp
Đây
không phải là thủ đoạn mới mẻ. "Phong cách" tiền trảm, hậu...cướp
(của), giờ đây đã mang tính "bản sắc" riêng của các băng cướp máu
lạnh, chuyên sử dụng các loại vũ khí như mã tấu, dao phay, dao găm... Cô gái đã
được cấp cứu kịp thời, nối liền cánh tay. Còn ký ức bị cướp, bị chém bi thảm,
chắc chắn ám ảnh cuộc đời cô không biết bao giờ mới đứt rời.
Đọc
các thông tin kinh hoàng về cách gây tội ác của các băng cướp giật, người ta
chợt nhận ra, lứa tuổi cướp giật, cung cách cướp giật, đối tượng và tài sản
cướp giật... giờ đang có xu hướng trẻ hóa, hiện đại hóa, và cũng "hiểu
biết hóa" hơn rất nhiều.
Có
những tên cướp tuổi đời quá trẻ, chỉ mới 16 và 14 tuổi. Như trường hợp hai tên
cướp dùng dao cắt cổ người lái xe ôm, đoạn đường Lê Văn Khương (ấp 5, xã Đông
Thạnh, Hóc Môn).
Cướp
của người Việt chưa chán, giờ đây, chúng cướp cả khách "tây", một
hiện tượng trước đây hiếm gặp. Như đôi khách du lịch người Hồng Kông, bị cướp
sạch khi đang dạo phố tại Q. Bình Thạnh. Không một xu dính túi, mất hết giấy tờ
tùy thân, họ phải ở nhờ nhà dân, bán bưu thiếp kiếm sống qua ngày.
Một
người trong họ đã thốt lên kinh hoàng: Tôi đã đến nhiều nước, nhưng phải nói
thẳng, nạn cướp giật ở TP.HCM ghê gớm quá! Sau phát ngôn đó, thì ấn tượng
về VN nói chung, SG nói riêng trong mắt bạn bè quốc tế sẽ thế nào đây?
Không
thứ "quảng bá" du lịch VN nào có thể... cay đắng, xấu hổ đến thế!
Cướp
giật thì ở quốc gia nào cũng có thể xảy ra. Càng văn minh, hiện đại, phong cách
cướp giật càng ...điệu nghệ và mang tính kỹ thuật- công nghệ điêu luyện. Có
điều, hiện tượng cướp giật xảy ra với cường độ mạnh, tốc độ nhanh, dồn dập,
liên tục khiến không chỉ người dân, mà chính quyền TP. HCM hết sức lo lắng. Dù
trước đó, ngành chức năng đã tuyên bố "tuyên chiến".
Nói
cho công bằng, đại nạn này cũng vẫn là "con đẻ hư đốn, bất trị" của
xã hội.
Có
thể bắt đầu từ hiện tượng khủng hoảng kinh tế.
Cơn
khủng hoảng diễn ra diện rộng trên toàn cầu. Có điều, phản ứng hay hệ lụy của
nó rất khác nhau, tùy thuộc vào đặc điểm hình thái, trình độ quản lý, thiết chế
pháp luật xã hội khác nhau.
Trong
Báo cáo về việc làm trên thế giới năm 2012, do Tổ chức Lao động quốc tế của
Liên Hợp Quốc công bố tại Genève (Thụy Sĩ), ngày 30/4 cho biết, từ năm 2010
đến 2011, số vụ bất ổn gia tăng tại 57/106 nước thuộc diện phân tích. Khu vực
dưới sa mạc Sahara ở châu Phi, Trung Đông và Bắc Phi bị ảnh hưởng nhiều nhất.
Trước
đó, theo tờ TBKTSG ngày 8/12/2011, nghiên cứu của TS. David Stuckler (ĐH
Cambridge- Anh quốc) năm 2008, năm bắt đầu xảy ra khủng hoảng kinh tế cho thấy,
tình trạng tự tử tại các nước châu Âu gia tăng.
Cụ
thể, năm 2009, tỷ lệ này lên ít nhất 5% so với năm 2007. Tại Anh, tăng thêm 10%
(so với năm 2008). Còn ở hai quốc gia khủng hoảng nặng nhất là Hy Lạp, và
Ireland, tỷ lệ này là 17% và 13%.
Ở
ta mới đây, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, đến tháng 9/ 2012, đã có gần 49.000
doanh nghiệp giải thể, phá sản, ngừng hoạt động... Đi kèm con số hàng nghìn
doanh nghiệp giải thể, sẽ có hàng trăm nghìn con người bị thất nghiệp, không có
việc làm.
Nhàn
cư vi bất thiện,
không phải người lao động nào thất nghiệp cũng hư hỏng. Nhưng rõ ràng, không có
việc làm, không có thu nhập, tất yếu dễ xô đẩy "một bộ phận" người
lao động vào con đường tha hóa, phạm pháp.
Tệ
nạn cướp giật trắng trợn, lộng hành, tệ nạn mãi dâm, trong đó, đặc biệt hiện
tượng đồng tính nam tăng lên mạnh trong nhiều cơ sở kinh doanh dịch vụ massage
liệu có phải là hệ lụy gián tiếp của khủng hoảng kinh tế không?
Các
tệ nạn này, còn được sự "tiếp tay" của cái gốc- giáo dục gia đình và
nhà trường- lâu nay vốn yếu kém trầm trọng.
Thủ
phạm của các tệ nạn này, khi đối diện với những tệ nạn còn khủng khiếp hơn-
tham nhũng ở xã hội, sự nhu nhược của luật pháp..., thì sự mất niềm tin, đạo
lý, mất phương hướng sống chỉ còn là khoảng cách quá mong manh.
Đặt
trong một bối cảnh, các băng cướp giật giờ đây cũng rất am hiểu luật pháp, khi
biết rằng chế tài cho loại tội phạm cướp giật cao nhất chỉ 3- 5 năm trong tù
rồi trở về. Thì sự coi nhờn phép nước luôn nhãn tiền, trong khi con đường hoàn
lương... mơ về nơi xa lắm.
Nhất
là mới đây, một quan chức ngành chức năng thừa nhận, nhà tù hiện quá tải.
Đây
là điều rất đáng lo ngại. Một trong những thước đo để người ta thừa nhận xã hội
an bình hay ngược lại, là nhìn vào số... nhà tù, số tội phạm hoặc tù nhân.
Xã
hội Việt đang hội nhập. Tội phạm sẽ ngày càng đa dạng, được nâng cấp cả
"trình độ, quy mô" về tính chất đê hèn, sự tàn bạo, cùng thủ đoạn và
sự hỗ trợ của công nghệ, của kỹ thuật cao.
Đã
có quá nhiều kiến nghị xung quanh tệ nạn này. Người quyết liệt như ông Bí thư
kiêm Chủ tịch một tỉnh nọ thì cho rằng cần "đày ra đảo" để biệt
chúng. Người đặt câu hỏi vì sao không thành lập lực lượng phản ứng nhanh
141 như công an HN? Người nêu cần thay đổi luật vì nghiêm trọng là hành vi, chứ
đâu phải giá trị tài sản bị cướp...
Tất
cả đều đúng. Nhưng nếu một khi con người không có việc làm, một khi giáo dục
không được chấn hưng, một khi tham nhũng vẫn là "tấm gương xám xịt"
cho cả xã hội phải nhức nhối soi vào, và một khi thần công lý vẫn bên tiền
bên tội, bên nào... nặng hơn, thì người dân Việt sẽ còn phải nơm nớp sống
chung với tiền trảm, hậu...cướp.
"Tiền" chạy, hậu... chức
Cách
đây không lâu, tháng 9/2012 HN vừa tổ chức kiểm điểm phê bình và tự phê bình
theo tinh thần NQTƯ 4, được đánh giá là thẳng thắn, chân thành, xây dựng,
nhất là ở ba vấn đề cấp bách là công tác cán bộ, quản lý đất đai, trật tự xây
dựng được kiểm điểm nghiêm túc.
Thì
tháng 12 mới đây, tại cuộc họp của HĐNDTP, ông Trần Trọng Dực, Chủ nhiệm UB
Kiểm tra Thành ủy HN, có một phát ngôn thẳng thắn, đầy ấn tượng về việc thi và
chạy để trở thành công chức Thủ đô thanh lịch:
Bây
giờ người ta nói dưới 100 triệu đồng không có chuyện đỗ đâu. Còn chạy vào đâu?
Đó là chỗ trưởng phòng nội vụ các quận huyện. Nói đến đó là việc rất đau lòng
của TP chúng ta, nhưng đây là thực trạng đang tồn tại.
...Có
trường hợp thí sinh làm bài không sai một dấu chấm, dấu phẩy so với đáp án.
Điểm tối đa 100%, không trừ được một phẩy nào. Thử hỏi việc thi công chức như
vậy thì chất lượng ra làm sao?
Nhưng
xã hội không sốc nữa. Vì từ lâu, đi đêm "mua quan bán tước" là chuyện
âm ỉ thường ngày ở huyện. Có điều, giờ đây được công khai chính thức từ
phát ngôn của vị quan chức Chủ nhiệm UBKTTUHN, thì nó trở thành vị đắng phẩm
cách (mượn ý của vở kịch Vị đắng tình yêu). Chả lẽ, nên gọi mùa thi công chức
HN là mùa chạy?
Xã
hội không sốc nữa. Vì ngay tiếp sau đó, người ta lại đọc được câu chuyện hài
hước: Để xin được chân tạp vụ nấu ăn tại Huyện ủy Vũ Quang (Hà Tĩnh), chị Phạm
Thị T, trú tại huyện này, đã phải "chạy" 75 triệu đồng cho ông Nguyễn
Thanh Sơn, cựu Bí thư Huyện ủy Vũ Quang (nay là Bí thư Đảng ủy Khối Doanh
nghiệp HT). Không biết trong đợt phê và tự phê, ông Bí thư Đảng ủy Khối Doanh
nghiệp HT này kiểm điểm "ra răng"?
Chạy
một "chức" nấu ăn mà phải mất 75 triệu đồng, thì chuyện 100 triệu
đồng ở Thủ đô nhỏ như... con thỏ.
Ông
Nguyễn Đình Hương, nguyên Phó Ban Tổ chức TƯ khi được phỏng vấn câu chuyện 100
triệu đồng, đã phải hỏi lại: Có 100 triệu thôi á? Hỏi lại, tức là ông-
cựu quan chức Ban TCTƯ không tin. con số 100 triệu thực tế phải lớn hơn rất
nhiều.
Chả
cứ ông, người dân HN cũng không tin, từ lâu rồi.
Dù
vậy, để lôi ra ánh sáng không đơn giản. Ví như, cái chuyện HN chủ trương sẽ lắp
camêra tại các phòng thi công chức nghe có vẻ hay, nhưng cái chuyện đi đêm giữa
hai kẻ chạy và được chạy, thì có camêra nào soi được nhỉ?
Tội
hối lộ, ăn hối lộ vốn là thuộc tính con người. Những cái kết dành cho tội này,
nặng hay nhẹ còn tùy thuộc vào sự nghiêm minh hay nhu nhược của pháp luật mỗi
quốc gia, từ đời xưa.
Bộ
phim Tây Thi bí sử VTV3 đang chiếu, cái chết không tránh khỏi của cả dòng họ Bá
Phỉ bởi cái tội ăn hối lộ và "bảo kê" cho kẻ hối lộ cho thấy chữ tham
lớn bao giờ cũng gắn với chữ thâm... khủng.
Còn
trong thế giới hiện đại, mới đây, ở Algiêri, B.A- 48 tuổi, Chủ tịch Ủy ban Đô
thị và Xây dựng (DUC) tỉnh Ain Témouchent (Tây bắc Algeria) vừa bị cảnh sát bắt
quả tang khi đang nhận hối lộ 100.000 dinar (khoảng hơn 1.270 USD).
Ông
McKeeva Bush, 57 tuổi, làm Thủ tướng quốc đảo Caimans (một quần đảo tự trị
thuộc VQ Anh, nằm ở vùng biển Caribe), cũng vừa bị cảnh sát bắt giữ do bị cáo
buộc tham nhũng.
Trong
khi ở nhiều nước tư bản, những nhân vật tham nhũng, ăn hối lộ bị truy tố trước
pháp luật, sao nó công khai, minh bạch thế. Như ở Nhật, Bộ trưởng Ngoại giao
Seiji Maehara, 48 tuổi đã phải từ chức với lý do, năm 2005 đã nhận 250.000 yen từ
một phụ nữ Hàn Quốc 72 tuổi. Do luật pháp Nhật cấm chính trị gia nhận tiền của
người nước ngoài. Dù bà này sống ở Nhật, nói tiếng Nhật và điều hành một nhà
hàng tại Kyoto.
Còn
ở ta, lôi ra ánh sáng cái sự "đi đêm" sao khó đến thế. Phải chăng, có
vấn đề lỗ hổng, khiếm khuyết của những quy định pháp luật. Phải chăng, cái cơ
chế xin- cho nó có sự biến tướng và tàn phá đáng sợ nhân cách người Việt?
Chả
lẽ người Việt cứ mãi phải mang cái họ Sống chung: Sống chung với lũ,
sống chung với cướp giật, sống chung với nỗi sợ, sống chung với giả dối, sống
chung với tham nhũng....
"Tiền
trảm, hậu... cướp" và "tiền chạy, hậu... chức" là hai hiện tượng
khác hẳn nhau: Một bên, những kẻ dùng vũ khí giết người, một bên vũ khí là đồng
tiền ma mị, êm ái.
Một
bên, người bị hại có thể bị mất tài sản, nguy hiểm đến tính mạng. Một bên, kẻ
"bị chạy" ung dung trên ghế quyền lực, chả ảnh hưởng đến thanh danh.
Thậm chí còn rao giảng đạo đức.
Một
bên, sự "giao dịch" cướp giật diễn ra cả trong đêm tối lẫn thanh
thiên bạch nhật. Một bên, giao dịch đó, dù có diễn ra giữa thanh thiên bạch
nhật, cũng vẫn là "đi đêm".
Nhưng
tác hại thì giống nhau, cướp bằng vũ khí, hay cướp "bọc tay nhung"
đều làm băng hoại không thương tiếc niềm tin con người vào đạo lý xã hội.
Thế
giới đang đồn đoán, lo sợ ngày 21/12 sắp tới là Ngày Tận thế.
Nhưng
liệu có một Ngày Tận thế cho những kẻ cướp giật SG, và những kẻ tham nhũng, ăn
hối lộ (như chuyện thi công chức) đang nhởn nhơ hoành hành ở HN, và cả xã hội
này không?
______________________________________
Tham khảo:
No comments:
Post a Comment