Bản dịch của TamHmong
Thursday, December 18th, 2014
at 1:56 pm
Để hiểu tình hình kinh tế nước Nga hiện nay và điều gì chờ
đón nước Nga trong tương lai gần chúng tôi xin giới thiệu ý kiến của ông Andrei
Illarionov.
Ông Andrei Illarionov sinh năm
1961 tại ngoại ô Sankt-Peterburg. Tốt nghiệp đại học Tổng hợp quốc gia
Leningrad. TS kinh tế, ông đã thực tập Postdoc tại Đại học tổng hợp Birmigham
(Anh). Ông Andrei Illarionov hiện đang làm việc tại Cato Institute ở Washington
DC.
Dưới thời chính quyền TT Boris
Eltsin 1992-2000, ông Andrei Illarionov đã làm việc tại một số Cơ quan
phân tich chiến lược kinh tế. Từ 1994-2000 là Viện trưởng Viện phân tích kinh tế.
Năm 1998, ông đã kiến nghị nhiều lần về việc phải thả nổi đồng rúp dần dần. Ông
đã phê phán chiến lược của Ngân hàng TW giữ giá đồng rúp một cách giả tạo và
tiên đoán chính xác thảm họa phá giá đồng rúp vào tháng 8-2018.
Nhìn chung ông là một nhà phân
tích kinh tế nổi tiếng ở Nga với những dự đoán rất chính xác . Ông cũng rất có
uy tín vì không dính dáng đến bất cứ vụ việc tai tiếng nào trong các chiến dịch
LIỆU PHÁP SHOCK, TƯ HỮU HÓA,… đầy tai tiếng thời đó và cũng không liên quan đến
bất cứ phe nhóm nào.
Chính vì vậy, ông Putin đã mời
ông Andrei Illarionov làm cố vấn khi lên nhậm chức TT. Ông Andrei Illarionov đã
từng là cố vấn kinh tế chính của TT Putin trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên
2000-2004. Cuối năm 2005 ông Andrei Illarionov đã chính thức từ chức vì
thấy TT Putin đã ngày càng xa rời đường lối kinh tế thị trường, dung túng cho
tham nhũng và thể hiện khuynh hướng độc tài.
Ông đã tuyên bố lý do từ chức: “Tôi không thể tiếp tục làm việc trong quốc
gia mà chúng ta đang có hiện nay…. Khi tôi nhậm chức đó là một quốc gia khác,
có những khả năng và hy vọng cho sự tiến hóa lành mạnh…Trong quốc gia này đã diễn
ra sự hồi sinh một quốc gia khác. Đã hình thành trong quốc gia chúng ta mô hình
kinh tế tư bản Nhà nước thân hữu….”
Dươi đây chúng tôi xin giới thiệu bài ông
Andrei Illarionov trả lời phóng viên VOA Alexander Panov ngày
16.10.2014 lúc 22:03 ( Chú ý đây là LƯỢC DỊCH một lần nữa LƯỢC DỊCH).
Phóng viên Panov (PV): Đầu tiên, xin hỏi ông với tư cách CỰU CỐ VẤN
kinh tế của TT Putin. Qua phát biểu của TT Putin và bài trả lời phỏng vấn truyền
hình Mỹ gần đây của Thủ Tướng Medvedev tôi có cảm tưởng các nhà lãnh đạo Nga nhất
quyết “không nhận ra” các vấn đề kinh tế nguy kịch của nước Nga, có lẽ họ có những
số liệu thống kê khác chăng?
ANDREI ILLARIONOV: Không, số liệu thống kê chỉ có một thôi. Vấn đề
là ở chỗ đã một thời gian rất dài rồi, TT Putin và cộng sự của ông ở Điện
Kremlin sử dụng một CHUẨN MỰC ĐẶC BIỆT khi nói về kinh tế Nga. Bất kể thực trạng
kinh tế Nga thế nào, đang phát triển tốt hay khủng hoảng cận kề, họ chỉ luôn
nói về kinh tế Nga với giọng điệu lạc quan. Đây là một kiểu tác động tâm lý đặc
biệt trước hết nhằm vào công dân Nga. Phải thừa nhận là cách làm này ở mức
độ nhất định đã có tác dụng.
Phóng viên Panov (PV): Kinh tế Nga đã ‘’’TRƯỢT VẤP” không phải chỉ
từ dầu năm nay mà đã từ khá lâu. Từ đầu năm nay, có hai yếu tố chính ảnh hưởng
đến KT Nga: các biện pháp trừng phạt của Phương Tây(PT) sau khi Nga chiếm
Crimea, can thiệp vào Đông Ucraina và giá dầu thế giới giảm mạnh. Các biện pháp
“trừng phạt trả đũa” của Nga đối với PT ít hiệu quả . Theo tôi, chúng chỉ làm
hàng thực phẩm nhập khẩu biến mất khỏi các quầy hàng và đánh mạnh trước hết vào
người tiêu dùng ở Nga. Giá dầu thế giới tiếp tục giảm, ông đánh giá thế nào về ảnh
hưởng của hai yếu tố này đến KT Nga?
ANDREI ILLARIONOV: Nói một cách nghiêm túc sự suy thoái trong KT
Nga bắt đầu không phải gần đây mà đã bắt đầu đã xảy ra từ khoảng 5 năm trước.
Hôm qua, hôm nay các số liệu về sự thay đổi tốc độ tăng trưởng kinh tế (TĐTTKT)
Nga trong vòng 5,5 năm sau khủng hoảng 2008-2009 đã được công bố.
Giá dầu (xanh) xuống kéo theo giá rúp (đỏ)
Năm đầu tiên sau khủng hoảng tốc
độ phát triển công nghiệp Nga là 11%, có thể nói là phát triển thần kỳ. Sau đó
tụt dần còn 6%, một thời gian sau còn dười 2% và đến 2013 chỉ còn là 0.4%. Cuối
cùng từ tháng tư 2014, nghĩa là trong khoảng 5 tháng gần đây, chỉ còn là âm
(-3,5)%.
Từ các số liệu này chúng ta thấy
suy thoái KT Nga là một khuynh hướng đã có từ khá lâu. KT Nga trong những năm gần
đây ngày càng đi xuống. Nguyên nhân từ đâu? Tất nhiên, việc giá dầu thế giới
(GDTG) giảm có vai trò nhất định. Nhưng GDTG chỉ thực sự giảm mạnh từ giưa năm
2014. Các biện pháp trừng phạt chỉ liên quan đến một nhóm không lớn nhân vật của
chính trường và thương trường Nga. Về nguyên tắc, không ảnh hường nhiều đến
KT Nga.
Nguyên sâu xa của
sự suy thoái KT Nga là môi trường kinh doanh Nga ngày càng kém thuận lợi
một cách rõ rệt. Điều này liên quan đến việc bảo vệ sở hữu cá nhân, tình trạng
tham nhũng sách nhiễu và đặc biệt là tình trạng chiến tranh trên thực tế
của Nga chống Ucraina từ giữa 2013.
Triển vọng Nga phải đối đầu
toàn diên vớ PT và có thể là xung đột vũ trang với NATO làm cho tất cả các nhà
dầu tư người Nga hoăc người nước ngoài PHẢI CHÙN BƯỚC. Phần lớn các nhà dầu tư
quyêt định phải chờ xem.
Phóng viên Panov (PV): Dù là như vậy nhưng chắc ông cũng đồng ý là
các biện pháp trừng phạt chỉ làm tình trạng đầu tư vào Nga tồi tệ thêm. Nếu
trước đây các nhà đầu tư nước ngoài , như ông đã nói, nhìn vào nước Nga bằng
con mắt nghi ngại thì bây giờ họ bị CẤM đầu tư vào Nga. Trong khi đó Trung Quốc
đối tác chiến lược đã ký kết một Hợp đồng năng lượng lớn vơi chúng ta có vẻ
cũng không vội đầu tư vào Nga, không vội hỗ trợ các ngân hàng Nga. Tiền từ quĩ
dự trữ họ lại dùng để hỗ trợ các nước thua thiệt vì “trừng phạt trả đũa” của
Nga.
ANDREI ILLARIONOV: Tình hình đúng là phức tạp hơn so với thoạt nhìn
ban đầu. Các biện pháp trừng phạt đúng là không làm tình hình đầu tư sáng sủa
hơn. Đóng góp chủ yếu của các biện pháp trừng phạt là tạo tâm lý căng thẳng.
Trước hết là đối với Ban lãnh đạo Kremlin và giới kinh doanh hàng đầu.
Họ luôn phải tìm cách khẳng định
và trấn an người Nga là do Châu Âu và Mỹ có quan điểm đạo đức chính trị
khác Nga trong cuộc xung đột Nga-Ucraina nên cố gắng thể hiện bằng các biện
pháp trừng phạt hạn chế, chọn lọc.
Các biện pháp này hoàn toàn
không giống các biện pháp Mỹ trừng phạt Liên Xô thời LX đưa quân vào Afganistan
những năm 70 thế kỷ trước. Các biện pháp này cũng tuyệt nhiên không giống việc
Mỹ trừng phạt IRAN hiện nay. Chúng ta hãy chờ xem.
PhóngviênPanov (PV): Tôi không biết người tiêu dùng Nga hàng ngày
phải mua thực phẩm có thể đồng ý với ông không?
ANDREI ILLARIONOV: Người tiêu dùng thực phẩm không phải là nạn nhân
của các biện pháp trừng phạt từ Mỹ và Châu Âu. Họ là nạn nhân của chính các biện
pháp “trừng phạt trả đũa” mà ông Putin và các cộng sự ở Kremlin thực hiên. Các
biện pháp này dẫn đến việc biến mất hàng loạt mặt hàng thực phẩm trên các quầy
hàng. So với các biện pháp trừng phạt của PT, các biện “trừng phạt trả đũa’’ của
ông Putin tỏ ra hữu hiệu hơn hẳn trong việc “trừng phạt” người tiêu dùng Nga.
KT Nga sẽ bước vào một giai đoạn suy thoái và trì trệ kéo dài…và lối thoát ở cuối
đường hầm có thể sẽ còn lâu mới xuất hiện.
Phóng viên Panov (PV): Tình hình KT Nga càng xấu, mức độ tín nhiệm
(rating) TT Putin càng cao. Ông giải thích thế nào về tình trạng này? Chẳng hạn
ở Serbia cũng vậy Rating của lãnh đạo cao chót vót. Liệu tình trạng này ở Nga
còn tiếp diễn đến khi nào?
ANDREI ILLARIONOV: Theo tôi không nên so sánh tình trạng nước Nga với
Serbia mà nên so sánh với Bắc Triều Tiên hoặc Cu Ba. Tốt nhất là so vơi Liên Xô
trước đây. Ở các nước này, dù cho kinh tế luôn trì trệ như Liên Xô trước
đây hoặc Cu Ba hiện nay, thậm chí thảm họa như Bắc Triều Tiên nhưng mức độ
ủng hộ đường lối chính trị và rating lãnh đạo theo điều tra xã hội học luôn
cao. Đôi khi là chót vót. Hầu như không phụ thuộc vào biến động trong đời sống
chính trị xã hội.
Rất tiếc là có lẽ nước Nga hiện
nay đang tiến gần đến nhóm gồm một số nhỏ các nước loại này. Đó là các nước mà
sự ủng hộ về chính trị đối với lãnh đạo đất nước hầu như không phụ thuộc vào
tình hình kinh tế cụ thể. Các quốc gia này đặc trưng bởi xã hội thậm chí không
phải nửa tự do mà là không tự do. Điều này cũng đặc trưng cho các chế độ
độc tài có yếu tố toàn trị. Khi xã hội chỉ tiếp nhận bức tranh do lãnh đạo vẽ
ra, không phụ thuộc vào điều gì xảy ra trong cuộc sống thực.
Người Nga có câu:” Cha ơi
vodka lại tăng giá rồi, cha có bớt uống không? Không con thân yêu ạ, con
sẽ phải bớt ăn đi!”
Phóng viên Panov (PV): Sắp đến mùa Đông (phỏng vấn tiến hành hôm
16.10.2014. ND). Việc Châu Âu sẽ dùng dầu khí Mỹ là dự án của tương lai, việc
hôm nay là việc của hôm nay. Nếu tình hình Ucraina bị “ĐÓNG BĂNG”. Liệu quan
hệ Nga và Mỹ có KHỞI ĐỘNG LẠI ĐỢT 2 và quan hệ Nga với Châu Âu có diễn ra theo
cách business as usual không?
ANDREI ILLARIONOV: Ở PT luôn tồn tại một số lượng không nhỏ những kẻ
mà Vladimir Lenin lúc sinh thời gọi là “những kẻ dại khờ hữu ích” theo nghĩa hữu
ích cho chế độ Kremlin. Rất tiếc là cho đến tận gần đây, số lượng những kẻ này
không hề ít đi.
Chúng ta đã chứng kiến là khoảng
ba tháng sau cuộc chiến Nga-Georgia, sau hành động xâm lược của Nga đối với
Georgia hầu như toàn bộ quan hệ Châu Âu-Nga đã được tái lập. Những người Pháp
hiện nay vẫn không từ bỏ việc bán tầu đổ bộ Mistral cho Nga.
Như chúng ta biết, nhiều nhân vật
ở Washington và Bruxell và các thủ đô Châu Âu khác thường xuyên tuyên bố
sẵn sàng bình thường hóa quan hệ với Nga bất cứ lúc nào……
Chúng ta cũng biết ở Châu Âu có
những lực lượng sắn sàng tái lập và tiếp tục quan hệ với chế độ Kremlin, một kẻ
xâm lược đã phá hủy biên giới và trật tự quốc tế được thiết lập ở Châu Âu và
trên thế giới sau 1945. Điều này liệu có xảy ra không? Hãy chờ xem.
Phóng viên Panov (PV): Ostav Bender (nhân vật phiêu lưu huyền thoại
trong tiểu thuyết ‘’Mười hai chiếc ghế» của Ilf và Petrov rất nổi tiếng ở Liên
Xô và Nga.ND) thường nói: “Nước ngoài sẽ giúp chúng ta”. Theo những gì chúng ta
thấy sẽ chẳng có nước ngoài nào giúp Nga. Vậy theo ông ai sẽ giúp?
ANDREI ILLARIONOV: Chỉ có nhân dân Nga mới có thể giúp được nước
Nga. Tất nhiên ở Châu Âu và Mỹ có một số người có thiện cảm với một nước Nga thực
sự dân chủ và làm một vài điều gì đó. Tuy nhiên đó là những đóng góp rất nhỏ so
với khối lượng công việc phải tiến hành. Không ai, ngoài chính bản thân công
dân Nga có thể đưa nước Nga đến mục tiêu cuối cùng-xây dựng một nước Nga tự do
dân chủ đích thực.
Bản dịch lược của TamHmong.
Trong khi chờ đợi đồng rúp trở lại thời xa xưa,
mời các bạn yêu Nga nghe vài bài quen
No comments:
Post a Comment