BBC
Cập nhật: 10:09 GMT - thứ hai, 24 tháng 3, 2014
Các thành viên của nhóm thi ca 'Mở Miệng', khách thể nghiên cứu của luận
văn.
Một luận văn văn chương được bảo vệ xuất sắc nhiều
năm về trước bất ngờ bị chấm lại, tác giả sau đó bị 'tước bằng', giáo sư hướng
dẫn bị 'cho về hưu non' là những dấu hiệu bất thường của một quyết định hành
chính 'chính trị hóa' và 'phi khoa học' theo một nhà phê bình văn học từ Việt
Nam.
Hôm 23/3/2014, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên cho
rằng chính quyền đã có những hành xử không bình thường với luận văn "Vị
trí của kẻ bên lề: Thực hành thơ của nhóm Mở Miệng từ góc nhìn văn học" và
nhóm thực hiện gồm tác giả luận văn - giảng viên hợp đồng Đỗ Thị Thoan và người
hướng dẫn luận văn, PGS. TS Nguyễn Thị Bình thuộc Khoa Ngữ văn, Đại học Sư phạm
Hà Nội 1.
Theo ông Nguyên, việc bà Bình, nguyên Chủ nhiệm Bộ
môn Văn học Việt Nam hiện đại, phải nhận quyết định 'về hưu non' năm năm trước
khi tới tuổi, đồng thời giảng viên hợp đồng của Khoa, Đỗ Thị Thoan, bị cho chấm
dứt hợp đồng có thể liên quan tới việc họ đã lựa chọn khách thể nghiên cứu là
tác phẩm của các tác giả thuộc nhóm Mở Miệng, một nhóm không được nhà nước công
nhận.
Hôm Chủ Nhật, ông Nguyên nói với BBC:
"Tôi cho đây là những quyết định hành chính phi khoa học, quyết định
hành chính tức là cho PGS. TS Nguyễn Thị Bình buộc phải nghỉ hưu, khi ở độ tuổi
của chị và theo chế độ hiện hành, chị vẫn có thể làm thêm từ 5-7 năm nữa.
"Rồi lập một hội đồng xem lại luận văn thạc sỹ của Đỗ Thị Thoan tức
Nhã Thuyên và rồi ra quyết định là không công nhận kết quả đó, tước bằng thạc
sỹ của Đỗ Thị Thoan, thì tôi bảo rằng phi khoa học."
'Không
hề vấn ý'
Nhà phê bình cho rằng bản luận văn đã được chấm từ
trước qua một quy trình chặt chẽ, nghiêm túc, hội đồng chấm luận văn được cấp
có thẩm quyền chuyên môn và quản lý chuyên môn tinh chọn, nay không thể chấm
lại mà không hề vấn ý của họ, đồng thời không thông báo gì để mời tác giả luận
văn và người hướng dẫn tham gia bảo vệ quyền lợi chính đáng của họ.
"Chúng tôi cho rằng đây là một vụ việc bị chính trị hóa, và người ta
có thể hỏi tại sao lại chọn bản luận văn này, còn các bản luận văn khác thì
sao?" Phạm Xuân Nguyên
Việc làm này, theo nhà phê bình có thể tạo ra một
tiền lệ xấu vì qua đây, các lý do phi khoa học nào đó, các công trình khoa học,
nghiên cứu nghiêm túc có thể sẽ bị đảo lộn, ảnh hưởng xấu tới tâm lý, công việc
của các giới nghiên cứu, hướng dẫn thẩm định, đánh giá và các hội đồng.
Trước việc xuất hiện gần đây một công văn được cho
là của Ban Tuyên Giáo Trung ương Đảng hướng dẫn báo chí trong nước không đăng
tải bài vở 'trái chiều' liên quan vụ việc, ông Nguyên cho rằng, tuy chưa thể
kiểm chứng tính chân thực của công văn, có thể đã có một áp lực chính trị phía
sau sự việc xét lại luận văn.
Ông Nguyên nói: "Chúng
tôi cho rằng đây là một vụ việc bị chính trị hóa, và người ta có thể hỏi tại
sao lại chọn bản luận văn này, còn các bản luận văn khác thì sao?
"Và nếu thế, nó sẽ tạo ra một tiền lệ là có những hội đồng chùm lấp
lên các hội đồng chính thức khác, mà các hội đồng này đều có đóng dấu đỏ, đều
có quyết định thành lập."
'Áp
lực cấp cao'
Ông Nguyên nêu quan điểm rằng Bộ Giáo dục & Đào
tạo và Đại học Sư phạm cần phải mời các hội đồng cùng hợp tác với nhau, trong
trường hợp thực sự cần xem xét lại luận văn, có tham vấn hội đồng cũ, để tránh
việc có sự chênh biệt quá lớn giữa hai kết quả.
Hôm 23/3, một nguồn từng cộng tác với Khoa Ngữ văn
của Đại học Sư phạm I cho BBC hay có thể đã có một áp lực từ cấp Bộ Giáo dục
& Đào tạo, cũng như cao hơn nữa là từ Ban Tuyên Giáo Trung ương yêu cầu Đại
học Sư phạm có động thái cứng rắn với bà Bình.
Nguồn muốn được giấu tên này cho rằng bà Bình có
nhân thân tốt, không có vấn đề gì với Ban Chủ nhiệm Khoa và Ban Giám hiệu Nhà
trường và các đồng nghiệp, học viên, sinh viên.
Tuy nhiên, vẫn theo nguồn này, người ta không ngoại
trừ chính việc lựa chọn tác phẩm của nhóm 'Mở Miệng' làm khách thể nghiên cứu
và hướng dẫn nghiên cứu là một lý do chính đằng sau vụ việc.
'Ai
đúng, ai sai?'
Gần đây, trên trang mạng 'Blog Giáo Dục Việt Nam',
Tiến sỹ Vũ Thị Phương Anh đã lên tiếng về vụ việc qua bài viết có tựa đề 'Tám
câu hỏi về vụ luận văn thạc sĩ của Nhã Thuyên', trong đó, tác giả nêu câu hỏi:
"Nếu cho rằng kết quả chấm lại mới chính xác và
vì thế Nhã Thuyên đáng bị tước bằng, vậy có thể kết luận rằng hội đồng chấm lần
trước, và cả người hướng dẫn, đã sai?"
Trong một diễn biến khác, hôm 18/3, Tiến sỹ Nguyễn
Thị Từ Huy từ Sài Gòn đã gửi một bức "Thư gửi cộng đồng đại học và cộng
đồng nghiên cứu Việt Nam", trong đó kêu gọi các giới liên quan và cộng
đồng lên tiếng về hai đồng nghiệp nhà giáo qua vụ việc.
PGS. TS Nguyễn Thị Bình bị 'ép' về hưu non trước 5-7 năm là vô lý, theo
nhà phê bình.
Bức thư viết: "Tôi
viết thư này đề nghị tất cả những người Việt Nam đã và đang làm việc trong hệ
thống đại học và nghiên cứu, ở Việt Nam hay ở nước ngoài, lên tiếng về vụ việc
này và có các hoạt động để bảo vệ hai đồng nghiệp của chúng ta là Đỗ Thị Thoan
và Nguyễn Thị Bình.
"Đừng để họ vì có sự can đảm trong hoạt động nghiên cứu mà phải chịu
bất công."
Trong cuộc trao đổi hôm Chủ Nhật, ông Phạm Xuân
Nguyên, người đồng thời là Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội cho rằng tác phẩm của
nhóm tác giả thi ca 'Mở Miệng' cần được đối xử bình đẳng từ góc nhìn văn học,
văn chương và khoa học.
Cuối tuần này, BBC đã liên hệ với ông Đỗ Hải Phong,
Trưởng khoa Ngữ văn thuộc Đại học Sư phạm Hà Nội, đơn vị đã thành lập hoặc liên
quan hai hội đồng chấm và chấm lại luận văn với chủ đề về nhóm Mở Miệng, nơi
PGS Nguyễn Thị Bình làm việc, để tìm hiểu về lý do, tính xác thực của các sự
việc và các quyết định 'hưu non' với bà Bình, 'tước bằng' với cựu giảng viên Đỗ
Thị Thoan.
Tuy nhiên, ông Phong đã từ chối trả lời các câu hỏi
của phóng viên.
No comments:
Post a Comment