Cần sa tổng hợp : Lưỡi hái tử thần tại Mỹ (Thu Hằng - RFI)

Cần sa tổng hợp : Lưỡi hái tử thần tại Mỹ

Thu Hằng  -  RFI

Đăng ngày 24-08-2015

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20150824-can-sa-tong-hop-luoi-hai-tu-than-tai-my

http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/imagecache/rfi_16x9_1024_578/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/spice_cannabis%20synthetique.jpg

"Spice", một tên gọi của cần sa tổng hợp.Wikimedia Commons

Loại cần sa này được gọi bằng những cái tên rất trẻ, có vẻ vô hại, như K2, Spice, Bizarro hay Stoopid, với bao bì trông rất bắt mắt được ngụy trang dưới mác gia vị, hương liệu, trà thảo mộc.

Chúng được bán công khai tràn lan tại nhiều địa điểm như trạm xăng, các cửa hàng dược liệu, thậm chí là mua qua Internet. Thượng nghị sĩ Mỹ Charles Schumer từng phát biểu mua Spice hay K2 dễ dàng như mua một thanh kẹo.

AFP nhận định loại cần sa tổng hợp tạo « hiệu ứng thây ma » (zombie) đang làm đau đầu các đơn vị quản lý vệ sinh dịch tễ Hoa Kỳ. Phần lớn nguyên liệu được nhập từ Trung Quốc. Các hoạt chất chính của chúng có thể dao động và liều lượng cũng được phân nhỏ để qua mắt luật pháp. Hơn nữa, trong khi các bao bì có thể liệt kê thành phần bên trong là tự nhiên, nhưng các chuyên gia khẳng định thành phần thật bên trong không giống như vậy.

Vì thế, ông Chuck Rosenberg, người đứng đầu Cơ quan Phòng chống buôn lậu ma túy của Mỹ (DEA), khẳng định, dù người tiêu thụ có thể mua và sử dụng chung một gói cần sa tổng hợp, nhưng mỗi người lại có những phản ứng rất khác nhau với sản phẩm.

Theo thống kê của Hiệp hội các Trung tâm kiểm soát chất độc Hoa Kỳ, số cuộc gọi vì tai nạn liên quan tới ma túy tổng hợp ngày càng tăng cao. Từ đầu năm 2015, có 5.200 cuộc gọi trên toàn quốc, trong khi đó, năm 2014 có 3.680 cuộc gọi và chỉ có 2.668 vào năm 2013.

Trang web k2zombiedc.com, nằm dưới sự quản lý của thành phố Washington DC và nhắm tới giới trẻ, cảnh báo rằng : « Ma túy tổng hợp có thể gây nên cảm giác phiền muộn cực đoan, chứng hoang tưởng, khủng hoảng lo sợ, sống tách biệt hay ảo giác. Và các hành vi này có một tên gọi chung ‘hiệu ứng thây ma’ ».

Chất gây nghiện và gây chết người

Thoạt nhìn, cần sa tổng hợp có vẻ giống cần sa tự nhiên, song nó có khả năng gây nghiện ngập và gây tử vong hơn nhiều, do nồng độ các chất được sử dụng để bắt chước hoạt chất THC (tetrahydrocannabinol) gây tác dụng về mặt tâm thần. Hiệu ứng của các loại hoá chất trong cần sa tổng hợp tới hệ thụ cảm não bộ có thể mạnh hơn 100 lần so với hoạt chất THC trong cần sa tự nhiên.

Vì luật pháp không thể bắt kịp với sự phát triển khó lường của thị trường này, nên cần sa tổng hợp vẫn được bầy bán công khai tại các tiệm tạp hóa hay cửa hàng đồ khô trong khu phố, tại các cây xăng hay trên mạng internet.

Theo một cuộc thăm dò được Đại học Michigan thực hiện vào năm 2012, cần sa tổng hợp là loại chất gây nghiện được giới trẻ tiêu thụ nhiều thứ hai, chỉ sau cần sa tự nhiên. Điều đáng lo ngại là ở chỗ mọi người đều cho rằng đó chỉ là một loại thuốc gây nghiện, như cocaine hay metaphetamine.

Khó phát hiện được chất gây nghiện

Với những dụng cụ đo lường và kiểm tra mà cảnh sát đang dùng hiện nay, rất khó phát hiện được các hóa chất trong cần sa tổng hợp. Washington là một trong những thành phố bị hiện tượng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Đầu tháng 08/2015, cảnh sát đã phải nổ súng và gây thương tích một thiếu nữ 22 tuổi đang « phê » ma túy tổng hợp và cầm dao đòi tấn công cảnh sát.

Trước đó, tháng Sáu cùng năm, 9 người phải nhập viện vì sốc do hít quá liều trước cửa một trung tâm đón tiếp người vô gia cư. Còn tại bang New York, từ tháng Tư tới tháng Sáu, có 1.900 trường hợp cấp cứu do ma túy tổng hợp.

-----------------------------

Cần sa được tiêu thụ hợp pháp tại Washington

Thu Hằng  -  RFI

Đăng ngày 24-08-2015 

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20150824-can-sa-duoc-tieu-thu-hop-phap-tai-washington

http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/dynimagecache/0/0/3500/1977/1024/578/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/CANNABIS4_0.jpg

Một người được phép trồng cần sa tại Denver, ngày 31/12/2013. REUTERS/Rick Wilking

Tại Washington, cần sa được phép tiêu thụ hợp pháp trong nội vi thành phố kể từ ngày 26/02/2015, sau một cuộc chưng cầu dân ý do chính người dân địa phương yêu cầu chính quyền thành phố thực hiện.

Báo Le Monde (17/08/2015) cho biết đây là kết quả của 15 năm đấu tranh của Adam Eidinger, 41 tuổi, và là một nhà đấu tranh vì hoà bình, môi trường sinh thái và tiến bộ. Người dân Washington dễ dàng nhận ra nhân vật này nhờ biển số xe « có một không hai » chỉ gồm ba chữ số : 420 - mã số chỉ cần sa - mà thành phố tặng riêng cho ông.

Cần sa bắt nguồn từ loại thực vật có tên gai dầu và tên khoa học là Cannabis sativa L.; họ Cannabinaceae. Có ba chất chính trong cần sa hiện đã được tìm thấy là : cannabinoid, cannabinol và tetrahydrocannabinol (THC). Trong ba chất này, THC là hoạt chất chính gây tác dụng về mặt tâm thần. Tuỳ theo phân bổ vùng địa lý, hàm lượng THC trong cần sa có khác nhau. Dân chơi Việt Nam gọi cần sa với những tiếng lóng như : cỏ, bồ đà, tài mà, con điếm…

Theo luật mới về cần sa, mọi công dân cư ngụ tại Washington, từ 21 tuổi trở lên, có thể trồng 6 cây cần sa trong nhà, song mỗi hộ gia đình chỉ được giới hạn trồng tối đa 12 gốc. Họ được phép giữ và bảo quản toàn bộ « vụ thu hoạch » của mình. Một « nông dân » có trình độ tay nghề cao có thể thu hoạch được vài kg hoa cần sa sau mỗi « vụ mùa ».

Họ được thoải mái hút cần sa, với điều kiện chỉ trong phạm vi riêng tư. Họ không được phép bán cần sa nhưng có thể tặng cho người ở độ tuổi thành niên. Khi ra khỏi nhà, họ được phép mang theo 56 gr cần sa tới bất kỳ nơi nào trong thành phố, dĩ nhiên, trừ những nơi công cộng, như công viên, vườn hoa, bảo tàng… chiếm tới 1/5 tổng diện tích của thành phố.

Ông Adam Eidinger vẫn tiếc là cần sa không được bán rộng rãi tại cửa hàng đồ khô và các câu lạc bộ hút cần sa vẫn bị cấm. Thế nhưng, để ăn mừng thắng lợi, dù chưa trọn vẹn, ông vẫn mở một chiến dịch phân phát miễn phí hạt giống vào tháng Ba vừa qua. Trong vòng hai ngày, hơn 5.000 người xếp hàng chờ xin hạt giống.

Theo một số người tiêu thụ cần sa tại Washington, hợp pháp hóa loại cây này có hai lợi ích. Thứ nhất, chấm dứt cái gọi là « chiến tranh chống ma túy » đang phá hủy cuộc sống của hàng chục ngàn thanh niên da mầu. Khi luật chưa được ban hành, có tới vài trăm người bị bắt giữ hàng tháng vì tàng trữ cần sa và 90% trong số họ là người da mầu. Rất nhiều người bị bỏ tù chỉ vì một điếu cần sa.

Đối với một cựu chiến binh tham chiến tại Irak như Brandon Wyatt, cần sa đã giúp người đàn ông da đen 31 tuổi tìm lại được ý nghĩa của cuộc sống. Trở về Mỹ vì bị thương tại chiến trường, ông bị rơi vào trạng thái trầm cảm song rất dễ bị kích động. Ông phát hiện rằng cần sa có nhiều tác dụng y học cực mạnh, hiệu quả và không độc hại đối những cựu chiến binh từ Irak trở về.

Thế nhưng, dù được phép sử dụng một cách hợp pháp, cán bộ công chức thành phố Washington vẫn có thể bị buộc kiểm tra nước tiểu và đối mặt với nguy cơ bị sa thải nếu tiêu thụ cần sa.

Một ủy viên Hội đồng Thành phố, một thượng nghị sĩ và một nghị sĩ, cả ba chính trị gia thuộc đảng Dân chủ, ủng hộ Adam Eidinger và tin rằng sớm hay muộn, cần sa sẽ được bán tự do, « đánh thuế, kiểm tra và quy định như các loại rượu ». Tháng Sáu vừa qua, một dự luật theo hướng này đã được đệ trình lên thành phố và nhận được 7/13 phiếu ủng hộ. Hành động này chỉ mang tính tượng trưng vì Nghị viện Mỹ vẫn giữ quyền phủ quyết tại Washington. Tuy nhiên, họ vẫn tin rằng sẽ giành được thắng lợi vì tại đây có rất nhiều nhà thương trồng cần sa với mục đích y tế và phân phối cho hàng nghìn bệnh nhân, trong đó rất nhiều người không mắc bệnh nặng.