12.08.2016
Một kịch
bản cười ra nước mắt có thể xảy ra là Hà Nội thà quay sang ủng hộ ứng cử viên
phét lác Donald Trump, thay vì hậu thuẫn cho một Hillary Clinton nhỏ nhẹ.
Tin
xấu
Từ
tháng 7/2015 đến nay, dù đảng Dân chủ của đương kim Tổng thống Obama đã lặp đi
lặp lại một cách dứt khoát là “sẽ tôn trọng chế độ chính trị của Việt Nam”,
nhưng như thế vẫn chưa đủ. Hà Nội còn muốn cả TPP - thuyền cứu sinh trước khi đại
dương nổi sóng nhấn chìm con tàu đã quá mục nát.
Nhưng
giờ đây nữ chính trị gia Hillary Clinton có lẽ đang khiến Bộ Chính trị Việt Nam
phải chăm chú theo dõi các chỉ số thăm dò tín nhiệm trước cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ
vào tháng Mười Một tới.
VDEO
: Bà Clinton phản đối hiệp ước thương mại TPP
Lý do
chủ yếu là Hillary Clinton “đá ngang” TPP.
Cuối
tháng Bảy, tin xấu đã đến với Hà Nội. Bà Laura Rosenberger, cố vấn ngoại giao của
bà Hillary Clinton, khẳng định bà Clinton sẽ không ủng hộ TPP nếu trở thành tổng
thống Mỹ (theo BBC).
“Bà
Clinton tin rằng các thỏa thuận thương mại cần có lợi cho nhân dân Mỹ. Bà có ba
trắc nghiệm cho bất kỳ thỏa thuận nào: nó cần tạo ra việc làm cho người Mỹ, cần
tăng lương cho người lao động Mỹ, và cần thúc đẩy an ninh quốc gia của Mỹ.”
“Khi
xem bản chung cuộc của TPP, bà thấy nó không đáp ứng được ba trắc nghiệm trên.
Vì thế bà quyết định rằng bà không thể ủng hộ.”
Bà
Laura Rosenberger nhấn mạnh: “Nghĩa là hiện nay bà (Hillary Clinton) không thể ủng
hộ nó, cũng không ủng hộ nó sau bầu cử tháng Mười Một, cũng như tháng Giêng năm
sau.”
Nếu điều
đó xảy ra thì sáu năm đàm phán TPP của thể chế “kinh tế Việt Nam luôn phát triển
mạnh mẽ” sẽ trở thành công cốc. Sẽ không còn cơ hội để khoác lác về “GDP tiếp tục
tăng trưởng từ 6-7%”. Thậm chí 1% cho GDP cũng còn là khó!
Nếu
không có Việt Nam…
Năm
2013, khi diễn ra cuộc gặp Obama - Trương Tấn Sang ở Tòa Bạch Ốc nhằm chấm dứt
cuộc “chiến tranh lạnh” giữa Mỹ và Việt Nam trong vài năm trước đó và đồng thời
mở ra hy vọng cho Việt Nam vào TPP, có lẽ giới lãnh đạo Hà Nội chỉ nghĩ về
Hillary Clinton như một người đàn bà sắc sảo và mang danh hiệu cựu phu nhân tổng
thống, thay vì một người sẽ có thể nắm chìa khóa tương lai của thế giới trong
những tháng tới đây.
Năm
2015, khi cuộc chạy đua vào Tòa Bạch Ốc chỉ mới khởi động, giới lãnh đạo Việt
Nam có thể không quan tâm lắm đến quan điểm của Hillary Clinton. Khi đó, họ chỉ
biết đến bà với tư cách một cựu bộ trưởng ngoại giao và là người có tình cảm
khá gần gũi với (nhân dân) Việt Nam, cũng giống như Thượng nghị sĩ John McCain
và Bộ trưởng ngoại giao John Kerry.
VIDEO :
TT Obama: 'VN sẽ bớt lệ thuộc hơn vào một đối tác thương mại nhờ TPP'
Mọi việc
có vẻ tạm ổn từ sau chuyến công du Washington tháng 7/2015 của Tổng Bí thư Nguyễn
Phú Trọng kèm cam kết không công bố của Việt Nam về việc cho phép Công đoàn độc
lập được hoạt động. Cho tới tháng 5/2016 khi Tổng thống Obama sang Việt Nam, mọi
chuyện vẫn tiếp tục tạm ổn, cùng lời hứa công khai của Obama về việc sẽ hối
thúc Quốc hội Mỹ thông qua TPP ngay trong năm 2016.
Nhưng
còn bây giờ, khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ chỉ còn hai ứng cử viên và Hillary
Clinton có 50% xác suất chiến thắng, thì quan điểm đối ngoại của bà đương nhiên
phải được phân tích một cách cặn kẽ, thậm chí cần phải lo lắng về nó tương ứng
với từng mối lợi ích của từng quốc gia đối tác với Mỹ.
Với Việt
Nam, đã từ lâu dàn đồng ca tuyên giáo và báo chí cùng hợp xướng “TPP được nhiều
chuyên gia nhận định là có lợi nhất cho nền kinh tế Việt Nam”.
Tức cũng
có lợi nhất cho Việt Nam để có thể kéo dài chế độ toàn trị thêm một thời gian nữa.
Rõ
ràng, Việt Nam sẽ không thể nào “tăng 25% GDP đến năm 2030 nếu vào TPP” như một
“quyết tâm” của Bộ Chính trị, nếu Hillary Clinton không ủng hộ hiệp định này.
Và nếu TPP không được thông qua, hoặc chỉ được thông qua một phần - tương ứng với
một số quốc gia, và đặc biệt tệ hại là trong số quốc gia đó lại không có Việt
Nam - có thể hình dung cánh cửa còn lại để cứu vãn nền kinh tế sắp sụp đổ của
Việt Nam đã tuyệt đối đóng lại.
‘Không
thích Hillary’
Đứng
trước ngã ba đường lịch sử trong bối cảnh ngân sách chi nhiều hơn hẳn thu và
luôn có đà vượt hẳn ngưỡng cho phép 5% GDP, Viêt Nam đã phải vơ vét thuế từ dân
chúng, trong lúc tín dụng cho vay lãi suất ưu đãi từ các tổ chức tài chính lớn
như Ngân hàng thế giới, Quỹ tiền tệ quốc tế, Ngân hàng Phát triển Á châu và những
quốc gia chủ nợ tiềm tàng như Nhật Bản đều đã bay biến hoặc chỉ còn nhỏ giọt.
Giải
thích đơn giản nhất là nếu trong vài năm tới mà không có được nguồn tài chính bổ
sung vào ngân sách có nhiều khả năng sẽ trống rỗng, chế độ Việt Nam sẽ phải đối
mặt với nguy cơ sụp đổ.
VIDEO :
Người Việt ngả về ai, ông Trump hay bà Clinton?
Mặc dù
trước đây bà Clinton đã nhiều lần sang Việt Nam trong vai trò Bộ trưởng ngoại
giao cùng nụ cười thân thiện thường trực, được dân chúng Việt Nam tiếp đón nồng
nhiệt - trong lúc vẻ mặt giới quan chức sở tại lại lộ rõ nét gượng gạo - nhưng
có thể tâm lý “không thích Hillary” đang dấy lên trong một số quan chức cao cấp
Việt Nam. Những người vẫn dán nhãn Cộng sản ở Việt Nam cũng không thể bỏ qua một
trắc nghiệm khác mà Hillary Clinton đã tế nhị không nói thẳng: đó là thành tích
quá tệ hại của Hà Nội về đủ loại nhân quyền đã khiến cho chế độ này tự giẫm
chân phải lên chân trái.
Từ sau
cuộc gặp Obama - Nguyễn Phú Trọng vào tháng 7/2016, bà Hillary Clinton đã bắt đầu
bày tỏ thái độ ngần ngại đối với TPP, và càng không nhắc gì đến Việt Nam trong
những nhận định của mình về chủ đề này. Quả thực, lời cam kết “sẽ thực thi Công
đoàn độc lập” của Nguyễn Phú Trọng trong Phòng Bầu dục đã có giá trị đến nỗi
cho đến bây giờ trên mặt báo chí nhà nước Việt Nam vẫn cùng lắm chỉ xuất hiện cụm
từ “công đoàn cơ sở”. Còn chủ trương “công đoàn độc lập” vẫn bị giấu biệt,
không được hé ra trên bất kỳ phương tiện thông tin đại chúng nào.
Nếu
Hillary Clinton đã từng tuyên bố cứng rắn “Assad của Syria phải ra đi”, điều đó
có nghĩa rằng nếu bà là tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ, giới lãnh đạo ở Việt
Nam phải coi chừng: Hillary Clinton không phải là người dễ bị qua mặt và chơi
khăm.
Theo
nhiều người và giới quan sát, Hillary Clinton chúa ghét thói tiểu nhân và ti tiện.
Lối trả treo nhân quyền lấy lợi ích kinh tế và khí tài quân sự của chế độ Hà Nội
mấy năm qua có nét khá tương đồng với những trò tấn công bẩn thỉu của Trump đối
với Hillary trong cuộc tranh cử tổng thống Mỹ.
Với nhiều
lý do cùng nguyên cớ mới nhất về thái độ của bà Clinton đối với TPP, có lẽ Bộ
Chính trị Hà Nội sẽ quay sang ủng hộ ứng cử viên Donald Trump - người bị quá
nhiều tai tiếng vì thái độ quá khích, phát ngôn bạt mạng và chỉ muốn “Hillary
phải vào tù”, nhưng ít ra cho tới giờ này vẫn chưa bày tỏ quan điểm rõ ràng nào
về việc chống đối TPP.
----------------------------------
*
Blog của nhà báo Phạm Chí Dũng là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được
đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường
của Chính phủ Hoa Kỳ.
No comments:
Post a Comment