Đại hội thứ 12 của đảng CSVN đã kết thúc. Trong khi
theo dõi ĐH, người dân biết trong hai phe tranh giành, phe nào thắng thể cũng vẫn
đảng CS là lực lượng tối cao cầm quyền. Biết thế người dân vẫn mong một nhân vật
mới trong vai trò lãnh đạo. Không phải người ta trông cậy gì ở gương mặt mới
này nhưng người ta mong thế vì người ta mong muốn có sự thay đổi. Thêm nữa, qua
những màn tung tin bôi xấu, hạ gục nhau để tranh chức trong những ngày ĐH, người
ta mong sự tranh giành quyền lực đạt đến cực điểm, để qua cuộc tranh giành tế
bào đảng bị phá vỡ, để sự thay đổi đến nhanh hơn. Nhưng sau ĐH, mọi người thất
vọng. Triển vọng thay đổi không đến, ít ra là năm nữa, và không chừng có thể
triền miên.
Nhưng bên cạnh triển vọng thay đổi không còn, sau ĐH
thứ 12, người dân chợt nhận ra ý nghĩa của sự mất cân bằng có tính địa phương
trong việc định đoạt nhân sự đảng. Điều này đến từ tiêu chí dành cho chức TBT
và tỷ số nhân sự trong bộ phận cấp cao của đảng.
Người dân VN vốn hiền hòa, nhất là người miền Nam, bản
tính dễ dãi, người ta không chú trọng lắm về con người vùng nào miền nào, miễn
là mọi người sống và san sẻ cơ hội sống hài hòa với nhau. Nhưng từ ĐH này ý niệm
phân biệt vùng miền được khơi lại bởi chính TBT đảng CS Nguyễn Phú Trọng, người
tiếp tục lãnh đạo đảng CS và cai tri đất nước ít ra là năm năm nữa.
Người ta không quên trong cuộc vận động nhân sự cho
ĐH thứ 12 vừa rồi. Chính phe Nguyễn Phú Trọng khẳng định tiêu chí cho chức TBT: “Một,
phải là người miền Bắc; hai, phải là người có lý luận; ba, không có tham vọng
quyền lực”.
Một người có lý luận, không có tham vọng quyền lực,
và có đủ tính chất của người lãnh đạo mà không phải là người miền Bắc thì sao?
Hắn không được làm lãnh đạo?
Yếu tố miền Bắc được nêu ra ở đây biểu lộ tính cách
đố kỵ, tỵ hiềm và tính chất muốn ngồi trên. Tinh thần muốn ngồi trên làm kẻ thống
trị không chỉ biểu lộ lúc này ở giai đoạn ĐH thứ 12 này mà nó tiềm tàng đã lâu,
trong suốt cuộc chiến tranh giải phóng miền Nam. Ở giai đoạn đó, bộ phận tuyên
truyền của đảng CS luôn tạo vai trò “bề trên” của miền Bắc bằng cách tạo ấn tượng
là miền Bắc hy sinh mọi thứ từ tiền bạc, lương thực, nhân mạng dành cho cuộc
chiến giải phóng miền Nam, giải phóng con dân miền Nam. Chính vì hành vi “hy
sinh cho miền Nam” này mà sau khi miền Nam bị giải phóng, những cán bộ, quân
nhân miền Bắc bước vào miền Nam với thái độ của kẻ thống trị. Thái độ thống trị
đặt lên phần đất miền Nam hơn 40 năm qua chưa đủ. Lần này, qua ĐH thứ 12, tư thế
lãnh đạo cả nước của yếu tố miền Bắc lại được khẳng định lần nữa.
Nếu để ý dò lại danh sách của ủy viên ở những bộ phận
cấp cao của đảng CSVN, số người gốc miền Bắc vẫn cao hơn số người gốc miền Nam
(từ vĩ tuyền 17 trở vào). Trong danh sách ủy viên Bộ Chính trị mới có hết 13
người gốc miền Bắc, 2 người gốc miền Trung và 4 người gốc miền Nam. Cùng với tỷ
lệ tương tự, trong danh sách ủy viên Ban Chấp hành Trung ương 70% là người có gốc
miền Bắc. Tỷ lệ này khiến người ta chú ý đến yếu tố “cân bằng nhân sự” trong mọi
hoạt động của đảng. Cuốn sách ‘Bên Thắng Cuộc’ của Huy Đức cũng hé lộ sự
lưu ý của lãnh đạo đảng về nhân sự vùng miền.
Làm gì làm đảng vẫn nhớ đến đòi hỏi của đại biểu gốc
miền Nam để cho Võ Văn Kiệt tham gia vào việc tranh ghế Thủ tướng với Đỗ Mười.
Làm gì làm đảng vẫn nhớ đến hành động “xé rào” của Võ Văn Kiệt, một nhân vật miền
Nam, mở ra cho miền Nam hưởng một chính sách kinh tế thực dụng phản giáo điều,
từ đó kích thích tiềm lực kinh tế của miền Nam từ lâu đã bị đánh sập. Dù sự xé
rào giúp người dân dễ sống hơn để người dân cung phụng “cơm ăn áo mặc” cho đảng,
nhưng đặc tính miền Nam này vẫn làm đảng khó chịu và cảnh giác.
Sự khó chịu và cảnh giác vừa rồi, qua ĐH thứ 12, được
tập trung vào một nhân vật miền Nam khác. Đó là Nguyễn Tấn Dũng. Nguyễn Phú Trọng
lo ngại nếu Nguyễn Tấn Dũng nắm chức vụ tối cao, NTDũng sẽ đẩy đất nước đi chệch
hướng khỏi con đường Xã hội chủ nghĩa.
Mới đây nhà báo Atsushi Tomiyama đã viết một bài với
tựa đề rất nóng ‘How Southern roots, and perhaps China, dashed Dung’s hopes’ (Gốc
gác miền Nam, và có lẽ TC, đã làm tiêu tan hy vọng của (NT) Dũng như thế nào)
trên Nikkei Asian Review (1).
Theo Atsushi Tomiyama: “Many party members are also
reluctant to accept a top leader from the south. All eight general secretaries,
going back to founding father Ho Chi Minh, came from the northern or central
regions.”
(Nhiều đảng viên không sẵn lòng chấp nhận người đến
từ miền Nam trong vai trò lãnh đạo cao nhất. Cả tám đời Tổng Bí thư, kể từ thời
sáng lập của cha già Hồ Chí Minh, đều là người từ miền Bắc hay Trung.)
Atshushi Tomiyama có thể đúng khi cho rằng chính gốc
gác miền Nam đã hại NTDũng.
Trong đảng đã từng có nhiều đánh giá về đảng viên gốc
miền Nam qua tính chất khoán đạt, cởi mở, ngạo nghễ, thích làm anh hùng và ít
chịu vâng lời của vùng miền mà họ xuất thân. Cả bộ máy đảng và cả nước thừa hưởng
cuộc “xé rào” và sự trỗi dậy của tiềm lực kinh tế Sài Gòn - Chợ Lớn. Đảng sẵn
sàng thừa hưởng sự phát triển mà miền Nam mang lại nhưng họ không chấp nhận
tính chất miền Nam.
Xa hơn nữa bóng ma ‘Câu lạc bộ những người kháng chiến
cũ’ của Nam bộ vẫn còn lảng vàng.
Cũng liên quan đến vùng miền Atsushi Tomiyama viết:
“There is a widespread notion that North Vietnam liberated South Vietnam. Many
Vietnamese think the country owes its current prosperity to northern forces.
And it is widely accepted that the offspring of those who served in the North Vietnamese
Army should get preferential treatment when it comes to educational and
employment opportunities.”
(Đã có quan niệm rộng khắp cho rằng miền Bắc VN đã
giải phóng miền Nam VN. Nhiều người cho rằng sự giàu mạnh hiện nay là do công
lao của lực lượng miền Bắc. Và cũng có sự chấp nhận rộng rãi rằng con em của những
người phục vụ trong quân đội miền Bắc nên được đãi ngộ với cơ hội học hành và
việc làm.)
Có lẽ địa bàn tác nghiệp của Atsushi Tomiyama ở tại
Hà nội khiến ông ta có nhận xét như vậy. Và sự tiếp xúc của ông cũng quanh quẩn
trong địa bàn này cho phép ông viết như thế. Nhưng những nhận xét này khơi dậy
vết thương nhức nhối khác. Không người miền Nam nào chấp nhận con em của những
người phục vụ trong quân đội miền Bắc lấy hết cơ hội học hành và làm ăn.
Hiện nay, hầu hết tại miền Nam, giả dụ những người gốc
Bắc vào Nam, nắm các vai trò trong chính quyền hay làm ăn sinh sống hay canh
tác đất đai mọi nơi, nói một thứ tiếng khác thì chắc chắn đó là THỰC DÂN. Và
không cần giả dụ những người mới vào sau ngày 30 tháng 04 năm 1975 với một thứ
tiếng Việt khác âm sắc cũng không khác gì thực dân. Thực dân Pháp đến đất này
cũng nắm chính quyền, cũng làm ăn sinh sống, cũng canh tác đất đai nhưng họ đến
và thiết lập. Còn những lực lượng CS từ miền Bắc mà Atsushi Tomiyama cho là “giải
phóng” đến bằng sự chiếm lấy và đuổi người khác ra để họ vào, và, quan trọng
hơn, tiêu diệt hết những tiềm lực kinh tế mà miền Nam đang có.
Lãnh đạo đảng CSVN và bộ máy đảng luôn nhắc nhở toàn
dân cả nước về cái ơn thống nhất, qua đó một bộ phận người miền Bắc vào dự phần
đời sống ở miền Nam. Và lãnh đạo đảng cùng bộ máy đảng luôn nhắc nhở toàn dân
miền Nam cái ơn được giải phóng để người miền Nam trải nghiệm cuộc sống mà dân
miền Bắc phải sống, và đồng thới mất đi tiềm lực kinh tế mà sau này “chính sách
cởi trói” cho phép nền kinh tế này chạy lại. Và từ cái ơn này mà chức TBT cùng
với quyền cai trị được đảng mặc định phải là “người miền Bắc”. Và sự mặc định
này đi liền với ý niệm thực dân mà người miền Nam nhận ra sau ngày 30 tháng Tư
năm 1975.
Trong lịch sử đã có nhiều lần “Bắc Thuộc”. Những cuộc
Bắc Thuộc đó đến từ các chế độ phong kiến Tàu. Nhưng lần Bắc Thuộc này đến từ
miền Bắc qua sự mặc định của đảng. Và nếu nói thêm một chút lần Bắc Thuộc này
dân Sài Gòn có một Bí thư Thành ủy là Đinh La Thăng từ Nam Định.
______________________________________
Chú
thích:
No comments:
Post a Comment