Thanh Phương - RFI
Đăng ngày 08-07-2015
Sau
cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Obama với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Nhà trắng
ngày 07/07/2015, hai nước Hoa Kỳ và Việt Nam đã ra « Tuyên bố Tầm nhìn chung »,
khẳng định sẽ tiếp tục theo đuổi một mối quan hệ « sâu sắc, lâu bền và thực chất
», nhưng trên cơ sở « tôn trọng hệ thống chính trị, độc lập, chủ quyền và toàn
vẹn lãnh thổ của nhau ».
Trong bản tuyên bố nói trên, Washington và Hà Nội khẳng
định sẽ tiếp tục hợp tác song phương về quốc phòng và an ninh. Hai nước cũng nhấn
mạnh cam kết hợp tác trong các lĩnh vực như về an ninh hàng hải, giám sát mặt
biển, tìm kiếm cứu nạn...
Về thương mại, hai nước cam kết sẽ cùng với các bên
đàm phán khác nhanh chóng hoàn tất hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP.
Đặc biệt, cùng với Mỹ, Việt Nam cam kết « thực hiện bất kỳ cải cách nào cần thiết
» để đạt tiêu chuẩn cao của hiệp định TPP, trong đó có cam kết về các quyền của
người lao động. Đây vẫn là một trong những bất đồng giữa Hoa Kỳ với Việt Nam,
quốc gia cho tới nay vẫn chưa có công đoàn độc lập.
Có thể nói TPP, vũ khí làm đối trọng với ảnh hưởng của
Trung Quốc ở châu Á, là hồ sơ mà ông Obama quan tâm nhất khi tiếp ông Nguyễn
Phú Trọng tại Nhà trắng, sau khi Tổng thống Mỹ vừa được Quốc hội trao quyền đàm
phán nhanh ( fast-track ) các hiệp định tự do mậu dịch. Tổng thống Obama hy vọng
hiệp định TPP sẽ được ký kết trước khi kết thúc nhiệm kỳ của ông.
Một bất đồng khác giữa hai nước đó là nhân quyền, nhất
là Hoa Kỳ vẫn thường xuyên bày tỏ mối quan ngại về các vụ bắt bớ, đàn áp những
blogger, nhà hoạt động nhân quyền ở Việt Nam. Nhưng trong bản tuyên bố đưa ra
hôm qua, Washington và Hà Nội chỉ khẳng định sẽ tiếp tục đối thoại « tích cực,
thẳng thắn và có tính xây dựng » về nhân quyền để « cải thiện hiểu biết lẫn
nhau và giảm bớt sự khác biệt ».
Nếu có hồ sơ nào mà hai nước dễ đi đến đồng thuận nhất
thì đó chính là Biển Đông, vì cả Việt Nam và Hoa Kỳ đều rất lo ngại về những
hành động của Trung Quốc nhằm xác quyết chủ quyền của họ trên vùng biển này, đặc
biệt là các công trình xây đảo nhân tạo ở Trường Sa.
Trong bản tuyên bố Tầm nhìn chung, Việt Nam và Hoa Kỳ
cho rằng những hành động nói trên của Bắc Kinh « đã làm gia tăng căng thẳng,
xói mòn lòng tin, và đe doạ phá hoại hoà bình, an ninh và ổn định ». Hai nước
công nhận « sự cấp bách » của việc duy trì các quyền tự do hàng hải và hàng
không bên trên vùng biển được quốc tế công nhận, yêu cầu là mọi hành động và hoạt
động trên Biển Đông phải được tiến hành « tuân thủ luật pháp quốc tế ».
Washington và Hà Nội bác bỏ « sự cưỡng ép, đe doạ, và sử dụng hay đe doạ sử dụng
vũ lực ». Cả hai nước ủng hộ giải quyết hoà bình các tranh chấp phù hợp với luật
quốc tế, như Công ước Liên hiệp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS), và công nhận tầm
quan trọng của việc thực thi đầy đủ Tuyên bố về Ứng xử của Các bên ở Biển Đông
DOC, cũng như các nỗ lực hoàn tất Bộ quy tắc Ứng xử của Các bên ở Biển Đông
COC.
Tuy chưa thể nói rằng sau cuộc gặp gỡ Obama-Nguyễn
Phú Trọng, một liên minh Mỹ-Việt để chống Trung Quốc đang hình thành, nhưng rõ
ràng sự kiện hôm qua tại Nhà trắng cho thấy chính căng thẳng Biển Đông đã thúc
đẩy Hà Nội và Washington xích lại gần nhau hơn.
---------------
Thanh Phương - RFI
Bốn
mươi năm sau khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, ngày 07/07/2015, Tổng thống Mỹ
Barack Obama đã tiếp Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tại
Phòng Bầu dục của Nhà trắng, một hình ảnh đánh dấu một bước mới trong tiến
trình xích lại gần nhau giữa hai quốc gia cựu thù.
Đây là lần đầu tiên một Tổng thống Hoa Kỳ tiếp một vị
khách nước ngoài không phải là nguyên thủ quốc gia tại Phòng Bầu dục, phòng làm
việc chính thức của Tổng thống Mỹ. Đây cũng là lần đầu tiên một lãnh đạo Đảng Cộng
sản Việt Nam viếng thăm Hoa Kỳ và đặt chân vào Nhà trắng.
Sau cuộc gặp gỡ có tính chất biểu tượng rất cao này,
tươi cười và khá thoải mái, hai lãnh đạo Việt Mỹ, ngồi kế bên nhau trong Phòng
Bầu dục, đã nhấn mạnh đến những tiến bộ đạt được kể từ khi Washington và Hà Nội
bình thường hóa bang giao cách đây 20 năm.
Theo lời ông Nguyễn Phú Trọng, cuộc hội đàm với Tổng
thống Obama đã rất là « thân thiện, mang tính xây dựng và thẳng thắn ». Ông Trọng
cho biết đã thảo luận và đồng ý với ông Obama về những hướng lớn để thúc đẩy
quan hệ Mỹ-Việt Nam trở nên « có thực chất hơn, tích cực », để xây dựng sự tin
cậy lẫn nhau và hợp tác giữa hai nước.
Tuy không nêu tên Trung Quốc, nhưng lãnh đạo Đảng Cộng
sản Việt Nam bày tỏ mối quan ngại về tình hình Biển Đông, đặc biệt là về những
hoạt động gần đây, mà theo ông, « không đúng với luật pháp quốc tế và làm phức
tạp thêm tình hình »
Về phần tổng thống Obama thì cho biết đã thảo luận với
ông Trọng về tầm quan trọng của việc giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông dựa
trên luật pháp quốc tế nhằm đảm bảo thịnh vượng và tự do lưu thông hàng hải ở
khu vực này.
Ông Obama đặc biệt đề cập đến Hiệp định Đối tác
xuyên Thái Bình Dương TPP, mà theo ông sẽ « nâng cao các chuẩn mực về lao động,
môi trường và có thể tạo nhiều công ăn việc làm và mang lại thịnh vượng cho người
dân của cả hai nước Mỹ Việt ».
Tổng thống Obama khẳng định Việt Nam là đối tác «
mang tính xây dựng rất cao » trong các lĩnh vực hợp tác như chống biến đổi khí
hậu, duy trì hòa bình, ngăn chận đại dịch...
Nhưng ông Obama cho biết cũng đã thảo luận với ông
Nguyễn Phú Trọng một cách « thẳng thắn » về những bất đồng giữa hai nước trên vấn
đề nhân quyền và tự do tôn giáo.
Tổng thống Mỹ nhân dịp này cho biết ông đã nhận lời
mời của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng viếng thăm Việt Nam, nhưng không nói rõ thời
điểm viếng thăm.
Trong lúc Tổng thống Obama tiếp Tổng bí thư Nguyễn
Phú Trọng thì bên ngoài Nhà trắng, nhiều người Việt Nam biểu tình với các khẩu
hiệu phản đối chế độ Hà Nội đàn áp các blogger và các nhà đấu tranh nhân quyền,
đòi chính quyền Việt Nam trả tự do cho toàn bộ tù chính trị.
Sau khi hội kiến Tổng thống Obama, Tổng bí thư Đảng
Cộng sản Việt Nam đã dự buổi tiệc trưa do phó Tổng thống Mỹ Joe Biden khoản
đãi.
No comments:
Post a Comment