Gia Minh, PGĐ Ban Việt ngữ RFA
2015-07-02
2015-07-02
Tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam, ông Nguyễn Phú
Trọng, vào tuần tới sẽ đến Hoa Kỳ trong chuyến công du đầu tiên của một người đứng
đầu đảng cầm quyền tại Việt Nam đến Hoa Kỳ.
Chuyến đi này được giới chuyên gia đánh giá ra sao?
Mỹ
chìa tay cho VN?
Nhiều chuyên gia về Việt Nam, nhất là mối quan hệ Hà
Nội- Washington, trong những ngày qua lên tiếng cho rằng chuyến công du của ông
tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Hoa Kỳ lần này mang tính ‘biểu tượng’. Chính
phủ Mỹ hiểu rõ hệ thống chính trị của Việt Nam là đảng cộng sản nắm toàn quyền
cai trị, dù rằng Việt Nam cũng có chủ tịch nước là nguyên thủ quốc gia và thủ
tướng là người đứng đầu chính phủ.
Hoa kỳ từng tiếp thủ tướng Phan Văn Khải năm 2005,
chủ tịch Nguyển Minh Triết năm 2007, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng năm 2008
và chủ tịch nước Trương Tấn Sang năm 2013 tại Nhà Trắng. Tuy nhiên lần này
thông tin nói ông tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng sẽ được tổng thống Barack
Obama tiếp tại Nhà Trắng khiến nhiều người quan tâm.
Luật sư Vũ Đức Khanh, từ Canada, có bình luận về tin
ông Nguyễn Phú Trọng sẽ được gặp người đứng đầu chính phủ Mỹ tại chính nơi làm
việc của nguyên thủ Hoa Kỳ như sau:
“Tôi nghĩ rằng vì chiến lược chuyển trục sang Á
Châu-Thái Bình Dương của tổng thống Hoa Kỳ Obama, cho nên Nhà Trắng sẽ làm một
ngoại lệ là tiếp ông tổng bí thư của Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng.
Thật sự ra có nhiều người từng vào Nhà Trắng, trong
đó có những nhà lãnh đạo cộng đồng như Đức Dalai Lama, hoặc gần đây chúng ta có
thấy tổng thống Obama tiếp anh Điếu Cày Nguyễn Văn Hải trong Nhà Trắng. Vì vậy
vấn đề ông Trọng vào Nhà Trắng cũng không phải là vấn đề gì quá to tát. “
Vai
trò cá nhân lãnh đạo
Đối với những người trong nước thì vai trò của ông
Nguyễn Phú Trọng không giống những vị nguyên thủ quốc gia khác có thể có những
quyết định cá nhân. Trong trường hợp Việt Nam với cơ chế tập thể làm chủ, Bộ
Chính Trị đưa qua quyết định và ông Nguyễn Phú Trọng chỉ là người được chọn để
mgang đi thông điệp đã được thống nhất.
Luật sư Vũ Đức Khanh nói về điều này:
“Việt Nam không phải là một trục quan trọng trong
chiến lược chuyển trục sang Á châu- Thái Binh Dương của Hoa Kỳ; tuy nhiên Việt
Nam sẽ là một trong những tiền đồn quan trọng cua liên minh Hoa Kỳ ở khu vực
Châu Á- Thái Bình Dương vì Việt Nam có đường biên giới sát với Trung Quốc và có
cùng ý thức hệ với Trung Quốc. Nếu như Việt Nam nằm trong quỹ đạo của Trung Quốc
thì bắt buộc Hoa Kỳ phải mở một vòng tuyến Đông Nam Á, phải sử dụng trục của Eo
biển Malacca, trong đó có Singapore, Mả Lai và Indo. Vì không muốn trục Đông
Nam Á đó phải dời xuống tận cùng của khu vực Biển Đông, bằng mọi giá Hoa Kỳ muốn
giữ được một thế cân bằng ở Việt Nam. Mục đích của Hoa Kỳ là muốn sử dụng Việt
Nam như một vùng ‘trái độn’ nếu như Hà Nội ngả về phía Trung Quốc thì ít nhất
Hoa Kỳ còn kiểm soát được một vùng nào đó. Tôi không muốn trở lại cuộc chiến
tranh trước đây ở vùng vĩ tuyến thứ 17; nhưng Hoa Kỳ phải bằng mọi giá với cách
nào đó giữ được vùng nào đó ở phía nam Việt Nam, dùng Việt Nam như vùng ‘trái độn’.
Nếu Việt Nam không ngả hẳn về phía Trung Quốc hay
Hoa Kỳ thì Mỹ thành công ở mức độ vô hiệu hóa Việt Nam và Trung Quốc.”
Kỳ vọng
giới hạn và lực cản Trung Quốc!
Một người theo dõi sát tình hình Việt Nam hiện nay,
nhà báo Phạm Chí Dũng, từ Sài Gòn thừa nhận quyết định cử ông tổng bí thư đảng
cộng sản Nguyễn Phú Trọng sang Hoa Kỳ trong thời điểm hiện nay cũng khiến những
người như ông có một số kỳ vọng. Nhà báo Phạm Chí Dũng phát biểu:
“Tôi có kỳ vọng ngay trong ngắn hạn là sau chuyến đi
của ông Nguyễn Phú Trọng đến Washington gặp tổng thống Obama phía Việt Nam có
thể chấp nhận một số cam kết, thực hiện một số cam kết về nhân quyền: thả tù
nhân lương tâm, chấp nhận hoạt động đương nhiên của các tổ chức xã hội dân sự.
Về dài hạn thì còn tùy thuộc vào Trung Quốc mà Trung
Quốc thì đang muốn chiếm lấy Biển Đông. Trong những ngày này chúng ta thấy xuất
hiện giàn khoan Hải Dương 981 như những gì mà nó đã ‘vươn vòi’ vào tháng 5,
tháng 6 năm 2014. Nếu như Trung Quốc vẫn cố tình gây hấn với Việt Nam; điều đó
sẽ trở thành sức cản đáng ngại đối với vấn đề thay đổi thể chế và sự phát triển
dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam.”
Về sức cản của Trung Quốc, thì nhà nghiên cứu Biển
Đông Trương Nhân Tuấn từ Pháp nêu ra việc Bắc Kinh vừa cho di chuyển giàn khoan
Hải Dương 981 vào vùng chồng lấn tại Vịnh Bắc Bộ như hiện nay là có tính toán đối
với chuyến công du Hoa Kỳ của người đứng đầu đảng cộng sản Việt Nam. Ông này nhận
định:
“Tôi nghĩ trong vài ngày tới giàn khoan này có thể
di dịch về phía bờ biển Việt Nam, ở một vị trí gây tranh cãi như hồi năm ngoái
để làm áp lực với ông Trọng nếu ông này biểu lộ những ý tưởng thân Mỹ.”
Nhà báo Võ Văn Tạo từ Nha Trang cũng có ý kiến về
chuyến công du Mỹ của ông tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng
như sau:
“Việc người Mỹ có mời ban lãnh đạo Việt Nam mà năm
ngoái có ông Phạm Quang Nghị sang thăm với tư cách thành viên Bộ Chính Trị
và bí thư thành ủy Hà Nội, và năm nay ông Nguyễn Phú Trọng. Nhưng tôi
không đặt nhiều kỳ vọng vào chuyến đi của ông Nguyễn Phú Trọng vì chắc chắn Đại
hội 12 ông Trọng cũng sẽ nghỉ. Thứ hai theo tôi nghĩ ông Trọng không phải là
con người quyết đoán, có tư duy táo bạo, không có năng lực thực sự. Do đó tôi
không hy vọng lắm về chuyến đi của ông Trọng.
Mặc dù các diễn biến ở khu vực với tình hình như ở
Myanmar, tôi biết người Mỹ có vai trò rất lớn trong việc thuyết phục chế độ độc
tài quân sự của thống chế Thein Sein theo xu hướng dân chủ hóa ở mức độ nào đó.
Myanmar có thể được như thế nhưng còn Việt Nam tôi cho rằng khả năng đó rất hiếm
có. Ai cũng muốn nó xảy ra, nhưng theo tôi nghĩ khó, rất khó, mà tôi cho tỷ lệ
hầu như chỉ là 1 hoặc 2% thôi.”
Trong tuần qua, có tù nhân lương tâm luật sư nhân
quyền Lê Quốc Quân mãn án tù 30 tháng và được trả về nhà. Trường hợp này khác hẳn
trước đây người khởi xướng CLB Nhà báo Tự Do và chống Trung Quốc Điếu Cày Nguyễn
Văn Hải, sau khi mãn án tù với lý do trốn thuế bị giam lại ngay với cáo buộc
chính trị.
Một tù nhân chính trị khác là ông Lê Thanh Tùng ở
Sóc Sơn Hà Nội được tha về sớm 5 tháng. Điều này được một số người cho rằng đó
là món quà mà ông tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng mang theo sang Mỹ lần này.
Tuy nhiên, luật sư Vũ Đức Khanh trích dẫn phát biểu
của đại sứ Mỹ ở Việt Nam, Ted Osius, rằng Hà Nội không thể dùng tù chính trị để
đổi chác, mà mối quan hệ song phương Việt- Mỹ phải được xây dựng trên nền tảng
những giá trị mà hai phía cùng chia xẻ. Hoa Kỳ muốn giúp Việt Nam trở thành một
quốc gia hùng cường, thịnh vượng, trong đó có tôn trọng những quyền cơ bản của
người Việt Nam.
VIDEO :
Nhà
Trắng gặp gỡ đại diện người Việt trước chuyến thăm của TBT Nguyễn Phú Trọng
RFAVietnamese Published
on Jul 1, 2015
No comments:
Post a Comment