Nguyễn Đình Cống
14/07/2015
Trời còn để có hôm nay. Tan sương đầu ngõ, vén mây
giữa trời. Đó là câu lẩy Kiều mà Phó Tổng thống Mỹ Joe
Biden đọc trong buổi chiêu đãi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hôm 7 tháng
7. Câu này đã được nhiều người bình luận. Tôi chỉ xin góp một vài suy
nghĩ cá nhân, hầu mong trao đổi để hiểu thêm quan hệ Việt Mỹ.
Từ năm 1941 Hồ Chí Minh đã rất quan tâm đến quan hệ
với Mỹ. Việt Minh đã giúp cứu thoát nhiều phi công Mỹ bị Nhật bắn rơi. Mỹ đã thả
dù chuyên gia và nhiều khí tài quân sự giúp đội quân của Võ Nguyên Giáp. Đã
thành lậpđội Liên quân Việt Mỹ do Đàm Quang Trung chỉ huy vànhóm Con Nai
của OSS, gồm các chuyên gia quân sự và tình báo Mỹ. ( VTV1 đã chiếu phim
tài liệu về việc này tối ngày 3 và sáng ngày 5 tháng 7 nhân ngày Độc lập của Mỹ
4 tháng 7 và kỷ niệm 20 năm quan hệ Việt Mỹ ).
Sau Cách mạng (CM) tháng 8- 1945 Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã mở đầu Tuyên ngôn độc lập bằng cách trích dẫn tuyên ngôn nhân quyền của
Mỹ và liên tiếp gửi thư cho tổng thống Mỹ đề nghị thiết lập quan hệ. Thế nhưng
Liên quân Việt Mỹ bị giải tán ở Thái Nguyên, mọi chuyên gia của Mỹ bị rút về nước,
các thư của Hồ Chủ tịch không được trả lời, quan hệ không thiết lập được.
Tại sao quan hệ đang tốt đẹp bỗng dưng bị ngưng lại.
Và rồi quan hệ bỗng trở nên tồi tệ đến mức khi nghĩ lại nhiều người có lương
tri đều ân hận. Cuối cùng thì đến lúc phải quên đi quá khứ để hướng tới tương
lai, để tan sương đầu ngõ, vén mây giữa trời. Về việc này mỗi bên giải
thích theo mỗi cách khác nhau. Bên nào cũng chủ yếu tranh phần
chính nghĩa về mình và đổ lỗi cho bên kia.
Chúng ta ước ao có những nhà nghiên cứu lịch sử thật
sự trung thực, thật sự khách quan, thật sự sáng suốt, thu thập đầy đủ chứng cứ
để giải thích đúng sự thật đã xảy ra. Tôi cũng tìm hiểu nhưng không thu thập được
đầy đủ chứng cứ, chỉ xin trao đổi một số thông tin và chủ yếu là những liên hệ,
những suy luận lôgic.
Tôi đặt ra những câu hỏi và tự trả lời ( TL ).
Hỏi
: Quan hệ giữa
Việt Minh và Mỹ từ 1942 rất tốt đẹp , nhưng tại sao sau CM tháng 8 -1945 thì
quan hệ đó xấu đi, tại sao Tổng thống Mỹ không trả lời thư của Chủ tịch Hồ Chí
Minh .
TL : Từ năm 1942 đến 1945 khi Mỹ giúp Việt Minh là giúp một lực lượng đứng về
phe Đồng minh chống phát xít Nhật. Nhưng sau CM tháng 8 Mỹ phát hiện ra Việt
Minh là một tổ chức theo cộng sản (CS), mà CS nêu khẩu hiệu và chủ
trương“đào mồ chôn chủ nghĩa tư bản (CNTB)”. Trong CNTB thì Mỹ đứng đầu, vậy
thì Mỹ không dám tiếp tục chơi và ủng hộ Việt Minh được. Mỹ không ưa gì CS
nên năm 1943 Stalin đã buộc phải giải tán tổ chức Quốc tế cộng sản (Quốc
tế đệ tam) để Mỹ mở mặt trận thứ 2, đánh phát xít Đức từ phía Tây.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng biết Mỹ không ưa gì CS nên
ngày 11 tháng 11 năm 1945 đã theo gương Stalin mà tuyên bố giải tán đảng cộng sản.
Nhưng Stalin tuyên bố giải tán Quốc tế 3 là giải tán thật còn Hồ Chí Minh tuyên
bố giải tán đảng CS chỉ là để đánh lừa dư luận. Tình báo Mỹ nhanh chóng phát hiện
ra đảng CS đã rút vào hoạt động bí mật chứ không thật sự giải tán. Tổng thống
Truman không trả lời thư của Hồ Chí Minh vì không muốn ủng hộ thế lực CS, hơn nữa
Mỹ đã phát hiện ra sự dối trá trong việc giải tán đảng CS. Một điều bất tín, vạn
sự bất tin.
Hỏi: Tổng thống(TT) Mỹ Roosevelt, vào
năm 1943, tại hội nghị Tam Cường có tuyên bố là sau chiến tranh sẽ trả độc lập
cho các nước thuộc địa của Pháp, tại sao TT kế nhiệm là Truman không thực hiện,
phải chăng Truman không biết tuyên bố đó.
TL: TT Truman có biết tuyên bố đó của TT Roosevelt. Truman cũng biết
là vào tháng 4 năm 1945 Chính phủ Trần Trọng Kim đã tuyên bố Việt Nam độc lập,
thoát khỏi ách nô lệ của Pháp. Chính phủ Mỹ chưa kịp công nhận thì Việt Minh đã
cướp chính quyền. Nếu như Việt Minh cũng công nhận Việt Nam đã tuyên bố độc lập,
không lợi dụng sự đầu hàng của Nhật để cướp chính quyền mà hợp tác với chính phủ
Trần Trọng Kim và Việt minh thực sự ly khai với CS thì rất có thể Việt
Nam đã nhận được sự công nhận của Mỹ và nhiều nước khác. Từ 1945 đến 1953 Mỹ vẫn
đứng ngoài cuộc chiến tranh giữa Việt Minh và Pháp.
Hỏi
: Từ đâu mà Mỹ
trở thành kẻ thù số một của VN, gây ra cuộc chiến tàn khốc cho cả 2 bên.
TL : Mỹ trở thành kẻ thù của VN đầu tiên là từ nhận thức vào năm 1950, sau
khi Hồ Chí Minh gặp gỡ Mao Trạch Đông và Stalin để xin viện trợ và sự chỉ
đạo. Đó là kết quả suy luận từ ý thức hệ về đấu tranh giai cấp. Trong cuộc đấu
tranh sinh tử này phải tìm ra kẻ thù số 1. Theo Mao và Xit thì kẻ thù ấy chính
là đế quốc Mỹ, là kẻ thù của giai cấp vô sản toàn thế giới mà VN có vinh
dự là tiền đồn của phe XHCN, VN phải giương cao ngọn cờ chống Mỹ. Thế rồi từ
năm 1954, khi hỗ trợ Ngô Đình Diệm trực tiếp chống CS tại miền Nam VN thì
Mỹ, từ kẻ thù trong nhận thức đã trở thành kẻ thù thực sự.
Trong thời kỳ trước 1990, phe XHCN cho rằng phải
ngăn chặn và tiến tới tiêu diệt đế quốc mà đầu sỏ là đế quốc Mỹ, đó là vì hạnh
phúc, vì tương lai của nhân loại. Ngược lại phe Mỹ cho rằng vì hạnh phúc, vì
tương lai của nhân loại thì phải ngăn chặn và tiến tới xóa bỏ chủ nghĩa cộng sản.
Hai phe xem nhau là kẻ thù không đội trời chung. Trong cuộc chiến tranh tại VN
những năm 1960-1973, Hà Nội cho rằng đó là cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ
xâm lược VN, Mỹ lại cho rằng đó chỉ là Mỹ giúp đồng minh Sài Gòn chống lại cuộc
xâm lược của CS. Những nhận định trên đây ai đúng ai sai, đúng sai đến mức độ
nào rồi lịch sử nhân loại sẽ phán xét. Mỹ và CS là kẻ thù của nhau trong
một thời gian, đó là sự thật mà cả hai bên đều công nhận. Nhưng giữa Mỹ và CS thì ai mới
thực sự đã mang lại tai họa cho một phần của nhân loại thì gần như đã có câu trả
lời.
Hỏi
: Mỹ đã quyết
tâm ngăn chặn CS, nhưng tại sao lại thân thiện với VN khi biết VN vẫn duy
trì chế độ CS.
TL : Mỹ nói ngăn chặn CS là vì nhân loại nhưng trước hết là vì quyền lợi
dân tộc. Trước đây Mỹ thấy sức mạnh của CS rất đáng sợ, nó có thể lây lan rất
nhanh, nếu không kiên quyết ngăn chặn sớm và từ xa thì rồi có khi nó lan gần đến
mình, hại đến mình. Thế nhưng rồi Mỹ cũng phát hiện ra bị nhầm,CS không đáng sợ
như họ tưởng, CS chỉ lôi kéo được vài nước kém phát triển, hiện tại chỉ
còn sức kìm hãm sự tự do dân chủ trong từng nước chứ không còn sức truyền bá rộng
ra, và rồi phe CS sẽ tự sụp đổ vì những mâu thuẫn nội tại. Thế thì chung sống
hòa bình với CS sẽ có lợi hơn là tốn công, tốn của để ngăn chặn nó. Trong cuộc
chiến VN, Mỹ rút quân về, để mất miền Nam cho CS thì có lợi lâu dài cho Mỹ hơn
là tiếp tục cuộc chiến. Mỹ quan hệ bình thường với Hà Nội cũng chủ yếu là vì
quyền lợi của Mỹ chứ không phải vì Hà Nội đã là người bạn tốt đáng tin cậy của
họ.
Hỏi
: Tại sao lại
nói Hà Nội chưa phải là bạn tốt đáng tin cậy của Mỹ, vậy đánh giá như thế nào về
quan hệ Việt Mỹ hiện tại, nhất là sau chuyến thăm của TBT Đảng Nguyễn Phú Trọng.
TL : Quan hệ bạn bè giữa các nước cũng như quan hệ bạn bè giữa những con người,
có bạn sơ, bạn thân, bạn tâm giao, bạn học, bạn chiến đấu (cùng chiến
hào, cùng sinh tử), bạn đồng tộc, đồng hương, bạn cùng buôn bán, cùng làm ăn, bạn
rượu bia, bạn xem bóng đá v.v… Một bạn tốt, đáng tin cậy phải là người có
cùng chí hướng, cùng quan điểm, đã được thử thách qua thời gian và những sự cố
bất thường. Thử hỏi tình bạn của Mỹ với Sài Gòn trước đây và với Hà Nội bây giờ
thì Mỹ thân với ai hơn. Nhưng rồi tại sao Mỹ lại bỏ rơi Ngô Đình Diệm và Nguyễn
Văn Thiệu. Là bởi vì bản thân Diệm và Thiệu không làm vừa lòng Mỹ, kẻ thì gia
đình trị, người thì tham nhũng, bất lực. Một tình bạn tốt phải được xây đắp từ
hai phía. Anh là bạn làm ăn với tôi trên nguyên tắc hai bên cùng có lợi nhưng
anh theo chủ thuyết CS, cho rằng sớm muộn gì cũng phải xóa bỏ giai cấp, xóa bỏ
tư hữu , còn tôi là nhà tư sản, tôi muốn giữ tư liệu sản xuất và tài sản để
truyền cho con cháu, hơn nữa anh có chủ thuyết “đào mồ chôn tư bản”, thế
thì chúng ta hợp tác với nhau chỉ tạm thời, hợp tác làm ăn mà luôn đề
phòng nhau, rình mò nhauthì làm sao có thể thật lòng khi gặp khó khăn, hoạn nạn.
Hơn nữa anh kiên quyết theo chủ thuyết CS, mà tôi thừa biết CS tồn tại được là
nhờ sự tuyên truyền dối trá, thế thì làm sao tôi có thể tin cậy anh hoàn toàn.
Một câu châm ngôn trong tình bạn là : “Muốn có bạn tốt thì trước hết mình phải
là bạn tốt”.
Sau 1975, đáng lẽ có thể lập lại quan hệ bình thường
với Mỹ sớm hơn, nhưng vì ý thức hệ ngăn cản mà đến 1995 mới tiến hành. Sau 20
năm, quan hệ Việt Mỹ ngày càng tốt hơn, đặc biệt sau chuyến thăm Mỹ của TBT
Nguyễn Phú Trọng. Về hình thức bên ngoài hai nước đã có tầm nhìn chung về nhiều
vấn đề. Đã “Tan sương đầu ngõ”, nhưng xin chớ nhầm lẫn giữa tan sương đầu
ngõ và hòa thuận, ngăn nắp trong nhà hay là giữa đối ngoại và đối nội.
Theo tôi giữa đối ngoại và đối nội thì đối nội
quan trọng hơn, quyết định hơn. Đối ngoại là nhằm phục vụ cho đối nội. Cả đối
ngoại và đối nội đều là phương tiện mà mục đích là tự do và hạnh phúc của nhân
dân. Tan sương đầu ngõ chỉ là điều kiện thuận lợi cho đối ngoại.
Quan trọng hơn là sự hòa thuận và ngăn nắp trong
nhà, là xây dựng nhà nước pháp quyền, là tự do hạnh phúc, là nhân quyền cho
toàn dân. Mỹ biết Hà Nội đang theo CS mà vẫn chơi, đó là vì sự văn minh, lịch sự,
người ta tôn trọng sự khác biệt về chính kiến, anh đi đúng đường thì nhân dân
anh được nhờ, anh đi sai đường thì nhân dân anh phải chịu, tôi không can thiệp,
không chống đối. Điều đó không có nghĩa là Mỹ cho rằng cộng sản là tốt, là nên
theo. Trước sau Mỹ vẫn cho rằng chủ nghĩa cộng sản là tai họa của nhân loại.
Trước khi đi thăm Mỹ ông Nguyễn Phú Trọng được tiếng
là người kiên trì Chủ nghĩa Mác Lê nin, kiên trì đường lối XHCN, chống lại thể
chế tam quyền phân lập. Trong quá trình thăm Mỹ làm tan sương đầu ngõ không
nghe ông đề cập đến các vấn đề trên. Sau khi thăm Mỹ về không biết ông có chuyển
biến gì không. Bauxite ngày 12 tháng 7 đăng bài của Hạ Đình Nguyên, trong đó có
liên hệ cuộc đi thăm Mỹ của TBT Nguyễn Phú Trọng gọi nhớ về sự thay đổi tư duy
chính trị “viết lại báo cáo”của cố TBT Trường Chinh, tạo nên bước ngoặt quan trọng
của giai đoạn lịch sử từ ĐH VI của Đảng. Rất nhiều người đang mong chờ và theo
dõi. Trong phép tu luyện thường hay dùng khái niệm “NGỘ” để chỉ trạng thái bỗng
nhiên nhận ra một điều quan trọng nhân gặp một tình huống nào đó mà từ lâu
không biết. Nếu nhân sự kiện tan sương đầu ngõ mà ông Trọng ngộ ra được chân lý
của thời đại để tự đổi mới như ông Trường Chinh trước đây thì trước hết là hạnh
phúc cho ông, sau nữa sẽ mang lại đổi mới cho ĐH XII sắp tới của Đảng, mang lại
điều tốt lành cho Đảng, cho dân tộc. Nếu sương đầu ngõ tạm tan mà trong nhà vẫn
lục đục, vẫn lộn xộn thì chẳng mấy chốc khói bụi sẽ bao trùm và nhà có nguy cơ
sụp đổ. Thế thì tan sương đầu ngõ chỉ có tác dụng tạm thời mà thôi.
N.Đ.C
Tác giả gửi BVN
Được đăng bởi bauxitevn vào lúc 07:07
No comments:
Post a Comment