Ngày 9 tháng 3 năm 1945, khi Pháp chuẩn bị đón quân Đồng
Minh đổ bộ vào Đông Dương, Nhật Bản bất ngờ đảo chính, tống giam nhiều quan chức
chính quyền và tước khí giới của quân đội Pháp trên toàn cõi Đông Dương, đồng
thời ra tối hậu thư đòi người Pháp phải chấp nhận vô điều kiện quyền chỉ huy của
Nhật về mọi phương diện. Tại kinh đô Huế, Đại úy Kanebo Noburu diện kiến hoàng
đế Bảo Đại, tuyên bố quyền lực của Pháp tại Đông Dương chính thức cáo chung và
Nhật Bản đồng ý trao trả độc lập cho Việt Nam.
Hai ngày sau, ngày 11 tháng 3 năm 1945, hoàng đế Bảo Đại
triệu cố vấn tối cao của Nhật là Đại sứ Yokoyama Masayuki và các viên chức lãnh
sự vào điện Kiến Trung để chứng kiến lời tuyên cáo Việt Nam độc lập. Ngày 12
tháng 3 năm 1945, hoàng đế Bảo Đại lại triệu Đại sứ Yokoyama Masayuki và trao
cho ông bản tuyên cáo. Ngay lập tức, báo giới khắp Bắc Kỳ, Trung Kỳ và Nam Kỳ đồng
loạt loan tin Việt Nam độc lập.
“Tuyên cáo Việt Nam độc lập” là tên gọi một đạo dụ
do hoàng đế Bảo Đại ban bố vào ngày 11 tháng 3 năm 1945, trong tư cách đại diện
hợp pháp duy nhất của quốc dân Việt Nam đương thời, theo đó tuyên bố hủy bỏ mọi
ràng buộc chính trị giữa Việt Nam và Pháp, đồng thời khai sinh một nước Việt
Nam mới độc lập và có chủ quyền. Bản tuyên cáo có chữ ký của sáu vị thượng thư
trong Cơ mật Viện là Phạm Quỳnh, Hồ Đắc Khải, Nguyễn Phúc Ưng Úy, Bùi Bằng
Đoàn, Trần Thanh Đạt và Trương Như Đính. Toàn
văn như sau:
“Cứ theo tình hình chung trong thiên
hạ, tình thế riêng cõi Đông Á, chính phủ Việt Nam tuyên bố từ ngày này Hòa ước
Bảo hộ với nước Pháp bị bãi bỏ và nước Nam khôi phục quyền độc lập. Nước Việt
Nam sẽ gắng sức tự tiến triển cho xứng đáng một quốc gia độc lập và theo như lời
tuyên ngôn chung của Đại Đông Á, đem tài lực giúp cho cuộc thịnh vương chung. Vậy
Chính phủ Việt Nam một lòng tin cậy lòng thành ở Nhật Bản Đế quốc, quyết chí hợp
tác với nước Nhật, đem hết tài sản trong nước để cho đạt được mục đích như
trên. Khâm thử.” (Lập ngày 27 tháng Giêng năm thứ 20
triều Bảo Đại)
Tem
in hình cờ long tinh và con số "11.3.45" cùng hàng chữ "Việt
Nam" để kỷ niệm sự kiện Việt Nam độc lập. (Theo Wikipedia)
Vào ngày 17 tháng 3, hoàng đế ban bố Dụ số 1 lấy khẩu hiệu
“Dân vi quý” làm phương châm trị quốc. Ông giải tán nội các cũ, các vị thượng
thư đồng loạt từ chức. Nhà sử học Trần Trọng Kim được trao nhiệm vụ thành lập
tân nội các và trở thành Thủ tướng đầu tiên của Đế quốc Việt Nam.
Sau đó, trước hiểm họa đảo chính cướp chính quyền của Việt
Minh, quân đội Nhật đề nghị bảo vệ chính quyền mới, nhưng hoàng đế Bảo Đại đã từ
chối sự hỗ trợ đó và tái xác nhận nền độc lập của Việt Nam một lần nữa vào ngày
18 tháng 8 năm 1945. Ông đã nói một câu nổi tiếng thể hiện tầm vóc của đấng
minh quân: “Ta không muốn một quân đội nước ngoài làm đổ máu thần dân ta.” Một
tuần lễ sau, ông chấp nhận thoái vị và trao chính quyền lại cho Việt Minh tại
kinh thành Huế.
Nhìn vương triều của tổ tiên tồn tại hơn 300 năm phải cáo
chung bởi chính quyết định của mình, lòng dạ cựu hoàng vô cùng đau đớn như ông
đã giãi bày trong quyển hồi ký “Con Rồng An Nam”. Tuy nhiên, khi thời cuộc đổi
thay và nhằm tránh tạo cớ cho ngoại bang thọc tay vào nội tình đất nước, cựu
hoàng đã biết dũng cảm từ bỏ quyền lực cá nhân và gia tộc mình.
Nếu là người tham quyền cố vị, cố sức duy trì một chế độ
chính trị lỗi thời, ắt hẳn ông đã thỏa hiệp với Nhật Bản, dùng viện trợ của ngoại
bang thủ lợi cho phe đảng mình và khiến người Việt đối đầu nhau trong hận thù.
Vậy nên, nếu so với những kẻ sợ mất thứ chủ nghĩa lạc loài và địa vị tham
nhũng, cam tâm dấm dúi thỏa hiệp với ngoại bang ở Thành Đô 45 năm sau, thì cựu
hoàng Bảo Đại hiển nhiên là vị nguyên thủ quốc gia xứng đáng hơn để chúng ta
tôn kính về lòng yêu thương giống nòi.
Nhân kỷ niệm 70 năm ngày Việt Nam chính thức độc lập,
11/3/1945 – 11/3/2015, tôi viết lại sự kiện lịch sử trọng đại này với ước mong
các thế hệ trẻ Việt Nam nhận thức lại lịch sử nước nhà, tránh sự áp đặt bởi những
thiên kiến lầm lẫn do lối giáo dục tuyên truyền gây ra, hầu có thể rút ra những
bài học giá trị cho đất nước hôm nay và mai sau.
-------------------------------
XEM
THÊM :
No comments:
Post a Comment