Trọng Nghĩa – RFI
Đăng ngày 12-05-2017
Lãnh
đạo 28 quốc gia và quan chức cấp cao từ nhiều nước khác sẽ tề tựu về Bắc Kinh
trong hai ngày 14-15/05/2017 để tham gia một hội nghị thượng đỉnh về sáng kiến
Con Đường Tơ Lụa đầy tham vọng của Trung Quốc. Phía Trung Quốc loan báo sẽ có cả
trăm nước cử đại diện đến tham dự hội nghị. Tuy nhiên, theo giới quan sát,
nhiều chính phủ, từ Washington, Matxcơva cho đến New Delhi, Jakarta, vẫn không
tránh khỏi lo ngại trước ý đồ chính trị của Bắc Kinh thông qua vỏ bọc kinh tế,
thương mại của sáng kiến này.
Nhiều quốc gia cho rằng khi thúc đẩy việc xây dựng «
Con Đường Tơ Lụa Mới », một chuỗi hải cảng cùng với các tuyến đường sắt và
đường bộ, để mở rộng giao thương trong một vòng cung trải rộng từ châu Á, qua
châu Phi và châu Âu, mục tiêu thâm sâu của Bắc Kinh là bành trướng ảnh hưởng
chính trị của riêng Trung Quốc, bào mòn ảnh hưởng của các đối thủ.
Một số nước khác thì lo ngại Trung Quốc có thể làm
suy yếu các chuẩn mực về nhân quyền, môi trường và các tiêu chuẩn khác trong việc
cấp tín dụng, hoặc là để cho các nước nghèo nhận trợ giúp của Trung Quốc bị nợ
nần chồng chất.
Ấn Độ là một trong những nước nghi ngờ Trung Quốc.
New Delhi không hài lòng với việc các công ty Nhà nước Trung Quốc đến hoạt động
tại vùng Kashmir hiện do Pakistan kiểm soát, nhưng đang có tranh chấp với Ấn Độ.
New Delhi xem việc công ty Trung Quốc có mặt ở Kashmir là một sự tán thành của
Bắc Kinh đối với quyền kiểm soát của Pakistan.
Ngay cả Nga cũng không tránh khỏi nghi ngại, cho dù
về danh nghĩa, Nga là đồng minh thân cận của Trung Quốc - tổng thống Vladimir
Putin là một trong những lãnh đạo cường quốc hiếm hoi đến tham dự hội nghị thượng
đỉnh về Con Đường Tơ Lụa Mới. Theo giới phân tích, Matxcơva đặc biệt quan ngại
trước khả năng Bắc Kinh làm suy yếu ảnh hưởng của Nga ở vùng Trung Á bằng cách
nối Uzbekistan và các nước Trung Á khác vào kinh tế Trung Quốc vốn năng động
hơn Nga.
Bản thân tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng
06/2016 đã tìm cách chống đỡ sáng kiến Con Đường Tơ Lụa của Trung Quốc bằng
cách đề xuất một « Đại Dự Án Á-Âu », trong đó Bắc Kinh dẫn đầu về
kinh tế, còn Matxcơva lo mảng chính trị và an ninh. Theo hai chuyên gia Ba Lan
Marcin Kaczmarski và Witold Rodkiewicz thuộc một trung tâm tham vấn tại
Vacxava, sáng kiến đó cho phép điện Kremlin « duy trì được cái mã bề
ngoài là họ vẫn nắm quyền chủ động chính trị trong khu vực ».
Tại khu vực Đông Nam Á, nước lớn nhất ASEAN là
Indonesia, dù có quan hệ tốt với Trung Quốc, cũng thận trọng với các tham vọng
chiến lược của Bắc Kinh, đặc biệt sau khi Trung Quốc phớt lờ dư luận để bồi đắp
các hòn đảo nhân tạo ở Biển Đông với mục tiêu áp đặt chủ quyền rộng khắp của Bắc
Kinh.
Theo Christine Tjhin, chuyên gia nghiên cứu cao cấp
tại Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế ở Jakarta, giới tinh hoa chính
trị Indonesia lo ngại rằng Trung Quốc có thể lên làm « bá chủ khu vực ».
Sáng kiến Con Đường Tơ Lụa Mới của Trung Quốc dĩ
nhiên cũng gióng lên những tiếng chuông báo động tại Hoa Kỳ. Theo hãng tin Mỹ
AP, một số nhà ngoại giao và chuyên gia phân tích chính trị cho rằng Bắc Kinh
đang cố tạo ra một mạng lưới kinh tế chính trị lấy Trung Quốc làm tâm điểm, đẩy
Mỹ ra khỏi khu vực và viết lại các quy tắc về thương mại và an ninh.
Điều oái oăm là bất chấp các nhận định đó, từ ngày
lên cầm quyền, tân tổng thống Mỹ Donald Trump đã mặc nhiên để cho Trung Quốc tự
do tung hoành, khi rút Hoa Kỳ ra khỏi khối Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình
Dương TPP, được cho là một công cụ tốt, khả dĩ để cản trở được Trung Quốc.
----------------------------
14/05/2017
25-04-2017
18-04-2017
No comments:
Post a Comment