Tôn
ThấtThông
27/07/2020
Giữa năm 2018, TT Trump ban hành đạo luật cấm các
công ty ở Mỹ cung cấp sản phẩm điện tử cho Hoa Vi (Huawei) và một số hãng khác
của Trung Quốc. Dường như hiệu quả của lệnh cấm không cao, cho nên tháng
5.2020, Mỹ nới rộng lệnh cấm đến tất cả các công ty khác trên thế giới đang sử
dụng công cụ, thiết bị hoặc bản quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ, các công ty đó
cũng bị ràng buộc bởi lệnh cấm năm 2018. Có phải đó là cuộc bao vây toàn diện,
một độc chiêu điểm vào tử huyệt của Trung Quốc? Không bàn vào tính chất chính
trị của quyết định nói trên, bài biên khảo sau đây tìm cách lý giải hậu quả nào
Trung Quốc sẽ hứng chịu.
***
Vài
dòng về công nghệ bán dẫn
Bán dẫn (Semiconductor)
là gì? Nó quan trọng thế nào? Bán dẫn là loại vật liệu không thể thiếu được
trong mọi sản phẩm điện tử ngày nay. Trong tiền bán thế kỷ 20, các sản phẩm điện
tử đều có vật liệu chủ đạo là đèn chân không (Vacuum tubes), vừa nặng nề,
kích thước lớn, năng suất không cao và tiêu thụ nhiều điện năng. Nhưng kể từ
1959, khi Transistor được đưa vào sản xuất hàng loạt, chất bán dẫn đã chấm dứt
kỷ nguyên đèn chân không và mở đầu một cuộc cách mạng có một không hai trong
công nghiệp điện tử kéo dài tới hôm nay và chi phối sự phát triển của mọi lĩnh
vực khác.
Từ thập niên 1960, dựa
trên nguyên lý hoạt động của transistor nhị nguyên, người ta bắt đầu nghiên cứu
và sản xuất IC (Integrated Circuit), tạm dịch là mạch tích
hợp thế hệ một, cũng thường được gọi là Chip. Mỗi IC lớn bằng ngón tay
chứa hàng chục hoặc hàng trăm transistor để thực hiện một hoặc nhiều chức năng
tiêu chuẩn được thiết kế. Vài loại IC tiêu biểu: cổng tín hiệu, flip-flop, máy
đếm v.v... Nhờ công nghệ IC, máy tính hiện đại năng suất cao ra đời. Mô hình
IBM-360 là gia đình máy tính nổi tiếng lúc đó, chiếm ngự thị trường thế giới suốt
hai thập niên 60 và 70. Kể từ đây, người ta đổ xô vào việc nghiên cứu ứng dụng
chất bán dẫn trong các IC với chức năng ngày càng phức tạp, tổng hợp ngày càng
nhiều transistor trong một linh kiện và tiêu thụ ngày càng ít năng lượng.
Sáng kiến đầu tiên là chế
tạo các Chip vạn năng trong đó chứa sẵn một loạt các linh kiện cơ bản; chúng có
thể được biến đổi chức năng bằng chương trình theo yêu cầu đặc thù của khách
hàng, đó là những FPGA (Field-programmable Gate Array). Sản phẩm này đã
giúp các công ty nhỏ có thể sử dụng công nghệ cao cấp để chen chân vào thị trường,
cạnh tranh với các tập đoàn lớn. Tuy nhiên, FPGA chỉ phù hợp cho những ứng dụng
đặc biệt với số lượng nhỏ (thí dụ tối đa vài chục ngàn chiếc), hoặc tạm thời sử
dụng nó để thử nghiệm chức năng của các sản phẩm mẫu (Prototype).
Để sản xuất hàng loạt với
số lượng cao và giá thành hạ, ASIC (Application Specific Integrated Circuit)
là lời giải tốt nhất, nhưng cũng tốn kém nhất để đầu tư trong thời gian thiết kế
thử nghiệm, cho nên chỉ có những tập đoàn lớn với phương tiện tài chánh dồi dào
và nhiều chuyên gia lành nghề mới có thể đi vào hoạt động đầy rủi ro này. ASIC
cũng là bước phát triển cao nhất của công nghệ bán dẫn và chi phối xu hướng
phát triển ngành điện tử thế giới. Thống kê từ 1970 đến 2018 cho biết, trung
bình cứ hai năm, mức độ tổng hợp của ASIC tăng lên gấp đôi [xem Wikipedia,
Moore’s Law] với lượng tiêu thụ điện năng giảm xuống hơn một nửa. Nếu
trong thập niên 1980, ASIC còn sử dụng công nghệ sản xuất Chip ở độ chính xác
micro mét, thì bây giờ, hãng nào không nắm vững công nghệ chính xác dưới 10
nano mét thì không có cơ hội cạnh tranh trên thị trường. Các ứng dụng quan trọng
nhất và cũng phức tạp nhất hiện nay là CPU (Central Processing Unit), bộ
nhớ (Memory) và các SoC (System on a Chip), tức là các Chip hàm
chứa cả CPU, bộ nhớ và các chức năng điều khiển khác được tổng hợp trong một
linh kiện duy nhất. Ứng dụng dễ thấy nhất của SoC là smartphone. Chúng ta hãy
so sánh máy tính IBM-360 ở thập niên 1960, dù lớn bằng một toa xe lửa, nhưng
năng lực tính toán của nó còn thua xa một smartphone bỏ túi mà chúng ta đang
dùng hàng ngày.
Nói tóm tắt, không có một
ngành nào hiện nay không sử dụng sản phẩm điện tử. Và không có sản phẩm điện tử
nào mà không hàm chứa sản phẩm bán dẫn ngày càng cao cấp. Công nghệ
bán dẫn đang và sẽ còn chi phối sự phát triển lâu dài của mọi ngành công nghệ
thế giới. Hậu quả của việc cấm vận sản phẩm bán dẫn đối với Liên
Xô và các xứ Đông Âu trong hậu bán thế kỷ 20 cũng cho chúng ta một cái nhìn
tương đối: sự tụt hậu của các quốc gia đó gắn liền với khả năng tiếp cận rất hạn
chế đến công nghệ bán dẫn mà chủ yếu là máy tính điện tử.
.
Trung
Quốc đang đứng ở đâu?
Công nghệ bán dẫn bắt đầu
được sử dụng đại trà trên thế giới vào cuối thập niên 1950. Lúc đó, Trung Quốc
vẫn còn là một quốc gia lạc hậu, thiếu tiền, thiếu chuyên viên để bắt đầu xây dựng
các ngành công nghiệp hiện đại. Cho đến đầu thập niên 1980, Trung Quốc vẫn chưa
có một nhà máy sản xuất Chip thông dụng thế hệ một. Lúc ấy trong các nước gốc
Hoa, chỉ có Đài Loan và Hồng Kông là còn theo kịp cạnh tranh với các nước khác
trong lĩnh vực sản xuất Chip thế hệ một với độ phức tạp thấp. Nhưng hiện nay, ảnh
hưởng của Hồng Kông không đáng kể, chỉ có Đài Loan là còn cạnh tranh trong lĩnh
vực sản xuất Chip cao cấp.
Sau 40 năm quyết tâm xây
dựng ngành bán dẫn trong kế hoạch thực hiện giấc mộng bá quyền, Trung Quốc đạt
được gì? Bảng thống kê về doanh thu các nước trong lĩnh vực sản xuất sản phẩm
bán dẫn cho chúng ta một cái nhìn tổng quát [xem Zur Verth, trang 26]:
|
2008
|
2016
|
2018
|
|
|
Mỹ
|
48%
|
53%
|
49%
|
|
Liên Âu
|
10%
|
8%
|
9%
|
|
Nhật
|
21%
|
13%
|
9%
|
|
Hàn Quốc
|
12%
|
15%
|
24%
|
|
Đài Loan
|
7%
|
6%
|
5%
|
|
Trung Quốc
|
1%
|
2%
|
4%
|
|
Còn lại thế giới
|
1%
|
2%
|
1%
|
(Nguồn: ZVEI, báo cáo 2019)
Sau 40 năm cố gắng, Trung
Quốc chỉ mới đạt được thị phần 4% trên thế giới và cũng cần lưu ý rằng, Trung
Quốc chỉ mới sản xuất được các Chip có độ tích hợp vừa phải. Các Chip phức tạp,
thí dụ như CPU đời mới trong smartphone của Hoa Vi có độ tổng hợp và chính xác
cao (7 nano mét), thì họ không đủ trình độ để sản xuất, mà phải giao thiết kế
cho công ty TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Corp) để chế tạo.
Nếu xét riêng về năng lực
sản xuất bán dẫn của các công ty Trung Quốc so với công ty các nước khác, thì tỉ
lệ về công suất còn thấp hơn. Mãi đến quí I năm 2020, Trung Quốc mới có một
công ty sản xuất Chip lọt vào TOP-10 trên thế giới, đó là HiSilicon, công ty
con của Hoa Vi. So với 10 công ty hàng đầu dưới đây, Trung Quốc chỉ mới chiếm một
tỉ lệ công suất 3,7%. So với toàn thế giới thì tỉ lệ còn thấp hơn.
Bảng xếp hạng doanh thu quí I năm 2020 (tỉ US$)
|
1
|
Intel US
|
19,5
|
|
2
|
Samsung Hàn Quốc
|
14,8
|
|
3
|
TSMC Đài Loan
|
10,3
|
|
4
|
SK Hynix Hàn Quốc
|
6,0
|
|
5
|
Micron US
|
4,8
|
|
6
|
Broadcom US
|
4,1
|
|
7
|
Qualcomm US
|
4,0
|
|
8
|
TI US
|
3,2
|
|
9
|
Nvidia US
|
3,0
|
|
10
|
HiSilicon Trung Quốc
|
2,7
|
|
Tổng cộng TOP-10
|
72,4
|
Nguồn: Company Reports,
IC Insights Strategic Reviews Database
IC Insights Strategic Reviews Database
Nếu chỉ đọc các nghị quyết
chính trị hoặc quan sát các tuyên bố hùng hổ của quan chức Trung Quốc, người ta
có cảm giác rằng, Trung Quốc sẽ bắt kịp các nước phương Tây về công nghệ bán dẫn
trong vài thập niên tới. Các thành quả của Trung Quốc về vũ khí, về không gian,
về thiết bị điện tử ứng dụng dễ làm cho chúng ta có ảo giác đó. Nhưng thống kê
quốc tế có một ngôn ngữ khác. Kể từ lúc chiến lược “Made in China 2025” ra đời,
Trung Quốc vẫn không ngừng khẳng định rằng, đến cuối 2020, họ sẽ tự sản xuất
40% nhu cầu sản phẩm bán dẫn trong nước, và sẽ đạt 70% đến năm 2025 [xem
Rohde]. Mục tiêu này xem ra sẽ bị trì hoãn ít nhất 25 năm, thậm chí có thể
không bao giờ đạt được.
Lĩnh vực sản xuất CPU và
SoC cao cấp thì Trung Quốc phải dựa vào các nhà sản xuất ngoại quốc, chủ yếu là
TSMC. Trong lĩnh vực quan trọng tiếp theo là bộ nhớ (memory), tình hình cũng
không khả quan hơn. Công ty đầu tiên của Trung Quốc về bộ nhớ DRAM (Dynamic
Random Access Memory) là Changxin Memory Technologies (CXMT) có kế hoạch sẽ
thử DRAM đầu tiên vào cuối năm 2019. Cho đến bây giờ, thị trường quốc tế vẫn
không hề biết đến sản phẩm của CXMT. Với vài ngàn nhân viên và ngân sách 1,5 tỉ
US$ mỗi năm, CXMT khó lòng bắt kịp các nước khác [xem Gerstl]. Ngoài ra,
với công nghệ 19 nano mét, làm sao CXMT nói chuyện ngang hàng với Samsung, nói
gì tới cạnh tranh?
Mục tiêu mà Trung Quốc
đưa ra về sự độc lập với các nguồn nhập khẩu sản phẩm bán dẫn đòi hỏi nỗ lực lớn
về công nghệ và đầu tư tài chánh khổng lồ. Thành công hay không cũng không có
gì bảo đảm [xem Rohde]. Đồ thị sau đây cho thấy là Trung Quốc chỉ cung ứng
được 15% nhu cầu bán dẫn nội địa, thay vì 40% năm 2020 và 70% năm 2025 theo kế
hoạch.
Hiệp hội Kỹ nghệ bán dẫn
Mỹ (Semiconductor Industry Association) có thống kê còn ảm đạm hơn: “Khoảng
cách giữa nhu cầu thị trường Trung Quốc với công suất sản xuất nội địa ngày
càng xa. Các nhà sản xuất bán dẫn Trung Quốc chỉ đáp ứng được 9% nhu cầu thị
trường nội địa, phần còn lại do nhập khẩu. [...] Hơn một nửa số lượng nhập khẩu
xuất phát từ Mỹ” [xem Müller].
Đấy là tình trạng công
nghệ bán dẫn Trung Quốc trong lĩnh vực máy tính dân dụng và smartphone. Trong
lĩnh vực công nghiệp đặc biệt thì còn tồi tệ hơn. Công ty nghiên cứu thị trường IC
Insights cho biết là Trung Quốc chưa có một công ty bán dẫn nào có thể
sản xuất các linh kiện đặc thù cao cấp như: trung tâm xử lý tín hiệu (Signal
Processor), CPU công suất cao dùng trong máy chủ, MCU (Microcontroller Unit),
linh kiện có logic đặc thù (Special Logic IC). Đó là những Chip bán dẫn không
thể thiếu trong lĩnh vực tự động hóa và thông minh nhân tạo (Artificial
Inteligence). Các loại linh kiện này đang chiếm 1/2 thị trường Trung Quốc, tất
cả đều phải nhập hoặc mua từ các công ty đa quốc gia đang hoạt động trên lục địa
và đã có hàng chục năm kinh nghiệm với hàng vạn nhân viên trên thế giới [xem
Gerstl].
Trung Quốc không sản xuất
được linh kiện cao cấp và nếu không tiếp cận được đến các nguồn cung cấp linh
kiện đó, toàn bộ các ngành khác sẽ bị chậm lại nhiều thập niên: điện tử dân dụng,
công nghiệp tự động hóa, nghiên cứu vũ khí hiện đại, ngành không gian, sản xuất
dược phẩm v.v... vì tất cả phương tiện sản xuất đó đều là thành phẩm cuối cùng
của linh kiện bán dẫn cao cấp.
Đòn
chí mạng của Mỹ: cấm vận Hoa Vi
Từ giữa năm 2018, các
công ty ở Mỹ không được phép cung cấp sản phẩm, dịch vụ và sở hữu trí tuệ cho
Hoa Vi. Biện pháp này tuy gây nhiều khó khăn, nhưng Hoa Vi có đủ khôn ngoan để
đi đường vòng và tiếp tục thúc đẩy hoạt động của mình. Các nước đồng minh cũng
chưa tỏ dấu hiệu sẽ đi theo con đường cứng rắn của Mỹ. Ngoài ra, các liên doanh
với công ty Mỹ đang hoạt động ở ngoại quốc thì không bị ràng buộc bởi lệnh cấm,
cho nên họ vẫn có thể cung cấp sản phẩm cho Hoa Vi, bằng cách này hay cách
khác. Như vậy, lệnh cấm năm 2018 dường như không có hiệu quả gì đặc biệt.
Vì thế, đến tháng 5.2020,
Mỹ giáng thêm một đòn chí mạng: cấm luôn tất cả các công ty của mọi nước khác
cung cấp sản phẩm và dịch vụ cho Hoa Vi, nếu trên chuỗi cung ứng, các công ty
này sử dụng thiết bị, phần mềm, công cụ thiết kế hoặc bản quyền sở hữu trí tuệ
của các công ty Mỹ. Biện pháp này cực kỳ hiểm độc đối với lĩnh vực bán dẫn cao
cấp không những đối với Hoa Vi mà cho cả ngành bán dẫn Trung Quốc. Trong thế giới
phương Tây và trong lĩnh vực ASIC, không có một công ty nào mà không sử dụng ít
nhiều bản quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ. Với biện pháp này, Hoa Vi khó lòng kiếm
được đối tác cung cấp Chip cao cấp, ngoại trừ hợp tác với các nước đặc biệt như
Iran hoặc Nga. Tuy nhiên, công nghệ bán dẫn của các nước này thì cũng rất tầm
thường, chỉ hơn Trung Quốc một ít. Có vẻ như công nghệ bán dẫn Trung Quốc sẽ bị
kéo lùi nhiều thập niên.
Công ty cung ứng quan trọng
nhất của Hoa Vi là TSMC (Đài Loan) đã phải từ chối các đơn hàng tiếp tục, chỉ
ba ngày sau lệnh cấm của Mỹ. „Đó là một quyết định khó khăn cho chúng tôi
[TSMC], vì Hoa Vi là khách hàng quan trọng thứ hai của công ty, nhưng các nhà sản
xuất Chip phải tuân theo qui định của Mỹ“ [xem Nikkei] vì vấn đề bản quyền
sở hữu trí tuệ. Được biết là Hoa Vi đã tiếp cận các nhà sản xuất Chip châu Âu
như Infineon (Đức) và ST Microelectronics (Hà Lan), nhưng không có kết quả. Các
công ty này đều ít nhiều phụ thuộc vào sở hữu trí tuệ của Mỹ, cho nên cũng
không muốn có quyết định nào vi phạm lệnh cấm.
Chỉ riêng quyết định mới
đây của TSMC cũng cho chúng ta thấy rằng, Hoa Vi chỉ có thể sản xuất smartphone
với các CPU đang tồn kho. Ngoài số lượng đó, các điện thoại đời mới của Hoa Vi
sẽ ra thị trường chậm trễ ít nhất là một năm, hoặc lâu hơn, không ai đoán trước
được. Không chỉ có Hoa Vi, mà các tập đoàn smartphone lớn của Trung Quốc như
Oppo, Vivo và Xiaomi cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Trong tình hình hiện nay,
thật khó cho Trung Quốc để kiếm được đối tác sản xuất Chip cao cấp trong thế giới
phương Tây để thực hiện các đơn hàng sản xuất ASIC cao cấp.
Một vấn đề hóc búa hơn
là, làm thế nào để Hoa Vi có thể tiếp tục nghiên cứu và sản xuất các thiết bị
5G, một đề tài đang nóng bỏng? Họ có thể thiết kế những hệ thống ưu việt, nhưng
làm thế nào để sản xuất bộ mẫu để thử nghiệm? Làm thế nào để sản xuất hàng loạt
sau này? Trong các hệ thống 5G, có đầy rẫy CPU và SoC cao cấp mà Trung Quốc
chưa đủ trình độ để tự sản xuất và phải dựa vào các nhà sản xuất Chip khác. Có
lẽ Mỹ không cần phải nhọc lòng thuyết phục đồng minh tẩy chay hệ thống 5G của
Hoa Vi. Chỉ riêng lệnh cấm tháng 5.2020 vừa qua đã làm khách hàng bắt đầu nghi
ngờ khả năng cung ứng và chất lượng sản phẩm 5G của Hoa Vi sau này. Quyết định
vừa qua của Anh và Pháp vể 5G của Hoa Vi có lẽ xuất phát từ góc nhìn này, bên cạnh
các sức ép chính trị khác.
Rõ ràng là biện pháp trừng
phạt nói trên có mục đích „chấm dứt các tiến bộ công nghệ của Hoa Vi và bẻ gãy
tham vọng 5G“ như Jefferies Equity Research nhận xét. Và bộ trưởng ngoại giao
Mike Pompeo cũng không giấu giếm rằng, biện pháp trừng phạt sẽ „nâng cao an
ninh quốc gia trong thời đại mà Trung Quốc đang cố gắng chiếm ưu thế trong các
lĩnh vực mũi nhọn và kiểm soát các công nghệ nhạy cảm“ [xem Nikkei]. Mục
đích đó tỏ ra là Mỹ đã đạt được sau chưa đầy hai tháng thi hành lệnh cấm toàn
diện, vì Hoa Vi là con chủ bài của Trung Quốc trong công nghiệp bán dẫn. Ngoài
ra, lệnh cấm không chỉ giới hạn cho Hoa Vi mà còn đối với tập đoàn ZTE cũng như
hàng chục các công ty khác nhỏ hơn. Con đường phát triển của Trung Quốc trong
lĩnh vực mũi nhọn này xem ra sẽ vô cùng khó khăn, ngày nào Mỹ chưa dỡ bỏ lệnh
trừng phạt.
Đặc biệt ZTE bị thiệt hại
nặng nề từ lệnh cấm. Hơn 1/3 linh kiện quan trọng trong các đời smartphone là
hàng nhập khẩu từ Mỹ. Dù doanh thu các smartphone này không đóng vai trò quan
trong trong thị trường nội địa, nhưng ở Mỹ thì chúng đứng hàng thứ tư. Có khá
nhiều phân tích cho rằng, ZTE sẽ sớm biến mất trên thị trường. Sự phụ thuộc vào
các công ty Mỹ quá lớn để ZTE có thể vượt qua khó khăn [xem Müller].
.
Tương
lai ngành bán dẫn Trung Quốc sẽ ra sao?
Câu hỏi này tùy thuộc khá
nhiều vào một loạt câu hỏi còn bỏ ngỏ. Lệnh cấm đã đánh trúng chỗ yếu của Trung
Quốc, nhưng liệu nó có hiệu ứng Boomerang quay ngược lại đập vào sự tăng trưởng
kinh tế của Mỹ hay không? Liệu sức ép của các công ty Mỹ có mạnh để chính phủ Mỹ
phải chấm dứt lệnh cấm? Liệu sự cứng rắn hiện nay là chiến lược nhất quán, hay
chỉ là chiêu trò tranh cử của Donald Trump? Liệu Joe Biden có thể thắng cử và
chính sách của ông ta sẽ thế nào đối với Trung Quốc? Chắc hẳn chúng ta phải đợi
đến sau kỳ bầu cử ở Mỹ mới phỏng đoán được một câu trả lời rõ ràng.
Nhưng dường như sự kiềm
chế Trung Quốc là chiến lược lâu dài của Mỹ, bất kể Dân Chủ hay Cộng Hòa như
nhiều nhà phân tích nhận định. Như thế, lệnh cấm vừa qua đã làm bộc lộ sự bối rối
của Hoa Vi, tạo nên phản ứng hung hãn của chính quyền Trung Quốc và hiệu quả
lên sự tăng trưởng ngành điện tử sẽ xuất hiện tương ứng với một độ trì hoãn nào
đó. Mỹ không cần dùng đến biện pháp cấm vận trên bình diện quốc gia như họ đã
làm với Liên Xô trong thời kỳ chiến tranh lạnh. Mỹ chỉ cần nới rộng các công ty
trong danh sách đen, gọi là „entity list“, thì sẽ làm cho Trung Quốc
điêu đứng, công việc nghiên cứu trong mọi ngành sẽ chậm lại, một số dự án
nghiên cứu vũ khí, an ninh và không gian phải tạm ngưng vì thiếu linh kiện thiết
bị. Đợi đến lúc Trung Quốc xây dựng khả năng sản xuất ASIC cao cấp (7 nano mét
hoặc chính xác hơn), có lẽ họ sẽ mất vài thập niên, cũng có thể họ sẽ không bao
giờ đạt được.
Truyền thông Trung Quốc
thường trích dẫn chiến lược „Made in China 2025“ để tuyên truyền rằng, họ đang
bắt kịp Mỹ về công nghệ và sẽ vượt lên hàng đầu trong vài thập niên. Chỉ là duy
ý chí, nếu không nói là xảo ngôn. Chính chuyên gia Trung Quốc có tư tưởng thực
tế cũng xem đó là loại tuyên truyền sáo rỗng.
Lấy vài thí dụ để so
sánh: Nhật đã từng song hành ngang ngửa với Mỹ trong suốt các thời kỳ phát triển
linh kiện điện tử, từ transistor, qua IC thông dụng đến ASIC. Họ đã từng có những
tập đoàn hạng nhất làm công ty Mỹ phải kính nể, họ có thể sản xuất CPU phức tạp,
sản xuất bộ nhớ có độ tích hợp cao. Nhưng cuối cùng Nhật vẫn không bắt kịp Mỹ
dù rằng với tư cách đồng minh, họ có khả năng tiếp cận vô giới hạn vào công nghệ
của Mỹ. Hàn Quốc có thể thắng Mỹ trong lĩnh vực bộ nhớ, nhưng phải vĩnh viễn
nhường chổ cho Mỹ về CPU cao cấp. Các công ty châu Âu với bề dày công nghệ hơn
100 năm vẫn còn thua Mỹ về sản xuất Chip, mặc dù trong thập niên 70, họ là đối
tác rất bình đẳng, không ai hơn ai.
Liệu Trung Quốc có thể
làm tốt hơn các nước nói trên để vượt qua Mỹ và tiến lên dẫn đầu thế giới về
công nghệ hay không? Ôi, thật là gay go. Trung Quốc hiện nay với 4% thị phần
bán dẫn so sánh với Mỹ đã đạt 50%, làm sao vượt qua khoảng cách này trong vài
thập niên? Có lẽ là ảo tưởng.
Nếu xem việc kiềm chế
Trung Quốc là quan trọng để tránh cho thế giới một thảm họa vì „Trung Hoa mộng“,
thì việc kiềm chế Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn cao cấp là biện
pháp vô cùng quan trọng. Tương lai công nghệ bán dẫn gắn liền với tương lai của
Trung Quốc.
Thêm một cước chú nhỏ cho
Việt Nam: Trong thế đối đầu Trung-Mỹ hiện nay, đi theo Trung Quốc là bước vào cửa
tử, hết đường cứu vãn nền sản xuất điện tử quốc gia, đấy là chưa kể những thiệt
hại khác to lớn hơn.
Tôn Thất Thông
Tháng 7 năm 2020
***
Tài liệu tham khảo:
En.wikipedia.org – các bài viết trong Wikipedia tương đối phong phú, đủ đế độc giả
có tầm nhìn bao quát về các vấn đề liên quan đến sản phẩm bán dẫn. Xin xem các
từ khóa semiconductor, transistor, integrated circuit, FPGA,
application-specific integrated circuit, system on a chip, MCU, Moore’s Law
v.v...
Gerstl, Sebastian – Chinas Chipindustrie noch weit von der Weltmarktspitze entfernt
(Kỹ nghệ Chip Trung Quốc còn xa để đạt vị trí hàng đầu). Elektronik Praxis, 17.06.2019.
Müller, Mathias – NZZ Zürich 28.4.2018: Trump zielt auf die Achillesferse der
chinesischen Hightech-Branche (Trump chỉa mũi dùi vào tử huyệt của ngành công
nghệ cao Trung Quốc).
Nikkei Asian Review 18.5.2020: Cheng Ting-Fang & Lauly Li
– TSMC halts new Huawei orders after US tightens restrictions (TSMC
ngưng các hợp đồng với Huawei sau cấm vận của Mỹ).
Rohde, Roland – China Halbleiterstrategie gleicht einem Marathonlauf (Chiến lược
bán dẫn của Trung Quốc xem ra là một cuộc đua Marathon). GTAI German Trade and
Invest, 16.10.2019
Zur Verth, Stefan – Entwicklung der Halbleiterindustrie 2019 (Kỹ nghệ bán dẫn năm
2019). Báo cáo hàng năm của ZVEI (Hiệp hội Công nghiệp Điện và Điện tử Đức)
No comments:
Post a Comment