Tường
An, thông tín viên RFA
2015-03-10
2015-03-10
Tấm hình "Sinh
viên Paris xuống đường" với chữ ký của tác giả Trần Đình Thục. Hình do anh Trần Ngọc Giáp cung cấp
Nhắc
đến hồi ức 30 tháng tư, nhiều người chợt nhớ đến một tấm hình được truyền đi
trên mạng, tấm hình trắng đen ngẫu nhiên được mang tên «sinh viên Paris
biểu tình» với hình ảnh những người thanh niên chít khăn tang trắng tuần hành
trên đường phố Paris. Lần dấu về nguồn gốc của tấm hình này, thông tín viên Tường
An hỏi chuyện một số người có mặt trong cuộc biểu tình ngày 27/4 năm 1975.
Những
ngày cuối tháng 4, khi các chiến trường ở Việt Nam còn mịt mờ khói súng, khi
các thây người tiếp tục ngã, và khi mà các dấu chấm đỏ dần dần tiếng về miền
Nam trên bản đồ hình chữ S thì cũng là lúc ngổn ngang tâm trạng của các sinh
viên trong các khu đại học Paris và vùng phụ cận.
Hàng
đêm, không còn là những buổi tối ở thư viện mà họ tụ tập nhau trước màn ảnh
truyền hình, những cuộc di tản hoảng loạn , những mặt trận dần dần bị chiếm
đóng, lòng hướng về quê hương, dạ bời bời muôn nỗi. Họ không thể ngồi yên, họ
phải làm một cái gì đó. Lúc đó mọi người đồng ý tổ chức « Một ngày
cho quê hương » để ủng hộ miền Nam mà khởi đầu là cuộc xuống đường ngày
27/4 để ghi ơn những người đã nằm xuống cho quê hương.
Anh Trần Ngọc Giáp
hồi tưởng lại 40 năm trước, những ngày ngồi bên nhau chuẩn bị cho cuộc biểu
tình :
«Lúc
đó tình hình đất nước nghiêng ngửa, cũng sắp bế tắc rồi cho nên tụi này muốn
làm một cái gì cho đất nước để mà ghi ơn những người chiến sĩ VNCH, cám ơn họ
đã anh dũng chiến đấu bao nhiêu năm và cũng như để đánh dấu một giai đoạn lịch
sử, để tang cho sự mất mát của miền Nam. Phần lớn mọi người tinh thần rất là
cao, dĩ nhiên là đau buồn vì mình biết trước là đất nước mình sắp mất rồi,
không biết bao lâu nữa, nhưng gần như chắc chắn là mất rồi thành thử ra
anh em mới tổ chức cuộc biểu tình như vậy. »
Người chủ tịch của Tổng
Hội sinh viên lúc đó là anh Trần văn Bá, linh hồn của những chàng sinh viên trẻ lúc bấy
giờ, anh Trương Quốc Trung cho
biết ý nghĩa của tấm khăn tang chít trên đầu của hàng trăm sinh viên ngày
27/4 năm đó:
«Trước
hết là anh Trần văn Bá yêu cầu buổi họp các anh em sinh viên hoạt động với nhau
làm cái gì, thì chúng tôi lấy một cái quyết định là làm một cuộc biểu tình
trong thành phố Paris mang ý nghĩa là để tang cho những người đã nằm xuống cho
Tổ quốc và nói lên lòng phẫn uất của sinh viên lúc đó, rất là buồn và xấu hổ vì
có những đàn anh không xứng đáng.»
Cuộc biểu tình xuất phát lúc 3 giờ trưa
từ cư xá sinh viên Đất Việt. Dẫn đầu cuộc biểu tình là lá cờ VNCH với bình nhang. Gần
300 sinh viên với khăn tang trắng lặng lẽ, trang nghiêm đi xuyên qua các trục lộ
chính của Paris.
Anh Nguyễn Sơn Hà kể
lại:
«Cái
cuộc biểu tình ngày 27/4 đã chít khăn tang, đã đi từ cư xá sinh viên, đi ngang
qua Quốc hội Pháp, đưa thỉnh nguyện thư, đến toà đại sứ Mỹ để phản đối, để tố
cáo, các anh em đã gửi rất nhiều cho chính giới, từ ông Tổng thống Giscard
d’Estaing cho đến lưỡng viện Quốc hội, ông Jacques Chirac, nhưng tất cả đều
không trả lời, tất cả đều làm ngơ. Anh Trần văn Bá kêu gọi một số anh em sinh
viên cùng một các đoàn thể sinh viên khác cùng nhau tiếp tục giương cao lá cờ
vàng chính nghĩa đó để xác định với Quốc tế và dân tộc Việt Nam cùng nhau ghi
ơn các chiến sĩ bảo vệ tự do. Đó là nói lên tại sao có cuộc biểu tình ngày
27/4. Cho thấy là tuổi trẻ Việt Nam chúng ta vẫn còn đây.»
Từng
thước vải đen kẻ đòng chữ trắng: “Vinh Danh Các Chiến Sĩ Đã Nằm Xuống Cho Tự
Do", “Miền Nam Tự Do Bất Diệt", “ Ngày Đại Tang" vv… bằng tiếng
Pháp được căng lên trong cuộc xuống đường. Khăn tang trắng chít đầu là để tang
cho những người đã hy sinh trong cuộc chiến nhưng cũng để tránh sự trà trộn của
những sinh viên thân Cộng lúc đó cũng khá nhiều ở Paris.
Anh Nguyễn Sơn Hà kể
tiếp :
«Anh
Bá giao cho vấn đề giữ an ninh nên lúc nào cũng phập phồng là Việt Cộng nó sẽ
đánh chuyện này, chuyện kia như bên Việt Nam. Cái lo âu lúc đó là lúc nào cũng
sợ có chuyện xảy ra. Anh em vừa đi vừa khóc rất là nhiều. Suốt cuộc tuần hành tất
cả anh em đều giữ im lặng, nhưng đến trước toà đại sứ Mỹ thì có một số anh em
vì phẫn uất quá nên đã tự phát hô lên những khẩu hiệu như “A bas les
Américain” (đả đảo Mỹ) “A bas les communisme Vietnamien” (đả đảo cộng sản Việt
Nam ) ghi ơn các chiến sĩ VNCH đã bảo vệ tự do, phản đối sự vi phạm về luật quốc
tế…»
Anh Võ Quốc Thao, lúc đó là một thanh
niên còn rất trẻ, và vẫn còn rất lạc quan về tương lai đất nước. Anh nhớ lại
ngày 27/4 của 40 năm về trước:
«Năm
đó tôi cũng có tham dự đoàn biểu tình, năm đó thì tôi mới 18 tuổi. Vào lúc đó
thì 18 tuổi không giống như tuổi trẻ bây giờ đâu, còn ngây ngô lắm các anh lớn
kéo đi đâu thì mình đi theo. Tại cư xá Đất Việt ở đường Lutèce trong quận 5 được
coi như là trụ sở thứ nhì của Tổng Hội Sinh viên lúc bấy giờ. Chính cái cư xá
đó được dùng làm địa điểm xuất phát cuộc biểu tình, anh em tập họp tiến ra đường
Gay Lussac, đi lên phía công viên Luxembourg , đi ngang qua đường d’Assas có
toà đại sứ VNCH ở đó, đi ngang qua Thượng viện Pháp, tại thượng viện Pháp thì
tình hình bắt đầu căng thẳng tại vì phía cực hữu và phía cực tả lợi dụng vấn đề
Việt Nam căng thẳng với nhau, mình ở giữa, mình chỉ muốn nói về vấn đề Việt Nam
mà thôi, nhưng rồi sau đó thì cũng yên.
Riêng
tôi thì tôi không nghĩ là chế độ sẽ sụp đổ mau chóng như vậy thành ra tôi cũng
biểu tình nhưng mà không đến nỗi đau nhiều, mặc dù cũng có để tang, để tang này
là để tang cho những nạn nhân chứ không phải để tang cho đất nước bởi vì lúc đó
chưa biết rằng mình sắp sửa mất nước thành ra anh em đi rất là trang nghiêm
nhưng không phải là thất vọng »
Tấm hình “Sinh viên Paris xuống đường”
được anh Trần Đình Thục chụp ở đường Gay Lussac trưa ngày 27/4. Tấm hình trắng đen với
vận mệnh nổi trôi như dân tộc của nó đã nằm im một thời gian dài trong ngăn kéo
để rồi 39 năm sau xuất hiện trở lại trên bìa tuyển tập “Ngậm ngùi tháng tư” của nhà văn Huy Phương
ở quận Cam, California, Hoa kỳ, tấm hình được nhân bản và lưu truyền trên
internet.
Anh Trương Quốc Trung
cho biết thêm chi tiết về tấm hình này:
«Hồi
đó ở Paris có 2 người đi chụp hình thôi, là anh Trần Đình Thục và tôi. Sau ngày
30/4 một số anh em có được tấm hình đó là vì anh Thục anh mến tặng lại cho một
số anh em thôi ! Và tấm hình đó bị quên đi một thời gian rất là lâu, cho đến
năm ngoái, tôi có nhận được một email của anh Thục nói là «Bây giờ có một người
đang biên một cuốn sách về 30/4 thì họ lấy tấm hình đó làm bìa sách và nhân buổi
lễ ra mắt cuốn sách đó anh Thục đã chính thức giao tấm hình đó lại cho cộng đồng
Việt Nam tại Orange County.»
Cuộc
tuần hành khởi đầu ở khu đại học quận 5 và dừng lại xế ngang toà đại sứ Hoa Kỳ.
Nơi đó, bài quốc ca VNCH được trổi lên bằng cả một nỗi buồn của những sinh viên
xa xứ. Tiếng hát lạc loài trong sự thờ ơ của Paris, của nước Pháp và của thế giới
lúc đó. Không ai biết chỉ 3 ngày họ sẽ trở thành người vô tổ quốc và cũng không
ai biết nhiều ngày sau đó lương tâm thế giới sẽ bị đánh thức bởi những hình ảnh
hãi hùng trên biển cả.
Anh Trương Quốc Trung
mãi sẽ không quên được ngày này, năm ấy:
«Tôi
không bao giờ nghĩ là 40 năm cả, tôi vẫn nghĩ như là ngày hôm qua vậy !,
tôi rất buồn, hổ thẹn!»
Bốn
mươi năm nhìn lại, những mái đầu chít khăn tang trắng bùi ngùi đi giữa dòng
Paris hoa lệ nay không biết đã còn ai, mất ai nhưng tấm hình sẽ mãi mãi ở lại để
làm nhân chứng cho một giai đoạn tang thương của lịch sử.
Tin,
bài liên quan
No comments:
Post a Comment