Việc
Tòa án tối cao Mỹ xóa bỏ án lệ Roe sẽ làm tổn thương những người nghèo nhất
Cù
Tuấn dịch từ The Economist
Tháng Sáu
27, 2022
Cần
có những nỗ lực mạnh mẽ để làm dịu đi quyết định trên.
Khả năng vươn lên trong cuộc sống của một người
phụ nữ phụ thuộc rất nhiều vào khả năng kiểm soát sức khỏe sinh sản của cô ấy.
Đó là lý do tại sao gần như tất cả 38 quốc gia trong oecd, một câu lạc bộ các nền
kinh tế tiên tiến, cho phép phá thai theo yêu cầu trong ba tháng đầu của thai kỳ
và thường là sau đó. Trên khắp thế giới, luật pháp ngày càng phản ánh nguyên tắc
rằng phụ nữ được quyền đưa ra quyết định phá thai một cách chính đáng. Hầu hết
người Mỹ đều đồng ý, tuy nhiên đất nước của họ, quốc gia được coi là ngọn hải
đăng cho dân chủ và tự do, trong tuần này đã thực hiện một bước đi nguy hiểm đến
gần với áp bức.
Vào ngày
24 tháng 6, Tòa án Tối cao cho biết họ đã bỏ phiếu để lật ngược Roe chống lại
Wade, phán quyết mà năm 1973 tuyên bố phá thai là một quyền hiến định. Do đó,
tòa án Mỹ đã xé bỏ quyền mà nó đã cấp cách đây gần nửa thế kỷ. Vào thời điểm
đó, đa số người Mỹ nhất quán và rõ ràng đã nói với những người thăm dò ý kiến rằng
họ muốn Roe đứng vững. Cái giá phải trả sẽ rất cao và nó sẽ ảnh hưởng lớn đối với
những phụ nữ nghèo nhất nước Mỹ.
Chỉ trong
một tích tắc, tòa án Mỹ đã khiến hành vi phá thai trở thành bất hợp pháp ở 13
bang có “luật kích hoạt”, luật này sẽ tự động có hiệu lực hoặc sắp có hiệu lực.
Khoảng hơn chục bang khác dự kiến sẽ loại bỏ các lệnh cấm trước án lệ
Roe hoặc thông qua các luật mới. Khoảng 36 triệu phụ nữ sống ở các bang mà quyền
được chấm dứt thai kỳ đã không còn hoặc có khả năng sẽ sớm cấm phá thai.
Có thể biết
được hậu quả nặng nề của việc loại bỏ án lệ Roe, một phần vì chúng đã được báo
trước. Trên khắp miền Nam và miền Trung Tây nước Mỹ, các quy định chống phá
thai đã xóa sổ án lệ Roe. Sáu tiểu bang chỉ còn lại một phòng khám phá thai. Phần
lớn các vụ phá thai được cho là diễn ra ở các bang không cấm phá thai vì án lệ
Roe đã bị loại bỏ. Phụ nữ ở các quốc gia bảo thủ trong nhiều năm đã phải thực
hiện một cuộc hành trình dài, với chi phí lớn về tài chính và cá nhân, để tìm
kiếm dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà hầu hết những người giàu trên thế giới đều có
sẵn miễn phí và gần nhà. Mặc dù vậy, sự biến mất đột ngột của quy định phá thai
ở hơn một chục tiểu bang sẽ gây ra tác hại lớn.
Ở hầu hết
các nước giàu, việc phá thai được đưa vào hệ thống bệnh viện. Ngược lại, ở Mỹ,
nó chủ yếu xảy ra ở các phòng khám độc lập chuyên về lĩnh vực này. Hầu hết là
các doanh nghiệp nhỏ thiếu nguồn lực để có thể phát triển và di chuyển sang tiểu
bang khác nếu cần. Kết quả là họ sẽ phải đóng cửa.
Gánh nặng
nhất sẽ thuộc về những phụ nữ có thu nhập thấp, những người khó có thể tiếp cận
với dịch vụ chăm sóc sức khỏe khiến khả năng mang thai ngoài ý muốn cao hơn. Họ
sẽ thường xuyên phải đi xa hơn hàng trăm dặm với chi phí phá thai lớn hơn. Việc
tổ chức phá thai sẽ trở nên khó khăn và tốn nhiều thời gian hơn.
Một trong
những tác hại của việc chấm dứt án lệ Roe là những trở ngại này sẽ biến các vụ
phá thai sau này thành các thai nghén và càng về sau, chúng càng trở nên đau
thương và tốn kém hơn. Một số phụ nữ sẽ không phá thai được. Nghiên cứu cho thấy
những phụ nữ bị từ chối phá thai ở Mỹ gặp phải tình trạng khó khăn về tài
chính, bao gồm nợ nần, phá sản và trục xuất. Roe bị lật ngược có thể làm tăng
thêm tỷ lệ tử vong người mẹ của Mỹ, vốn đã cao nhất trong thế giới công nghiệp
hóa.
Giải pháp
là rõ ràng: Mỹ nên phản ánh thực tiễn của 5 thập kỷ và ý kiến đã
ổn định của đa số người dân bằng cách thông qua luật quốc gia đảm bảo quyền được
phá thai. Pháp luật sẽ
luôn tốt hơn và mạnh mẽ hơn là án lệ Roe. Vụ kiện đã được lập luận trước
tòa một cách gay gắt, khiến quyền mà nó tìm cách che giấu trước các cuộc tấn
công pháp lý lặp đi lặp lại của một nhóm thiểu số có động cơ cao. Hệ quả là cuộc
chiến pháp lý đã đầu độc nền chính trị và kéo tòa án vào vũng lầy của chia rẽ đảng
phái.
Tuy nhiên,
điều hiển nhiên đã không thể đạt được. Chính án lệ Roe phân cực đã giúp thúc đẩy
việc Thượng viện ngày nay thậm chí ít có khả năng tập hợp được đa số 60 phiếu bầu
cần thiết để thông qua luật so với Thượng viện của những năm 1970. Do đó, giải
pháp tốt nhất thứ hai sẽ phải được thực hiện. Chính quyền của Joe Biden nên thực hiện các bước khẩn cấp
để bảo vệ quyền sinh sản của phụ nữ Mỹ.
Điều đó bắt
đầu với việc tiếp cận tốt hơn với các biện pháp tránh thai. Việc tăng cường sử
dụng các phương pháp có tác dụng lâu dài, như vòng tránh thai, đã giúp giảm
đáng kể tỷ lệ phá thai. Tuy nhiên, Mỹ vẫn tiếp tục có tỷ lệ mang thai ngoài ý
muốn cao hơn nhiều nước phương Tây. Trong nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump,
một quy tắc ngăn cản các phòng khám liên quan đến phá thai nhận tài trợ cho
Title X, một chương trình kế hoạch hóa gia đình của liên bang, đã làm giảm mạnh
khả năng tiếp cận các biện pháp tránh thai. Chính quyền Biden đã loại bỏ quy định
đó, nhưng một số bang bảo thủ đã cố gắng tiếp tục xóa bỏ các nhóm hỗ trợ sức khỏe
sinh sản. Điều này phải được dừng lại.
Vũ khí mạnh
mẽ nhất trong cuộc chiến để duy trì quyền tiếp cận phá thai là vũ khí không tồn
tại kể từ khi các thẩm phán phán quyết về án lệ Roe. Thuốc phá thai, một chế độ
hai loại thuốc cho phép phụ nữ kết thúc thai kỳ tại nhà một cách an toàn trước
khi thai đạt đến 11 tuần, rẻ hơn và thiết thực hơn so với đến phòng khám. Vào
năm 2021, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (fda) đã bỏ yêu cầu buộc một
phụ nữ phải trực tiếp đến lấy những viên thuốc phá thai từ một nhà cung cấp dịch
vụ chăm sóc sức khỏe.
Việc sử dụng
thuốc phá thai đã tăng lên. Tuy nhiên, FDA vẫn đặt những trở ngại không cần thiết
trên đường đi. Những người muốn kê đơn thuốc phải đăng ký là nhà cung cấp sức
khỏe được chứng nhận; bệnh nhân phải ký một thỏa thuận. Các điều kiện như vậy
không được áp dụng cho một số loại thuốc nguy hiểm hơn. Chúng cần phải bị loại
bỏ.
Nếu FDA cho
phép bán thuốc phá thai qua quầy, nó cũng sẽ giải phóng không gian trong các
phòng khám quá đăng ký cho những phụ nữ đi du lịch và những người cần phá thai
ngoại khoa. Nó cũng sẽ cho phép phụ nữ ở các bang cấm phá thai được đến những
bang ở đó phá thai là hợp pháp và mua thuốc mà không cần hẹn trước. Phụ nữ, đặc
biệt là ở các bang hạn chế sử dụng thuốc phá thai, đã đặt mua thuốc từ các hiệu
thuốc ở nước ngoài. Nhưng lấy thuốc các hiệu thuốc Mỹ sẽ an toàn hơn.
Chủ nghĩa
ngoại lệ sai lầm
Các biện
pháp như vậy có thể giảm thiểu thiệt hại mà Tòa án Tối cao Mỹ đã gây ra trong
tuần này, nhưng chúng không thể đảo ngược nó. Với việc phán quyết loại bỏ án lệ
Roe, tòa án đã đánh ra 3 đòn cùng lúc. Nó đã làm tổn hại đến vị thế của chính
nó, bằng cách chấp nhận một quan điểm cấp tiến đối với luật pháp đã được thiết
lập. Nó đã làm tổn hại kết cấu của liên bang, bằng cách đào sâu hố sâu ngăn
cách giữa các quốc gia về các quyền cơ bản. Nhưng trên hết, nó đã làm hại cuộc đời của hàng triệu phụ nữ Mỹ vô tội.
No comments:
Post a Comment