Thảm
họa COVID 19 và tương lai nào cho Việt Nam
Đỗ
Kim Thêm
10/10/2021
https://baotiengdan.com/2021/10/10/tham-hoa-covid-19-va-tuong-lai-nao-cho-viet-nam/
Cảnh quan chính trị Việt Nam không còn toả
sáng như giới lãnh đạo của đảng CSVN hằng tự hào tuyên bố. Lý do cho tình trạng
u tối này thật là hiển nhiên. Từ đợt bùng phát dịch thứ tư bắt đầu ngày
27/4/2021 cho đến nay, cả nước đã có hơn 800.000 ca nhiễm và hơn 20.000 người tử
vong.
Sau vụ Đồng Tâm, lại một lần nữa, những con
người còn có tai nghe và mắt thấy trước các cảnh bất công xã hội chứng kiến một
vết nhơ khác. Không quốc gia nào trên thế giới có hiện tượng công nhân ồ ạt về
quê như Việt Nam; không còn một hình ảnh nào bi thương hơn cho kiếp người vô tội
khi phải qùy lạy cảnh sát giao thông để xin về quê tránh dịch bệnh.
Hậu quả trước mắt là dân chúng không còn sức
khoẻ, mất việc, kinh tế không còn sản xuất, doanh nghiệp ngoại quốc lo tháo chạy
và nền kinh tế không còn triển vọng đầu tư mới. Đó là đặc thù mà chính quyền
không thể hãnh diện.
Nhưng giờ đây nhìn chung, an nguy cho sinh mệnh
của người dân là một thực tế bất ngờ và bất hạnh. Vấn đề trầm trọng hơn là nội
loạn khắp nơi vì dịch bệnh hoành hành, cơ chế vận hành cho nền y tế công cộng
đang lâm nguy hơn bao giờ hết.
Khi xét đến thành quả chính trị của đảng CSVN
trong việc phòng chống đại dịch, các khía cạnh chính cần quan tâm thảo luận là
năng lực của nhà nước trong việc bảo vệ sức khoẻ cho dân chúng và duy trì trật
tự công cộng, niềm tin nơi xã hội và giới lãnh đạo.
Trong hoàn cảnh hiện nay, dân chúng và chính
quyền hầu như làm không được gì hữu hiệu để phòng chống đại dịch.
Dân chúng đổ lỗi cho chính quyền là không làm
như các quốc gia khác, như lo hỗ trợ tài chính cho người dân. Khi chưa có Quốc
Hội cho phép, chính quyền lại ngang nhiên vi phạm quyền tự do hiến định khi
dùng hàng rào kẽm gai ngăn chặn đi lại và lực lượng vũ trang lại ra chốt chặn,
giằng co thoá mạ dân chúng.
Ngược lại, chính quyền đổ cho dân chúng là
không thi hành các chính sách “chống dịch như chống giặc“. Nhưng một sai lầm sơ
đẳng và nghiêm trọng mà chính quyền không công khai thú nhận, đó là nội dung bản
chất dịch và giặc không đồng nghĩa.
Dân chúng chỉ còn cách duy nhất là tháo chạy về
quê tránh dịch và sau cùng là quỳ lạy cảnh sát ở các trạm kiểm soát giao thông
xin cho qua, đó không phải là sử dụng quyền tự do hiến định mà nguyện cầu ân huệ
trong nghi thức sơ khai theo tôn giáo; nhân viên y tế thoá mạ các gia đình nạn
nhân trên đường phố không phải là đối thoại bình đẳng trong tinh thần dân chủ;
công an phá nhà, đập cửa bịnh nhân để cưỡng chế cách ly và thử nghiệm không phải
là một biện pháp hợp hiến và hữu hiệu để trị được dịch bệnh.
Trong ngày 7/10, khi tổng kết thành tích, lãnh
đạo đảng không thẹn thùng khi nhận định về các biện pháp phòng chống dịch bệnh:
“ … tỉnh táo xử lý kịp thời, đúng đắn
những vấn đề khó, chưa có tiền lệ, mới phát sinh trong phòng, chống dịch bệnh;
hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp từng bước vượt qua khó khăn, duy trì, phục
hồi và phát triển sản xuất kinh doanh, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe và đời sống
nhân dân, chăm lo việc học hành của học sinh, sinh viên…”
“…Tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước
ta, truyền thống đoàn kết, yêu nước, ‘thương người như thể thương thân’, ‘lá
lành đùm lá rách’, ‘lá rách ít đùm lá rách nhiều’ của dân tộc ta lại tiếp tục
được phát huy cao độ, nhờ đó đã kiểm soát được đợt dịch bùng phát lần thứ ba”
Chính quyền không quên tiếc lời cảnh báo:
“Lợi dụng tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức
tạp, các thế lực thù địch trong và ngoài nước điên cuồng chống phá, xuyên tạc sự
thật nhằm làm mất uy tín cán bộ và gây phân hóa, chia rẽ nội bộ hòng suy yếu
các thành trì phòng chống dịch.”
Qua các lời tuyên bố này, chính quyền không nhận
ra một thực tế trái ngược là chính sự hoảng loạn, chính giới bất tài, gian
tham, bạo ngược và dân chúng hoang mang và suy nhược.
Trong khi cá nhân và gia đình không có sức khoẻ,
các kỳ vọng chính của tất cả là cơn đại dịch sẽ chóng qua, sức khoẻ cho con người
và nền kinh tế sẽ phục hồi.
Nhưng chừng nào? Ngay cả các nước dân chủ
phương Tây, tiên đoán tốc độ và sức mạnh của sự phục hồi kinh tế rất khó. Khi dịch
bệnh chưa đuợc kiểm soát, thì vấn đề phục hồi không thể tăng nhanh.
Sự phục hồi này còn phụ thuộc vào biện pháp hỗ
trợ của chính phủ cho nền kinh tế và tốc độ phục hồi chung của các nước khác.
Làm sao để cho dân chúng tin rằng chính phủ có
kiến thức chuyên môn, kỹ thuật, y tế, năng lực và công bằng để đưa ra những giải
pháp tốt nhất khả thi trong khi uy tín tiêu tan do các giải pháp kiểm dịch và cứu
trợ đang thất bại.
Nhưng một tin vui cho giới lãnh đạo Đảng là
không có dấu hiệu nào chứng tỏ chế độ sẽ nhanh chóng sụp đổ.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy là trận đại dịch
sẽ còn kéo dài. Đó là một tin buồn khi thời kỳ vô cùng bất trắc cho đất nước
đang khởi đầu và những vấn đề trong dài hạn cần được đặt ra.
Do đó, khi ban hành các biện pháp khẩn cấp chống
dịch, chính quyền cần phải đánh giá cẩn trọng và quan tâm nó trong trường kỳ.
Dân chúng không biết phải làm gì để tự cứu mình,
vì về quê tránh dịch cũng không phải là giải pháp trong lâu dài.
Giải quyết vấn đề trong tình hình bình thường
mới này đòi hỏi phải kết hợp mở rộng hai chính sách vừa giải cứu doanh nghiệp vừa
hỗ trợ cho công nhân.
Ở một số quốc gia, việc kết hợp này có nghĩa
là hỗ trợ cho các doanh nghiệp với điều kiện họ giữ lại công nhân, hỗ trợ trả
tiền lương và các chi phí khác tương xứng với việc giảm doanh thu.
Dù giải pháp cho vấn đề chống dịch là trong ngắn
hạn, nhưng lại tùy thuộc vào phương cách vận hành của các định chế chính trị, một
vấn đề cơ bản có đặc tính trường kỳ.
Khi chính quyền ưu tiên sử dụng quân đội để
ngăn chận bạo loạn trong tinh thần giải phóng miền Nam, một đi không trở lại,
do đó, không thoả mãn nhu cầu của dân chúng trong việc về quê hay hỗ trợ.
Ngưởi dân miền Nam càng chua chát khi nhận ra
rằng, từ bao lâu nay, đóng 80% tiền thuế để nuôi giới lãnh đạo miền Bắc có lý
luận không đem lại tình đoàn kết chân thành hay một kết quả thiết thực nào trước
cảnh lâm nguy.
Đối với dân chúng, chính quyền vừa đạo đức giả,
vừa vô trách nhiệm và vừa không khả năng. Từ đó, họ bắt đầu có ý tưởng chống đối,
không phải chỉ trong dân chúng mà ngay cả trong công an địa phương, và phản ứng
công an An Giang là một thí dụ khởi đầu.
Cho đến nay, ai cũng biết là chính quyền không
có thiện chí trong việc cải cách chính trị, trong khi đa số dân chúng vô cảm
trước các biến chuyển của chính sự.
Ngược lại, những biến cố dồn dập đủ loại trong
COVID-19 mở ra cuộc đấu tranh chính trị mới: đòi quyền được sống còn, có thuốc
trị cho tất cả, đi lại an toàn, đó là một cái gì thiết thực trong đời sống hằng
ngày và không còn chờ đợi được chính quyền ban phát ân huệ; nó khiến cho người
dân có ý thức là trong các vấn đề nội chính, cải tổ chế độ là cần ưu tiên giải
quyết.
Người dân không còn muốn thấy vết nhơ của Đồng
Tâm hay tiếp tục qùy lạy van xin, thì không còn cách nào khác hơn là phải có ý
thức phản tỉnh để so sánh về các giá trị tự do cơ bản này và hành động trong gạn
lọc.
Tình hình chung trong việc chống dịch là bi
quan và triển vọng phục hồi còn đấy bất trắc. Nhưng đó là một khởi đầu cho các
nỗ lực kế tiếp.
Trong lâu dài, dân chủ hoá là xu thế mà Việt
Nam không thể tránh khỏi. Cải cách định chế chính trị và đào tạo cho con người
để thích nghi không là một ý thức riêng cho những người quan tâm chính sự mà là
của toàn dân muốn bảo vệ sức khoẻ, công ăn việc làm và tự do đi lại.
Một tinh thần minh mẫn trong một thân thể
tráng kiện, câu châm ngôn của học trò vỡ lòng bất ngờ lại trở thành một điều kiện
khởi đầu trong mọi cải cách cho Việt Nam.
Nối tiếp sau đó là du nhập hiến pháp dân chủ,
tam quyền phân lập, nâng cao đạo đức và giáo dục, tăng trưởng kinh tế, tôn trọng
trí thức và pháp luật, thực thi nhân quyền và dân quyền, bảo vệ đất nước và con
người.
Dĩ nhiên, đó là lý tưởng cao đẹp cho mỗi người
đóng góp trong phạm vi khiêm tốn của mình.
Bất hạnh trước mắt là ngu dốt, dối trá, bạo lực
và kiêu ngạo làm cho Đảng CSVN phải chịu thua khi chống dịch bệnh, nhưng toàn
dân là đại bại. Đấu tranh cho quyền lợi đất đai ở Đồng Tâm cũng chết, đấu tranh
cho quyền lợi sức khoẻ, lo tháo chạy về quê cũng bị thương.
Cuối cùng, khi từ chết cho tới bị thương là hậu
qủa, thì nguy cơ diệt vong của dân tộc càng là hiện thực.
Ngoại xâm và nội loạn làm cho đất nước mờ mịt.
Con đường xây dựng cho tương lai đầy chông gai và thêm xa.
Cầu xin anh linh các bậc tiền nhân và hồn
thiêng sông núi giúp cho chúng ta có thêm nghị lực để vượt qua thảm hoạ
COVID-19.
No comments:
Post a Comment