Năm
2014, Việt Nam chính thức trở thành thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc.
Đây cũng là năm đánh dấu sự thay đổi của phong trào dân chủ tại Việt Nam khi
nhiều tổ chức XHDS cùng công khai tham gia vận động và hoạt động.
So
với năm 2013, tình trạng nhân quyền Việt Nam không thay đổi đáng kể so với những
điều mà nhà nước CHXHCN Việt Nam đã cam kết với quốc tế, đỉnh điểm là việc bắt
giam nhiều bloggers vào cuối năm khiến nhiều người thấy rõ hơn cách hành xử và
những vi phạm khi Việt Nam gia nhập vào Hội đồng Nhân quyền quốc tế.
Bước
sang năm 2015 dự đoán sẽ có nhiều sự kiện đầy sống động phía trước, chúng ta
hãy cùng điểm lại tình trạng nhân quyền Việt Nam trong năm 2014 với những diễn
biến chính:
I.
Vận động ngoại giao, tiếp xúc quốc tế - hướng đấu tranh mới:
Tháng
12/2013, tiếp sau Tuyên bố 0258 do hơn một trăm bloggers Việt Nam ký tên và gửi
tới đại sứ quán các nước, các tổ chức NGOS quốc tế, văn phòng cao ủy LHQ..., Mạng
lưới Blogger Việt Nam (MLBVN) chính thức được thành lập và tiếp tục thúc
đẩy việc đấu tranh cho quyền tự do ngôn luận bằng phương hướng vận động quần
chúng Việt Nam song song với vận động ngoại giao, chủ động tiếp xúc với giới
quan sát, bảo vệ nhân quyền quốc tế để làm rõ tình trạng vi phạm nhân quyền tại
Việt Nam.
Tháng
1/2014: Theo
lời mời của Văn phòng Cao ủy Liên Hiệp Quốc về Nhân Quyền (OHCHR), Tổ chức Theo
dõi Nhân quyền (Human Rights Watch) và một số tổ chức quốc tế khác, phái đoàn
dân sự độc lập Việt Nam gồm các tổ chức VOICE, Mạng Lưới Blogger Việt Nam, Dân
Làm Báo, Con Đường Việt Nam, Phật Giáo Hòa Hảo Truyền thống, No-U Việt Nam, Hội
Ái hữu Tù nhân Chính trị và Tôn giáo Việt Nam, đã có những buổi tiếp xúc, làm
việc với nhiều tổ chức khác nhau tại Washington DC, New York, Hoa Kỳ.
Phái
đoàn Việt Nam đã trao đổi, thảo luận về tình hình nhân quyền tại Việt Nam, đặc
biệt là tình hình đàn áp tôn giáo, chính sách bóp nghẹt tự do ngôn luận, tự do
internet qua các điều luật, nghị định như 72, 258... Các đại diện cũng đã trình
bày việc nhà cầm quyền thay đổi chiến thuật đàn áp - chuyển từ xử phạt tù sang
phạt tiền và dùng côn đồ gây thương tích với những bằng chứng cụ thể.
Tháng
2/2014:
Đoàn đại diện dân sự độc lập Việt Nam đã có buổi trình bày tổng quát về tình
hình nhân quyền Việt Nam, xu hướng đàn áp của nhà nước Việt Nam đối với các quyền
tự do cơ bản của người dân tại Brussels (Bỉ). Đoàn cũng đã trình bày về sự phát
triển của xã hội dân sự, của truyền thông độc lập và hoạt động ngày càng mạnh mẽ
về Nhân quyền tại Việt Nam. Sau phần trình bày, đoàn Việt Nam đã nhận được khoảng
30 câu hỏi từ 10 nước thành viên bao gồm các lĩnh vực nhân quyền, đặc biệt tập
trung vào các quyền dân sự và chính trị ở Việt Nam. Ngày 5 tháng 2, các đại diện
dân sự độc lập Việt Nam đã tham gia phiên điều trần UPR tại Geneva (Thuỵ Sĩ).
Tại
Việt Nam, các tổ chức xã hội dân sự (XHDS) độc lập như MLBVN, No-U, Con Đường
Việt Nam, Truyền thông Chúa Cứu Thế... đã liên tiếp có các buổi hội thảo công khai
với sự tham dự của các đại diện đại sứ quán và các nhà báo quốc tế để thảo luận
về tình trạng cấm xuất cảnh tùy tiện, tình trạng công an đánh chết dân và cách
vận dụng cơ chế UPR để cải thiện tình trạng nhân quyền tại Việt Nam. Các buổi hội
thảo đều có gửi lời mời đến đại diện của nhà cầm quyền Việt Nam và họ đã cử an
ninh thường phục đến ngăn cản, quấy phá.
29/5/2014: Blogger Phạm Thanh
Nghiên điều trần trước Quốc Hội Canada về tình trạng vi phạm nhân quyền trầm trọng
trong nhà tù CSVN đối với Tù Nhân Lương Tâm.
Tháng
6/2014: Phái
đoàn dân sự độc lập Việt Nam tham gia phiên điều trần UPR với sự tham gia của
Tiến sĩ Nguyễn Quang A, luật gia Trịnh Hữu Long, blogger Phạm Lê Vương Các, luật
sư Nguyễn Thị Vy Hạnh để tiếp tục thúc đẩy quá trình cải thiện nhân quyền tại
Việt Nam.
Cũng
trong năm 2014, đại diện các nhóm XHDS độc lập như Dân Làm Báo, Con Đường Việt
Nam, Phụ Nữ Nhân Quyền Việt Nam, Mạng Lưới Blogger Việt Nam, VietnamUPR, Phật
giáo Hòa Hảo, Hội Tù Nhân Lương Tâm, Bầu Bí Tương Thân, Voice, Anh Em Dân Chủ,
Truyền Thông Chúa Cứu Thế, diễn đàn Xã Hội Dân Sự, Phật giáo Thống Nhất, Liên đới
Dân Oan, hiệp hội Dân Oan, Hội Ái Hữu Tù Nhân Chính Trị & Tôn Giáo, Tin
Lành, Cao Đài... liên tiếp có các buổi gặp gỡ, trao đổi và thảo luận về tình trạng
vi phạm nhân quyền tại Việt Nam với các đại diện các đại sứ quán, các tổ chức
quốc tế tại Hà Nội và Sài Gòn.
Tháng
11/2014:
Một nhóm những người hoạt động nhân quyền gồm blogger Huỳnh Thục Vy, Huỳnh Trọng
Hiếu, Phạm Bá Hải, Nguyễn Trí Dũng (con trai blogger Điếu Cày - Nguyễn Văn Hải),
Lê Quốc Quyết (em trai LS Lê Quốc Quân) và blogger Mẹ Nấm (Nguyễn Ngọc Như Quỳnh)
đã có buổi gặp gỡ với ông Sigmar Gabriel - Phó thủ tướng Đức, đồng thời là lãnh
đạo Đảng Dân chủ Xã hội (SPD) - một trong hai chính đảng lớn nhất nước Đức, tại
Sài Gòn vào ngày 21/11 bên lề Hội nghị Châu Á - Thái Bình Dương lần thứ 14 của
Doanh nghiệp Đức. Ngoài việc thúc đẩy quan hệ kinh tế thương mại, các nhà ngoại
giao phương Tây còn muốn có thêm thông tin về các trường hợp đàn áp nhân quyền ở
Việt Nam để buộc Hà Nội phải thực hiện đúng những cam kết của họ khi gia nhập Hội
đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc. Năm 2014 là năm đánh dấu sự thay đổi trong hướng
đấu tranh khi nhiều tổ chức XHDS độc lập tại Việt Nam chủ động thay đổi cách vận
động và công bố thông tin cho giới quan sát quốc tế.
II.
Vi phạm quyền tự do đi lại - Cấm xuất cảnh tùy tiện:
Trong
năm 2014, cùng với sự thay đổi về đường hướng đấu tranh, những người hoạt động
Việt Nam đã bị nhà cầm quyền đáp trả bằng những hành vi xâm phạm quyền tự do đi
lại như: theo dõi, chặn bắt và cấm xuất cảnh một cách tùy tiện.
Một
số thành viên Mạng Lưới Blogger Việt Nam bị cấm xuất cảnh và bị tịch thu hộ chiếu
khi chuẩn bị tham dự quá trình vận động tiếp tục cho chiến dịch 0258 và tiến
trình UPR vào tháng 12/2013. Những người khác sau khi tham dự phiên kiểm định
UPR về cũng bị cấm xuất cảnh: Bùi Tuấn Lâm, Nguyễn Đình Hà, Lê Thanh Tùng...
Chưa
dừng lại ở đó, an ninh Việt Nam tiếp tục đưa ra lý do “an ninh quốc gia” để
ngăn chặn việc đi lại và từ chối cấp hộ chiếu cho nhiều người khác như Lưu Văn
Minh, Nguyễn Văn Thạnh, Dương Đại Triều Lâm, Nguyễn Lân Thắng, Hoàng Văn Dũng,
Nguyễn Nữ Phương Dung, Lê Đức Triết, Nguyễn Công Thủ, Nguyễn Thanh Thủy...
Cũng
với lý do “đảm bảo an ninh trật tự”, công an Việt Nam đã liên tiếp ngăn chặn, tạm
giữ tùy tiện những người đấu tranh cho tự do dân chủ nhằm ngăn cản họ tham dự
các buổi họp XHDS, các hội thảo do các đại sứ quán tổ chức.
Tại
Sài Gòn, nhà riêng của bác sĩ Nguyễn Đan Quế, nhà văn Phạm Đình Trọng, nhà báo
Phạm Chí Dũng... thường xuyên có “khách” gác cổng và theo sát.
Tại
Nha Trang, blogger Mẹ Nấm (Nguyễn Ngọc Như Quỳnh) liên tục bị câu lưu, bị tịch
thu tài sản và tạm giữ tại trụ sở công an tỉnh Khánh Hòa khi trên đường ra sân
bay tham dự hội thảo do đại sứ quán Úc và đại sứ quán Canada tổ chức vào tháng
7 và tháng 11/2014.
Tại
Hà Nội, các blogger Đặng Phương Bích, Trịnh Kim Tiến, Nguyễn Chí Tuyến, Nguyễn
Lân Thắng, Lê Dũng, Lã Việt Dũng, Huỳnh Phương Ngọc, Huỳnh Thục Vy, Huỳnh Trọng
Hiếu, Nguyễn Ngọc Lụa... cũng gặp phải tình trạng tương tự mỗi khi có hội thảo
hay sự kiện xảy ra. Riêng blogger Trần Thị Nga ngoài việc bị nhốt tại khách sạn
còn bị công an giả dạng côn đồ đánh trọng thương.
III.
Đàn áp, sách nhiễu, bắt giữ blogger, người bất đồng chính kiến:
Đi
ngược với dự đoán của giới quan sát, ngay sau khi trở thành thành viên HĐNQ
LHQ, Việt Nam đã liên tiếp có nhiều hành vi trấn áp và bắt giữ các bloggers:
2/1/2014: Hơn 20 công an bất
ngờ ập vào nhà riêng của ký giả Trương Minh Đức ở Bình Dương lấy cớ kiểm tra
lưu trú để bắt giữ và câu lưu 2 anh em cựu tù nhân lương tâm Huỳnh Anh Tú và Huỳnh
Anh Trí.
Sau
đó, vào đêm 31/01/2014, 2 anh em tù nhân lương tâm này cũng bị khủng bố, đe dọa
khi ghé thăm nhà bà Bùi Thị Minh Hằng ở Vũng Tàu.
15/01/2014: Tại xã Thọ Sơn, huyện
Bù Đăng, tỉnh Bình Phước chùa Trúc Lâm Phật Thông đã bị nhà nước kiếm cớ hạch
sách, lập biên bản, giải tán những người đang phát quà tết cho đồng bào nghèo.
Nguyên nhân các cán bộ quan chức gây khó là vì người dân đã không "trình"
với quan xã mà chỉ trình với quan thôn đồng thời có liên hệ với Hội Bảo Trợ Người
Tàn Tật, Trẻ Mồ Côi và Bệnh Nhân Nghèo.
20/1/2014: Nhiều người đã bị
công an Hà Nội bắt giữ, cưỡng chế đưa đi một cách thô bạo khi đến nhà riêng của
anh Phạm Văn Trội để thăm hỏi. Những người bị bắt gồm có TS Nguyễn Quang A, nhà
văn Nguyễn Tường Thụy, blogger Nguyễn Lân Thắng, Nguyễn Kim, Lê Hùng, cô Mai Thảo...
Tại trụ sở Ủy ban xã Chương Dương, huyện Thường Tín, Hà Nội ông Nguyễn Kim bị 4
viên công an vây hành hung hết sức dã man ngay trong trụ sở, blogger Trịnh Anh
Tuấn (Gió Lang Thang) khi đến đòi thả người cũng bị đánh lén rất đau.
21/1/2014: Tòa án huyện Cờ Đỏ -
Cần Thơ tuyên dân oan Nguyễn Thị Ánh Nguyệt 3 năm tù giam và Nguyễn Thị Tuyền 2
năm rưỡi vì tội với cáo buộc mang tên 'gây rối trật tự công cộng' theo điều
245, Bộ luật hình sự.
24/1/2014: Hai dân oan Dương Nội
là ông Trần Văn Sang và ông Trần Văn Miên bị triệu tập lên Cơ quan Cảnh sát điều
tra Công an quận Đống Đa, Hà Nội, “để giao quyết định và ký quyết định khởi tố
bị can đã vi phạm vào Điều 245 BLHS, với tội danh gây rối trật tự công cộng”.
Ngày 29/3 tòa án Hà Đông tuyên phạt ông Miên 22 tháng tù giam và ông Sang 20
tháng tù giam.
Cùng
ngày, tại đám tang luật gia Lê Hiếu Đằng, một số côn đồ không rõ từ đâu đã thô
bạo phá rối đám tang của ông tại chùa Xá Lợi ở quận 3, Sài Gòn. Các vòng hoa viếng
luật gia Lê Hiếu Đằng trước khi bị giựt mất băng-rôn.
Tháng
2/2014:
Bốn học viên Pháp Luân Công là Nguyễn Doãn Kiên, Vũ Hồng Tố, Nguyễn Văn Kiểm và
Trịnh Kim Khánh bị khởi tố và bắt giam theo điều 245 BLHS với cáo buộc “gây rối
trật tự công cộng”. Ông Nguyễn Doãn Kiên bị kết án 6 năm tù giam, các ông Vũ Hồng
Tố bị kết án 5 năm tù, Nguyễn Văn Kiểm 4 năm tù và Trịnh Kim Khánh 4 năm tù.
Các học viên Pháp Luân Công này bị bắt khi tiến hành hoạt động mang tên 'tấn
công lăng Ba Đình' - một trong những biểu tượng quan trọng của đảng cộng sản.
Cuộc tấn công được thông báo công khai trước một ngày nên toàn bộ đã bị bắt giữ
trước khi tiếp cận lăng Ba Đình. Phiên xét xử cả 4 người diễn ra rất nhanh
chóng và không có sự tham dự của luật sư bào chữa.
9/2/2014: Tại Đồng Tháp, Công
an đã huy động lực lượng lên đến hàng trăm người kéo đến bao vây, khủng bố nhà
riêng của gia đình ông Nguyễn Bắc Truyển. Chiều cùng ngày, sau khi đã cắt đứt hệ
thống điện và internet, lực lượng công an bất ngờ xông vào tấn công phá cửa, đập
phá tan tành đồ đạc trong gia đình ông bà sau đó bắt giam ông Nguyễn Bắc Truyển
cùng vợ sắp cưới là cô Bùi Thị Kim Phượng và người chị vợ tên Bùi Kim Cang.
11/2/2014: Công an sắc phục và
dân phòng đã đổ quân tấn công vào nhà thờ Thái Hà (Đống Đa, Hà Nội). Viện ký do
'kiểm tra hành chính', phía công an đưa ra những yêu cầu ngang ngược nhằm mục
đích sách nhiễu và đe dọa những giáo dân đang có mặt tại nhà thờ.
Cùng
ngày 11/2/2014, tại Đồng Tháp, bà Bùi Thị Minh Hằng và nhiều bà con tín đồ Phật
Giáo Hòa Hảo đã bị côn an đánh đập và bắt giam khi đến thăm gia đình vợ chồng
ông bà Nguyễn Bắc Truyển. Tổng cộng khoảng 22 người đã bị công an dùng gậy ba
trắc đánh đập tàn bạo, ít nhất 5 người bị đánh đến ngất xỉu. Tất cả mọi người bị
bắt trói đưa về trụ sở CA huyện Lấp Vò, đồ đạc bị ngang nhiên cướp trắng trên
đường. Sau đó, bà Hằng cùng 2 người khác là Nguyễn Thị Thúy Quỳnh và Nguyễn Văn
Minh bị bắt giam và tuyên án từ 2 đến 3 năm tù với cáo buộc “gây rối trật tự
công cộng”.
Tại
Tam Kỳ - Quảng Nam, nhà văn, blogger Huỳnh Ngọc Tuấn bị công an ném gạch đá vào
nhà riêng.
16/2/2014: Công an Nghệ An bắt
cóc và ép người dân ký “cam kết không tham dự phiên tòa xét Luật sư Lê Quốc
Quân”.
18/02/2014: Hà Nội mở phiên tòa
phúc thẩm xét xử Luật sư Lê Quốc Quân với cáo buộc trốn thuế. Luật sư Lê Quốc
Quân được biết đến như một nhà hoạt động đấu tranh vì tự do dân chủ tại Việt
Nam. Ông bị kết án 30 tháng tù giam, và phải nộp phạt một khoản tiền trị giá
hơn 1 tỷ đồng.
21/2
2014:
An ninh tiếp tục giả dạng côn đồ tạt nước thối và ném gạch đá vào nhà ông Huỳnh
Ngọc Tuấn tại đội 1 thôn Phú Quý, xã Tam Phú, Tam Kỳ, Quảng Nam.
25.02.2014: Vợ chồng Dân oan
Nguyễn Thị Tâm bị kết án tổng cộng bản án 11 năm tù giam với tội danh cáo buộc
“cố ý gây thương tích” theo khoản 3, Điều 114 Bộ luật Hình sự.
28/2/2014: Tại đám tang bà Nguyễn
Thị Lợi, mẹ tù nhân lương tâm Phạm Thanh Nghiên, nhà cầm quyền cộng sản đã huy
động một lực lượng lớn công an, côn đồ đến để phá tang lễ. Rất nhiều người đã bị
ngăn cản ngay tại nhà riêng để không thể đến chia buồn với Phạm Thanh Nghiên. Một
số người khác bị đánh đập ngay trong tang lễ. Khi xe chở tro cốt bà Nguyễn Thị
Lợi đến nghĩa trang Đằng Lâm, ban quản lý nghĩa trang này đã ngăn cản và cho biết
Ủy ban Nhân dân phường này đã ra chỉ thị “không cho chôn cất vì lý do liên quan
đến chính trị”. Tuy nhiên, trước sự kiên quyết của gia đình, mọi việc sau đó đã
được giải quyết mặc dù gia đình phải chịu rất nhiều tổn thương về tinh thần vì
sự sách nhiễu của công an.
4/03/2014: Đà Nẵng mở phiên tòa
xét xử nhà báo, blogger Trương Duy Nhất - người bị bắt giữ bởi điều 258 BLHS.
Ông Trương Duy Nhất bị kết án 2 năm tù giam trong một phiên tòa ngắn ngủi và
không ai được phép tham dự sau khi bị giam giữ hơn 5 tháng trời.
12/03/2014: Cựu tù nhân lương
tâm Chu Mạnh Sơn, một trong 14 Thanh Niên Công giáo và Tin lành sống ở Nghệ An,
vừa mãn hạn tù hồi 03.02.2014, nhưng đã bị công an huyện Yên Thành, Nghệ An hạch
sách, đe dọa và đánh đập.
13/3/2014: Lực lượng công an
huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương gồm 4 xe không rõ bao nhiêu người, đã ập vào gia
đình anh Nguyễn Bá Đăng, một cựu tù nhân lương tâm mới ra tù năm 2013. Lực lượng
này đã dùng số đông ép anh Đăng lên xe giải về đồn công an huyện Nam Sách mà
không hề có một lệnh bắt hay giấy tờ gì.
Tại
đây anh bị lực lượng an ninh tỉnh Hải Dương và an ninh huyện Nam Sách thay nhau
thẩm vấn suốt từ chiều ngày 13, đêm 13 và cả ngày 14/3/2014. Mãi đến khoảng 5h
chiều 14/3/2014 anh Đăng mới được về đến nhà.
Anh
Đăng cho biết rằng: Cơ quan an ninh đã in ra khoảng chục bài viết do anh viết
trên facebook và yêu cầu anh ký tên, anh đã không hợp tác. Sau đó họ lại đưa ra
một bài viết có nội dung kêu gọi các lực lượng quần chúng trong nước xuống đường
biểu tình vào ngày hôm nay 14/3/214 và quy cho anh tội “Tổ chức biểu tình” và
ép anh ký thừa nhận. Anh không ký vào, sau cùng họ buộc phải thả anh về.
13/04/2014: Phóng viên Anna Huyền
Trang của Truyền thông Chúa Cứu Thế Việt Nam bị cấm xuất cảnh và bị 3 nhân viên
an ninh đánh và kẹp cổ lôi ra ngoài một cách thô bạo.
5/4/
2014:
Tại Sài Gòn, công an quấy phá đám tang Thầy giáo Đinh Đăng Định, gia đình và bạn
bè buộc phải đưa linh cữu thầy Định về nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn để tổ
chức.
5/05/2014: Tại Hà Nội, Blogger
Anh Ba Sàm (Nguyễn Hữu Vinh) và cộng sự Nguyễn Thị Minh Thúy bị bắt khẩn cấp bởi
điều 258 BLHS “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ, xâm phạm lợi ích quốc gia”.
15/05/2014: Chị Lê Thị Phương
Anh, cùng hai người bạn là Trung Nghĩa và Phạm Minh Vũ bị bắt tại Đồng Nai khi
đang đi tìm hiểu tình hình công nhân sau cuộc bạo loạn xảy ra tại đây.
18/5/2014: Công an trấn áp, bắt
bớ khắp nơi và dập tắt các cuộc biểu tình chống Trung Quốc của các tổ chức xã hội
dân sự ở Sài Gòn và Hà Nội.
29/5/2014: Bà Lê Thị Tuyết Mai
- một phật tử thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất tự thiêu để bảo vệ đạo
pháp và chống Trung Quốc xâm lược. Đám tang của bà sau đó đã bị mật vụ, CA sách
nhiễu không cho chụp ảnh & quay phim. Ngoài ra công an còn giựt xé những
dòng đề phúng điếu, vòng hoa của các hội đoàn và phật tử.
8/07/2014: Ba dân oan Nguyễn Thị
Trí (Bình Dương), Ngô Thị Minh Ước (Bình Phước), Nguyễn Thị Bé Hai (Đồng Tháp)
bị bắt theo điều 88 BLHS “tuyên truyền chống nhà nước”.
7/07/2014: Công an quận Gò Vấp
liên tục sách nhiễu gia đình bà Lư Thị Thu Thủy và Lư Thị Thu Vân, hai người chị
của bà Lư Thị Thu Trang, thành viên Khối 8406.
Cũng
trong ngày này, dân oan Trần Thị Ngọc Anh bị an ninh thường phục dàn cảnh cướp
giật và đánh tại khu vực gần bến xe miền Đông (Sài Gòn).
10/07/2014: Cô Grace Bùi, một công
dân Mỹ đang đi du lịch ở Hà Nội thì công an Hà Nội đã tới bắt cóc cô khi cô
đang ở trong khách sạn 55 Hàng Bè ngay tại trung tâm thủ đô Hà Nội.
Được
biết cô Grace đến Hà Nội từ vài ngày trước để tham quan và gặp gỡ một số bạn bè
mà cô đã quen trên facebook, sáng ngày 10/07 cô đến thăm bà Phùng Thị Trâm là bệnh
nhân đang điều trị trong bệnh Y học Cổ truyền (28 Nguyễn Bỉnh Khiêm, HN). Công
an đã theo dõi cô qua facebook của cô và một số bạn bè của cô chia sẻ hình ảnh
về chuyện viếng thăm bệnh nhân và các buổi café rồi lên kế hoạch bắt cóc cô.
15/7/2014: Công an ngăn cản
phái đoàn Phật Giáo Hòa Hảo viếng thăm cựu tù nhân lương tâm Đỗ Thị Minh Hạnh.
29/7/2014: Blogger Mẹ Nấm - Nguyễn
Ngọc Như Quỳnh đã bị công an chặn đường bắt cóc khi trên đường ra Hà Nội tham dự
buổi hội thảo “Truyền thông phi nhà nước ở Việt Nam trong thời kỳ hiện nay” do
đại sứ quán Úc tổ chức. Cô bị giam 9 tiếng đồng hồ một cách phi pháp.
30/7/2014: Blogger Phạm
Thanh Nghiên, thành viên Mạng Lưới Blogger Việt Nam, đã bị nhiều an ninh, mật vụ
kéo đến đòi bắt giam sau khi tham dự buổi hội thảo "Truyền thông Phi Nhà
nước ở Việt Nam trong thời kỳ hiện nay" tại đại sứ quán Úc. Khoảng 5 viên
an ninh hiện đang bao vây Phạm Thanh Nghiên tại khu vực 347 Đội Cấn, Phường Cống
Vị, Quận Ba Đình, Hà Nội. Những người này yêu cầu chị Nghiên phải theo họ về trụ
sở CA phường để "làm việc" mà không nêu rõ lý do. Trước những hành vi
ngang ngược của phía CA, Phạm Thanh Nghiên đã dứt khoát bất hợp tác
26/8/2014: Công an trấn áp thô
bạo, bắt bớ khoảng hơn 60 người từ các nơi đổ về Đồng Tháp tham dự phiên tòa
xét xử bà Bùi Thị Minh Hằng, cô Nguyễn Thị Thúy Quỳnh và anh Nguyễn Văn Minh.
Nhiều người bị hành hung thô bạo trong lúc bị công an bắt giữ tùy tiện: một số
tín đồ PGHH, các chị thành viên trong phong trào Liên đới dân oan, Nguyễn Nữ
Phương Dung, Minh Khang, Trương Dũng bị đánh chảy máu đầu, Nguyễn Ngọc Lụa bị
đánh đến nhập viện cấp cứu...
Tại
phiên tòa sơ thẩm, những người hoạt động nhân quyền là Bùi Thị Minh Hằng bị kết
án 3 năm tù giam, Nguyễn Thị Thúy Quỳnh 2 năm tù giam và Nguyễn Văn Minh 2 năm
6 tháng tù giam trong vụ án “gây rối trật tự công cộng”.
28/08/2014: Bộ Công an Việt Nam
tổ chức thành lập Cục an ninh mạng trực thuộc BCA nhằm gia tăng quyền lực, đàn
áp bloggers và những người sử dụng mạng xã hội bày tỏ chính kiến.
22/09/2014: Blogger Bà Đầm Xòe
(nhà văn Phạm Thành) bị cơ quan ANĐT triệu tập làm việc.
23/10/2014: Blogger Phạm Thanh
Nghiên - một trong những người khởi xướng chiến dịch “Chúng tôi muốn biết” bị
công an địa phương tiếp tục sách nhiễu bằng cách khóa trái cổng nhà cô ở Hải
Phòng trong đêm tối.
24/10/2014: Công an sách nhiễu
nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa khi đang chữa bệnh tại Hà Nội. Tại nhà trọ, sau khi
kiểm tra giấy tờ thì thân thì công an đã tìm lý cớ để có thể sách nhiều nhà văn
Nguyễn Xuân Nghĩa. Lý do ông Nghĩa bị “mời” và bị áp giải lên đồn công an là giấy
phép lái xe và thẻ hội viên Hội nhà văn của ông là “không hợp lệ”.
29/10/2014: Phóng viên
Hoàng Văn Đức (báo Đại Đoàn Kết) đã bị CSGT đánh tại bốt giao thông gần chân cầu
vượt Mai Dịch, Hà Nội.
5/11/2014: Tại Sài Gòn, công an
tấn công vị tân Tổng lãnh sự quán Pháp Emmanuel Ly-Batallan khi trực tiếp đến
can thiệp cho gia đình thầy giáo Phạm Minh Hoàng và anh Nguyễn Bắc Truyển đang
bị đe dọa.
6/11/2014:
Tại
Nha Trang, Cơ quan ANĐT triệu tập blogger Mẹ Nấm (Nguyễn Ngọc Như Quỳnh) làm việc
về tài khoản và các bài viết trên Facebook cá nhân liên tiếp nhiều ngày sau khi
đã tạm giữ và tịch thu tài sản cá nhân của cô.
15/11/2014: Một đoàn 12 người
trong đó có tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang, gia đình luật sư Lê Thị Công Nhân, anh
Trương Văn Dũng, chị Sông Quê, vợ nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa,... từ Hà Nội đi Hải
Phòng để tham dự tang lễ Luật sư Trần Lâm bị an ninh côn đồ hành hung và ném đá
làm vỡ cửa kính xe ôtô. Bọn côn đồ xông vào đoàn người, cướp giật vòng hoa
tang, lăng mạ, chửi bới đe dọa đoàn ngay tại tang lễ.
23/11/2014: Một số tín đồ Giáo hội
Phật giáo Việt Nam thống nhất tại chùa Phước Bửu, Bà Rịa, Vũng Tàu đang chụp ảnh
một công trình xây cất trên phần đất trước đây là cổng chùa, đã bị công an và
các lực lượng cán bộ địa phương hành hung và thu giữ máy ảnh của một nhà sư. Thầy
Thích Thiên Tâm đã bị đè xuống giữa đường đánh đập một cách dã man.
27/11/2014: Tại Hà Nội,
facebookers Lý Trí Thành, Lý Quang Sơn, Xe Máy và Quyết Phạm bị lực lượng chức
năng xông vào nhà, lục soát, đánh đập và bị bắt về trụ sở công an. Những người
này đã đấu tranh và cơ quan chức năng buộc phải thả họ ra trong đêm.
29/11/2014: Tại Sài Gòn -
Blogger Người Lót Gạch (tên thật là Hồng Lê Thọ) bị bắt khẩn cấp bởi điều 258
BLHS.
19/11/2014: Bà Loan mẹ ruột của
Hồ Duy Hải cầm đơn kháng án và biểu ngữ đến trước cổng Tòa Án Tối Cao ở Hà Nội
để kêu oan cho con, khi ông Trương Văn Dũng tới hỗ trợ bà quay phim chụp ảnh
thì liền bị Đỗ Anh Minh - bí thư đoàn TNCS HCM dùng lời lẽ vô văn hóa khiêu
khích ông. Đỗ Anh Minh tiếp tục chửi bới, rồi bất ngờ dùng tay giựt máy hình và
đánh vào đầu ông Dũng khiến văng cả nón, lại còn rồ máy xe chạy định tông vào
người ông.
6/12/2014: Tại Sài Gòn, Blogger
Bọ Lập Quê Choa tức nhà văn Nguyễn Quang Lập bị bắt khẩn cấp và bị khởi tố theo
điều 88 BLHS.
15/12/2014: Lực lượng công
an, an ninh, dân phòng, quần chúng tự phát và tổ dân phố tổ chức buổi đấu tố
gia đình blogger Huỳnh Trọng Hiếu, và các thành viên ở cùng nhà tại quận Tân
Bình, Sài Gòn với những cáo buộc vu khống những người đang sống trong nhà này
“gây rối trật tự công cộng”, “chống đảng, chống chính quyền”.
22/12/2014: Blogger Nguyễn Văn
Thạnh, một thành viên của Phong trào Con đường Việt Nam, nhiều lần bị tấn công,
khóa trái cửa nhốt trong nhà, hành hung dã man.
27/12/2014: Tại Sài Gòn, ông
Nguyễn Đình Ngọc (người được cho là blogger Nguyễn Ngọc Già) bị bắt khẩn cấp.
Tháng
12/2014:
Facebooker Lan Lê - chị Lê Thị Phương Lan đã bị lục xét nhà khẩn cấp, và bị đưa
về đồn công an làm việc nhiều giờ liên tục và sau đó bị phạt hành chính với số
tiền 17 triệu đồng vì giữ sách Đèn Cù (nhà văn Trần Đĩnh) và Chuyện kể năm 2000
(nhà văn Bùi Ngọc Tấn) trong nhà. Chị Lan là một trong những gương mặt nữ nổi bật
ở các hoạt động từ thiện cổ xúy cho phong trào nhân quyền tại Hà Nội.
Theo
báo cáo cuối năm của Ủy ban bảo vệ Ký giả (CPJ), Việt Nam hiện đứng thứ 5 trong
số 10 quốc gia bắt giữ nhà báo, blogger nhiều nhất.
Trong
năm 2014, lực lượng an ninh thường phục gia tăng áp lực, sách nhiễu những người
bất đồng chính kiến một cách lộ liễu bằng các hình thức xét hỏi giấy tờ cá
nhân, kiểm tra thủ tục tạm trú, tạm vắng với những người ở tỉnh đến Sài Gòn, hoặc
Hà Nội làm việc (sử dụng hình thức phạt tiền đối với blogger Huỳnh Trọng Hiếu
và người thân là Huỳnh Phương Ngọc).
Nghiêm
trọng nhất là có một lực lượng an ninh thường phục chuyên rình rập ở những đám
tang của những người bất đồng chính kiến hoặc người thân trong gia đình họ để
giật những dải băng rôn trên vòng hoa viếng. Các trường hợp này đã xảy ra tại
đám tang của luật gia Lê Hiếu Đằng, thầy giáo Nguyễn Anh Dũng, nhà văn Bùi Ngọc
Tấn... Ngày 26/02/2014, tại đám tang cụ bà Nguyễn Thị Lợi - thân mẫu của
blogger Phạm Thanh Nghiên - công an Hải Phòng đã lập nhiều chốt chặn để kiểm
tra những người đến viếng đám tang. Khi phát hiện ra người lạ, họ lập tức khống
chế và sử dụng các biện pháp nghiệp vụ để ngăn chặn, sách nhiễu bạn bè cùng những
người quan tâm đến chia buồn sau khi sử dụng “côn đồ” xé tan nát các dải băng
rôn trên vòng hoa.
IV.
Gia tăng trấn áp, sử dụng bạo lực bằng lực lượng công an thường phục:
Năm
2014, tình trạng lực lượng công an, an ninh thường phục cùng các đoàn thể dưới
quyền quản lý của đảng cộng sản Việt Nam (Hội phụ nữ, đoàn viên đoàn thanh
niên, dân phòng...) sử dụng bạo lực với những người bảo vệ nhân quyền, giới
blogger và những người bất đồng chính kiến gia tăng đáng kể.
2/1/2014: Lê Quốc Quyết (em trai
luật sư Lê Quốc Quân) bị 4 nhân viên mật vụ có hung khí tấn công ngày trước cổng
vào chung cư Mỹ Kim, phường Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức.
17/2/2014: Blogger Huỳnh Trọng
Hiếu và nhà văn Huỳnh Ngọc Tuấn bị 10 người bịt mặt đánh đập tại Tam Kỳ khi vừa
bước xuống xe taxi.
20/3/2014: Blogger Trịnh Anh Tuấn
(Fb Gió Lang Thang), sau khi cùng các thành viên khác của Mạng lưới Blogger Việt
Nam tổ chức buổi cà phê Nhân quyền tại Hà Nội với chủ đề “Quyền tự do đi lại”
đã bị ba nhân viên an ninh thường phục có mặt trước đó ở quán cà phê bám sát.
Khi lái xe đến đoạn đường Giải Phóng gần ga Giáp Bát, 3 người này bất ngờ lao đến
đạp xe khiến anh Tuấn bị ngã xuống mặt đường, đánh đập túi bụi khắp người, điện
thoại bị đập vỡ tung tóe xong lên xe bỏ chạy.
22/3/2014: Blogger Trương
Văn Dũng đang đi xe máy trên đường đến đoạn cây xăng Nam Đồng - Hà Nội thì bị 1
nhóm 5 thanh niên cầm tuýt sắt bất ngờ đánh gãy chân một cách tàn bạo và dùng
gót giày đạp vào mặt gây cho ông nhiều thương tích nặng nề.
12/4/2014:
Blogger
Nguyễn Hoàng Vi bị an ninh thường phục điều khiển xe máy mang biển số 54-T5
4753 tát thẳng vào mặt khi cô cùng con trai đi tham dự trận đá bóng của No-U
SG.
16/4/2014: Blogger Bùi Tuấn
Lâm, một thành viên Phong trào Con Đường Việt Nam bị an ninh Quảng Nam truy
đánh tại Tam Kỳ.
19/4/2014: Các thành viên của Mạng
lưới Blogger Việt Nam là Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, Trịnh Kim Tiến, Nguyễn Hồ Nhật
Thành và Nguyễn Văn Hải bị đánh đập và câu lưu vì tổ chức buổi café nhân quyền
lần 3 với chủ đề “Công ước chống tra tấn và vấn nạn công an chết trong đồn công
an” tại Nha Trang. Blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh bị công an dùng tay chặt mạnh
vào đốt sống cổ phía sau gáy. Trịnh Kim Tiến vừa hồi phục sức khỏe sau khi sinh
con nhưng cũng bị bóp cổ, túm tóc và tát vào mặt.
21/4/2014:
Hai
người hoạt động nữ quyền Trần Thị Hài và Nguyễn Ngọc Lụa bị công an đánh đập
sau khi tham dự phiên tòa phúc thẩm hai dân oan tại Cần Thơ.
8/5/2014: Luật sư Nguyễn Văn
Đài đang ngồi uống café với 4 người bạn thì bị một nhóm 5 thanh niên (được nhận
dạng là những người theo dõi ông) tấn công. Hậu quả là ông bị nhóm thanh niên
ném ly thủy tinh vào đầu và bị khâu 4 mũi.
17/5/2014: Giảng viên âm nhạc
Tp. Vinh là ông Nguyễn Năng Tĩnh đã bị côn đồ hành hung trước sự làm ngơ của
hàng chục công an.
25/5/2014: Hòa thượng Thích
Vĩnh Phước từ Bà Rịa dẫn đoàn đi viếng tang bà Lê Thị Tuyết Mai (tự thiêu trước
Dinh Độc Lập để phản đối Trung cộng) đã bị an ninh đánh đập ngay tại chân cầu
Sài Gòn.
5/09/2014: Nhà trọ của vợ chồng
blogger Huỳnh Trọng Hiếu, Huỳnh Phương Ngọc, Bùi Thị Nhung tại quận Tân Bình,
Sài Gòn bị công an và an ninh thường phục giả dạng côn đồ tấn công, đập phá và
sau đó lực lượng công an, an ninh và dân phòng phường 14, Quận Tân Bình đã trấn
áp thô bạo và cưỡng chế các thành viên cùng trọ tại địa chỉ trên về đồn công an
câu lưu trong nhiều giờ liền. Mục đích nhằm ngăn chặn các thành viên trong gia
đình tham dự buổi hội thảo UPR và cuộc họp của các nhóm xã hội dân sự hàng
tháng được tổ chức tại nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế - Kỳ Đồng,
Tiếp
tục, đêm 10/10, côn đồ 2 lần phá cửa xông vào đập phá đồ đạc trong nhà trọ và
đe dọa an ninh tính mạng của những người sống trong nhà này trong đó có một trẻ
em 9 tháng tuổi.
30/9/2014: Cựu tù nhân lương
tâm Dương Âu bị một an ninh dùng gạch đập vào đầu chảy máu ngay tại nhà riêng của
anh.
15/10/2014: Rất đông công an, an
ninh nam nữ đã xông tới đàn áp thô bạo, đánh đập, giật điện thoại, bắt chị Trần
Thị Hoàng và 11 người khác trong phong trào Liên đới Dân oan khi các chị cùng
nhiều thành viên từ các tỉnh miền Tây kéo về Sài Gòn để ủng hộ phong trào Chúng
Tôi Muốn Biết bằng cách trao bản yêu cầu bạch hóa hội nghị Thành Đô cho văn
phòng Quốc hội phía Nam.
21/10/2014: Nạn nhân Lê Thanh Hải
ở Sài Gòn tố cáo và đưa ra chứng cứ anh bị công an đánh mù mắt trong khi đang
điều khiển phương tiện giao thông.
29/10/2014: Phạm Bá Hải và Lê
Văn Sóc đi thăm cựu tù nhân lương tâm Dương Âu đã bị an ninh mật vụ đánh đập
sau khi họ rời khỏi nhà Dương Âu.
7/12/2014: Ông Trương Minh Hưởng
thành viên ban điều hành Hội Dân Oan Hà Nam, một người tích cực đấu tranh bảo vệ
nhân quyền và chống tham nhũng bị 5-6 viên an ninh mật vụ của tỉnh Hà Nam bao
vây, gây sự rồi đâm xe vào xe của ông.
Sáng
9/12 ông về quê ở xã Bắc Lý, Huyện Lý Nhân, Tỉnh Hà Nam để tham dự đám ăn hỏi của
đứa cháu. 4h chiều 10/12 sau khi xong việc, ông về nhà ở thị trấn Ba Sao, huyện
Kim Bảng, Hà Nam. Khi ông Hưởng vừa đi xe máy rời khỏi cổng làng khoảng 1km thì
bị 3 thanh niên mặc thường phục đi 2 xe máy không có biển số ép xe, chúng nhảy
xuống đánh đấm ông túi bụi khiến ông bầm dập mặt và bụng. Khi ông hô lên, người
dân ở đó chú ý thì bọn chúng bỏ chạy.
11/12/2014: An ninh mật vụ tiếp
tục bao vây nhà và đe dọa, gây chiến với ông Trương Minh Hưởng khi ông ra ghi lại
hình ảnh.
9/12/2014: Blogger Nguyễn Hoàng
Vi, thành viên Mạng Lưới Blogger Việt Nam bị lực lượng an ninh, dân phòng phối
hợp với hội phụ nữ phường dàn cảnh đánh đập ngay tại khu vực cô đang cư trú
(ngã ba giao nhau giữa đường Phan Văn Năm và Lê Cao Lãng, Phường Phú Thạnh, Quận
Tân Phú). Cuộc tấn công chỉ dừng lại khi cô bị ngã gục, người dân bất bình can
thiệp và người nhà cô ra giải cứu. Sau đó, những người an ninh thường phục đã
nhân danh công an ra lệnh cho tài xế taxi không được chở cô đi bệnh viện và
tăng cường lực lượng giam lỏng cô tại nhà cho đến hết ngày 12/12/2014. Theo
thông tin cung cấp của rất nhiều người dân đã chứng kiến sự việc thì người chỉ
đạo vụ dàn cảnh đánh ghen trên chính là bà Phạm Thị Tuyết Hạnh - Phó Chủ tịch hội
Phụ nữ Phường Phú Thạnh, Quận Tân Phú, Sài Gòn.
14/2/2014: Hai công an sau khi
lấy cớ kiểm tra hành chánh tạm trú tại xã Hòa Phước, Hòa Vang, Tp Đà Nẵng đã
đánh Nguyễn Văn Thạnh gây thương tích phải vào viện điều trị.
31/12/2014: Blogger Nguyễn
Văn Thạnh bị 3 an ninh thường phục đeo bám suốt nhiều ngày liền bất ngờ ném mắm
tôm vào người nhằm ngăn cản và trả thù việc blogger này tiếp cận và đưa tin về
vụ việc người dân treo cổ tự tử trong đồn công an vừa mới xảy ra tại Đại Lộc,
Quảng Nam.
Người
họat động nhân quyền Nguyễn Bắc Truyển nhiều lần bị an ninh mật vụ tấn công:
9/2/2014: Tại ấp Hưng Nhơn, xã
Long Hưng B, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp, công an đã tấn công, đập phá nhà cửa,
xông vào nhà vợ chồng ông Nguyễn Bắc Truyển tùy tiện bắt ông Truyển đi trước sự
chứng kiến của gia đình và đồng đạo Phật giáo Hòa Hảo.
24/2/2014: Tại Hà Nội, trong
khi ông Nguyễn Bắc Truyển cùng vợ đến Tòa đại sứ quán Úc để giãi bày về việc
công an tỉnh Đồng Tháp đã tấn công, đập phá nhà cửa và bắt đi làm việc không lý
do vào ngày 9/2/2014, an ninh thường phục đã chặn đón và hành hung dã man vợ chồng
anh Truyển cùng tài xế taxi cho đến khi người dân bất bình vây quanh, họ mới dừng
tay và bỏ đi. Hậu quả xương mũi của ông Truyển bị gãy, và nhiều thương tích
trên mặt.
28/8/2014: Khi hai vợ chồng ông
Nguyễn Bắc Truyển và Kim Phượng đang đi bộ từ trạm xe bus về nhà, hai an ninh
thường phục đã điều khiển xe máy lao đến, cố tình đâm thẳng vào vợ chồng ông.
Cú tông xe cực mạnh đã khiến ông Truyển phải nhập viện chữa trị do bị chấn
thương ở đầu. Bà Bùi Thị Kim Phượng may mắn không bị thương tích do những kẻ thủ
ác nhắm mục tiêu vào chồng bà.
Trần
Thị Nga, một thành viên của Ban điều hành Hội Phụ Nữ Nhân Quyền Việt Nam nhiều
lần bị an ninh mật vụ côn đồ tấn công, điển hình:
23/3/2014: Tại Hà Nội, chị Trần
Thị Nga và nhiều người bị đánh đập khi công khai giăng biểu ngữ đòi thả Bùi Thị
Minh Hằng. Chị Nga còn bị tấm công tình dục ngay trong đồn công an.
25/5/2014: Sau khi từ nhà
blogger Nguyễn Tường Thụy tại Hà Nội ra về, chị Trần Thị Nga cùng hai con nhỏ
đang được chở bằng xe máy trên đường thì bị một nhóm 5 thanh niên dùng gậy sắt
tấn công. Hậu quả là chị bị đánh vỡ xương đầu gối phải, gãy tay trái và nhiều
thương tích trên người.
Nhà
báo Trương Minh Đức, phát ngôn viên Lao Động Việt liên tục bị sách nhiễu, tấn
công dã man:
8/9/2014: Trong khi đi vận động
cho các hoạt động nhân quyền, nhà báo Trương Minh Đức bị 2 an ninh kéo ra khỏi
taxi đánh đập dã man tại Hà Nội.
2/11/2014: Ông Trương Minh Đức
đã bị một nhóm an ninh mật vụ tỉnh Bình Dương chặn đường truy sát, đánh đập hết
sức tàn nhẫn tại khu vực Ngã 3 Suối Giữa (quốc lộ 13, Bình Dương) và cướp đi
toàn bộ tài sản của ông gồm 1 laptop, 1 máy tính bảng IPad, điện thoại di động
và toàn bộ tiền bạc trị giá hơn chục triệu đồng. Hậu quả, ông bị thương nghiêm
trọng phải nhập viện điều trị một thời gian.
V.
Đàn áp tôn giáo:
8/1/2014: Hơn 100 công an, an
ninh thường phục tham gia sách nhiễu và khủng bố chư tăng, Phật tử tại chùa
Long Quang (Huế), nhằm ngăn cản việc tổ chức lễ Hiệp kỵ chư Lịch đại tổ. 18h
cùng ngày, đường truyền Internet của chùa đã bị cắt.
11/02/2014: Công an sắc phục và
dân phòng đã đổ quân tấn công vào nhà thờ Thái Hà (Đống Đa, Hà Nội). Nhà thờ
sau đó đã đánh trống, rung chuông báo động khẩn cấp. Viện lý do 'kiểm tra hành
chính', ban đầu phía công an đưa ra những yêu cầu ngang ngược nhằm mục đích
sách nhiễu và đe dọa những giáo dân đang có mặt tại nhà thờ.
Cũng
trong tháng 2, công an liên tục tìm cớ sách nhiễu gia đình các tù nhân lương
tâm ở Nghệ An, điển hình đối với gia đình tù nhân lương tâm, sinh viên Trần Hữu
Đức. Công an mặc thường phục đã chặn và bắt ép ông Trần Đức Trường (cha của Đức)
về trụ sở xã để bắt kí cam kết không được tham dự phiên tòa xét xử luật sư Lê
Quốc Quân tại Hà Nội. Ông đã bị giam giữ từ lúc 9h đến 13h ngày 16/2/2014.
Tháng
3/2014:
Nhà cầm quyền CSVN đưa ra xét xử những người H’mong theo đạo Dương Văn Mình ra
xét xử. Ông Dương Văn Mình được biết đến như một người kêu gọi thực thi nếp sống
mới trong tập tục ma chay mà nhiều người H’mong tin và làm theo. Theo quan sát,
việc bắt giữ và kết án những người có liên quan đến tín ngưỡng theo điều 258
BLHS cho thấy những người H’Mông tin theo ông Dương Văn Mình, tự cải tổ phong tục,
tập quán mà không thông qua sự chỉ đạo của hệ thống chính quyền từ trên xuống,
bị nhìn nhận như những kẻ đối địch với Nhà nước.
Hội
thánh Tin lành Memnonite Bình Dương nhiều lần bị ném đá tấn công, bắt bớ, đánh
đập:
9/6/2014: Hội Thánh Tin lành
Memnonite Bình Dương bị một lực lượng hỗn hợp gồm cảnh sát 113, công an, dân
phòng tấn công, ném gạch đá, đánh đập. Không chỉ các Mục sư và thầy truyền đạo
bị đánh đập, những phụ nữ kể cả trẻ em cũng bị tát vào mặt. Nhiều thanh niên
đang thờ phượng Chúa bị yêu cầu im lặng và những ai không tuân theo đều bị
đánh.
2/11/2014: Khoảng vài trăm côn
đồ tràn ngập khu dân cư nơi Hội thánh Mennonite Mỹ Phước 1, huyện Bến Cát, tỉnh
Bình Dương tọa lạc. Họ đập phá, ném đá và bắn đạn vào bên trong nhà nguyện khi
các tín đồ đang thờ phượng Chúa. Hàng trăm thanh niên xăm trổ đầy tay đi xe
phân khối lớn tấn công vào hội thánh. Kẻ tấn công được nhiều người bịt mặt, đầu
tóc gọn gàng trắng trẻo chỉ tay ra lệnh. Chúng đập phá liên tục từ 16 giờ chiều
đến 20 giờ 45 vẫn còn tiếp tục phá.
9/11/2014: Một Mục sư bị đánh
trong đợt ném đá vào nhà thờ Mennonite Bình Dương.
16/11/2014: Côn đồ tiếp tục đập
phá Hội thánh Tin lành Memnonite Mỹ Phước, tỉnh Bình Dương. Một nhóm côn đồ gần
20 người đứng ngay trước cổng Hội Thánh để ngăn chặn những tín hữu đến Hội
Thánh thờ phụng Chúa. Đến 9:00 sáng trong khi Hội Thánh đang cầu nguyện thì côn
đồ lao vào đập phá nhà thờ. Họ dùng đá ném vào bên trong Hội Thánh và sau đó họ
phá nát cánh cửa cổng chính, các cửa sổ, cửa kính, máy bơm nước, các mành che cửa
sổ, mành che trước phòng nhóm cầu nguyện.
Tấn
công tín đồ Phật giáo Hòa Hảo:
21/3/2014: Tư gia tín đồ PGHH
Nguyễn Văn Vinh bị tấn công. Bà Nguyễn Ngọc Hà, Nguyễn Thị Ngọc Lan và hàng chục
tín đồ bị đánh đập, nhiều người bất tỉnh.
24/3/2014: Tín đồ PGHH Nguyễn
Hoàng Nam, ngụ tại xã Vĩnh Châu, thị xã Châu Đốc, An Giang bị công an ập vào
nhà đánh và đập phá khi ông đang làm lễ.
9/4/2014:
Tín
đồ PGHH Bùi Văn Luốc và Lê Văn Sóc bị an ninh thường phục đi xe phân khối lớn,
loại của cảnh sát giao thông, không biển số, ép xe hai ông và dùng cây đánh vào
chân.
VI.
Tình trạng chết trong đồn công an, án oan sai và trấn áp luật sư:
Năm
2014, tình trạng công dân chết trong đồn công an không có dấu hiệu giảm đi và
xu hướng “tự tử trong đồn công an, trại tạm giữ” ngày càng có xu hướng gia
tăng.
3/1/2014: Nguyễn Văn Pha (60
tuổi), tại Phú Yên, được cho là chết do nhồi máu cơ tim trong trại tạm giam của
công an tỉnh.
20/01/2014: Nguyễn Văn Hải (sinh
năm 1970, quê Thanh Xuân, Thanh Hà) đã tự tử tại sân trụ sở công an huyện Thanh
Hà, tỉnh Hải Dương sau ba ngày bị tạm giữ. Ông Hải được cho là đã nhảy từ tầng
2 trụ sở công an huyện xuống sân và tử vong. Tuy nhiên gia đình không đồng ý với
kết luận trên vì trên người nạn nhân có các vết bầm tím ở mũi, lung và các ngón
tay.
7/2/2014: Trịnh Hoàng Dương
(23 tuổi, ngụ tại Đà Bắc, Hòa Bình) được phát hiện chết trong tư thế treo cổ bằng
chăn tại nhà tạm giữ công an thành phố Hòa Bình sau gần 1 tháng bị giam giữ.
13/02/2014: Huỳnh Nghĩa (39 tuổi,
trú tại thôn Quảng An, xã Đạo Nghĩa) đã tử vong sau khi được mời lên trụ sở
công an xã làm việc vì có liên quan đến việc hái trộm tiêu trước đó. Theo cáo
trạng do cơ quan chức năng đưa ra: ông Trần Văn Công, Trưởng công an xã Đạo
Nghĩa, huyện Đắc R’lấp, tỉnh Đắc Nông cùng với hai công an viên Lê Văn Tâm và
Nguyễn Hữu Tuyến đã tát và dung gậy cao su đánh người. Ông Nghĩa chết do đa chấn
thương, suy hô hấp, suy tuần hoàn.
11/03/2014: Huỳnh Nhất Trung (20
tuổi, ngụ tại phường Trần Quang Diệu, Tp Quy Nhơn, Bình Định) được phát hiện chết
trong tư thế treo cổ tại nhà tạm giữ công an huyện Vân Canh sau hơn 2 tháng bị
giam.
17/03/2014: Gia đình nạn nhân Lê
Đức Thành (ngụ ấp Gia Lào, xã Suối Cao, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai) tố cáo với
báo chí rằng công an xịt hơi cay vào mặt nạn nhân khi đang tham gia giao thông
dẫn đến tình trạng mất tay lái và tông vào vệ đường dẫn đến tử vong.
19/03/2014: Bùi Thị Hương (42 tuổi,
ngụ tại quận Dương Kinh, Hải Phòng) được phát hiện trong tư thế chết treo cổ bằng
áo gió tại nhà tạm giữ hành chính, công an phường Tân Đồng, thị xã Đồng Xoài,
Bình Phước một ngày trước đó.
20/03/2014: Lý Vị Hùng (sinh năm
1985, ngụ P2, quận 11, Sài Gòn) chết do chấn thương sọ não sau khi bị tạm giam
hơn 1 tháng tại nhà tạm giữ công an quận 11. Công an kết luận do Hùng tự té
ngã.
14/04/2014: Đỗ Văn Bình (ngụ xã
Đại Hiệp, Đại Lộc, Quảng Nam) được phát hiện trong tư thế chết treo cổ bằng vải
màn xanh, vùng lưng và tay bầm tím tại phòng tạm giam công an huyện Hòa Vang,
Đà Nẵng sau 4 ngày bị giam giữ.
12/05/2014: Nguyễn Đăng Cự (sinh
năm 1972, trú tại thôn Nam Hương, xã Thanh Ninh, huyện Phú Bình, tỉnh Thái
Nguyên) được phát hiện chết trong tư thế treo cổ tại buồng tạm giam số 2, nhà tạm
giữ Công an huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang.
17/06/2014: Nguyễn Thị Gái (30
tuổi, tạm trú tại quận Bình Thạnh), chết chưa rõ nguyên nhân khi bị tạm giữ tại
công an phường 10, quận 10, Sài Gòn.
25/06/2014: Nguyễn Văn Chín (44
tuổi, ngụ quận Gò Vấp) tử vong sau khi có cự cãi với lực lượng CSGT quận Tân
Bình về việc xử lý vi phạm về nồng độ cồn. Ông Chín đã bị côn đồ do một viên
CSGT gọi đến đánh vỡ ruột non dẫn đến tử vong sau đó.
4/08/2014: Phạm Duy Quý (SN
1993, trú tại thôn Ngoại Đàm, xã Phượng Hoàng, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương)
được phát hiện chết trong tư thế treo cổ bằng màn tuyn tại nhà tạm giữ của Công
an tỉnh Hải Dương.
5/08/2014: Trần Giang Nam (SN
1971, trú tại thôn Quyết Tiến, xã Hồng An, Hưng Hà, Thái Bình) được phát hiện
đã treo cổ tự tử bằng dây vải được xé từ chăn tại phòng tạm giữ Công an huyện
Hưng Hà sau gần 10 tiếng bị giam giữ.
17/10/2014: Nguyễn Văn Sửu (sinh
năm 1973, trú phường Bình Ngọc, tp Móng Cái, Quảng Ninh) được phát hiện chết
trong tư thế treo cổ bằng vải xé ở quần nối thành dây tại nhà tạm giữ công an
thành phố Móng Cái sau ba ngày bị giam giữ.
28/10/2014: Nguyễn Văn Hà (47 tuổi,
ngụ khu phố 2, phường Tân An, thị xã La Gi) được phát hiện chết trong tư thế
treo cổ bằng dây cột giày tại trụ sở công an phường Tân An, tỉnh Bình Thuận sau
khi được mời làm việc 1 ngày trước.
29/12/2014: Trần Văn Tùng (sinh
năm 1982, trú tại thôn Phú Sơn Nam, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng) được
phát hiện chết trong tư thế ngồi chống 2 tay xuống đất, cổ treo sợi dây bằng quần
thun cách mặt đất khoảng 60cm, dây cột trên cửa sổ, tại nhà tạm giữ lưu giam của
công an huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam sau 3 ngày bị giam giữ.
Cũng
trong năm 2014, nhiều vụ án oan sai bị phơi bày trước công chúng. Điển hình là
vụ án ông Nguyễn Thanh Chấn (Bắc Giang), bị kết án oan sai và phải ngồi tù
trong 10 năm, phải chịu nhiều lần bức cung, nhục hình cho đến khi hung thủ thực
sự giết người ra đầu thú. Từ vụ án này, người ta phát hiện ra nhiều trường hợp
oan sai khác như Huỳnh Văn Nén (Bình Thuận), hai trường hợp bị kết án tử hình
đang kêu oan là Hồ Duy Hải (Long An) và Nguyễn Văn Chưởng (Hải Phòng).
Năm
2014, cũng là năm mà giới luật sư phải chịu nhiều kiểm soát vô lý từ tòa án, bị
sách nhiễu từ các cơ quan chức năng khi thực hiện bổn phận bảo vệ công lý của
mình.
Tháng
4/2014:
Luật sư Hà Huy Sơn, LS Trần Thu Nam gặp trở ngại khi yêu cầu cấp Giấy chứng nhận
bào chữa cho thân chủ là nhà đấu tranh Bùi Thị Minh Hằng trong quá trình tham
gia tố tụng hình sự tại Đồng Tháp. Bà Bùi Thị Minh Hằng bị bắt giữ cùng hai người
khác là Nguyễn Thị Thúy Quỳnh và Nguyễn Văn Minh và bị kết án “gây rối trật tự
công cộng”. Quá trình tạm giữ và tạm giam những người này đã gây khó khăn nhiều
cho các luật sư và người thân khi đi thăm gặp.
Tháng
11/2014:
Luật sư Hà Huy Sơn khiếu kiện Trại giam B14 - Bộ Công an khi không tuân thủ quy
định pháp luật, đảm bảo quyền được gặp luật sư của ông Nguyễn Hữu Vinh (blogger
Anh Ba Sàm).
5/12/2014:
Liên
ngành Công an, Viện Kiểm sát và Tòa án Nhân dân TP. Tuy Hòa (Phú Yên) đã có văn
bản kiến nghị gửi Sở Tư pháp và Đoàn Luật sư tỉnh Phú Yên đề nghị thu hồi chứng
chỉ hành nghề luật sư (LS) đối với LS Võ An Đôn - luật sư bào chữa cho gia đình
nạn nhân Ngô Thanh Kiều - người bị công an thành phố Tuy Hòa đánh chết trong
khi tạm giữ trái phép vào năm 2012.
Cũng
trong tháng 12/2014, các luật sư tham gia tranh tụng vụ xét xử Nguyễn Đức Kiên
bị cách ly và bị tạm giữ toàn bộ các thiết bị điện tử như điện thoại, iPad,
laptop trước khi bước vào phòng xử. Một số luật sư đã gặp trở ngại khi bài bào
chữa của mình nằm trong các thiết bị lưu trữ bị tạm giữ.
VII.
Chế độ nhà tù khắc nghiệt và sự phản kháng của các tù nhân:
Trong
năm 2014, với những chia sẻ từ các tù nhân chính trị được trả tự do như thầy
giáo Đinh Đăng Định, Huỳnh Anh Trí, blogger Điếu Cày... nhiều người bên ngoài
có thêm thông tin về chế độ nhà tù đầy khắc nghiệt tại Việt Nam: tù nhân chính
trị bị nhốt chung với tù nhân hình sự, bị đánh đập, bị ngược đãi và bị phân biệt
đối xử.
Tháng
1/2014:
Chị Hồ Thị Bích Khương bị nhốt chung với các tù nhân nghiện ma túy và bị đánh đập.
Sau đó chị còn bị biệt giam.
Nhiều
tù nhân lương tâm trong khu giam riêng tại phân trại 2 (Z30A - Xuân Lộc) đã tuyệt
thực gần 1 tuần để phản đối chính sách hà khắc của cai tù. Tại phân trại 2 -
Z30A Xuân Lộc đã xây thêm một khu giam riêng để giam giữ các tù nhân chính trị
nhằm cô lập thông tin. Khu giam riêng mới này có kết cấu giam khắc nghiệt hơn,
mỗi buồng giam chỉ giam từ 03 người trở lại. Môi trường giam giữ rất khắc nghiệt,
nóng bức, thiếu không khí, nước sinh hoạt thiếu thốn, bị phèn cao độ.
2/2/2014: LS Lê Quốc Quân bắt
đầu tuyệt thực để đưa ra yêu sách và phản đối chế độ lao tù cộng sản khắc nghiệt.
14/02/2014: Gia đình
blogger Tạ Phong Tần thông báo chị bị đối xử bất công trong trại giam số 5, thuộc
huyện Yên Định, Thanh Hóa với tình trạng thời tiết khắc nghiệt và chế độ ăn uống
bạc đãi.
8/03/2014: Người bất đồng
chính kiến Ngô Hào bị cưỡng bức lao động tại trại giam Xuân Phước, tỉnh Phú Yên
trong điều kiện sức khỏe kém.
14/03/2014: Blogger Tạ Phong Tần
bị đánh trong phòng giam.
9/04/2014: Tù nhân lương tâm Đặng
Xuân Diệu tuyệt thực 16 ngày để phản đối việc bị phân biệt đối xử và không được
giải quyết đơn khiếu nại trong trại giam số 5, Yên Định, Thanh Hóa.
24/04/2014: Đinh Nguyên Kha tuyệt
thực để phản đối chế độ hà khắc của trại giam K3, Xuyên Mộc khi không cho tù
nhân đọc sách báo, nhận hình ảnh gia đình.
25/04/2014: Tù nhân lương tâm Đậu
Văn Dương (bị giam tại trại 5, Lam Sơn, Thanh Hóa), Trần Hữu Đức, Trần Minh Nhật
(trại giam K3 - Phú Sơn 4, Thái Nguyên) đồng loạt tuyệt thực để phản đối hành
vi ngang ngược thu giữ sách, thư từ trái pháp luật và đối xử phân biệt đối với
các tù nhân lương tâm của các cán bộ trại giam.
23/05/2014: Tù nhân lương tâm Võ
Thu Thủy, sinh năm 1963, bị giam giữ tại K4 Trại 5 Yên Định Thanh Hóa, có nội
dung tố cáo một số cán bộ trại giam số 5 Thanh Hóa về việc dung túng chuyện
buôn bán ma túy và phân biệt đối xử với tù nhân Hồ Thị Bích Khương trong trại
giam.
13/06/2014: Công an lén lút chuyển
luật sư Lê Quốc Quân ra trại giam An Điềm, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam.
24/11/2014:
Mục
sư Nguyễn Công Chính bị cô lập khắc nghiệt trong trại giam An Phước (Bình
Dương) bằng việc cắt giảm các quyền lợi của tù nhân như giao đất trồng trọt,
không được gọi điện về nhà, bị khủng bố tinh thần bằng việc cán bộ trại giam sử
dụng các tù nhân hình sự để khích bác, lăng mạ và đe dọa mạng sống ông.
17/12/2014: Blogger Tạ Phong Tần,
tù nhân lương tâm Nguyễn Thị Lộc, Hồ Thị Bích Khương, Nguyễn Đặng Minh Mẫn bị
biệt giam tại trại giam số 5 Thanh Hóa. Chị Tạ Phong Tần và chị Minh Mẫn đã tuyệt
thực 15 ngày để phản đối việc bị đối xử bất công.
VIII.
Các phong trào, hoạt động cổ xúy nhân quyền:
Năm
2014 là năm chứng kiến sự khởi sắc của các nhóm - tổ chức XHDS tại Việt Nam bằng
những bước đi, những hoạt động cụ thể.
Sau
những nỗ lực vận động ngoại giao trong và ngoài nước, các nhóm, tổ chức XHDS đã
có những buổi thảo luận công khai bàn về tình trạng vi phạm nhân quyền, cũng
như có các khóa học bổ sung kiến thức và nâng cao kỹ năng bảo mật an toàn cho
anh chị em đấu tranh.
19/01/2014: Tại Hà Nội, các
bloggers đã tổ chức buổi tưởng niệm 40 năm ngày mất Hoàng Sa (1974-2014) tại
khuôn viên tượng đài Lý Thái Tổ - Hồ Hoàn Kiếm. Buổi lễ đã bị phá rối khi cơ
quan chức năng cho người đến cắt đẽo đá tạo ra tiếng ồn và bụi bặm mù mịt.
17/2/2014: Nhóm No-U Hà Nội và
các blogger tổ chức tưởng niệm 35 năm chiến tranh biên giới Việt-Trung
(1979-2014) tại khuôn viên tượng đài Lý Thái Tổ. Buổi tưởng niệm này tiếp tục bị
phá rối bởi lực lượng thanh niên tình nguyện, dân phòng, công an bằng cách mở
nhạc thật to và tổ chức khiêu vũ.
Tháng
2/2014:
Mạng lưới Blogger Việt Nam (MLBVN) tổ chức buổi Cà phê Nhân quyền lần 1 tại Sài
Gòn với chủ đề “Quyền tự do đi lại”. Buổi thảo luận công khai này có sự tham
gia của nhiều người quan tâm và phóng viên quốc tế sau khi nhiều người bị cấm
xuất cảnh một cách tùy tiện.
14/03/2014:
Lần
đầu tiên các tổ chức XHDS nhóm họp tại Sài Gòn và cố gắng duy trì thành buổi
sinh hoạt chung được tổ chức luân phiên.
20/03/2014: MLBVN tổ chức Cà phê
Nhân quyền lần 2 tại Hà Nội với chủ đề "Công dân bị cấm xuất cảnh vì lý do
an ninh nhìn từ quan điểm Quốc tế". Buổi hội thảo diễn ra tốt đẹp với sự
tham gia của nhiều người quan tâm, các đại sứ quán và đại diện nhóm Phản bác
Tuyên bố 258.
Tháng
4/2014:
Buổi cà phê Nhân quyền lần 3 với chủ đề “Công ước chống Tra tấn và vấn nạn công
dân chết trong đồn công an” do MLBVN dự kiến tổ chức tại Nha Trang đã bị đàn áp
thô bạo khi lực lượng an ninh thường phục bắt giữ các blogger SeaFree (Nguyễn
Văn Hải), Nguyễn Hồ Nhật Thành, Trịnh Kim Tiến, Mẹ Nấm (Nguyễn Ngọc Như Quỳnh)
ngay trước giờ khai mạc.
Tháng
5/2014:
Lần đầu tiên hơn 20 tổ chức XHDS độc lập tại Việt Nam ra tuyên bố kêu gọi biểu
tình chống hành vi xâm lược trên biển Đông của Trung Quốc bằng dàn khoan
HD-981. Cuộc biểu tình ngày 11/05/2014 đã diễn ra thành công tốt đẹp tại Sài
Gòn và Hà Nội. Cũng là lần đầu tiên giữa Sài Gòn, các biểu ngữ đòi tự do cho những
người yêu nước như Trần Huỳnh Duy Thức, Anh Ba Sàm, Bùi Thị Minh Hằng... được
giương cao. Thông điệp của người dân với chính phủ được bày tỏ một cách dứt
khoát rõ ràng: “Vì một quốc gia cường thịnh phải thay đổi”, “Tẩy chay 4 tốt, 16
chữ vàng”, “Hãy xứng đáng là lãnh đạo quốc gia”, “Tự do, dân chủ cho Việt
Nam”...
Tháng
6/2014:
Phong trào “Không Bán Nước” lan tỏa nhiều nơi. Bắt đầu từ người
đàn ông gánh nước hôm 8/6/2014 tại Sài Gòn với biểu ngữ “Nước nhà không
bán” và “Mất nước là chết”, các hoạt động ủng hộ ý tưởng mang tên "Không
bán nước" sau đó liền được hưởng ứng và lan tỏa đến Nha Trang, Hải Phòng,
Hà Nội.
Tháng
7/2014:
Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam ra đời.
26/08/2014: Nhiều người hoạt động
và những người quan tâm tới tình hình nhân quyền Việt Nam có mặt tại Đồng Tháp
để tham dự phiên sơ thẩm xét xử nhà hoạt động nhân quyền, blogger Bùi Thị Minh
Hằng, Nguyễn Thị Thúy Quỳnh và Nguyễn Văn Minh. Tất cả những người quan sát đều
bị bắt giữ và không thể tham dự phiên tòa dù được thông báo là công khai.
Tháng
9/2014:
MLBVN khởi động chiến dịch "Chúng Tôi Muốn Biết" với mục tiêu tranh đấu
cho Quyền Được Biết và đòi hỏi nhà nước có trách nhiệm công bố những mảng thông
tin đe dọa tương lai của Tổ quốc Việt Nam, và quan trọng hơn hết nó thúc đẩy mỗi
người dân bước ra khỏi bóng đen sợ hãi của chính mình.
Tháng
10/2014:
Giữa lòng thủ đô Hà Nội, dân oan Bắc-Trung-Nam cùng đồng loạt biểu tình đòi lại
ruộng đất và quyền con người. Các khẩu hiệu được giơ cao công khai trước trụ sở
Thanh tra chính phủ, văn phòng Chủ tịch nước, văn phòng Thủ tướng là: "Quốc
hội là của đảng cộng sản Việt Nam, không phải của nhân dân", "Yêu cầu
giải tán quốc hội", "Quốc hội bù nhìn".
Tháng
11/2014:
Khóa học về Truyền Thông - Bảo Mật - Pháp Luật - Nhân Quyền do Con Đường Việt
Nam và Truyền thông Chúa Cứu Thế tổ chức thành công tại Hà Nội sau khi đã hoàn
thành tốt đẹp tại Sài Gòn vào cuối tháng 5.
Tháng
12/2014:
Các tổ chức XHDS cùng đồng loạt kỷ niệm ngày quốc tế nhân quyền rộng rãi khắp
nơi.
IX.
Nhà hoạt động ra tù:
2/2/2014: Tù nhân lương tâm
Chu Mạnh Sơn đã rời khỏi trại giam và về đến nhà sau khi mãn hạn bản án 30
tháng tù giam vì bị cáo buộc “tuyên truyền chống phá nhà nước” theo điều 88
BLHS.
22/03/2014: Tù nhân chính trị
Nguyễn Hữu Cầu được trả tự do sau 37 năm bị giam cầm bởi hai lần bị kết án với
tội danh chống chính quyền XHCN Việt Nam.
7/04/2014: Tù nhân chính trị Cù
Huy Hà Vũ được trả tự do trước thời hạn và được đưa sang Mỹ. Tiến sĩ Luật Cù
Huy Hà Vũ bị kết án 7 năm tù giam, 3 năm quản chế bởi điều 88 BLHS vào năm 2010
tại Hà Nội.
12/04/2014: Tù nhân chính trị
Nguyễn Tiến Trung và Vi Đức Hồi được trả tự do trước thời hạn. Thạc sĩ Nguyễn
Tiến Trung bị kết án 7 năm tù giam và 3 năm quản chế bởi điều 79 BLHS “hoạt động
nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Nhà hoạt động Vi Đức Hồi bị kết án 8 năm tù
giam và 5 năm quản chết bởi điều 88 BLHS “tuyên truyền chống nhà nước XHCN”.
13/05/2014: Lô Thanh Thảo mãn hạn
tù sau khi bị giam giữ 2 năm với cáo buộc “tuyên truyền chống nhà nước”. Chị Thảo
bị bắt khi quay phim chụp hình những người dân oan biểu tình.
21/06/2014: Người hoạt động bảo
vệ quyền lao động Đỗ Thị Minh Hạnh được trả tự do trước thời hạn. Minh Hạnh bị
kết án 7 năm tù bởi điều 89 BLHS “phá rối an ninh”. Sau bị giam giữ hơn 4 năm
trời, cùng với những nỗ lực vận động trong và ngoài nước, Đỗ Thị Minh Hạnh được
trả tự do và không bị quản chế.
6/07/2014: Dân oan Lê Thị Kim
Thu mãn hạn tù sau khi bị kết án 2 năm tù với cáo buộc “gây rối trật tự công cộng”
do công khai khiếu kiện từ các cấp địa phương đến trung ương cho vấn đề đất đai
của gia đình cũng như người khác.
11/09/2014: Nhà văn Nguyễn Xuân
Nghĩa - một trong những người đi đầu trong phong trào dân chủ tại Hải Phòng mãn
hạn tù trở về. Ông Nguyễn Xuân Nghĩa bị kết án 6 năm tù giam bởi điều 88 BLHS
“tuyên truyền chống nhà nước XHCN”.
13/09/2014: Nhà văn, nhà báo,
blogger Phạm Viết Đào mãn hạn tù sau khi bị kết án 15 tháng tù giam theo điều
258 BLHS với cáo buộc đã có những bài viết “phỉ báng đảng và nhà nước... bôi nhọ
danh dự, uy tín của lãnh đạo đảng và thủ tướng”.
25/09/2014: Bốn tù nhân chính trị
Trần Tư, Nguyễn Tuấn Nam, Nguyễn Long Hội, Trần Hoàng Giang, những người bị kết
án với tội danh “âm mưu lật đổ chính quyền”, được trả tự do. Ông Trần Tư bị kết
an chung thân, nay được phóng thích. Riêng ông Nguyễn Long Hội bị án chung thân
và được giảm án xuống còn 20 năm, anh Trần Hoàng Giang bị án 15 năm tù và được
trả tự do trước thời hạn hơn 5 tháng.
2/10/2014: Tù nhân lương tâm Đậu
Văn Dương, một trong những thanh niên sinh viên Công giáo bị bắt giam tại Nghệ
An, được ra tù trước thời hạn.
21/10/2016: Blogger Điếu Cày - một
trong những biểu tượng của phong trào dân báo tại Việt Nam được trả tự do và bị
trục xuất sang Mỹ. Blogger Điếu Cày bị kết án 12 năm tù bởi điều 88 BLHS.
22/10/2014: Tù nhân lương tâm Võ
Thu Thủy được trả tự do trước thời hạn 5 tháng. Bà Thủy bị kết án 4 năm tù giam
với cáo buộc ‘tuyên truyền chống phá nhà nước’
2/11/2014: Tù nhân lương tâm Trần Hữu Đức, một trong những thanh niên sinh viên Công giáo bị bắt giam tại Nghệ An mãn hạn tù.
X.
Nhân dân phản kháng
Năm
2014 diễn ra nhiều cuộc đối đầu nghiêm trọng giữa người dân với nhà cầm quyền,
đặc biệt trong các vấn đề liên quan đến đất đai, nhà cửa. Khi quyền sống bị tước
đoạt, đã xảy ra nhiều trường hợp mà người dân bị dồn đến đường cùng buộc phải xử
dụng vũ phí để chống lại lực lượng cưỡng chế. Bên cạnh đó người dân cũng đã
dũng cảm đứng lên, chống lại lực lượng công an khi chứng kiến họ làm sai.
10/02/2014: Đông đảo nông dân
Văn Giang tại xã Phụng Công, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên đã đồng loạt tham
gia giữ đất canh tác khi chủ đầu tư đưa xe đến ủi đất ở khu vực này. Lực lượng côn
đồ đã sử dụng súng hoa cải bắn trọng thương nông dân Nguyễn Văn Nghiêm 44 tuổi.
24-25/02/2014: Hàng trăm dân oan Thủ
Thiêm đã bao vây công trình của công ty G&S Hàn Quốc; yêu cầu dừng thi công
và xuất trình giấy phép đầu tư và xây dựng. Chính quyền đã lợi dụng dự án Khu
đô thị mới Thủ Thiêm, quận 2, thành phố Hồ Chí Minh để cướp 40.222m2, bán cho
công ty G&S Hàn Quốc vào năm 2007 với giá 100 triệu USD. Tương đương 50 triệu
VNĐ/1m2. Trong đó có diện tích đất của ông Vũ Huy Hoàng là 2.223m2; chỉ được đền
bù 200.000 VNĐ/1m2.
27/02/2014: Dân oan Bắc
Giang dùng bom xăng chống lại đoàn cưỡng chế thu hồi đất tại huyện Lục Ngạn, tỉnh
Bắc Giang. Năm 2007, giới chức huyện Lục Ngạn có chủ trương thu đất để thực hiện
dự án xây dựng công trình “Đường nội thị thị trấn Chũ, tuyến Khí tượng - Bệnh
viện Đa khoa Lục Ngạn” với chiều dài 1,7 km. Chủ trương này được toàn thể bà
con khu vực đồng tình vì thu hồi đất để làm đường phục vụ nhu cầu cuộc sống của
người dân. Tuy nhiên, con đường mới không hề đi qua phần đất của gia đình họ
nhưng họ lại nhận được thông báo phần đất của gia đình họ cũng sẽ bị thu hồi để
“làm đường”. Điều này đã khiến người dân phẫn nộ và quyết tâm bảo vệ đất đai của
mình.
5/03/2014: Tại Tây Nguyên, bà
con khiếu kiện trước trụ sở UBND tỉnh Dak Nông bị đánh.
27/03/2014: Chủ tịch phường
Dương Nội, Hà Đông, Hà Nội Lã Quang Thức cùng Trưởng CA Hà Văn Sơn chỉ huy toàn
bộ lính tráng, dân phòng đến cướp đất của người dân trong phường một cách trái
phép để giao cho tư nhân xây dựng. Bà con nhân dân hết sức phẫn nộ, phản đối những
việc làm lộng hành, ngang ngược của đám cầm quyền địa phương. Tuy nhiên, lực lượng
vũ trang hung hãn đã chiếm và xây được gạch để bao quanh những mảnh đất của bà
con.
28/3/2014: Hàng ngàn người dân
Ninh Thuận tiếp tục kéo về trung tâm tỉnh để biểu tình, vây kín Quốc lộ 1 (đoạn
vòng xoay ngã 5 Phủ Hà, TP Phan Rang - Tháp Chàm). Người dân yêu cầu nhà cầm
quyền trả tự do cho 6 người dân bị CA bắt giam trước đó vì phản đối nhà máy
khai thác titan gây ô nhiễm. Đáp lại, nhà cầm quyền Ninh Thuận liền huy động
công an, cảnh sát cơ động giải tán cuộc biểu tình bằng vũ lực. Người dân lập tức
chống trả bằng cách ném gạch đá, đồ vật về phía lực lượng công an.
29/03/2014: Người dân Vũng Áng -
Hà Tĩnh đã đoàn kết đồng loạt biểu tình chống lại việc cưỡng chế và làm tắc nghẽn
đường từ Quốc lộ 1A đi xuống Vũng Áng. Giao thông bi ngừng trệ các phương tiện
giao thông không thể đi qua khu vực bà con đã căng biểu ngữ, dựng lều quyết tâm
giữ đất. Mọi phương tiện giao thông, kể cả taxi đều không thể qua được để vào cảng.
3/04/2014: Tại Bình Dương, 2000
công nhân công ty Wonderful Saigon Electric đình công vì phải tăng ca nhiều mà
lương ít. Khi công nhân đình công tới ngày thứ 03 thì bảo vệ công ty đã tiến
hành xịt hơi cay vào những công nhân biểu tình trước mặt nhiều công an sắc phục,
khi công nhân cố đòi được gặp ban lãnh đạo công ty để nói chuyện.
8/04/2014: Hơn 50 dân oan tại
nhiều tỉnh thành đã tập trung tới trước số 1 Ngô Thời Nhiệm để nộp đơn khiếu kiện
đất đai. Họ không gặp được người trách nhiệm và trong khi chờ đợi đã có những
cuộc gây hấn từ những côn đồ và an ninh mặc thường phục với người khiếu kiện.
25/4/2014: Nhà cầm quyền đã huy
động lực lượng lên đến 1000 quân số, tiếp tục mở trận càn đàn áp nông dân giữ đất
tại Dương Nội (Quận Hà Đông, Hà Nội). Ít nhất 10 nông dân Dương Nội đã bị công
an bắt giam, trong đó có chị Cấn Thị Thêu và chồng là ông Trình Bá Khiêm.
23/05/2014: Bà Lê Thị Tuyết Mai,
nữ phật tử thuộc GHPGVNTN đã tự thiêu trước dinh Thống Nhất để bảo vệ đạo pháp
và chủ quyền dân tộc. Trong những thư để lại bà Mai đã nói lên những tâm tư của
bà trước tình trạng của đất nước: “Suốt mười ngày qua tôi sống thầm lặng và
sôi sục lòng yêu nước, hôm nay tôi quyết chí đốt thân mình hòa ánh đuốc soi đường
do những người xâm lược và ngoan cố chiếm đóng lãnh hải chúng tôi… Nguyện hồn
thiêng đất nước cho con làm một việc yêu nước không gặp trở ngại, không có gì
ngăn cản và đừng tìm cách cứu sống… Xưa kia hai bà Trưng hy sinh Thy Sách để
nung nấu ý chí quân sĩ và nhân dân để chiếm đánh thành Ngọc Hồi, hôm nay tôi
nguyện làm ngọn đuốc để hậu thuẫn, thêm sức mạnh cho cảnh sát biển cùng ngư
dân”. Đám tang của bà Mai đã bị lực lượng an ninh làm áp lực với gia đình
và sách nhiễu những người tham gia khi họ quay phim chụp hình.
20/06/2014: Ông Hoàng Thu Hùng
đã tự thiêu tại Manatee County, Florida (Hoa Kỳ) để phản đối giàn khoan Trung Cộng.
Nội dung thư viết tay ông Hùng để lại "Haiyang 981 phải rời khỏi hải phận
Việt Nam" và "Anh hùng tử chí hùng nào tử".
8/07/2014: Nguyễn Tiến Đạt (phường
Bình Khánh, quận 2) đã đẩy lui lực lượng cướp đất hùng hậu của giới chức tham
nhũng địa phương trong vụ cưỡng chế vừa qua diễn ra tại Dự án Khu đô thị mới Thủ
Thiêm, Quận 2, Sài Gòn, bằng một can xăng 5 lít với lời tuyên bố sẵn sàng tự
thiêu.
29/07/2014: Linh mục Trương Văn
Vút trên đường đi làm lễ đã bất ngờ bị một nhóm công an giả dạng côn đồ chặn đường,
đánh đập gây thương tích. Sau khi xảy ra vụ việc, người dân giáo xứ Đá Nện (xã
Thanh Thạnh, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình) đã lập tức yêu cầu nhà cầm quyền
địa phương điều tra làm rõ thủ phạm, nhưng không được đáp ứng. Bất bình trước
hành vi bao che tội ác của công an, người dân trong vùng đã buộc phải phản ứng
bằng cách nổi lửa đốt đường, chặn một đoàn xe chở cán bộ và công an.
-
30/08/2014: Bà
Ngô Thị Đức (74 tuổi) tại khu phố Trịnh Nguyễn (Từ Sơn, Bắc Ninh) đã dùng dao
chặt đứt lìa một ngón tay vì bị công an ép cung. Cụ Đức cho biết hành động chặt
ngón tay để phản đối công an và giới chức cầm quyền địa phương đã dồn ép gia
đình bà đến đường cùng. Bà Ngô Thị Đức từng là một đảng viên cộng sản, nhưng đã
bị khai trừ do đã cùng nhân dân trong vùng phản đối việc cướp đất để xây dựng
‘Dự án nhà máy xử lý nước thải Từ Sơn’ gây ô nhiễm.
Tổng
cộng có 12 người đã bị CA bắt giữ với cáo buộc ‘gây rối trật tự’ chỉ vì đấu
tranh yêu cầu di dời nhà máy nước thải đến một khu vực xa dân cư cách đó 1 km.
22/12/2014:
Tại
Hải Phòng, chị Nguyễn Thị Thúy, 37 tuổi, một bà mẹ của 8 đứa con và 3 người
cháu đã phải dội xăng khắp người, tay cầm bật lửa đứng bên bình gas, sẵn sàng
liều chết để bảo vệ căn lều tạm bợ trước nguy cơ bị nhà cầm quyền CSVN kéo quân
tàn phá. Căn lều nơi chị sẵn sàng liều chết bảo vệ chính là chỗ tá túc của con
cháu chị, 8 đứa trẻ giữa lúc trời đông rét buốt, trong đó cháu bé nhỏ nhất năm
nay chỉ mới 10 tháng tuổi.
XI.
Gương mặt dân chủ qua đời
8/01/2014: Blogger Hồ Đức Thanh
qua đời vì bạo bệnh. Hồ Đức Thanh là một trong những người trẻ hoạt động nhân
quyền tại Hà Nội.
22/02/2014: Luật gia Lê Hiếu Đằng
qua đời tại Sài Gòn. Ông Lê Hiếu Đằng đã từng giữ chức Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt
trận Tổ quốc TP. HCM, và tuyên bố ra khỏi đảng Cộng sản Việt Nam vào ngày
4/12/2013.
3/04/2014: Thầy giáo Đinh Đăng
Định qua đời vì bệnh ung thư dạ dày. Thầy Định được tạm thời trả tự do sau khi
bị kết án 6 năm tù bởi phản đối dự án khai thác bauxite tại Tây Nguyên năm
2009. Trong những chia sẻ cuối đời của thầy, người ta thấy rõ hơn sự khắc nghiệt
của chế độ giam giữ tù nhân chính trị tại Việt Nam.
22/06/2014:
Facebooker
Quê Thuốc Lào - anh Nguyễn Vũ Vỹ (sinh năm 1974) đã qua đời do bị sát hại tại
nhà riêng ở Hà Nội. Anh Vỹ là một trong những người tham gia tích cực các hoạt
động bảo vệ nhân quyền và là một người nhiệt thành trong các cuộc biểu tình chống
Trung Quốc xâm lược.
5/07/2014: Anh Huỳnh Anh Trí -
tù nhân chính trị bị giam cầm 14 năm với tội danh “hoạt động nhằm lật đổ chính
quyền nhân dân” qua đời vì căn bệnh HIV/AIDS. Anh Trí vừa được trả tự do 185
ngày. Trong những chia sẻ cuối đời anh cho biết các tù nhân chính trị tại Việt
Nam thường bị giam chung phòng với những người tù hình sự, mà không ít người tù
hình sự này đã nhiễm HIV/AIDS. Đây là một trong những phương thức đàn áp tù
nhân chính trị, đàn áp những nhà bất đồng chính kiến của các nhà tù của cộng sản
Việt Nam. Tệ hại hơn nữa là việc các giám thị, cán bộ quản giáo nghiêm cấm tù
nhân không được sở hữu một số đồ dùng cá nhân như dao kéo, bàn cạo râu, mà buộc
tất cả tù nhân phải dùng chung một dao cạo mỗi khi cắt tóc. Đây là lý do mà nhiều
tù nhân chính trị khi bị bắt hoàn toàn mạnh khỏe nhưng sau một thời gian tù đày
thì cơ thể cứ bị suy kiệt dần rồi mắc thêm nhiều bệnh cơ hội và qua đời một
cách bí ẩn ở trong tù. Anh Trí cho biết, mỗi lần bị biệt giam, bị xích chung
cùm chân với những người tù bị HIV trước đó là một trong những nguyên nhân khiến
căn bệnh này lây lan nhanh mà không ai ngờ tới.
29/07/2014:
Thầy
giáo Nguyễn Anh Dũng - một cựu chiến binh và là một nhà hoạt động xã hội nhiệt
thành qua đời tại Hà Nội sau một thời gian lâm bệnh nặng, hưởng thọ 68 tuổi. Thầy
giáo Nguyễn Anh Dũng sinh năm 1947, từng là giảng viên trường Cao đẳng Kinh tế
Công nghiệp Hà Nội, cựu chiến binh trong quân đội nhân dân Việt Nam. Từ năm
2000, ông bắt đầu tham gia đấu tranh chống áp bức bất công, lên tiếng kêu gọi
dân chủ và bảo vệ nhân quyền tại Việt Nam.
13/11/2014: Luật sư Trần Lâm, một
trong những người đi tiên phong trong phong trào Dân chủ Việt Nam đã qua đời tại
Hà Nội, hưởng thọ 90 tuổi. Luật sư Trần Lâm, tên thật là Trịnh Đình Tráng, sinh
ngày 10 tháng 6 năm 1925 tại Nho Quan, Ninh Bình.
Sinh
thời, LS Trần Lâm từng là một đảng viên cộng sản kỳ cựu và từng tham gia bộ máy
Tuyên truyền của cộng sản như: Ban Tuyên huấn tỉnh bộ Việt Minh, Lạng Sơn, trưởng
ty thông tin tuyên truyền Hải Phòng và Hồng Quảng (1950-1951), giảng sư chính
trị từ năm 1962.
Chức
vụ cao nhất luật sư Trần Lâm từng đảm trách là Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối
cao của Nhà nước Cộng sản Việt Nam. Tuy nhiên sau này, người ta biết tới Trần
Lâm với tư cách một Luật sư Nhân quyền, một trí thức yêu nước hơn là một “trí
thức cộng sản”.
6/12/2014: Học viên Pháp Luân
Công, thầy giáo Vũ Hồng Tố đã qua đời trong tù khi đang chịu án 5 năm tù giam
vì tội “gây rối trật tự công cộng”. Thầy Tố được cho là đã tuyệt thực đến chết
trong tù. Thầy giáo Vũ Hồng Tố cùng ba học viên Pháp Luân Công khác, đã bị bắt
hồi tháng 2/2014 khi mang búa ra lăng Ba Đình ở Hà Nội để phá lăng theo như
thông báo trước đó.
18/12/2014: Nhà văn Bùi Ngọc Tấn
qua đời tại Hải Phòng, hưởng thọ 81 tuổi. Ông Bùi Ngọc Tấn từng bị tập trung cải
tạo 5 năm (1968-1973) vì tội “xét lại, chống đảng” mà không qua xét xử. Nhà văn
Bùi Ngọc Tấn là tác giả tiểu thuyết “Chuyện kể năm 2000” - một trong những tác
phẩm xuất sắc của Việt Nam trong vòng 4 thập niên gần đây. Đây là một quyển
sách nổi tiếng nhận được sự quan tâm chú ý của quốc tế, và đã được dịch ra tiếng
Anh, Đức và Pháp. Bùi Ngọc Tấn đã kể lại câu chuyện của một người tù mang tên
Tuấn, theo đánh giá của giới quan sát thì thông qua người tù này người ta có thể
nhận thấy cách “chính quyền Việt Nam trấn áp trí thức”. Chính vì vậy mà
"Chuyện kể năm 2000" vừa in tháng Hai năm 2000 thì ngày 16/03/2000, bộ
Văn hóa-Thông tin đã ký quyết định số 395, đình chỉ, thu hồi và tiêu hủy cuốn
này do nhà xuất bản Thanh Niên ấn hành.
Nhìn
lại năm 2014 – năm Việt Nam gia nhập HĐNQ LHQ, tình hình nhân quyền có vẻ như
không được cải thiện mấy khi nhà cầm quyền sử dụng các hình thức vi phạm nhân
quyền tinh vi hơn bằng cách phạt tiền, cũng như sử dụng côn đồ, gia tăng bạo lực
đối với những người bất đồng chính kiến. Trong năm 2015, có lẽ các nhà hoạt động
tại Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn để phát triển và nâng cấp hoạt
động đấu tranh ngày càng công khai, vững mạnh.
Mong
ước năm 2015 sẽ là năm mà dân chủ nở rộ tại Việt Nam.
No comments:
Post a Comment