Ngày 21 tháng 6 hàng năm được đảng Cộng sản chọn làm
ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam. Với mục tiêu nâng cao vai trò và trách nhiệm
xã hội của báo chí, thắt chặt mối quan hệ giữa báo chí với công chúng, tăng cường
sự lãnh đạo của đảng đối với báo chí, người được xem là ngọn cờ đầu của báo chí
Việt Nam lại chính là ông Hồ Chí Minh - thợ viết dối trá nhất thời đại.
Những năm gần đây, khi mạng xã hội phát triển, số lượng
các nhà báo tham gia Facebook khá nhiều. Và để quan sát, đánh giá hoặc nhận diện
chân dung từng thợ viết hoạt động trong ngành báo chí khá đơn giản.
Đa phần các “nhà báo” Việt Nam ngại bày tỏ chính kiến,
bày tỏ quan điểm chính trị xã hội trên trang cá nhân của mình. Có lẽ phần lớn bị
ràng buộc bởi ngạch công chức, phần khác tự kiểm duyệt bản thân để giữ chặt nồi
cơm, và một phần nữa các nhà báo dùng Facebook để phát triển quan hệ xã hội vì
mục tiêu cá nhân.
Hàng năm, khi kỷ niệm ngày Báo chí Cách mạng, đa phần
các nhà báo hay khoe ảnh ăn nhậu, các buổi tiệc chiêu đãi, hoa mừng và phong
bì. Phong cách thường thấy là một số báo ăn gian, đánh lận khái niệm để biến
ngày của thợ viết, văn nô thành ngày kỷ niệm chung của toàn xã hội. Chính điều
này làm khá nhiều nhà báo ảo tưởng vào vị trí xã hội của mình và quên mất vai
trò, sứ mệnh của một người làm nhiệm vụ truyền tải thông tin.
Nhà
báo phục vụ ai?
Ở Việt Nam, nhà báo phục vụ xã hội dưới sự dẫn dắt
và lãnh đạo của đảng Cộng sản. Vì vậy, thông tin đến với người đọc phải qua nhiều
tầng chắt lọc, và có định hướng rất cụ thể trước những vấn đề bức xúc, các tiêu
điểm nổi cộm của đời sống hàng ngày.
Nếu như trước đây chưa có sự ra đời của những trang
báo Lề Dân, mọi thông tin và các quan điểm phản biện xã hội gần như nằm trọn
trong sự kiểm soát của Ban Tuyên giáo đảng Cộng sản. Nhiều nhà báo viết mảng chính
trị xã hội chấp nhận thân phận thợ viết, văn nô một cách đầy vẻ vang bằng việc
tấn công các bloggers, những người viết tự do không theo lề.
Vài ba năm trở lại đây, dưới áp lực kinh tế, nhiều tờ
báo bằng những hợp đồng quảng cáo, hợp đồng hỗ trợ thông tin đã biến mình thành
cơ quan ngôn luận của các doanh nghiệp lắm tiền thiếu đạo đức. Điển hình là tờ
Pháp Luật Việt Nam phiên bản điện tử trở thành sân sau của các đại gia như tập
đoàn FLC, Sun Groups, VinGroups... Nhắm mắt trước việc thu hồi đất rẻ mạt, đẩy
người dân vào đường cùng để quảng cáo cho các dự án khách sạn nghỉ dưỡng cao cấp,
các khu sân golf cùng những nơi ăn chơi hạng sang.
Những tờ báo của các ban bộ ngành như báo Tài Nguyên
Môi Trường, thay vì phản ánh trực tiếp thảm họa môi trường, đưa thông tin trung
thực tại thời điểm cá chết... lại trở thành tiếng nói của đảng bộ Bộ TNMT,
thành nơi xây dựng thương hiệu cho các lãnh đạo đảng cộng sản, thành nơi quảng
cáo cho các doanh nghiệp có nhiều tiếng tăm về việc phá vỡ cân bằng sinh thái,
phá vỡ cảnh quan thiên nhiên vì lợi ích kinh tế.
Càng nhiều báo mọc lên, thì càng có nhiều thợ viết
xem chữ nghĩa là công cụ để làm giàu. Hiện tượng các báo thi nhau viết bài phản
ánh sai phạm của doanh nghiệp, rồi mặc cả hoặc làm giá để “gỡ bài” trở thành một
lối kinh doanh đang trên đà phát triển ở những tỉnh miền Bắc.
Cứ đến ngày “giỗ nghề”, các nhà báo ra sức tỏ vẻ tử
tế, kêu gọi làm sạch môi trường bằng cách chỉ ra “con sâu” trong bầy sâu nhung
nhúc, để thấy mình vẫn sống, vẫn yêu nghề và vẫn tử tế. Nhưng họ - các thợ viết
dưới sự lãnh đạo của đảng Cộng sản - quên rằng, chỉ ra kẻ khác không tử tế,
cũng chẳng thể làm họ tử tế hơn, bởi thực chất đối tượng mà họ phục vụ chỉ có một.
Các nhà báo được phát lệnh mở miệng thì mới dám “lên tiếng”, còn đã có chỉ thị từ
trên thì nhắm mắt làm ngơ trước các vấn nạn xã hội.
Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, chỉ nên gói gọn lại
là một ngày kỷ niệm của những người làm báo đảng. Nghề báo - chỉ nên được tôn
vinh, khi các nhà báo ý thức được sứ mệnh của mình và tranh đấu cho quyền tự do
thông tin, tự do ngôn luận của toàn xã hội.
19.6.2016
No comments:
Post a Comment