Mục sư Nguyễn Trung Tôn
Nay ở cái tuổi 45, trong cuộc đời này với ngần ấy
năm, hai từ “tự do dân chủ” tôi nghe đã rất nhiều nhưng chưa từng được biết
hình dáng, mùi vị của nó ra sao! Mới đây lại nghe thêm được câu nói đầy giáo điều
từ một nhà lý luận “tầm cỡ” tại Việt Nam rằng: “Việt
Nam ta dân chủ đến thế là cùng”!? Tôi muốn nếm thử cái “dân chủ đến
thế là cùng” nó có mùi vị ra sao, nên quyết định làm hồ sơ để tự ứng cử đại biểu
Quốc hội khóa 14 nhiệm kỳ 2016-2021. Một phần là để thực hiện quyền công dân của
mình vốn được quy định trong Hiến pháp, một phần vì nghĩa vụ đối với Tổ Quốc.
Ngày 15 tháng 2 năm 2016, tôi chủ động lên mạng tìm
tòi và in ra một bộ hồ sơ rồi làm theo hướng dẫn trong mẫu. Tôi đi chụp ảnh dán
vào bản khai lý lịch và mang tới UBND xã Quảng Yên để xin xác nhận, nhưng hồ sơ
của tôi đã bị UBND xã từ chối xác nhận vì tôi khai Tôn giáo là Tin Lành, nghề
nghiệp chuyên môn là Mục sư, trình độ hiện nay là Cử nhân thần học.
Sau vài ngày lên lên xuống xuống Ủy ban, cuối cùng
tôi nhận được câu trả lời từ phó chủ tịch xã rằng: Nếu tôi chứng minh được bằng
cử nhân thần học và quyết định phong chức mục sư của tôi thì UBND xã mới xác nhận
cho tôi. Tôi về nhà lấy tất cả những giấy tờ UBND xã yêu cầu. Sau khi xem xét bằng
tốt nghiệp và quyết định tấn phong của tôi, phó chủ tịch xã nói với tôi là hãy
vui lòng đợi chú ấy báo cáo cấp trên để xin chỉ đạo. Sau nhiều ngày chờ ý kiến
chỉ đạo của cấp trên, vào hôm 9/3, chú Huyên phó chủ tịch báo cho tôi biết rằng
các lãnh đạo đã thống nhất giao quyền xác nhận hồ sơ của tôi cho đích thân chủ
tịch UBND xã là ông Lê Quang Kỳ. Chú Huyên phó chủ tịch nói với tôi: “Anh Tôn
ơi, anh vui lòng thông cảm cho em nhé, em cũng muốn xác nhận cho anh nhưng vì ý
của cấp trên là như vậy anh ạ”. Ngày 10/3 tôi tới gặp ông chủ tịch xã theo như
đã hẹn. 16 giờ chiều ông chủ tịch mới đi họp ở huyện về. Chủ tịch xem lý lịch của
tôi và yêu cầu tôi điều chỉnh lại hồ sơ, mục tôn giáo nên ghi là: Không, và
trình độ văn hóa chỉ ghi lớp 12 thôi, cũng đừng ghi tôi là mục sư nữa thì ông mới
xác nhận.
Mới nếm trải bấy nhiêu thôi, tôi đã thấy ngán tới cổ
cái “Dân chủ đến thế là cùng”. Tôi định bỏ cuộc, vì không muốn khai man lý lịch.
Tuy nhiên, sau hồi lâu suy nghĩ, tôi lại quyết định làm theo hướng dẫn của ông
chủ tịch để hy vọng biết đâu mình còn có cơ hội hưởng thêm “hương vị” đặc sản của
cái thứ dân chủ tuyệt vời mà ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tuyên bố. Tôi
quyết định khai lại lý lịch theo yêu cầu của vị chủ tịch xã “đáng kính”.
Tuy nhiên, để khẳng định mình là người có đạo, trong
phần tóm tắt quá trình công tác, tôi vẫn giữ nguyên thông tin về việc tôi theo
đạo Tin Lành từ năm 2000 và là mục sư… Sau khi xem xét hồ sơ của tôi một lần nữa,
Chủ tịch lại nói với tôi rằng hãy vui lòng đợi ông Việt đội trưởng đội an ninh
huyện Quảng Xương tới tư vấn thêm lần nữa. Đợi mãi tới 10 giờ mới thấy ông Việt
xuất hiện. Sau khi nghe chủ tịch xã trình bày lại nội dung, ông Việt cầm bản
khai lý lịch của tôi lên xem và nói: “Mày ứng cử cái gì? Mày là thằng chống phá
nhà nước mà đòi ứng cử à?” Tôi trả lời: “Việc tôi ứng cử là quyền của tôi, anh
không có bổn phận can thiệp vào, anh không được xúc phạm tôi như vậy. Việc xác
nhận lý lịch cho tôi là trách nhiệm của UBND xã Quảng yên, anh vui lòng không
tham gia vào”. Tôi cầm lại hai bản khai lý lịch. Ông Việt kéo chủ tịch xã ra
ngoài thì thầm gì đó tôi không rõ. Tôi bỗng dưng thấy mình bị xúc phạm quá mức
nên đứng dậy ra về. Tôi gọi chủ tịch xã lại và nói: “Thôi nếu thế này thì thôi
tôi mang lý lịch về, không cần xác nhận nữa”. Chủ tịch xã lại nhẹ nhàng nói với
tôi: “Thôi chú cứ để hồ sơ đó, chiều nay 13h30 chú lên nhận kết quả nhé”. Tôi mở
cặp lấy hai bản lý lịch ra đưa cho chủ tịch xã rồi về.
Chiều 11 như đúng hẹn, tôi có mặt tại phòng chủ tịch
xã nhưng cửa phòng vẫn còn khóa. Tôi đợi chừng 30 phút thì thấy chủ tịch tới. Mở
cửa bước vào phòng, ông vui vẻ pha trà mời tôi uống. Chủ tịch nói: “Chú thông cảm
ngồi đợi chút, vì hồ sơ của chú đã được chuyển xuống an ninh huyện để xem xét rồi.
Chắc chút nữa anh Việt sẽ mang lên thôi! Chú Tôn ạ! Tôi hoàn toàn ủng hộ việc
chú ra ứng cử và thực hiện quyền công dân của mình. Nếu chú ứng cử Hội đồng
nhân dân xã thì tôi đã xác nhận cho chú ngay rồi, nhưng vì chú ứng cử Đại biểu Quốc
hội nên tôi cần phải xin ý kiến của huyện”. Tôi nói: “Nếu còn phải đợi thì thôi
anh ạ, tôi phải về làm chút việc nhà, chứ cứ loay hoay mãi với mấy chữ xác nhận
thế này thì hết hạn nộp hồ sơ”. Anh Kỳ chủ tịch nói: “Tôi đã gọi điện cho ông
Việt rồi, 3 giờ chiều ông ấy mới tới được. Thôi chú về đi, khi nào có tôi gọi
chú lên”. Đúng 15 giờ chiều 11/3 tôi nhận được điện thoại của chủ tịch xã bảo
tôi lên để xác nhận hồ sơ và mang đi nộp cho kịp giờ. Tôi tức tốc phóng xe tới
UBND xã ngay, nhưng lại nhận được hướng dẫn là cần phải ghi lại cụ thể về 2 lần
vào năm 2013 tôi bị xử lý vi phạm hành chính do không chấp hành nghiêm lệnh quản
chế. Và sửa lại ngày làm đơn từ 15/2 sang 11/3 thì ông mới xác nhận được. Tôi lại
phóng xe quay về mở máy tính điền lại thông tin. In xong, tôi vội vã cầm quay lại
UBND xã. Sau khi xem xét lại một loạt, chủ tịch xã cầm một tờ giấy đã ghi sẵn để
chép nội dung vào bản lý lịch của tôi. Tôi hỏi: “Sao anh lại phải nhìn mẫu xác
nhận vậy? Viết gì mà dài thế anh?” Anh Kỳ nói: “Nói thật với chú, như tôi thì
chỉ cần ghi một câu ngắn gọn: Ông Nguyên Trung Tôn là Công dân Quảng Yên là
đúng! Rồi ký tọet vào là xong. Nhưng phía an ninh họ yêu cầu tôi phải ghi lại
nhưng gì chú đã khai ở trên, như là chú bị kết án thế nào, bị xử phạt ra sao
v.v... Họ còn bảo tôi ghi thêm rằng ở địa phương chú không gương mẫu, nhưng tôi
chẳng ghi, vì không còn chỗ để ghi nữa. Lằng nhằng quá, chú cũng mất công mà
tôi cũng mệt”. Xác nhận xong hồ sơ cho tôi thì đã gần 4 giờ chiều ngày 11. Chủ
tịch xã gọi cô trực văn phòng UBND xã tới bảo cô mang đi đóng dấu và photocopy
ra thêm 4 bản để vừa lưu lại văn phòng vừa gửi báo cáo cho cấp trên. Hơn 4 giờ
chiều tôi nhận lại hai bản lý lịch có xác nhận của UBND xã và đóng dấu giáp lai
đầy đủ.
Sáng ngày 12 tức ngày thứ 7, tôi mang tới Sở nội vụ
tỉnh Thanh hóa tại địa chỉ 44b đại lộ Lê Lợi thành phố Thanh Hóa. Sau khi được
người gác cổng hướng dẫn, tôi tiến thẳng lên tầng 3 nơi có treo tấm biển ”Tiếp
nhận hồ sơ ứng cử…” Nhìn vào trong thấy có mấy người đang ngồi trực tại chiếc
bàn có ghi tấm biển “Nhận hồ sơ ứng cử HĐND tỉnh”, tôi bước vào phòng chào họ.
Một nữ nhân viên hỏi tôi: “Anh ứng cử Hội đồng hay Quốc hội?” Tôi trả lời rằng ứng
cử Đại biểu Quốc hội. Cô nhân viên chạy đi gọi một nữ nhân viên khác tới gặp
tôi tại chiếc bàn có ghi tấm bảng: “Nhận hồ sơ ứng cử ĐBQH…” Cô nhân viên mới tới
hỏi tôi: “Anh thuộc đơn vị nào?” Tôi trả lời: “Tôi là ứng cử viên tự do”. Cô
nói: “Anh đợi em chút”. Tôi ngồi đợi một chút thì thấy có hai người nam trạc
tuôi 50 hay 55 bước vào chào tôi.
Sau vài lời xã giao, các anh mỗi người cầm một bộ hồ
sơ của tôi để đọc. Một lát sau thấy có 2 người nam trẻ tuổi khoảng 27 hay 30 tuổi
bước vào đứng bên cạnh tôi (hình như họ là an ninh). Thêm một lát nữa lại có một
người nam nữa cũng trạc tuổi ngoài 50 bước vào, chào hỏi và bắt tay hai người
đang kiểm tra hồ sơ của tôi. Người đàn ông này nói: “Chào các bác, các bác đã về
tỉnh sớm vậy à? Sao không để nhân viên họ kiểm tra hồ sơ mà các bác phải đích
thân làm vậy?” Một trong số 2 người trả lời: “Hồ sơ tự ứng cử mà, phải kiểm tra
cẩn thận và hướng dẫn công dân chu đáo chứ”.
Sau khi xem qua một loạt các bản khai của tôi, một
người trong số họ bảo tôi đứng bên anh ta rồi hướng dẫn từng chi tiết để tôi về
khai lại… Một người bảo tôi xuống tầng 1 nhận hai túi hồ sơ và còn dặn tôi về
nên photocopy ra vài bộ đề phòng trường hợp viết sai. Tôi ký nhận hai bộ hồ sơ
và ra về nhưng còn nhận thêm một lời nhắc nhở: “Anh nhớ kê khai cẩn thận như
tôi đã hướng dẫn và mang tới nộp trước 17 giờ ngày 13 nhé”.
Chào tất cả mọi người tôi ra về. Trên đường về, tôi
ghé qua UBND xã để hỏi chủ tịch xã xem khi nào thì anh ấy có thể ký lại hồ sơ
cho tôi. Chủ tịch nói: “Hôm nay là thứ 7, tôi chỉ trực buổi sáng, buổi chiều
chú Huyên trực. Sáng mai tôi mới trực, chú cứ về làm lại chu đáo, 7 giờ 30 mang
ra tôi sẽ xác nhận nhé”. Tôi ghé vào tiệm photocopy làm thêm 4 bộ hồ sơ nữa đề
phòng viết hỏng. Về tới nhà tôi lao vào để viết ngay. Khi khai tới phần quan hệ
gia đình trong đó có mục các con thì tôi mới phát hiện mẫu hồ sơ mà UBBC đưa
cho tôi không phù hợp vì chỉ có khai được 2 con, bên dưới còn lại dòng chữ:
“Con thứ 3 thì khai như con thứ nhất”, nhưng chỉ có vậy là hết, vì phần bên dưới
lại là ô kẻ để kê khai tóm tắt quá trình công tác. Vì không có chỗ để khai tiếp
về đứa con thứ 3 của mình nên tôi đành phải bỏ toàn bộ 6 tập hồ sơ mà UBBC đưa
cho và tôi đã photocopy thêm. Tôi lại mở máy tính lên ngồi gõ lại theo như hướng
dẫn của UBBC rồi kiểm tra đi kiểm tra lại xem còn sai sót gì không. Vậy là hết
đứt buổi chiều ngày 12.
Sáng 13 như đã hẹn, tôi tới UBND xã nhưng thấy cổng
vẫn còn đóng kín mít. Tôi gọi điện cho chủ tịch nhưng không thấy anh nhấc máy.
Tôi chạy xe tới nhà anh ấy, thấy có một vị ứng viên khác đang làm hồ sơ tại bàn
uống nước nhà chủ tịch. Chủ tịch bảo tôi: “Chú cứ xuống UB đi, tôi xuống ngay
bây giờ đấy!” Tôi quay đầu xe trở lại Ủy ban, một lát sau thấy cả phó chủ tịch
và chủ tịch cùng tới. Chủ tịch mở cửa phòng mời tôi vào pha trà uống nước; anh
xem lại hồ sơ của tôi và bắt đầu chép lại nội dung như đã làm hôm trước. Xác nhận
xong, anh chỉ đạo chú phó chủ tịch đóng dấu và đi photo như lần trước. Trong
lúc ngồi đợi phó chủ tịch đi photocopy thì thấy chị Bí thư Đảng ủy xã tới (Chị ấy
là con dâu của ông bác họ nhà tôi). Khi vào phòng chị hỏi tôi: “Hồ sơ vẫn chưa
xong hả chú Tôn? Mà chị nói thật với chú trên cương vị gia đình nhé: Chú đừng
hâm nữa, chú thỉnh thoảng cứ bầy trò ra làm gì? Nhiều khi đi họp nghe người ta
nói về chú, chị phát xấu hổ. Chú phải biết chú làm vậy có được cái gì đâu, đi
đi lại lại tốn tiền tốn xăng, mệt người”. Tôi nói: “Chị buồn cười thật, Tôn ứng
cử là thực hiện quyền công dân của mình mà sao chị lại nói vậy?” Chị nói: “Thì
chị đồng ý chú ứng cử là quyền của chú, trên cương vị lãnh đạo chị chẳng nói;
nhưng chú là người nhà, nên chị nói với chú bằng tình cảm gia đình; chị khuyên
chú đừng đi nộp hồ sơ nữa, để tiền đó mà tiêu”.
Tôi đang định nói chuyện thêm chút nữa thì nhận được
điện thoại của một người hàng xóm nhắn lại lời của mẹ tôi gọi tôi về khẩn
trương để kê khai lại thông tin về 2 người thân của tôi là liệt sỹ cho cán bộ
chính sách xã. Cũng đúng lúc chú Huyên phó chủ tịch mang hồ sơ của tôi về giao
cho tôi. Tôi vội vã trở về lấy bằng Tổ quốc Ghi công và Giấy báo tử của người
thân tới nhà văn hóa thôn để kê khai. Vậy là hết tong một buổi sáng.
Khi quay về nhà thì tôi thấy lực lượng an ninh đang
canh cổng. Có một bạn sinh viên ở trường Đại học Hồng Đức ghé nhà tôi chơi nhân
ngày chủ nhật và gia đình mời sinh viên đó ở lại dùng cơm. Đầu giờ chiều vợ tôi
có công việc đi vắng, nên tôi nhờ bạn sinh viên chở tôi đi nộp hồ sơ. Tôi vừa
ra khỏi ngõ thì có 3 an ninh đi 2 xe máy bám theo xe chúng tôi tới tận Sở nội vụ.
Bạn thanh niên chở tôi dừng xe cho tôi xuống rồi chạy thẳng về nhà trọ. Tôi định
đi bộ sang đường thì nhìn thấy các an ninh đứng ngay bên cạnh.
Trong số 3 người đó có một người tên Tô nhiều tuổi
hơn tôi đi xe máy một mình nên tôi hỏi: “Anh đi xe một mình lát nữa có đèo Tôn
về được không?” Anh Tô an ninh nói: “Được! Chú cứ làm xong việc đi các anh đợi,
lát nữa chú cứ khao anh em một bữa cà-phê là xong”. Tôi nói: “Tôn không có tiền
mời các vị đâu. Thôi để Tôn vào xem sao đã”. Tôi tiến thẳng vào khu vực của
UBBC thì thấy 2 người nam đang nói chuyện ngay chân cầu thang, người trẻ nói:
“Còn trường hợp của anh Tôn ở Quảng Xương nữa chưa thấy tới”. Tôi cười nói:
“Chào các anh, tôi là Trung Tôn đây!” Người trẻ nói: “Anh Tôn à, mời anh lên
phòng nhé”. Tôi lên phòng ngồi đợi, một lát thì thấy người trẻ tuổi khi nãy bước
vào phòng chào tôi và bắt đầu kiểm tra hồ sơ của tôi, thêm một cô gái trẻ nữa
cũng tới cầm bộ hồ sơ còn lại để xem. Lại thêm một thanh niên nam trẻ tới đứng
cạnh tôi (hình như cậu ấy là an ninh!).
Sau khi xem xét tỉ mỉ từng chữ từng dòng, cô gái trẻ
đứng dậy đi lấy một cuốn sách (về luật bầu cử thì phải!) Cô giở ra hai chỗ đã gấp
sẵn và hỏi tôi: “Anh Tôn ạ! Theo như hồ sơ thì anh đã từng bị kết án tù, anh đã
thực hiện xong bản án, nhưng anh đã có quyết định xóa án tích của Tòa án chưa?”
Tôi nói: “Cô nên lấy thêm luật Xóa án tích ra xem các quy định về xóa án tích.
Trong điều 64 thì quy định về xóa án tích đương nhiên, nhưng tôi không thuộc
trường hợp này. Điều 65 thì quy định về xóa án tích phải có quyết định của Tòa
án, nhưng chỉ quy định đối với những người bị mức án 3 năm trở lên, mà tôi chỉ
bị kết án 2 năm, nên tôi cũng không bị điều này chi phối. Điều 66 quy định về
xóa án tích đặc biệt thì trường hợp của tôi lại càng không phải. Vì vậy tôi
đương nhiên không còn án tích vì không có điều luật nào áp dụng cho trường hợp
của tôi”. Cô gái trẻ lúng túng nói: “Vậy thì để xem lại Luật xóa án tích đã”. Tới
lượt người nam trẻ tuổi nói: “Anh Tôn ạ! Tôi đã xem xét hồ sơ của anh rồi, anh
còn mấy chỗ cần phải khai lại, cụ thể như phần về bố anh, anh có khai quê quán
và nơi đăng ký thường trú, nhưng phần chỗ ở hiện nay của bố anh, anh lại ghi
“Đã chết” là không đúng. Phần này anh nên khai chỗ ở của bố anh trước khi chết.
Một phần nữa là con thứ 2 và thứ 3 của anh, anh kê khai chưa đầy đủ. Phần Đảng
viên (nếu có) anh nên ghi là không, nhưng trong hồ sơ anh lại ghi là: Khuyết tật
bẩm sinh, và còn nhỏ là không đúng, anh nên về khai lại nhé”.
Tôi buồn cười: “Bố tôi chết rồi thì chỗ ở hiện nay của
ông ở đâu làm sao tôi biết; còn con tôi một đưa khuyết tật bẩm sinh một đứa mới
8 tuổi thì xem vào ai chả hiểu là nó không có đảng, mà hôm qua người hướng dẫn
tôi tại đây lại nói như vậy là được! Hơn nữa bây giờ đã 3 giờ chiều, chỉ còn có
2 tiếng nữa là hết giờ nộp hồ sơ, tôi về khai lại rồi lại đi xin xác nhận nữa
thì chắc hết mất giờ. Mà bây giờ an ninh đưa tôi đi và lại đưa tôi về, nếu họ rề
rà một chút thì chắc tôi về tới nhà đã 4 giờ chiều, có lẽ không kịp rồi!”
Người nam trẻ tuổi nói: “Cố lên anh! Chắc kịp đấy,
còn những 2 tiếng nữa cơ mà! Bọn em vẫn đợi anh”. Tôi chào họ ra về và nói:
“Thôi chắc anh nếm mùi vậy đủ rồi. Hẹn gặp nhau 5 năm sau chú nhé”. Người nam
chìa tay ra bắt tay tôi và chúc tôi thành công.
Tôi ra về, các an ninh chở tôi về tới nhà thì đã 4 giờ kém 15 phút. Tôi mượn xe máy hàng xóm đi mua một xấp giấy in, có chú an ninh cũng đi cùng. Tôi mua giấy về chưa kịp làm gì thì mấy an ninh lại tới nhà tôi mua vịt. Tôi đi bắt vịt bán cho họ xong, nhìn đồng hồ thì đã 4 giờ 30. Thế là xong thật rồi! Tôi đã nếm đủ cái mùi của “Dân chủ đến thế là cùng” của danh hài Trọng nhớp.
Thanh Hóa 14/3/2016
Mục sư Nguyễn Trung Tôn
Mục sư Nguyễn Trung Tôn
No comments:
Post a Comment