Đăng ngày 16-09-2014 Sửa đổi ngày 16-09-2014 16:02
Trước viễn ảnh Scotland tách ra khỏi Vương quốc Anh,
sau cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 18/09 tới đây, các lãnh đạo chính trị tại
Luân Đôn liên tục đưa ra những cam kết bảo đảm nếu ở lại Scotland sẽ được thêm
nhiều ưu đãi về ngân sách cũng như độc lập hơn về tài chính.
Trong chuyến đi tới Scotland hôm qua 15/09/2014, Thủ
tướng Anh David Cameron một lần nữa tìm hết cách để giữ cho được vùng đất này
trong Vương quốc Anh.
Trong các phát biểu của mình hôm qua tại Scotland
sau khi dùng mọi lời lẽ thuyết phục, cảnh báo người dân Scotland ở lại trong
Vương quốc Anh, ông Cameron khẩn khoản đề nghị : « Tôi xin các vị đừng phá vỡ
gia đình này ». Thủ tướng Anh một lần nữa hứa hẹn sẽ trao thêm quyền cho
nghị viện Scotland trong trường nếu phe không ủng hộ độc lập thắng trong cuộc
trưng cầu dân ý.
Càng gần đến ngày trưng cầu dân ý, các đảng phái
chính trị tại Anh càng hối hả hoạt động tìm cách thuyết phục người dân Scotland
bỏ phiếu không. Trong khuôn khổ một thỏa thuận dưới sự chủ trì của cựu Thủ tướng
Anh người gốc Scotland, Gordon Brown, lãnh đạo ba đảng chính trị lớn của Anh Quốc
cho biết họ mong muốn sẽ dành cho Scotland mức ngân sách cao hơn các vùng khác
của Vương quốc Anh.
Trong khi đó lúc này, phe chủ trương độc lập, Thủ tướng
Scotland Alex Salomond đang rốt ráo các cuộc vận động cuối cùng cho cuộc trưng
cầu dân ý. Giới truyền thông từ khắp nơi trên thế giới đang đổ xô về Edimbourg
để đưa tin về một sự kiện có thế làm lên cơn chấn động địa chính trị lớn nhất
Vương quốc Anh từ trước tới nay.
--------------------------------
Đăng ngày 15-09-2014 Sửa đổi ngày 15-09-2014 18:07
Tách rời khỏi Luân Đôn là một « cơ may » hay « rủi
ro » về phương diện kinh tế ? Bài toán kinh tế là một yếu tố đè nặng lên lá phiếu
của cử tri Scotland ngày 18/09/2014. Với 130 tỷ bảng Anh, Scotland chiếm 10 %
GDP toàn vương quốc Anh.
Phe muốn ly khai do thủ tướng Scotland Alex Salmond
lãnh đạo, giải thích với cư tri rằng một khi độc lập, Scotland sẽ tự mình định
đoạt về mức thuế khóa, tự quyết định về chính sách kinh tế và quản lý các nguồn
thu nhập từ dầu hỏa mà không cần phải chia sẻ với Luân Đôn. Về mặt xã hội thì
các nhà cầm quyền ở Edimbourg thường tỏ ra hào phóng hơn so với các nhà lãnh đạo
ở Luân Đôn.
Nhìn từ phía « bên kia » phe chống đối việc Scotland
tách rời khỏi Anh Quốc nhấn mạnh đến những thua thiệt một khi Edimbourg không
còn được hậu thuẫn của Luân Đôn. Từ hơn 300 năm qua, Scotland được hưởng chính
sách thuế khóa, hải quan và tiền tệ ưu đãi. Nhờ vậy mà nhiều tập đoàn của vùng
đất này mới nổi bật trên toàn cảnh thế giới như First Group trong lĩnh vực giao
thông đường sắt và xe buýt ; SSE trong ngành phân phối điện lực hay Royal Bank
of Scotland trong giới ngân hàng. 270.000 ngàn công việc làm của vùng Scotland
trực thuộc vào các hoạt động xuất nhập khẩu giữa vùng lãnh thổ này với nước
Anh.
Tách rời khỏi Luân Đôn là cơ may hay mối đe dọa đối
với kinh tế Scotland ? Chưa thể trả lời câu hỏi này. Có một điều chắc chắn, nếu
cử tri Scotland muốn chia tay với Anh Quốc thì Edimbourg và Luân Đôn sẽ phải
bàn về « thủ tục ly dị ».
Thứ nhất là ngày 24/03/2016 bản tuyên ngôn chính thức
sẽ được công bố về việc Scotland chia tay với vương quốc Anh. Thứ hai là đôi
bên sẽ có 18 tháng để làm thủ tục « phân chia tài sản » với hai câu hỏi chính :
Scotland sẽ thay thế đồng bảng Anh bằng gì và nợ công cũng như thu nhập từ dầu
hỏa khai thác từ vùng Bắc Hải phải được chia sẻ ra sao cho cả đôi bên ?
Trong khi chờ đợi kết quả cuộc trưng cầu dân ý, khu
tài chính City của Luân Đôn đang « ngồi trên lửa » : hai tập đoàn ngân hàng lớn
là Royal Bank of Scotland và Lloyds dọa chuyển trụ sở chính khỏi Scotland trong
trường hợp vùng đất này chia tay với Anh Quốc.
Scotland nằm ở phía bắc nước Anh, trải rộng trên một
diện tích gần 79.000 cây số vuông. 80 % trên tổng số 5,3 triệu dân là người
Scotland và gần 8 % là người Anh. Trong số các cộng đồng người « nước ngoài »,
đông nhất là người Ba Lan.
Về phương diện kinh tế, vùng đất này tới nay vẫn sử
dụng đồng bảng Anh. Nhìn đến các định chế chính trị, nguyên thủ quốc gia là nước
hoàng Elizabeth đệ Nhị. Trớ trêu thay là dù muốn độc lập với Luân Đôn nhưng người
dân Scotland vẫn gắn bó với đồng bảng Anh và nhất là với nữ hoàng Elizabeth.
Ngoài thủ tướng Anh, David Cameron vùng đất này còn
có một nghị viện riêng, với người đứng đầu là thủ tướng Alex Salmond. Nghị viện
này hiện đã kiểm soát các lĩnh vực như y tế, tư pháp, giáo dục, nông nghiệp, môi
trường và chính quyền địa phương. Trong trường hợp đa số cử tri Scotland vào
ngày 18/09/2014 đòi độc lập thì các hồ sơ tài chính, quốc phòng, năng lượng,
ngoại giao, an sinh xã hội … đang do Luân Đôn định đoạt được chuyển cả về
Edimbourg.
REUTERS/Cathal McNaughton
No comments:
Post a Comment