Việt Hà, phóng viên RFA
2012-12-18
Những
tháng cuối năm là thời gian cho cuộc đối thoại nhân quyền Việt Mỹ được nhiều
người trông đợi. Đây cũng là lúc để hai bên nhìn lại những gì đã đạt được kể từ
cuộc đối thoại nhân quyền trước đó và mục tiêu hướng tới.
Tình
trạng nhân quyền xuống dốc
Như
thông lệ, vào khoảng thời gian này trong năm, những người quan tâm đến vấn đề
nhân quyền tại Việt Nam lại trông đợi kết quả của cuộc đối thoại nhân quyền
Việt Mỹ. Tuy nhiên cho đến giờ phút này, vẫn chưa có một thông tin chính thức
cụ thể nào về ngày giờ diễn ra đối thoại nhân quyền thường niên hai nước, trong
khi đó tình trạng vi phạm nhân quyền ở Việt Nam lại bị cộng đồng quốc tế lên
tiếng chỉ trích.
Phát
biểu với đài Á châu tự do về tình hình nhân quyền ở Việt Nam trong năm nay, ông Phil Robertson, Phó Giám đốc phụ trách
khu vực châu Á của Tổ chức Theo dõi nhân quyền quốc tế (Human Rights Watch),
cho biết:
Chính
quyền Việt Nam đã làm cho tình trạng nhân quyền ở Việt Nam hiện nay suy thoái
rất trầm trọng trong hai năm qua. Chúng ta thấy tòa án Việt nam càng ngày xử
càng nhiều những bloggers, những người dân phản đối chính quyền chiếm đất đai,
nhà cửa của họ, và những tín đồ tôn giáo. Nói chung là chính quyền đàn áp quyền
tự do bày tỏ ý kiến và tự do hội họp của rất nhiều người thuộc mọi giới.
Theo
Human Rights Watch, thống kê trong năm ngoái cho thấy Việt Nam đã bỏ tù hơn 30
nhà hoạt động ôn hòa, và các bloggers, những người bất đồng chính kiến. Trong
năm nay, đã có ít nhất 12 nhà hoạt động bị kết án trong các phiên tòa ngắn
thiếu công khai và phải chịu mức án tù nhiều năm, trong khi 7 người khác vẫn
đang đợi ra tòa.
Hà
Nội không coi trọng đối thoại nhân quyền Việt Mỹ
Những
vi phạm nhân quyền tại Việt Nam cho đến lúc này không phải là mới. Những chỉ
trích của cộng đồng quốc tế và từ các nước phương Tây với Việt Nam là điều
thường thấy trong nhiều năm qua. Để tạo sức ép lên Việt nam, Mỹ đã đưa Việt nam
vào danh sách các nước cần quan tâm đặc biệt về tự do tôn giáo, gây sức ép với
Việt Nam trong việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Quốc tế. Điều này đã
tạo được những kết quả nhất định nhưng chỉ trong một thời gian ngắn cho đến khi
Hoa Kỳ rút Việt Nam khỏi danh sách vào năm 2006 và Việt Nam gia nhập WTO vào
năm 2007.
Giáo sư Carl Thayer,
chuyên gia Đông Nam Á thuộc học viện Quốc phòng Úc nhận xét:
Một
lần duy nhất mà Việt Nam có nhượng bộ là khi họ muốn gia nhập WTO, và để làm
được vậy, họ cần phải có quan hệ thương mại bình thường và vì vậy họ đạt được
thỏa thuận trả tự do cho một loạt những tù chính trị, những người bất đồng
chính kiến dưới thời Tổng thống Bush. Nhưng kể từ đó đến nay tình trạng ngày
càng trở nên tồi tệ.
Trong
khi đó, Hà Nội cũng đã và đang xây dựng hợp tác đối tác chiến lược với nhiều
nước trên thế giới, trong đó có Hoa Kỳ. Quan hệ này với Hoa Kỳ là điều mà Hà
nội rất cần nhất là giữa lúc có những căng thẳng với Trung Quốc trong vấn đề
tranh chấp chủ quyền ở biển Đông. Tuy nhiên để đạt được điều này, Việt Nam cần
phải có đối thoại nhân quyền với Mỹ. Đối thoại nhân quyền giữa hai nước đã được
bắt đầu liên tục kể từ năm 2006 đến nay. Tuy
nhiên theo giáo sư Carl Thayer thì Hà Nội dường như không coi trọng đối thoại
này:
Đối
thoại nhân quyền quan trọng đối với Mỹ hơn là đối với Việt Nam. Chừng nào mà họ
chỉ gói gọn các vấn đề trong phạm vi mang tính kỹ thuật thì họ không phải lo
lắng gì.
Mặc
cả về nhân quyền với Việt Nam
Về
phía mình, chính phủ Mỹ và quốc hội cũng đã nhiều lần lên tiếng gây sức ép về
nhân quyền với Việt Nam.
Mới
đây trong bài viết được đăng tải trên blog của mình, đại sứ Hoa Kỳ tại Việt
Nam, David Shear đã một lần nữa khẳng định nhân quyền là điều quan trọng trong
quan hệ hai nước. Ông viết đại ý rằng nhân quyền là phần quan trọng trong mối
quan hệ với Việt Nam. Hoa Kỳ không bao giờ quên những người đã bị bỏ tù vì đã
thực hiện các quyền của mình một cách hòa bình và kêu gọi Việt Nam phải trả tự
do cho tất cả các tù nhân lương tâm. Ông kêu gọi tự do báo chí, tự do internet
và kêu gọi chính phủ Việt Nam cho phép các nhà báo, các blogger được hoạt động
tự do mà không phải lo bị bắt bớ, giam cầm.
Các
vị dân biểu Mỹ đã nhiều lân kêu gọi chính quyền của Tổng thống Barack Obama
phải ra điều kiện trong việc trao đổi thương mại với Việt Nam. Vào tháng 9 vừa
qua, Hạ viện Mỹ đã thông qua dự luật nhân quyền cho Việt Nam lên án Hà Nội ngày
càng gia tăng việc bắt giam, sách nhiễu và ngăn cản những tiếng nói đối kháng
trên internet.
Hoa
Kỳ cũng gây sức ép lên Việt Nam bằng cách không dỡ bỏ những hạn chế bán vũ khí
quân sự cho Việt Nam chừng nào vấn đề nhân quyền chưa được cải thiện. Phát biểu
trong chuyến viếng thăm Việt Nam vào hồi đầu năm nay, thượng nghị sĩ John
McCain và Joe Lieberman khẳng định Mỹ chỉ có thể bán các loại vũ khí sát thương
đặc biệt cho Việt Nam một khi nước này cải thiện tình trạng nhân quyền, và rằng
mối quan hệ an ninh giữa hai quốc gia sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi vấn đề nhân
quyền.
Bình
thường, vào thời điểm này trong năm, đối thoại nhân quyền Việt Mỹ đã diễn ra.
Tuy nhiên, năm nay khác hẳn với mọi năm khi cho đến lúc này cả hai phía vẫn chưa
có thông tin chính thức nào về đối thoại này. Theo giáo sư Carl Thayer thì đây có thể là do các vấn đề về nhân quyền
tại Việt nam:
Dấu
hiệu của sự chậm trễ trong đối thoại nhân quyền của 2 nước có thể là do các
vướng mắc về vấn đề nhân quyền và có thể là trong khi chờ đợi phiên tòa đối với
nhà hoạt động người Mỹ gốc Việt.
Nhà
hoạt động mà Giáo sư Carl Thayer nói đến chính là ông Nguyễn Quốc Quân, một
Việt Kiều Mỹ bị chính quyền Hà Nội bắt giam nhiều tháng nay và cáo buộc tội lật
đổ chính quyền nhân dân. Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cũng đã lên tiếng về trường hợp
bắt giữ này.
Theo
thông tin được vợ ông Nguyễn Quốc Quân, bà Mai Hương cho đài Á châu tự do biết
thì có nhiều khả năng ông sẽ bị đưa ra tòa xét xử trong khoảng tháng 12 hoặc
tháng 1 tới.
Tờ
Washington Post mới đây trích lời của bà Linda Malone, giáo sư luật thuộc
trường đại học luật Mary, người trợ giúp về pháp lý cho ông Nguyễn Quốc Quân,
nói rằng nếu chính quyền Việt Nam đưa ra một bản án nặng nề đối với ông Quân,
một công dân Hoa Kỳ đấu tranh đòi quyền con người một cách hòa bình, thì đó sẽ
là một thảm họa cho Việt Nam.
Theo
dòng thời sự:
Copyright
© 1998-2011 Radio Free Asia. All rights reserved.
No comments:
Post a Comment