Hà Tường Cát/Người Việt
Thursday,
December 13, 2012 7:18:03 PM
Hôm Thứ Tư, sau cuộc họp trong hai ngày của Federal Open Market
Committee (FOMC), hội đồng hoạch định chính sách trong hệ thống ngân hàng trung
ương của Hoa Kỳ (Fed) đã đề ra những biện pháp nhằm thúc đẩy sự hồi phục và
phát triển kinh tế trong vòng ba năm sắp tới.
Lần
đầu tiên vấn đề tạo lập thêm công việc làm được Fed coi là một mục tiêu quan
trọng, khác với từ xưa đến nay đối phó với lạm phát là chức năng chính yếu của
hệ thống ngân hàng trung ương.
Bản tuyên bố do Fed
đưa ra hôm 12 tháng 12, 2012, nhận định: “Thông
tin mà FOMC nhận được từ kỳ họp tháng 10 cho thấy hoạt đông kinh tế và thất
nghiệp tiếp tục cải thiện ở mức độ trung bình trong những tháng gần đây. Mặc
dầu mức thất nghiệp đã phần nào hạ xuống từ mùa Hè, nhưng vẫn còn cao. Chi dụng
của các gia đình tiếp tục gia tăng và lãnh vực địa ốc có thêm những dấu hiệu
tiến bộ. Tuy nhiên đầu tư vào doanh vụ cố định tăng trưởng chậm lại. Lạm phát
được duy trì ở dưới mức FOMC ấn định, ngoại trừ một vài biến chuyển nhỏ phần
lớn phản ánh sự bất mãn về giá năng lượng và lạm phát dài hạn được tiên liệu là
ổn định.”
Từ
nhận định ấy, Fed cho rằng cần có chính sách tài chính thích ứng trong một thời
gian đủ để tiếp tục gia tăng việc làm, ổn định giá sinh hoạt và nền kinh tế hồi
phục vững mạnh. Fed loan báo sẽ “tiếp tục giữ lãi suất thấp ở mức gần tới số không,
từ 0 đến 0.25%, chừng nào mức thất nghiệp còn cao hơn 6.5% và tỷ lệ lạm phát
trung hạn 2.2% chưa vượt quá 2.5%.”
Mức
thất nghiệp từ tháng 11 đến nay là 7.7%, và chưa khi nào xuống dưới 6.5% kể từ
tháng 9 năm 2008. Ðể giảm bớt thất nghiệp, Fed tiếp tục chương trình bơm tiền
vào thị trường tài chính, mỗi tháng mua lại trái phiếu dài hạn, $45 tỷ trái
phiếu ngân khố và trái phiếu có thế chấp bảo đảm, đồng thời bán ra những chứng
khoán ngắn hạn.
Trong
số 12 thành viên FOMC - gồm 7 thống đốc mà ông Ben Bernanke là chủ tịch, và 5
trong 12 giám đốc ngân hàng Fed địa phương - chỉ có chủ tịch ngân hàng Fed ở
Richmond, ông Jeffrey M. Lacker, biểu quyết chống chính sách mới. Theo ông,
chính sách này không có hiệu quả và có thể hạn chế khả năng kiểm soát lạm phát
của Fed.
Nhưng
sự thay đổi chính sách mới là do vì Fed được Quốc Hội trao phó hai chức năng:
kiểm soát lạm phát và giảm thất nghiệp. Lạm phát vẫn ở mức tốt đẹp và theo tính
toán của Fed, từ nay đến 2015 giá cả sinh hoạt gia tăng chỉ dưới hay bằng 2%.
Tuy
nhiên theo ước tính của Fed thì với những điều kiện tốt đẹp nhất, mức thất
nghiệp 6.5% cũng chỉ có thể đạt tới vào cuối năm 2015 và như vậy tại sao Fed
không có chiến dịch kích thích kinh tế khác. Trong buổi họp báo, Chủ Tịch
Bernanke tỏ lộ cho thấy rằng Fed đã đi đến chỗ gần hết khả năng trợ giúp cho
tình trạng thất nghiệp. Ông nói: “Nếu
chúng tôi có chiếc đũa thần để vung lên và làm cho mức thất nghiệp xuống tới 5%,
chắc chắn chúng tôi đã làm. Nhưng có những kiềm chế về động lực của nền kinh
tế, trong năng lực của những biện pháp và phải cân nhắc tính toán hơn thiệt
liên quan với việc mở rộng quá mức bảng quân bình kế toán tài chính (balance
sheet) của chúng tôi.”
Do
đó ông Bernanke cũng cảnh giác là sự chuyển hướng chính sách không có hiệu quả
tức thời vì Fed tin rằng mục tiêu sẽ chỉ đạt tới không trước giữa năm 2015. Ông
giải thích thêm rằng đặt mục tiêu 6.5% về thất nghiệp vì theo các phân tích, sự
kích thích vượt quá mức ấy sẽ kiến cho lạm phát lên cao.
Từ
tháng 9, Fed đã loan báo sẽ gia tăng quản lý chứng khoán có bảo đảm bằng thế
chấp lên tới $40 tỷ mỗi tháng. Bây giờ Fed loan báo sẽ kéo dài vô hạn định
chương trình mua lại chứng khoán dài hạn, và không phải trả bằng tiền bán chứng
khoán ngắn hạn mà bằng tín dụng ở các ngân hàng, có nghĩa là tạo ra thêm tiền.
Tuy nhiên Fed không gia tăng số lượng mua là do không muốn đưa quá nhiều tiền
ra thị trường như ông Bernanke đã giải thích về những kiếm chế của các động lực
trong nền kinh tế.
Fed
dự đoán tăng trưởng kinh tế năm 2013 sẽ từ 2.3% đến 3%, thấp hơn chút ít so với
dự đoán cũ 2.5% đến 3%. Nhưng dự đoán này vẫn còn phải dựa vào một điểm lạc
quan là hy vọng Quốc Hội và Tổng Thống Obama sẽ đạt được thỏa hiệp để tránh
tăng thuế và cắt giảm ngân sách $800 tỷ một cách tự động theo đạo luật năm
2011, cái được gọi là Bờ vực Ngân sách (Fiscal Cliff).
Bộ
Lao Ðộng hôm Thứ Năm cho biết con số người mới xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu
trong tuần trước giảm bớt 29,000 còn 343,000 và là thấp nhất kể từ đầu tháng
10.
Một
báo cáo khác cho biết chi tiêu của giới tiêu thụ tăng lên trong tháng 11 mặc
dầu có nhiều lo lắng là các chính trị gia ở Washington không đạt đến thỏa thuận
để tránh phải áp dụng chính sách khắc khổ, sự kiện có thể đưa trở lại tình
trạng kinh tế suy thoái.
Cải
thiện chậm chạp nhưng đều đặn ở thị trường nhân dụng giúp cho mức tiêu thụ gia
tăng và kinh tế phát triển trong quý 3 trong khi đầu tư vào kinh doanh giảm
sút. Tuy nhiên trong quý 4, tăng trưởng dự đoán sẽ chậm lại vì các công ty xí
nghiệp dè dặt trước bờ vực ngân sách đến gần. GDP sẽ chỉ tăng 1.2% trong ba
tháng cuối năm theo thăm dò qua các chuyên gia kinh tế của thông tấn xã
Reuters, so với 2.7% ở quý 3. Nhưng mức tiêu thụ có thể vẫn gia tăng vì là mùa
lễ cuối năm và đồng thời do giá nhiên liệu xuống, doanh thu của các cây xăng
giảm 4% và dân chúng có thêm tiền để chi tiêu cho những thứ khác.
Như
vậy hy vọng với đường lối dứt khoát hơn của Fed, nền kinh tế Hoa Kỳ sẽ tiến
triển và hồi phục mạnh mẽ. Yếu tố còn lại nằm ở chính trị, và dù tình hình đến
nay hãy còn có vẻ rất gai góc, hành pháp và Quốc Hội cuối cùng chắc chắn phải
tìm được điều kiện thỏa hiệp để vượt khỏi “Fiscal Cliff.”
Đọc
thêm :
No comments:
Post a Comment