Storymaker - Công cụ mới cho nhà báo công dân (Mặc Lâm - RFA)

Storymaker - Công cụ mới cho nhà báo công dân

Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2015-05-22

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/new-tool-for-netizen-ml-05222015075800.html

Một buổi học thuộc khóa huấn luyện phần mềm ứng dụng Storymaker tại Singapore hôm 15/5.   Courtesy photo

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/new-tool-for-netizen-ml-05222015075800.html/225a7387-c0e1-4fce-a1f0-0b2fb48b4387-622.jpg/image

Storymaker

Trở về Việt Nam sau khi tham gia khóa huấn luyện phần mềm ứng dụng Storymaker bốn người đã bị tạm giữ tại phi trường Nội Bài và Tân Sơn Nhất với lý do giống nhau là trong khóa học này có sự tham gia của Việt Tân. Mặc Lâm hỏi chuyện nhà báo Võ Văn Tạo, người tham gia và bị thẩm cung vì có giao tiếp với Việt Tân:

Mặc Lâm: Được biết anh mới tham gia khóa học về phần mềm ứng dụng mới có tên là Storymaker dành cho các nhà báo công dân tổ chức tại Singapore vừa qua. Anh có thể chia sẻ từ lúc tham gia khóa học và trên đường về có những gì đã xảy ra thưa anh?

Võ Văn Tạo: Chúng tôi nhận được lời mời của Ban tổ chức gồm có đài RFA, Article 19 và Đảng Việt Tân mời qua Singapore tham dự khóa huấn luyện phổ biến, giới thiệu phần mềm ứng dụng Storymaker. Nói chung nó cho phép biên tập ngay trên điện thoại và post lên đại chúng.

Tôi nhận lời tham gia và cùng một số anh chị em khác nữa. Lúc đi thì suôn sẻ không vấn đề gì. Có 4 anh em gốm có anh Dũng Mai ở Hà Nội, tôi, anh Trần Văn Tý tức là Uyên Thảo Trần Lê và Khổng Hy Thiêm. Khi chúng tôi về tới Tân Sơn Nhất bị họ giữ mất 12 tiếng đồng hồ. Từ 9 giờ rưỡi tối 19 tháng 5 cho tới 9 giờ rưỡi sáng hôm sau. Họ thẩm vấn liên tục tách rời ba anh em ra riêng, tôi họ thẩm vấn tới 7 tiếng mà câu hỏi tôi nghĩ rằng nếu là khẩn trương, làm nhanh thì chỉ cần 1 tiếng là đủ.

Họ tự xưng là an ninh Bộ công an mà không nói thuộc công an thành phố gì hết. Tên họ cũng không nói, không xưng danh. Tôi cực lực phản đối, tôi nói thứ nhất việc làm này vi phạm pháp luật, xâm phạm quyền tự do đi lại của công dân và tôi không làm điều gì phạm pháp. Họ giải thích rằng tôi theo học lớp ấy và có Việt Tân nên buộc lòng họ phải giữ lại để điều tra. Tôi nói với họ tôi không vi phạm pháp luật bởi vì Việt Nam đâu có khoảng nào mà cấm tiếp xúc với mấy người của Việt Tân đâu? Tôi cũng là con nhà luật cái bằng đại học thứ hai của tôi là bằng luật và tôi cũng có 8 năm làm Hội thẩm Nhân dân xử án. Họ nói đây là an ninh quốc gia phải thế nọ thế kia.

Khi vào tôi có nói  đi chuyến này chúng tôi không kịp ăn chiều chúng tôi rất đói mà họ cũng lơ luôn, tới sáng hôm sau thì họ gửi anh em đi mua bánh mì về. Nước thì họ vẫn cho uống. Hai anh kia nhịn đói nhịn khát luôn sợ rằng uống nước sẽ bị đầu độc vì ông Tô Oanh trong chuyến đi Mỹ vào tháng 5 năm ngoái về ổng nói có dấu hiện bị đầu độc. Riêng tôi thì tôi vẫn ăn uống bình thường tôi nghĩ rằng họ không đến nỗi ngu đầu độc tôi chết ngay trong chỗ đó vì chúng tôi đi chuyến này thì truyền thông quốc tế rất quan tâm, họ biết hết cho nên có sự cố gì om sòm thì họ lỗ.

Mọi cái họ đưa ra dồn chúng tôi vào thế phải khai thì tôi đều phản biện lại một cách thuyết phục, tôi chả có gì khai cả cuối cùng thì một cậu có vẻ là sếp của đám đó nói với tôi rằng anh bị thế này nó có liên quan đến Việt Tân nên chắc là sau này ra nước ngoài nó khó. Cậu ấy cảnh báo tôi như thế và tôi bảo không có vấn để gì quan trọng lắm đối với tôi.

Mặc Lâm: Anh là một nhà báo chuyên nghiệp thì phần mềm này có cần thiết để giúp cho những nhà báo công dân hay không, và tại Việt Nam việc tìm hiểu phần mềm này có dễ dàng?

Võ Văn Tạo: Đây là một phần mềm rất là tiện lợi, nó gọn nhẹ và xử dụng nó không phải phức tạp lắm. Công cụ nó đòi hỏi là điện thoại di động có phần mềm Android là được, nó rất phù hợp cho người dân vì không cần tiền nhiều sắm cái điện thoại di động nếu ở Việt Nam hiện nay thì một cái máy cũ xài rồi khoảng 1 triệu là được còn mua mới loanh quanh triệu rưỡi hai triệu là vào mạng được nên rất phù hợp và chương trình thì chỉ download xuống.

Ngoài ra RFA có cho anh Nguyễn  Khanh là giám đốc Ban tiếng Việt đển để huấn luyện cơ bản vể phần làm phim, viết bài theo tiêu chuẩn báo chí chuyên nghiệp điều ấy rất bổ ích với các anh em chưa làm nhà báo, chưa biết nghề báo. Đối với tôi thì không xa lạ lắm nhưng anh chị em còn lại rất bổ ích. Nhiểu anh chị em không biết làm bản tin như thế nào cho nên chất lượng về truyền thông rất có ích. Qua cái lớp này, qua sự huấn luyện của anh Nguyễn Khanh thì tôi thấy nó giúp cho các thành viên có những kinh nghiệm  rất cơ bản để mà có thể thành một nhà báo công dân với chất lượng tương đối cho những tác phẩm hấp dẫn bạn đọc và người dân.

Mặc Lâm: Anh công khai bày tỏ rằng những thành viên của Việt Tân có cá tính, hình ảnh và hoạt động của họ ngược lại hoàn toàn những gì mà nhà nước Việt Nam mô tả, khi xác định điều này anh có nghĩ rằng sẽ phải trả giá rất đắt về sau này, chẳng hạn như sẽ bị côn đồ hành hung hay gặp sách nhiễu liên tục trong cuộc sống?

Võ Văn Tạo: Cái đó thì một số anh em đấu tranh cho dân chủ khác đã bị khủng bố bằng côn đồ nhưng riêng trường hợp của tôi thì từ lâu rồi tôi đã viết những bài viết trên trang mạng lề dân gây chấn động dư luận nhưng mà tôi thấy họ chưa có các hành động đó. Tôi nghĩ là như người ta nói ‘Ma bắt tùy người” đối với tôi thì anh em công an ở địa phương cũng như trên Bộ người ta đều biết tôi rồi. Tôi không phải là thành phần ba bứa. Ông bà già tôi là Việt minh đi tập kết ngoài Bắc còn bản thân tôi thì đi bộ đội, đã học trường Lục quân Sơn Tây rồi về học đại học Ngoại thương Hà Nội… Đối với ai thì họ có thề có hành vi đó nhưng đối với tôi thì tôi nghĩ rằng không đển nỗi mặc dù tôi gặp gỡ với Việt Tân vì dù sao thì tôi cũng là một trí thức chứ không phải thiếu hiểu biết.

Mặc Lâm: Trở lại với phần mềm ứng dụng Storymaker xin anh cho biết với số người tham gia ít ỏi như vậy thì kết quả rất khiêm nhượng, các anh có nghĩ rằng sẽ làm gì đề nhân rộng nó ra cho những nhà hoạt động xã hội và bằng cách nào các anh làm việc đó?

Võ Văn Tạo: Tôi nghĩ rằng số anh em tham dự như thế là rất giỏi vì không thể mời đông hơn nữa nhưng nếu mời nhiều nữa thì không đủ chi phí. Nhưng mà cái phần mềm nó có cái hay là nó tải free trên mạng, thứ hai là bày cho nhau thôi. Bây giờ bọn này đi về và các bạn ấy viết lại cách xử dụng các bạn đưa lên thì nó sẽ lan truyền rất là dễ. Dẫn giải trên mạng và cách thao tác rất dễ chứ không khó khăn gì. Thậm chí tôi dự định là sẽ viết lại sơ bộ cái nội dung giảng dạy chỗ anh Nguyễn Khanh về làm tin viết bài của báo chí chuyên nghiệp để giúp cho cộng đồng người ta biết. Thứ hai ai quan tâm muốn đem tới công chúng cho những người trong hoạt động xã hội thì chắc chắn những bài như thế rất có lợi. Bản thân chúng tôi thấy có lợi như thế chưa kể anh em khi vể thay nhau họ viết nữa.

Mặc Lâm: Xin cám ơn nhà báo Võ Văn Tạo.