Ở
Ấn Độ và Việt Nam, TT Biden bỏ qua khác biệt để đón nhận các đối tác không hoàn
hảo
12/09/2023
Tổng thống
Joe Biden ngày 11/9 đã kết thúc chuyến công tác ngoại giao kéo dài 5 ngày qua
Việt Nam và Ấn Độ, trong đó tập trung vào các đối tác không hoàn hảo mà ông tin
rằng sẽ rất quan trọng cho sự ổn định toàn cầu trong những năm tới.
https://gdb.voanews.com/01000000-0aff-0242-103c-08dbb21bbd4d_w650_r1_s.jpg
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú
Trọng, phải, phát biểu sau cuộc họp tại trụ sở Đảng Cộng sản Việt Nam ở Hà Nội
ngày 10/9/2023.
Chuyến thăm ‘chóng vánh’ đã chứng minh rằng
trong khi cuộc chiến của Nga với Ukraine diễn ra không hồi kết, ông Biden dường
như đã sẵn sàng hơn để bỏ qua những khác biệt trong quá khứ với các đồng minh
phức tạp mà ông rất cần phải giữ chặt vì sự ổn định ở Ấn Độ Dương-Thái Bình
Dương, Trung Đông và các nơi khác.
Ông Biden đã kết thúc chuyến công du châu Á tại
Hà Nội ngày 11/9 bằng việc nêu bật các thỏa thuận kinh doanh và quan hệ đối tác
mới với Việt Nam sau khi ăn mừng việc chính phủ cộng sản nâng tầm quan hệ Mỹ-Việt
lên quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.
“Thông điệp của tôi hôm nay khá đơn giản: Hãy
tiếp tục phát huy,” ông Biden nói về mong muốn tiếp tục củng cố quan hệ đối tác
giữa các quốc gia trong cuộc gặp với các CEO. “Chúng ta cần phát triển và thúc
đẩy sự hợp tác. Chúng ta cần phải tạo dựng quan hệ đối tác mới.”
Ông phủ nhận các bước đi này nhằm chống lại những
nỗ lực ngày càng tăng của Trung Quốc nhằm gây ảnh hưởng trong khu vực.
Cách tiếp cận thực dụng của Tổng thống Biden
cũng được thể hiện vào cuối tuần qua tại Hội nghị thượng đỉnh Khối 20 ở New
Delhi trong những lần tiếp xúc thân thiện với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và
Thái tử Ả Rập Xê-út Mohammed bin Salman, hai nhà lãnh đạo từng không ngần ngại
nói không với ông Biden và ít quan tâm khi ông Biden nêu quan ngại về thành
tích nhân quyền của họ.
Tại Hà Nội, ông Biden đã thể hiện vị thế ngoại
giao mới được nâng cao của Hoa Kỳ với Việt Nam ngay cả khi nước này được cho là
sắp đạt được thỏa thuận vũ khí với Nga, điều này trái với lệnh cấm của Hoa Kỳ đối
với các quốc gia làm ăn với quân đội và cơ quan tình báo Nga. Điều đó có thể
khiến ông Biden rơi vào tình thế khó xử khi phải quyết định có nên trừng phạt một
quốc gia mà ông đã nỗ lực hết sức để tán tỉnh hay không.
Ông Jon Finer, phó cố vấn an ninh quốc gia
chính của ông Biden, nói: “Điều quan trọng là phải thừa nhận Việt Nam đã có mối
quan hệ kéo dài hàng thập niên với Nga và mối quan hệ quân sự kéo dài hàng thập
niên với Nga”. “Nhưng ý thức mạnh mẽ của chúng tôi là người Việt Nam ngày càng
khó chịu với mối quan hệ đó”.
Các loan báo kinh doanh quan trọng trong chuyến
thăm Việt Nam đầu tiên của ông Biden bao gồm thỏa thuận trị giá 7,5 tỷ đô la của
Boeing với Vietnam Airlines để mua khoảng 50 máy bay và kế hoạch của Amkor
Technology có trụ sở tại Arizona về một nhà máy trị giá 1,6 tỷ đô la ở tỉnh Bắc
Ninh.
Ông Biden khẳng định chuyến thăm Việt Nam của
ông là nhằm tạo dựng mối quan hệ bền chặt hơn với Hà Nội và tìm cách bác bỏ
quan điểm cho rằng chuyến đi của ông có liên quan đến căng thẳng của Washington
với Bắc Kinh. Mối quan hệ Mỹ-Trung đã trở nên căng thẳng vì Mỹ bắn hạ một khinh
khí cầu do thám của Trung Quốc đi ngang qua lục địa Mỹ, vấn đề Đài Loan, việc
Nga xâm lược Ukraine và các vấn đề khác.
“Tôi không muốn khống chế Trung Quốc,” ông
Biden nói trong cuộc họp báo ở Hà Nội sau khi gặp ông Nguyễn Phú Trọng, tổng bí
thư Đảng Cộng sản Việt Nam, để thông báo chính thức về việc nâng cao mối quan hệ
Mỹ-Việt. “Chúng tôi không cố gắng làm tổn thương Trung Quốc.”
Tuy nhiên, chính quyền của ông đã ưu tiên tăng
cường quan hệ ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trước những lo ngại ngày càng tăng
về sự quyết đoán về kinh tế và quân sự của Trung Quốc.
Nỗ lực của ông Biden nhằm tế nhị gạt bỏ những
khác biệt về cuộc xâm lược của Nga đã được thể hiện vào cuối tuần qua ở New
Delhi.
Tại hội nghị thượng đỉnh G20, ông Biden nồng
nhiệt chào đón Thái tử Ả Rập Xê-út bin Salman, chưa đầy một năm sau khi cảnh
báo Ả Rập Xê-út rằng họ sẽ phải lãnh “hậu quả” cho việc bơm vào kho bạc của
Moscow bằng cách thực hiện cắt giảm sản lượng dầu khiến giá dầu thô tăng vọt.
Cái bắt tay nồng nhiệt giữa ông Biden và thái
tử – có sự tham gia của Thủ tướng Ấn Độ Modi – hoàn toàn trái ngược với cú chạm
nắm đấm vụng về mà ông Biden và ông bin Salman đã chia sẻ vào mùa hè năm ngoái
trong chuyến thăm của ông Biden vào lúc kinh tế toàn cầu phải vật lộn với giá dầu
tăng cao và lạm phát lịch sử.
Cú chạm nắm đấm đó đã khiến nhiều nhà hoạt động
và những người khác vốn đã khó chịu trước quyết định gặp một nhà lãnh đạo Ả Rập
Xê-út bị chỉ trích rộng rãi vì vi phạm nhân quyền và vụ sát hại nhà văn Jamal
Khashoggi làm việc ở Hoa Kỳ.
Ông Biden đã từ chối nói chuyện với Thái tử
Mohammed khi bắt đầu lên nắm quyền. Với tư cách là ứng cử viên tổng thống vào
năm 2020, ông nói rằng ông muốn khiến người Ả Rập Xê-út “phải trả giá và biến họ
trên thực tế thành những kẻ khốn cùng như hiện tại”.
Sự khác biệt về sản xuất dầu giữa Ả Rập Xê-út
và Mỹ vẫn chưa được giải quyết. Ả Rập Xê-út và Nga tuần trước tuyên bố nhất trí
gia hạn cắt giảm sản lượng dầu tự nguyện cho đến cuối năm nay, cắt giảm 1,3 triệu
thùng dầu thô ra khỏi thị trường toàn cầu và thúc đẩy giá năng lượng.
Nhưng Tòa Bạch đã thôi thúc đẩy vấn đề này, ít
nhất là một cách công khai.
Thay vào đó, chính quyền đã tập trung hơn vào
việc hợp tác với Ả Rập Xê-út để chấm dứt cuộc chiến kéo dài nhiều năm với
Yemen. Chính quyền Biden cũng đã bắt đầu đặt nền móng cho khả năng bình thường
hóa quan hệ giữa các đối thủ Israel và Ả Rập Xê-út, một thành tựu ấn tượng nếu
ông Biden có thể thực hiện được.
Tại G20, ông Biden cảm ơn thái tử vì đã tham
gia kế hoạch đầy tham vọng nhằm xây dựng hành lang đường sắt và vận tải nối Ấn
Độ với Trung Đông và châu Âu. Hành lang này sẽ giúp thúc đẩy thương mại, cung cấp
các nguồn năng lượng và cải thiện kết nối kỹ thuật số. Ngoài Ấn Độ và Ả Rập
Xê-út, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Jordan, Israel và Liên hiệp Châu
Âu đã ký kết.
Tòa Bạch Ốc cho biết dự án này không được coi
là tiền đề cho một thỏa thuận bình thường hóa tiềm năng nhưng cho rằng sự tham
gia của Israel là rất quan trọng.
Ông Biden cũng khen ngợi Thủ tướng Modi của Ấn
Độ, chủ nhà G20 năm nay, vì đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh thành công - ngay cả
khi chính phủ Modi bác bỏ việc chính quyền Biden vận động hành lang để Tổng thống
Ukraine Volodymyr Zelenskyy được mời.
Ông Zelenskyy đã sử dụng các cuộc họp cấp cao
như vậy để tranh luận về việc tiếp tục hỗ trợ kinh tế và quân sự cho đất nước của
mình. Ấn Độ là một trong những đồng minh nổi bật nhất của Mỹ phần lớn đứng bên
lề cuộc chiến và thậm chí còn tăng đáng kể việc mua dầu của Nga.
“Cuối cùng, đó không phải là quyết định của
chúng tôi,” ông Finer nói về quyết định không mời ông Zelenskyy tham dự G20.
Ông Modi cũng bị chỉ trích vì hồ sơ nhân quyền
của mình. Ông Biden, trong cuộc họp báo, tự cho biết rằng đã nêu với Thủ tướng
Modi tầm quan trọng “của việc tôn trọng nhân quyền và vai trò quan trọng của xã
hội dân sự và báo chí tự do trong việc xây dựng một đất nước hùng mạnh và thịnh
vượng”.
Trước khi rời Việt Nam vào chiều 11/9, ông
Biden đã đến thăm đài tưởng niệm người bạn và đồng nghiệp quá cố của ông, Thượng
nghị sĩ John McCain, người đã bị giam cầm lâu dài ở Hà Nội trong Chiến tranh Việt
Nam.
Đài tưởng niệm bằng đá nằm gần nơi máy bay ném
bom Skyhawk của ông McCain bị Bắc Việt bắn hạ năm 1967.
Việt-Mỹ đã trao đổi tài liệu hôm 11/9 về quân
nhân Mỹ và binh sĩ Việt Nam mất tích. Ông Biden đã để lại một trong những đồng
xu kỷ niệm của mình tại đài tưởng niệm.
Tại bữa tiệc trưa do ông Võ Văn Thưởng khoản
đãi, ông Biden đã ca ngợi hai ông McCain và John Kerry - một cựu chiến binh
khác trong Chiến tranh Việt Nam và hiện là đặc phái viên về khí hậu của Tổng thống
Biden - vì đã đóng những vai trò quan trọng trong “vòng cung tiến bộ 50 năm” của
hai quốc gia.
=======================================================
LIÊN QUAN
Sau
‘chiến lược toàn diện’ Mỹ - Việt, Hà Nội sẽ ‘xoay trục’ cùng khu vực?
09/09/2023
Khi
một Tổng Bí Thư tiếp một Tổng Thống
09/09/2023
https://www.voatiengviet.com/a/khi-mot-tong-bi-thu-tiep-mot-tong-thong/7261218.html
Sang
năm, Mexico sẽ có nữ tổng thống
10/09/2023
https://www.voatiengviet.com/a/sang-nam-mexico-se-co-nu-tong-thong-/7261745.html
No comments:
Post a Comment