Cuộc
khủng hoảng Ukraine sẽ kết thúc ra sao
Henry A. Kissinger | The Washington Post
Trà Mi dịch thuật
POSTED
ON MARCH 18, 2022
https://dcvonline.net/2022/03/18/cuoc-khung-hoang-ukraine-se-ket-thuc-ra-sao/
Công luận
về Ukraine tất cả đều nói chuyện đối đầu. Nhưng liệu chúng ta có biết mình đang
đi đâu không? Trong đời mình, tôi đã chứng kiến bốn cuộc chiến bắt đầu với sự
nhiệt tình và ủng hộ của công chúng, trong cả bốn chúng ta không biết phải kết
thúc như thế nào và chúng ta đã đơn phương rút lui trong 3 cuộc chiến. Bài kiểm
về chính sách là nó kết thúc như thế nào, chứ không phải nó bắt đầu như thế
nào.
https://smarthistory.org/wp-content/uploads/2021/05/Kievan-Rus-map-3.jpg
Bản đồ của Đế chế Byzantine và Kyivan Rus ’(bản
đồ bên dưới © Google). Nguồn: https://smarthistory.org
Vấn đề
Ukraine thường được đặt ra như một cuộc thách đố: liệu Ukraine nhập vào phía
Đông hay phía Tây. Nhưng nếu Ukraine muốn sinh tồn và phát triển, thì nước này
không thể là tiền đồn của bên này chống lại bên kia — nó phải là một cây cầu nối
đông tây.
Nga phải
chấp nhận là nếu cố ép Ukraine trở thành một nước vệ tinh, và do đó di dời biên
giới của Nga một lần nữa, sẽ khiến Moscow lặp lại lịch sử tự hoàn thành ước nguyện
đặt áp lực với cả châu Âu và Hoa Kỳ.
Phương Tây
phải hiểu rằng, đối với Nga, Ukraine không bao giờ có thể chỉ là một ‘nước
ngoài’. Lịch sử Nga bắt đầu từ cái gọi là Kievan-Rus*. Tôn giáo Nga phát
triển từ cái nôi đó. Ukraine đã là một phần của Nga trong nhiều thế kỷ, và lịch
sử của họ đã gắn liền với nhau trước đó. Một số trận chiến quan trọng nhất
giành tự do cho Nga, bắt đầu với Trận Poltava năm 1709, đã diễn ra trên đất
Ukraine. Hạm đội Biển Đen — phương tiện để phô trương sức mạnh của Nga ở Địa
Trung Hải — dựa trên hợp đồng thuê dài hạn ở Sevastopol, thuộc Crimea.
Ngay cả những nhân vật bất đồng chính kiến nổi tiếng như Aleksandr Solzhenitsyn
và Joseph Brodsky vẫn khẳng định rằng Ukraine là một phần không thể thiếu của lịch
sử Nga và thực sự là của Nga.
Liên minh
châu Âu phải thừa nhận rằng sự sự quan liêu chậm chạp là hệ quả của việc không
bắt tay giải quyết vấn đề của họ và sự phụ thuộc của yếu tố chiến lược vào
chính trị trong nước trong cuộc đàm phán mối quan hệ của Ukraine với châu Âu đã
góp phần biến một cuộc đàm phán thành một cuộc khủng hoảng. Chính sách đối ngoại
là nghệ thuật xếp đặt ưu tiên.
Người
Ukraine là nguyên tố quyết định. Họ sống trong một đất nước có lịch sử phức tạp
và đa ngôn ngữ. Phần phía Tây được hợp nhất vào Liên Xô vào năm 1939, khi
Stalin và Hitler chia nhau chiến lợi phẩm. Crimea, 60% dân số là người Nga, chỉ
trở thành một phần lãnh thổ của Ukraine vào năm 1954, khi Nikita Khrushchev, một
người sinh ra tại Ukraine, đã tặng nó như một phần của lễ kỷ niệm 300 năm thỏa
thuận giữa Nga với Cossacks. Phía tây phần lớn là dân Thiên chúa giáo; phía
đông phần lớn là người Chính thống giáo của Nga (Eastern Orthodox). Phương tây
nói tiếng Ukraine; phương đông phần lớn nói tiếng Nga. Bất kỳ nỗ lực nào của một
bên của Ukraine nhằm thống trị bên kia — như khuôn mẫu đã xảy ra — cuối
cùng sẽ dẫn đến nội chiến hoặc tan rã. Việc coi Ukraine là một phần của cuộc đối
đầu Đông-Tây sẽ nhận chìm bất kỳ triển vọng nào trong nhiều chục năm nhằm đưa
Nga và phương Tây — đặc biệt là Nga và châu Âu — trở thành một hệ thống
hợp tác quốc tế .
Viktor Yanukovych (phải) và đối thủ chính trị
chính của ông, Yulia Tymoshenko (trái). Nguồn: https://www.ukrinform.net/
Ukraine mới
độc lập được 23 năm [đến 2022 là 31 năm]; trước đó nó đã nằm dưới một số hình
thức cai trị của nước ngoài kể từ thế kỷ 14. Không có gì đáng ngạc nhiên khi giới
lãnh đạo của Ukraine không học được nghệ thuật thỏa hiệp, thậm chí còn ít
hơn về quan điểm lịch. Nền chính trị Ukraine thời hậu độc lập đã chứng
minh rõ ràng rằng gốc rễ của vấn đề nằm ở việc các chính khách Ukraine nỗ lực
áp đặt ý chí của họ lên những vùng ngoan cố của đất nước, trước là do phe này,
sau đó là tại phe kia. Đó là bản chất của cuộc xung đột giữa Viktor Yanukovych
và đối thủ chính trị chính của ông, Yulia Tymoshenko. Họ đại diện cho hai cánh
của Ukraine và không sẵn sàng chia sẻ quyền lực. Một chính sách khôn ngoan của
Hoa Kỳ đối với Ukraine sẽ tìm cách để hai miền của đất nước này hợp tác với
nhau. Chúng ta nên đi tìm sự hòa giải hai bên, chứ không phải sự thống trị của
một phe phái.
Nga và
phương Tây, và ít nhất tất cả các phe phái khác nhau ở Ukraine, đã không hành động
theo nguyên tắc này. Mỗi nhóm đã làm cho tình hình tệ hơn. Nga sẽ không thể áp
dụng một giải pháp quân sự mà không tự cô lập mình vào thời điểm nhiều biên giới
của Nga đã bấp bênh. Đối với phương Tây, việc hạ bệ Vladimir Putin không phải
là một chính sách; nó là một bằng chứng cáo lỗi vì sự vắng mặt của một chính
sách.
Putin nên
nhận biết rằng, bất kể bất bình của ông là gì, chính sách áp đặt bằng quân sự sẽ
tạo ra một cuộc Chiến tranh Lạnh khác. Về phần mình, Hoa Kỳ cần tránh coi Nga
như một kẻ thù nghịch phải được dạy dỗ một cách kiên nhẫn theo đúng quy tắc ứng
xử do Washington thiết lập. Putin là một chiến lược gia không thể coi thường được
— trên cơ sở lịch sử Nga. Hiểu được các giá trị và tâm lý của Hoa Kỳ không
phải là khiếu của Putin. Sự hiểu biết về lịch sử và tâm lý người Nga cũng không
phải là điểm mạnh của giới hoạch định chính sách Hoa Kỳ.
Giới lãnh
đạo của tất cả các bên nên quay lại kiểm tra kết quả, không tranh đua dang chân
chống nạnh. Đây là khái niệm của tôi về một kết quả thích hợp với giá trị và lợi
ích an ninh của tất cả mọi bên:
1.
Ukraine
cần có quyền tự do lựa chọn các hiệp hội kinh tế và chính trị của mình, kể cả với
châu Âu.
2.
Ukraine
không nên gia nhập NATO, một vị trí mà tôi đã có cách đây 7 năm, trong lần cuối
nó được bàn đến.
3.
Ukraine
cần được tự do thành lập bất kỳ chính phủ nào thích hợp với ý chí của người dân
thể hiện. Giới lãnh đạo khôn ngoan của Ukraine sau đó sẽ chọn một chính sách
hòa giải giữa các vùng khác nhau trong nước họ. Trên bình diện quốc tế, họ nên
theo đuổi một thế trận tương đương với Phần Lan. Quốc gia đó không để ai còn
nghi ngờ gì về nền độc lập quyết liệt và sự hợp tác với phương Tây của họ trong
hầu hết các lĩnh vực nhưng cẩn thận tránh sự thù địch thể chế đối với Nga.
4.
Việc
Nga sáp nhập Crimea là không thích hợp với các quy tắc của trật tự thế giới hiện
có. Nhưng có thể đặt mối quan hệ của Crimea với Ukraine trên cơ sở bớt căng thẳng
hơn. Để đạt được mục tiêu đó, Nga sẽ công nhận chủ quyền của Ukraine đối với
Crimea. Ukraine cần củng cố quyền tự trị của Crimea trong các cuộc bầu cử được
tổ chức với sự có mặt của các quan sát viên quốc tế. Tiến trình này sẽ bao gồm
việc loại bỏ bất kỳ sự mơ hồ nào về tình trạng của Hạm đội Biển Đen tại
Sevastopol.
Đây là những
nguyên tắc, không phải đơn thuốc. Những người quen thuộc với khu vực này sẽ biết
rằng không phải tất cả những đề nghị nêu trên đều hợp khẩu vị với tất cả mọi
bên. Bài kiểm không phải là sự hài lòng tuyệt đối mà là sự không hài lòng cân bằng.
Nếu một số giải pháp dựa trên những yếu tố này hoặc những yếu tố có thể so sánh
được không đạt được, thì việc tiến tới tình trạng đối đầu sẽ tăng vận tốc. Thời
gian giải quyết những vấn đó đề sẽ đến sớm thôi.
HAK
2014
https://api.time.com/wp-content/uploads/2014/09/henry-kissinger-portrait.jpg
Tác giả | Henry A. Kissinger là ngoại
trưởng Hoa Kỳ từ năm 1973 đến năm 1977.
©
2022 DCVOnline
Nếu đăng lại,
xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích
đăng lại bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: How the Ukraine Crisis Ends | Henry A. Kissinger | The Washington
Post | March 6, 2014
(*) Một liên bang lỏng lẻo thời trung
cổ với thủ đô là Kyiv từng hiện hữu ở Đông Âu từ cuối thế kỷ 9 đến giữa
thế kỷ 13.
No comments:
Post a Comment