Thứ Tư, 5 tháng 5, 2021
https://thongcao55.blogspot.com/2021/05/nhat-doc-uong-i.html
Nhà cháu vừa có cuộc về đồng bằng Tây Nam Bộ,
còn gọi là đồng bằng sông Cửu Long, còn được người trong này gọi tắt bằng 2 chữ
"miền Tây". Nào có ham hố lễ liếc gì, tại bận chút việc nhà nên phải
mò ra khỏi tổ. Nắng nôi, kẹt xe, sợ dịch, tốn tiền…, may mà bù lại được ngó
nghiêng này khác dọc đường thiên lý.
Gọi “miền Tây” như vậy chẳng sai nếu sống ở vùng Đông Nam Bộ, nhưng một tờ báo
nào đó phát hành toàn quốc, như Tuổi Trẻ, Thanh Niên chẳng hạn, hoặc đài truyền
hình trung ương, đài phát thanh quốc gia, mà chỉ gọn lỏn “miền Tây” có nhẽ
không đúng lắm.
Với người miền Bắc, thì miền Tây là những vùng
giáp nước Lào. Thi sĩ Bùi Minh Quốc thời sinh viên có bài thơ nổi tiếng “Lên miền
Tây” nhằm chỉ những vùng rừng núi Sơn La, Điện Biên và một phần tỉnh Lai Châu ở
phía tây miền Bắc. Lên miền Tây bấy giờ được coi là “chủ trương đúng đắn” của đảng
và nhà nước, nhiệm vụ chủ yếu đi mở mang văn hóa, khai hoang, phá rừng. Thời những
năm đầu thập niên 1960, những gia đình được vận động lên miền Tây được gọi bằng
tên “đi khai hoang” chứ không phải đi “kinh tế mới” như phổ biến sau này. “Rừng
ơi, ta đã về đây…, cây đổ rộn vang như tiếng pháo, tiếng hò nhịp theo trâu kéo
gỗ, xen lẫn tiếng rìu tiếng cưa nhịp nhàng khắp trên non ngàn”, cứ ráo riết phá
rừng, chỉ qua vài chục năm, rừng nguyên sinh gần như sạch bách. Thằng Tây đế quốc
sài lang độc ác, suốt gần trăm năm cai trị “vơ vét tài nguyên” mà rừng vẫn
không mấy suy suyển, còn ta làm chủ chả bao nhiêu niên, công cuộc phá rừng đã
hoàn thành trước thời hạn. Góp vào “thành tích” ấy, có chút công của bác Bùi
Minh Quốc, của nhạc sĩ Phạm Tuyên, của ca sĩ Quốc Hương, hì hì.
Nói vậy, để góp ý với mấy tờ báo, nhất là báo
trong Nam, nếu viết chỉ vùng sông nước ruộng vườn đồng bằng sông Cửu Long là
“miền Tây” thì nên biên đầy đủ thành “miền Tây Nam Bộ”. Tất nhiên cứ thọn lỏn
“miền Tây” như lâu nay cũng chả chết ai, nhưng bị đánh giá cẩu thả không chính
xác là điều không tránh khỏi.
Người ở vùng xứ Thanh, xứ Nghệ mỗi khi buột miệng bảo nhau sang miền Tây đi thì
có nghĩa lên biên giới giáp Lào để buôn gỗ, buôn thuốc phiện, ma túy, làm thuê,
buôn bán. Tôi từng có dịp bám xe ông bí thư thành phố Thanh Hóa đi ngó kiểu cưỡi
ngựa xem hoa miền Tây xứ Thanh, mò lên tận những vùng biên viễn các huyện Quan
Hóa, Mường Lát, Quan Sơn, Lang Chánh, quả thật vời vợi nghìn trùng. Gớm cho cái
tỉnh Thanh, một mình nó đã to bằng gần 20 lần nước Singapore. Cái xe Toyota xịn
êm thế mà cứ nhấp nhổm nhảy nhảy tưng tưng trên những con đường cheo leo vách núi,
phía dưới thấy sông Mã sâu thăm thẳm nước chảy cuồn cuộn về đông, nhiều lúc
phát khiếp, miệng lẩm bẩm cầu trời cầu phật, cầu cả thánh Alah, cả bà Triệu,
các vua Lê chúa Trịnh, Tôn Ngộ Không, Nguyễn Bá Ngọc… che chở phù hộ. Bù lại,
được lão Phi bí thư đãi bữa lẩu cá đặc sản sông Mã và vịt Bá Thước ngon quắt
tai.
Bây giờ người xứ An Nam ta cũng dần quen với phía tây, nhất là khi địa danh mới
“Đông Lào” vừa hóm hỉnh, vừa buổn buồn buồn thỉnh thoảng được lôi ra, được chen
vào những cuộc trà dư tửu hậu. Cũng chả khác chi hồi mấy năm trước, mỗi lần tôi
về quê đất Phòng, hay nghe mấy đứa rủ nhau, mày ơi, chúng mình từ thị xã Hải
Phòng ra thành phố Hạ Long chơi đi. Cũng may mà có “kẻ” Lê Văn Thành làm nhiều
hơn nổ, chỉ trong chưa đầy nhiệm kỳ đã quét biến mất câu khôi hài ấy. Nói đâu
xa, xã Thụy Hương huyện Kiến Thụy quê tôi, sau khi ông Thành làm trùm đất cảng,
đường sá trong mấy năm khác hẳn. Ông Thành nay đi rồi, bị “đuổi” lên trung
ương, chả biết có đất dụng võ, có được thỏa sức tung hoành như trước không, hay
lại múa tay trong bị. Các cụ xưa dạy, thà làm đầu gà còn hơn làm đuôi trâu là vậy.
Mà cũng chẳng biết cái ông Lưu Quang lưu sáng gì đó sắp về trấn nhậm xứ Phòng
có nối tiếp được lão Thành Vĩnh Bảo thuốc lào không, hay lại theo vết đám cố cựu
từ Nguyễn Văn Thành giở về trước thì khổ dân Phòng. Nhiều khi số kiếp nó vậy,
tránh cũng chả được.
Đang nói chuyện miền Tây Nam Bộ, tự dưng loằng
ngoằng cà kê ngoài Bắc. Chuyến đi qua Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ,
Hậu Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu kể ra cũng lắm điều biên lại. Giá không bị ngủ gật
chập chờn vài chặng thì còn dày chuyện nữa. Nhưng kể đã dài, mai biên nốt. (còn
tiếp)
Nguyễn Thông
***
Chủ Nhật, 9 tháng 5, 2021
https://thongcao55.blogspot.com/2021/05/nhat-doc-uong-i-ky-2.html
Nhà cháu đã nói rồi, đây là những thứ nhặt nhạnh
được trên đường hành trình, về tới nhà rảnh thì nhớ lại, biên ra, chứ không phải
vừa đi đường vừa kể chuyện như người ta. Cứ mắt thấy, tai nghe, chính lòng mình
cảm nghĩ thế nào thì biên ra như thế thôi.
Hôm qua 8.5, ông thủ tướng Phạm Minh Chính về Cần Thơ, nơi được gọi là Tây Đô,
thủ phủ của miền Tây Nam Bộ để vận động cử tri bầu mình làm đại biểu quốc hội.
Thôi thì hủ tục nó vốn vậy, không bầu cũng trúng, chứ chả nhẽ lại trật. Cử tri
có hỏi chi đó về giao thông, ông thủ phải thừa nhận rằng việc làm đường cao tốc
nối từ TP.HCM xuống đồng bằng sông Cửu Long đúng là quá chậm. Tiện đây, tôi xin
nói thêm với ông Chính rằng, không phải là quá chậm, mà là quá quá quá… chậm.
Ông mới làm thủ tướng, nhưng suốt bao nhiêu năm qua ông đã ngồi ở những ngôi vị
cao ngất ngưởng trong bộ máy cầm quyền, có nhẽ đã không ít lần tới miền Tây Nam
Bộ, không thể không biết cái gọi là “hệ thống đường giao thông”, và nhất là đường
cao tốc cho vùng đồng bằng này thực trạng như thế nào. Cũng có thể ông chỉ ngự
trên tàu bay, vèo một cái đã tới nơi, hai đầu hành trình chỉ là sân bay rộn rịp,
đâu có ngó được đường sá dưới mây nó ra sao. Thỉnh thoảng nghe bọn cấp dưới,
đám giao thông, đám lãnh đạo địa phương chúng báo cáo, lại càng chả thấy gì bởi
báo cáo nào chả văn vẻ, đẹp đẽ, với câu mở bài “dưới sự lãnh đạo sáng suốt của
đảng và chính phủ…”.
Nói thật mất lòng, khó nghe, nhưng tôi phải toạc ra điều, chính cái sự chậm,
quá chậm về hệ thống giao thông cũ kỹ, lạc hậu của miền Tây Nam Bộ có “công”,
có phần đóng góp của ông, của ông tiền nhiệm Nguyễn Xuân Phúc, của những người
như ông, của đám lục lộ. Nếu ông không khó chịu về lời trung ngôn nghịch nhĩ ấy,
thì tôi mạo muội hỏi ông rằng, hôm qua ông về Cần Thơ, ông có đi qua BOT trấn lột
Cai Lậy không, nếu qua thì ông nghĩ về nó như thế nào, chứ tôi vừa chui qua nó
đó. Là một thằng dân, tôi chỉ muốn đập banh nó đi bởi không khác gì một cái dằm
gai khó chịu trên cơ thể vùng Nam Bộ, nơi đang góp gạo nuôi cả nước.
Vừa rồi, khá nhiều tờ báo đăng tin trong tháng 5 này nhà nước sẽ thu phí trở lại
BOT Cai Lậy. Sau sự phản ứng quyết liệt của nhân dân, nhất là dân các tỉnh Tây
Nam Bộ, nhà nước phải tạm ngưng hoạt động trấn lột, tới nay đã “thất thu tiền
mãi lộ” gần 4 năm (từ tháng 8.2017). Suốt nhiệm kỳ, ông nguyên thủ tướng Phúc
khôn khéo dùng chước án binh bất động, vừa lấy lòng dân, vừa đỡ phải giải bài
toán “kê cân” (gân gà). Nay ông Chính tiếp thu những khoản nợ của người tiền
nhiệm, nhẽ ra phải riết róng, quyết liệt, cụ thể, hợp lý hơn, thì lại để đám
lau nhau dưới trướng tùy tiện lăng loàn. Chúng cho biết sẽ tiến hành thu cả hai
trạm, trên đường tránh và quốc lộ 1. Chúng lý giải phải thu trên quốc lộ 1 với
BOT Cai Lậy bởi cần bù đắp chi phí 379 tỉ đồng mà nhà đầu tư đã bỏ ra để dặm
vá, tu sửa đường. Không thấy chính phủ phản ứng, có ý kiến gì về điều này.
Nhưng dân chúng đặt câu hỏi, vậy dân đóng thuế, nộp đủ các thứ phí, có rất nhiều
phí liên quan tới giao thông, vào ngân sách nhà nước để các ông làm gì? Luật
Giao thông đường bộ mà quốc hội từng thông qua đã nói rất rõ những chi phí như
thế thì ngân sách nhà nước phải chịu, nay sao lại bắt dân nộp. Phí chồng phí, sức
dân nào chịu nổi. Nhà đầu tư bỏ tiền làm đường tránh, họ cứ việc xây trạm BOT
trên đường tránh và thu phí, chả ai cản, phản đối. Còn nếu họ ứng tiền dặm vá
tu sửa quốc lộ 1 thì nhà nước phải có trách nhiệm trích tiền ngân sách mà dân
đã còng lưng nộp thuế phí để có ngân sách ấy ra trả. Thói đâu có thói cứ sểnh
ra là tìm cách móc túi dân. Cái trạm thu phí BOT Cai Lậy trấn lột đó, chỉ có
cách duy nhất đập bỏ, ngoài ra không còn cách nào khác. Ông Chính liệu có biết
điều này? Tôi nói thật, ông mà ra lệnh đập bỏ BOT trấn lột Cai Lậy, thì không cần
gặp gỡ hứa hẹn cử tri gì sất, bầu trúng cái chắc. Món nợ đọng rất xấu và gai
góc BOT Cai Lậy không thể kéo dài. Dân Nam Bộ rất sòng phẳng, họ biết ai người
thế nào qua việc làm, chứ không tin vào mấy lời hứa hẹn vui vẻ. (còn tiếp)
Nguyễn Thông
No comments:
Post a Comment