Bốn Phương: December 2025

Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ đề cử ông Tô Lâm tiếp tục giữ chức tổng bí thư, đồng thời đề cử ông kiêm nhiệm chức chủ tịch nước, hãng tin Bloomberg dẫn các nguồn thạo tin ẩn danh do không được phát ngôn công khai.

"Đề xuất này có thể đối mặt với thách thức khi được đưa ra tại Đại hội Đảng – nơi toàn bộ các vị trí lãnh đạo đều phải thông qua bầu cử – và vẫn cần được Quốc hội phê chuẩn," bài viết ngày 23/12 nêu.

Bài viết của Bloomberg xuất hiện trong bối cảnh Trung ương Đảng vừa kết thúc hội nghị 15 với lời phát biểu bế mạc của ông Tô Lâm:

"Thay mặt các đồng chí được tín nhiệm giới thiệu đề cử Ban Chấp hành Trung ương và các chức danh lãnh đạo khóa tới để Đại hội 14 xem xét quyết định, chúng tôi xin cảm ơn các đồng chí Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã tin tưởng giao nhiệm vụ.

"Chúng tôi tiếp tục đoàn kết, thống nhất làm việc với tinh thần trách nhiệm và hiệu quả cao, đáp ứng sự tin cậy của Đảng và Nhân dân."

Việc ông Tô Lâm "thay mặt các đồng chí được tín nhiệm" để cảm ơn trong phát biểu bế mạc là một chỉ dấu cho thấy ông tiếp tục ở lại chính trường Việt Nam trong khóa tới.

Trong khi ông Tô Lâm, 68 tuổi, "thay mặt các đồng chí được tín nhiệm giới thiệu" đề cử vào ban lãnh đạo mới, vẫn chưa rõ có ai khác nữa sẽ vào ban lãnh đạo mới.

Phương án nhân sự cấp cao của Đảng Cộng sản Việt Nam được xếp vào nhóm bí mật nhà nước, nên người dân không thể biết được trước khi Đảng quyết định công bố.

Trong số những "lãnh đạo chủ chốt" hiện tại, còn Chủ tịch nước Lương Cương và Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã quá tuổi tái cử và cần xét "trường hợp đặc biệt".

Trước khi hội nghị 15 diễn ra, giới quan sát thường xuyên nhắc tên Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang như một ứng cử viên tiềm năng cho một vị trí lãnh đạo chủ chốt.

Cũng trong bài phát biểu bế mạc, ông Tô Lâm khẳng định hội nghị có "số phiếu tập trung cao" trong công tác nhân sự, bao gồm đội ngũ lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước.

Lãnh đạo chủ chốt là cụm từ chỉ năm chức danh gồm tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng Chính phủ, chủ tịch Quốc hội và thường trực Ban Bí thư.

Trong hội nghị lần này, nhân sự tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Trung ương Đảng khóa sau cũng đã được "chốt".

Nếu tái cử, "ông ấy sẽ bắt tay vào việc ngay lập tức, giống như đã làm vào tháng 8/2024," Giáo sư Carl Thayer, nhà quan sát chính trị Việt Nam lâu năm, nhận định trên Reuters vào hôm 23/12.

Ông Tô Lâm sẽ tiếp tục tăng cường vai trò điều hành của Ban Bí thư và thúc đẩy chương trình cải cách táo bạo của mình, theo ông Thayer.

XEM TIẾP >>>>>

==========================

Hãng thông tấn Reuters viết gì về ông Tô Lâm?

BBC News Tiếng Việt

23 tháng 12 2025, 18:41 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c5y96z890n1o

Không lâu sau khi Hội nghị Trung ương 15 của Đảng Cộng sản Việt Nam bế mạc, Reuters đã có bài viết về Tổng Bí thư Tô Lâm.

Phía dưới là phần dịch nguyên văn của BBC News Tiếng Việt.

Tổng Bí thư Tô Lâm, người đang tìm kiếm một nhiệm kỳ mới với tư cách là lãnh đạo cao nhất của đất nước, đã xây dựng được hình ảnh một chính trị gia đầy tham vọng, sẵn sàng chấp nhận rủi ro.

Nhiệm kỳ đầu ngắn của ông được đánh dấu bởi các cải cách nhanh chóng, sâu rộng cùng phong cách lãnh đạo quyết đoán.

Tuần này, các lãnh đạo cấp cao của Đảng Cộng sản – lực lượng cầm quyền vô đối tại Việt Nam trong nhiều thập kỷ – đã lựa chọn các ứng viên (chưa nêu tên) cho bộ máy lãnh đạo nhiệm kỳ tới, dự kiến sẽ được quyết định tại Đại hội 14 dự kiến diễn ra vào tháng 1/2026.

Ông Lâm, 68 tuổi, được xem là ứng viên hàng đầu để tiếp tục giữ chức tổng bí thư, dù quy trình lựa chọn vốn thiếu minh bạch vẫn để ngỏ khả năng bất ngờ.

Giống Trung Quốc, Việt Nam do một đảng cộng sản lãnh đạo. Tuy nhiên, khác với nước láng giềng, Việt Nam từ lâu dựa trên cơ chế lãnh đạo tập thể với nhiều tầng nấc kiểm soát quyền lực cá nhân.

Dù vậy, ông Lâm đã củng cố vai trò của người đứng đầu Đảng, đi theo con đường mà người tiền nhiệm quá cố Nguyễn Phú Trọng đã vạch ra – một sự chuyển dịch có thể đẩy Việt Nam theo hướng tập trung quyền lực hơn.

Trong khoảng 18 tháng cầm quyền, ông Lâm đã thúc đẩy hàng loạt cải cách hành chính và kinh tế quy mô lớn.

Những người ủng hộ so sánh chương trình nghị sự đầy tham vọng này với các cải cách mạnh tay của Javier Milei, Tổng thống theo chủ nghĩa tự do của Argentina, song chương trình hành động đó cũng khơi lên bất mãn trong xã hội.

Nếu tái cử, "ông ấy sẽ bắt tay vào việc ngay lập tức, giống như đã làm vào tháng 8/2024," Giáo sư Carl Thayer, nhà quan sát chính trị Việt Nam lâu năm, nhận định.

Ông Tô Lâm sẽ tiếp tục tăng cường vai trò điều hành của Ban Bí thư và thúc đẩy chương trình cải cách táo bạo của mình, theo ông Thayer.

Dù không nắm giữ chức danh nguyên thủ quốc gia, ông Lâm vẫn thực hiện các chuyến công du quốc tế dày đặc, thăm cả những đối tác cộng sản truyền thống lẫn các đối tác tư bản mới.

Ông tiếp tục theo đuổi đường lối "ngoại giao cây tre" của người tiền nhiệm, cân bằng giữa các cường quốc. Tuy nhiên, trước sức ép từ thuế quan của Mỹ, Hà Nội đã xích lại gần Bắc Kinh hơn.

XEM TIẾP >>>>>

====================

Vì sao Bộ Công an Việt Nam muốn 'xếp hạng công dân số'?

BBC News Tiếng Việt

23 tháng 12 năm 2025

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/ce3z7evqwepo

Công dân Việt Nam sẽ được chấm điểm và xếp hạng, căn cứ vào đó để xem xét các hình thức ưu đãi hoặc không được ưu đãi. Dự thảo Nghị quyết này, với tên gọi "phát triển công dân số", đang được Bộ Công an Việt Nam "lấy ý kiến nhân dân" từ nay đến hết ngày 31/12/2025.

Mục tiêu của việc này là để "phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử" trong giai đoạn chuyển đổi số 2022 – 2025, tầm nhìn 2030.

Theo dự thảo do Bộ Công an xây dựng, công dân số sẽ chia làm ba mức:

Công dân số tích cực: 350 điểm tín nhiệm trở lên

Công dân số cơ bản: 100 - 349 điểm

Công dân số chưa xếp hạng: dưới 100 điểm

Công dân "tích cực" sẽ được hưởng toàn bộ lợi ích, gồm giảm 10% thuế thu nhập cá nhân, thuế trước bạ khi chuyển nhượng bất động sản, thuế trước bạ đăng ký xe, thuế thu nhập cá nhân khi kinh doanh thương mại điện tử, thuế giá trị gia tăng khi mua hàng online hoặc thanh toán không dùng tiền mặt.

Công dân "cơ bản" chỉ được miễn, giảm lệ phí khi thực hiện thủ tục hành chính.

Các tác giả dự thảo cho biết việc xếp hạng này không nhằm phạt những công dân "chưa xếp hạng".

Một số điểm trong đề án này được cho là tương đồng với Hệ thống Tín nhiệm Xã hội của Trung Quốc. Mục tiêu của chính phủ Trung Quốc là nhằm nâng cao tính minh bạch cho công chúng, mặc dù nó cũng đóng vai trò là công cụ để chính phủ kiểm soát hầu hết mọi khía cạnh trong cuộc sống của người dân, theo các chuyên gia.

https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/38ff/live/e976ac50-df03-11f0-a8dc-93c15fe68710.jpg.webp

(Ảnh minh hoạ)Nguồn hình ảnh,Getty Images

Việc tính điểm cho công dân dựa trên việc cập nhật dữ liệu, tần suất sử dụng dịch vụ số và các đóng góp cho cộng đồng số trên VNeID, nền tảng mà Bộ Công an đang muốn biến thành siêu ứng dụng quốc gia.

XEM TIẾP >>>>>

==========================

Xếp hạng công dân và làm người sẽ rất khó!

Trân Văn - Người Việt

December 22, 2025 : 4:03 PM

https://www.nguoi-viet.com/tin-chinh/xep-hang-cong-dan-va-lam-nguoi-se-rat-kho/

Bộ Công An vừa giới thiệu ý tưởng dùng ứng dụng VNeID để phân công dân thành ba hạng. Hạng một là “tích cực,” hạng hai là “cơ bản” và hạng ba là “chưa xếp hạng.” Cứ như dự thảo nghị quyết về phát triển công dân số thì Bộ Công An sẽ dựa theo một “bộ chỉ số” được soạn sẵn với các tiêu chí cụ thể để “cho điểm” tất cả công dân Việt Nam và chỉ công dân hạng một mới được hưởng những ưu đãi về các loại thuế (thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân), lệ phí (trước bạ chuyển nhượng bất động sản, trước bạ khi đăng ký xe).

https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/12/VN-xep-hang-cong-dan.jpg

Ứng dụng VNeID để phân hạng công dân. (Hình minh họa: baochinhphu.vn)

Về bản chất, “phát triển công dân số” là cách gọi việc “xếp hạng công dân” theo kiểu Trung Quốc. Sau 14 năm chuẩn bị cho việc xếp hạng công dân, năm 2014, Quốc Hội Trung Quốc công bố “Quy Hoạch Xây Dựng Hệ Thống Tín Nhiệm Xã Hội từ 2014 đến 2020” và SCS (Social Credit System) ra đời. SCS là kho dữ liệu tổng hợp thông tin về từng cá nhân trong lĩnh vực tư pháp, lĩnh vực hành chính, thuế,… để tạo ra “danh sách đỏ” và “danh sách đen.” Đỏ được xem là đáng tin, đen thì ngược lại và đã đen thì ngay cả đi lại bằng máy bay, tàu cao tốc cũng bị hạn chế.

Điều đáng nói là việc “xếp hạng công dân” ở Trung Quốc dựa trên rất nhiều bộ tiêu chí, có bộ tiêu chí do chính quyền trung ương ban hành, có bộ tiêu chí do chính quyền địa phương ban hành và vì quá nhiều tiêu chí để “cho điểm” cũng như “trừ điểm” nên “xếp hạng công dân” trở thành một loại ác mộng, thiếu thuế, phá sản, nợ nần của cả doanh nhân lẫn cá nhân, thậm chí đi muộn, xả rác, cãi nhau với hàng xóm,… đều có thể biến đương sự thành thứ “không đáng tin,” danh tính cũng như nhân diện có thể bị bêu trên nhiều loại nền tảng thông tin.

Rất nhiều công dân Trung Quốc do nghèo túng, thuộc nhóm yếu thế bị đưa vào “danh sách đen” và đã “đen” thì không chỉ bị hạn chế trong chuyện đi lại mà còn bị tước bỏ cơ hội học hành, việc làm. Không chỉ đương sự phải gánh chịu hậu quả của việc bị xác định là “không đáng tin” mà thân nhân như vợ, chồng, con cái cũng bị ảnh hưởng. Đó cũng là lý do SCS bị chỉ trích kịch liệt do đương sự và gia đình bị trừng phạt một cách thái quá so với mức độ “vi phạm,” hoàn toàn không tương xứng và thiếu công bằng.

Trong khi hệ thống công quyền và những cá nhân ủng hộ SCS lập luận rằng, việc “xếp hạng công dân” là phương thức tốt nhất để hệ thống công quyền tiết giảm chi phí kiểm tra, giám sát thông qua gia tăng hậu quả đối với các hành vi bội tín, vô tín, giúp giảm cả gian lận lẫn vô trách nhiệm mà vỡ nợ, nâng cao tỷ lệ thực thi phán quyết của hệ thống tòa án, khiến tất cả mọi người hiểu rằng “nếu không đáng tin thì phải trả giá” thì giới trí thức và phần lớn thị dân ở các thành phố lớn của Trung Quốc phê phán SCS gay gắt.

Thiên hạ trưng ra hàng loạt trường hợp cụ thể để chứng minh, các tiêu chí không đồng nhất nên tạo ra bất bình đẳng, có những dấu hiệu rõ ràng cho thấy, việc lập “danh sách đen” tùy tiện, thiếu minh bạch, xếp ai đó vào loại “không đáng tin” là một kiểu hành chính hóa hình phạt bên ngoài hệ thống tài phán tư pháp. Đó là chưa kể SCS còn tạo ra một phương thức trừng phạt mới nhưng vi hiến, buộc những người “không đáng tin” phải trả giá đắt dù họ chỉ có “hành vi không phù hợp” chứ “không vi phạm pháp luật,” tạo ra sự nhập nhằng giữa quản lý xã hội và kiểm soát đời tư.

Đó cũng là lý do cộng đồng quốc tế bày tỏ sự lo ngại rằng việc tạo ra và thực thi SCS tại Trung Quốc xung đột với các tiêu chuẩn phổ quát về nhân quyền như sự riêng tư, tự do đi lại, được xét xử công bằng. Ngoài ra còn có khả năng khi triển khai giám sát đại trà, SCS bị lạm dụng để gây áp lực với những người bày tỏ sự bất đồng về chủ trương, chính sách của hệ thống công quyền. SCS tại Trung Quốc có thể sẽ tạo ra tiền lệ và các chính phủ chuyên quyền sẽ sao chép, dùng danh nghĩa “quản trị số” để làm xói mòn các chuẩn mực nhân quyền quốc tế.

Không phải tự nhiên mà từ 2020 đến nay, chính quyền Trung Quốc thu hẹp phạm vi thực hiện SCS, giảm các biện pháp trừng phạt cực đoan và đổi giọng, không đề cao SCS như một công cụ “đánh giá đạo đức” nữa mà giải thích SCS là “quản lý theo pháp luật,” đồng thời sửa đổi, ban hành thêm các quy định pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân, an ninh dữ liệu, xác lập giới hạn trong thu thập và sử dụng thông tin, chủ động kềm hãm tốc độ triển khai SCS, đề cao kiểm soát và hợp thức hóa việc thực thi SCS.

***

Một số chuyên gia cả trong lẫn ngoài Trung Quốc đã từng khuyến cáo, về ngắn hạn, SCS theo kiểu Trung Quốc có thể khiến cá nhân tuân thủ các quy định pháp luật nghiêm túc hơn, buộc phải đắn đo nếu muốn trốn tránh nghĩa vụ nhưng đó cũng là nguyên nhân khiến mọi người thụ động hơn cả trong sinh hoạt lẫn công việc. Về dài hạn, mức độ trật tự có thể tăng nhưng vốn xã hội sẽ suy giảm. Cá nhân sẽ tự thiết lập và thực thi cơ chế phòng thủ trong các mối quan hệ. Bất bình đẳng trở nên bền vững và khó đảo ngược.

Ở khía cạnh kinh tế, ban đầu, có thể rủi ro trong các giao dịch sẽ giảm, doanh nhân cẩn trọng hơn khi thực hiện các kế hoạch kinh doanh, đổ vỡ bị hạn chế nhưng trong tương lai gần, doanh giới sẽ ngại mạo hiểm, ngại thử nghiệm vì thất bại sẽ đẩy họ đến chỗ bị xếp loại “không đáng tin.” Nỗ lực sáng tạo, đổi mới sẽ bị SCS làm cho thui chột vì với SCS, “ngoan” an toàn hơn “giỏi.” Bởi SCS đề cao “đáng tin” hơn hiệu quả kinh tế thực, doanh nhân buộc phải cẩn trọng. Khi việc phân bổ các nguồn lực bị SCS làm cho méo mó, tất nhiên hiệu suất dài hạn của nền kinh tế sẽ suy giảm.

Cứ như nội dung dự thảo nghị quyết về phát triển công dân số, muốn đạt hạng một, công dân phải… góp ý cho các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, tương tác với đại biểu quốc hội, tham gia các cuộc khảo sát do nhà nước thực hiện, phản ánh/kiến nghị với cơ quan nhà nước,… để được cộng thêm điểm, có thêm cơ hội được xếp vào loại “tích cực!” Người Việt có sẵn sàng đánh đổi nhiều thứ, trong đó bao gồm tự do, thậm chí cả phẩm giá để sự nghiệp “phát triển công dân số” của Bộ Công An Việt Nam thành công rực rỡ? [dt]

==============================

Hội nghị 15 kết thúc, có gì đáng chú ý?

BBC News Tiếng Việt

23 tháng 12 2025, 12:11 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/ce86ljg071no

Hội nghị 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã kết thúc, với "số phiếu tập trung cao" trong công tác nhân sự, bao gồm đội ngũ lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước.

Lãnh đạo chủ chốt là cụm từ chỉ năm chức danh gồm tổng bí thư, chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, chủ tịch Quốc hội và thường trực Ban Bí thư.

Cũng trong hội nghị lần này, nhân sự tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Trung ương Đảng khóa sau cũng đã được "chốt".

Thông tin trên do Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra khi phát biểu bế mạc hội nghị vào ngày 23/12.

Những chi tiết cụ thể hơn về những quyết định này sẽ không được công bố vì đây là thông tin thuộc dạng "tuyệt mật".

"Chúng tôi tiếp tục đoàn kết, thống nhất làm việc với tinh thần trách nhiệm và hiệu quả cao, đáp ứng sự tin cậy của Đảng và Nhân dân," ông Tô Lâm nêu.

Hội nghị 15 lần này được tổ chức là nhằm lựa chọn nhân sự cho đội ngũ lãnh đạo chủ chốt khóa tới.

Đảng cũng đã từng hai lần tổ chức hội nghị 15 ở các khóa trước để chốt các nhân sự lãnh đạo chủ chốt.

Cụ thể, Hội nghị 15 khóa 10 diễn ra vào ngày 9/1/2001, tức 3 ngày trước đại hội, và Hội nghị 15 khóa 12 diễn ra vào ngày 16/1/2021, tức 9 ngày trước đại hội 13.

Ở hội nghị 15 khóa 13 lần này, nội dung về nhân sự cũng đã được bàn xong trong sáng ngày 22/12 – ngày đầu tiên của hội nghị.

Nhân sự tổng bí thư được chú ý nhiều nhất trong bối cảnh ông Tô Lâm đã quá tuổi tái cử, theo quy định về độ tuối tái cử ủy viên Bộ Chính trị không quá 65.

Việc ông Tô Lâm "thay mặt các đồng chí được tín nhiệm" để cảm ơn trong phát biểu bế mạc là một chỉ dấu cho thấy việc ông tiếp tục ở lại chính trường Việt Nam trong khóa tới.

Ông Tô Lâm, hồi đầu khóa 13 đã tái cử ủy viên Bộ Chính trị và giữ chức bộ trưởng Công an từ cho đến tháng 5/2024 khi được bầu làm chủ tịch nước. Từ vị trí này, ông đã được bầu làm tổng Bí thư vào ngày 3/8/2024 thay cho ông Nguyễn Phú Trọng đã qua đời.

Trong hơn một năm qua, vị tổng bí thư xuất thân từ ngành công an đã thực hiện nhiều cải cách, trong đó đáng chú ý là cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy từ trung ương đến địa phương, thể hiện qua việc sáp nhập các cơ quan bộ ngành, sáp nhập tỉnh thành và bỏ cơ quan hành chính cấp huyện.

Cùng lúc, Bộ Công an dưới thời ông cũng đã gia tăng tầm ảnh hưởng và quyền lực trên các lĩnh vực khác nhau, từ cấp trung ương cho tới cơ sở.

Trong khi ông Tô Lâm "thay mặt các đồng chí được tín nhiệm giới thiệu" đề cử vào ban lãnh đạo mới, vẫn chưa rõ có ai cùng ông sẽ cùng vào ban lãnh đạo mới.

Chưa rõ hai người này có tái cử hay không vì Đảng không công khai các kế hoạch về nhân sự của mình.

Trước khi hội nghị 15 diễn ra, giới quan sát thường xuyên nhắc tên Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang như một ứng cử viên tiềm năng cho một chức vụ trong Bộ Chính trị.

Ông Giang, người đã bước qua tuổi 65 chỉ mới mấy tháng trước, nếu tái cử ủy viên Bộ Chính trị, sẽ cần phải là một trường hợp đặc biệt.

Dự kiến, Bộ Chính trị khóa 14 sẽ có 17-19 ủy viên; hiện tại 8 trong số 16 ủy viên hiện tại đã quá tuổi tái cử.

XEM TIẾP >>>>>

======================

Đại hội đảng CSVN và khát vọng Đổi Mới

Hiếu Chân/Người Việt

December 23, 2025 : 7:30 PM

https://www.nguoi-viet.com/tin-chinh/dai-hoi-dang-csvn-va-khat-vong-doi-moi/

Hội Nghị Ban Chấp Hành Trung Ương thứ 15 của đảng CSVN bế mạc vào sáng ngày 23 Tháng Mười Hai, 2025. Đây là hội nghị cuối cùng của khoá 13, chuẩn bị nội dung và danh sách nhân sự cho Đại Hội Toàn Quốc ĐCSVN thứ 14, tổ chức ở Hà Nội từ ngày 19 đến 25 Tháng Giêng, 2026. Sự kiện chính trị mỗi năm năm một lần này thu hút sự quan tâm không chỉ của đồng bào trong nước mà cả những nhà đấu tranh và quan sát chính trị Việt Nam ở ngoại quốc. Có người so sánh Đại Hội 14 sắp tới với Đại Hội 6 năm 1986 và hy vọng Đại Hội 14 sẽ mở ra cơ hội cải cách để đưa đất nước tiến lên. Thật không?

https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/12/BL-Dai-hoi-dang-doi-moi.jpg

Quang cảnh Hội Nghị Trung Ương 15. (Hình minh họa: Gia Hân/Tuổi Trẻ)

Từ Đại Hội 6 năm 1986

Đại Hội 6, Tháng Mười Hai, 1986, của ĐCSVN, sau cái chết của Tổng Bí Thư Lê Duẩn vào Tháng Sáu, 1986, được cho là mở ra một cánh cửa hướng tới một trật tự kinh tế linh hoạt hơn, gọi là thời kỳ Đổi Mới. Bối cảnh của Đại Hội 6 là một nước Việt Nam trên bờ vực phá sản: cả nước đói vàng mắt một phần do các chính sách kinh tế phản động, sa lầy trầm trọng trong cuộc chiến tranh ở Cambodia và cuộc chiến với Trung Quốc ở biên giới phía Bắc (kéo dài đến năm 1989) và bị cô lập trên trường quốc tế.

Để tự cứu lấy mình, ĐCSVN buộc phải thay đổi: các “lão thành cách mạng” đầu óc xơ cứng như Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Lê Đức Thọ bị buộc phải lùi vào vị trí “cố vấn,” thực quyền được trao cho một thế hệ mới, đại diện cho xu thế cải cách: Nguyễn Văn Linh và Võ Văn Kiệt. Đây là lần đầu tiên và có thể là duy nhất, phe cộng sản miền Nam thực tế và thực dụng hơn, đã vượt qua được lực cản giáo điều của phe cộng sản miền Bắc để rồi chỉ vài năm sau xu thế đó lại bị đảo ngược khi Đỗ Mười lên lãnh đạo năm 1991.

Thay đổi quan trọng mà Đại Hội 6 mang lại liên quan đến quyền sở hữu tài sản. Chủ nghĩa cộng sản không thừa nhận tư hữu, nhưng khi kinh tế sụp đổ, người dân đói khát, mầm mống chống đối tăng mạnh, ĐCSVN buộc phải nới lỏng “giáo điều,” công nhận “kinh tế nhiều thành phần,” cho phép tư nhân – trước tiên là nông dân – được sở hữu và kinh doanh nhỏ lẻ. Ngoài sở hữu nhà nước (quốc doanh) và sở hữu tập thể (hợp tác xã, nông trường) vẫn là chủ đạo, ĐCSVN bắt đầu công nhận quyền sở hữu của tư nhân, của nhà đầu tư nước ngoài và chấm dứt chính sách quốc hữu hoá, tịch thu tài sản tràn lan, tuỳ tiện.

Có thể nói, đường lối Đổi Mới của ĐCSVN năm 1986 – thực hiện 10 năm sau khi đảng Cộng Sản Trung Quốc dưới quyền Đặng Tiểu Bình có sự thay đổi chính sách tương tự – bước đầu đã mang lại kết quả tích cực. Từ một nước đói kém, Việt Nam bắt đầu xuất cảng gạo vào năm 1989 và bắt đầu thu hút vốn đầu tư ngoại quốc từ năm 1990, xuất hiện hàng trăm khu chế xuất, khu công nghiệp, du nhập vốn liếng, công nghệ và quản trị của ngoại quốc để làm hàng hoá xuất cảng, mở ra một mô hình kinh tế dựa vào xuất cảng.

Nhưng sự sụp đổ của đế chế cộng sản Liên Xô năm 1990 làm cho các nhà lãnh đạo ĐCSVN lo sợ. Trong cơn hốt hoảng, họ chạy sang Thành Đô van nài Bắc Kinh nối lại quan hệ, chấp nhận làm “đàn em,” chấp nhận rút quân khỏi Cambodia và nhượng đất đai ở biên giới phía Bắc. Ở trong nước, cánh cửa Đổi Mới đột ngột khép lại, kinh tế thị trường bị gắn thêm cái đuôi “định hướng xã hội chủ nghĩa,” xác định “kinh tế quốc doanh” là chủ đạo dù vẫn ưu ái cho tư bản ngoại quốc. Về chính trị, cuộc đàn áp những tiếng nói đối lập – được nới lỏng một phần và trong một thời gian ngắn trước ngày Liên Xô tan rã – gia tăng cường độ trở lại, nhất là sau khi người dân bày tỏ sự phẫn nộ trước các chính sách của đảng.

40 năm sau Đại Hội 6, Việt Nam không còn là một quốc gia đói kém mà trở thành nền kinh tế đang phát triển cỡ trung bình, với tổng sản lượng hằng năm (GDP) khoảng $500 tỷ, xếp thứ tư trong ASEAN (sau Indonesia, Thái Lan và Singapore). Việt Nam cũng không còn là một quốc gia cộng sản thuần thành như thời Lê Duẩn mà đã biến thái thành một thể chế độc tài đảng trị có màu sắc phong kiến tập thể, cai trị trên nền một thể chế kinh tế tư bản thân hữu, bè phái dựa trên địa tô và sức lao động giá rẻ.

Thời cuộc đã khác xưa

Việt Nam năm 2026 không còn là Việt Nam năm 1986. Nhưng những trở ngại của con đường phát triển vẫn còn đó mà ĐCSVN dường như chưa, hoặc không, muốn thay đổi; thậm chí còn trở nên phản động hơn trước.

Những chính sách thúc đẩy kinh tế giai đoạn sau 1986 đã hết động lực. Cho đến nay, sau 40 năm Đổi Mới, hoạt động chủ yếu của kinh tế Việt Nam vẫn là làm “gia công” cho tư bản ngoại quốc. Chính ông Tô Lâm, tổng bí thư ĐCSVN hiện nay, cũng phải thừa nhận: “Xuất cảng công nghệ của Việt Nam chỉ là mồ hôi và ô nhiễm môi trường!” Một nền kinh tế dựa chủ yếu vào nước ngoài mà không đặt căn bản trên nội lực của người dân tất nhiên không bền vững và có nguy cơ sụp đổ khi môi trường kinh doanh quốc tế thay đổi, chẳng hạn như chính sách thuế quan (tariff) của chính quyền Donald Trump hiện nay.

“Định hướng xã hội chủ nghĩa” tạo môi trường thuận lợi cho chủ nghĩa tư bản thân hữu, trong đó các nhà tài phiệt tư nhân câu kết chặt chẽ với quan chức chính trị để trục lợi. Trong các vụ án đình đám gần đây, sau lưng các bị cáo là quan chức cao cấp luôn có bóng dáng các tài phiệt “cá mập” và ngược lại, đến mức người dân coi đó là hiện tượng tất nhiên. Bộ Chính Trị ĐCSVN dưới thời Tô Lâm mới đây đã ban hành Nghị Quyết 68, chuyển trọng tâm phát triển sang khu vực kinh tế tư nhân nhưng ai cũng biết, “tư nhân” trong nghị quyết không ai khác hơn là các tài phiệt cá mập, không phải là các nhà công nghiệp, thương gia trong môi trường kinh tế tự do.

Bây giờ thì người Việt không còn nhai hạt bo bo gãy cả răng như thời 1986, nhưng nỗi đói khát vẫn còn đó: đói tinh thần, đói tự do, đói nhân quyền. Cuộc mở cửa năm 1986 có phần nào “mở mắt” để người dân nhìn ra thế giới chung quanh. Sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin, của mạng toàn cầu Internet và trào lưu du lịch nước ngoài đã giúp một bộ phận dân chúng biết thân biết phận, biết mình đang đứng ở đâu trên thế giới này. Những lập luận tuyên truyền tẩy não về sự ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa trở thành đề tài châm biếm; nhiều sự thật lịch sử xưa nay bị che giấu, bị xuyên tạc, lần lượt được phơi bày.

Lựa chọn của đảng CSVN

Nếu có một điểm chung giữa Đại Hội 6 và Đại Hội 14 sắp tới là sự bất mãn của người dân; người ta hoàn toàn mất niềm tin vào vai trò lãnh đạo đất nước của ĐCSVN. Và càng ngày người ta càng thấm thía thân phận bị tước quyền công dân, bị làm khán giả bất đắc dĩ trong các sự kiện tranh giành quyền lực ở thượng tầng chế độ, không được lên tiếng nói, không có quyền lựa chọn.

Cũng như năm 1986, người dân đã mệt mỏi và thất vọng, họ kỳ vọng một sự thay đổi. Nhưng đối mặt với khát vọng tự do và pháp quyền, đảng ĐCSVN chọn phương pháp đàn áp thay cho đối thoại và hoà giải. Hội Nghị 15 vừa kết thúc cho phép dự đoán, Đại Hội 14 ĐCSVN sẽ suy tôn ông Tô Lâm; ông Tô Lâm sẽ tiếp tục ngồi chiếc ghế tổng bí thư mà ông ta đã ngồi suốt năm qua sau ngày ông Nguyễn Phú Trọng qua đời.

Quan lộ của Tô Lâm cho thấy, kỳ vọng đại hội này sẽ đặt căn bản cho một cuộc Đổi Mới lần thứ hai – đổi mới thể chế chính trị – là hoàn toàn không tưởng. Sử dụng bộ máy an ninh làm công cụ, ông Tô Lâm dùng nhiều thủ đoạn thâu tóm quyền lực, đưa người của mình (Công An, Hưng Yên) vào các chức vụ quan trọng nhất, sáp nhập các tỉnh thành để bảo đảm Đại Hội 14 chỉ gồm các đại biểu trung thành với ông ta và manh nha thiết lập chế độ “chấm điểm công dân” để siết chặt việc quản lý toàn xã hội, phát hiện và trấn áp ngay lập tức những mầm mống chống đối của người dân.

Thay vì chọn đổi mới thể chế chính trị, thực hành dân chủ để lấy lại niềm tin của người dân, từ đó huy động sức mạnh trí tuệ và của cải của dân tộc vào công cuộc phát triển đất nước, ĐCSVN quyết chọn một “bàn tay sắt” đối đầu với toàn dân.

Chọn ông Tô Lâm làm người lãnh đạo cao nhất, ĐCSVN đã chọn con đường đối lập với nhân dân, cai trị dựa trên sự sợ hãi, kiểm soát và trấn áp mà không đặt căn bản trên sự đồng thuận dân chủ. Với lựa chọn này, đảng CSVN có thể tiếp tục duy trì độc quyền cai trị như một thế lực chiếm đóng thêm một thời gian nữa nhưng khi mô hình công an trị được đẩy lên cực điểm, chỉ còn đàn áp và cưỡng chế, không còn đối thoại và hòa giải thì đó có thể là điểm tận cùng của chế độ. [dt]

========================

Trung Quốc giục Thái Lan, Campuchia ngừng bắn

BBC News Tiếng Việt

23 tháng 12 2025, 18:58 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cn81nndv9pxo

Một đặc phái viên cấp cao của Trung Quốc tại khu vực nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu hiện nay đối với Thái Lan và Campuchia là phải đạt được thỏa thuận ngừng bắn, chấm dứt giao tranh càng sớm càng tốt để nối lại đối thoại và giải quyết các tranh chấp biên giới một cách hòa bình, Reuters đưa tin.

Trong suốt ba tuần qua, Thái Lan và Campuchia đã liên tục "trao đổi" qua lại các cuộc nã tên lửa và pháo kích hàng ngày dọc theo đường biên giới đất liền dài 817 km.

Tình hình căng thẳng trở lại sau khi thỏa thuận ngừng bắn – vốn do Malaysia với tư cách chủ tịch ASEAN và Tổng thống Mỹ Donald Trump làm trung gian trước đó – bị đổ vỡ.

Trung Quốc hiện đã cùng với các ngoại trưởng của 11 quốc gia thành viên ASEAN kêu đề nghị hai nước kiềm chế và thực hiện các bước đi cụ thể để chấm dứt xung đột.

Vào hôm 23/12, Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lời Đặc phái viên về các vấn đề Á châu Đặng Tích Quân khẳng định rằng Trung Quốc ủng hộ các nỗ lực trung gian của ASEAN, đồng thời sẵn sàng một lần nữa tạo điều kiện và cung cấp nền tảng để hai bên đối thoại và đàm phán.

Ông Đặng Tích Quân gần đây đã thực hiện chuyến công du đến cả hai nước, gặp gỡ thủ tướng và các quan chức chính phủ cấp cao của mỗi bên như một phần trong nỗ lực "ngoại giao con thoi" (làm trung gian cho các bên) của Trung Quốc.

Thái Lan và Campuchia đã đồng ý tổ chức một cuộc họp giữa các quan chức quốc phòng vào hôm 24/12 tới nhằm mục tiêu tái lập lệnh ngừng bắn.

Bước đi này đã nhận được sự hoan nghênh từ phía ASEAN.

Trung Quốc – quốc gia tự nhận là "người bạn" và "láng giềng thân thiết" của cả Campuchia lẫn Thái Lan – đang nỗ lực thúc đẩy vai trò trung gian hòa giải.

Phía Trung Quốc cho biết họ đang thúc đẩy giải quyết xung đột "theo cách riêng của mình" mà không đề cập đến thỏa thuận ngừng bắn trước đó của ông Trump.

Trước đó, Tổng thống Trump từng tuyên bố rằng xung đột Thái Lan - Campuchia là một trong tám cuộc chiến mà ông đã ngăn chặn được trên toàn thế giới, ngay cả khi giao tranh vừa bùng phát trở lại.

"Trong một khu vực có những nhạy cảm lịch sử phức tạp, ít bên nào có được sự tin tưởng và thiện chí cần thiết để duy trì các nỗ lực trung gian như Trung Quốc.

Cách tiếp cận cân bằng và mang tính xây dựng của Trung Quốc tạo ra động lực ổn định để hạ nhiệt căng thẳng, tương tự như cách mà nước này dàn xếp hòa giải giữa Iran và Ả Rập Xê Út vào năm ngoái," tờ Trung Quốc Nhật báo thuộc sở hữu nhà nước viết trong bài xã luận hôm 22/12.

----------------

Tin liên quan

Myanmar chìm trong nội chiến, dân thường hứng chịu không kích tàn bạo và một cuộc bầu cử giả tạo

23 tháng 12 năm 2025

ASEAN tìm giải pháp cho xung đột Thái Lan - Campuchia

22 tháng 12 năm 2025

Ngọn nguồn lịch sử xung đột Thái Lan - Campuchia

13 tháng 12 năm 2025

========================

Lầu Năm Góc: Trung Quốc có thể cất giữ hơn 100 tên lửa đạn đạo liên lục địa trong các hầm chứa

BBC News Tiếng Việt

23 tháng 12 2025, 18:06 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cjezjnj9jq8o

Trung Quốc nhiều khả năng đã triển khai hơn 100 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa tại ba bãi phóng mới nhất của nước này và không có ý định tham gia các cuộc đàm phán về kiểm soát vũ khí, Reuters dẫn lại một bản dự thảo báo cáo của Lầu Năm Góc.

Báo cáo này nhấn mạnh tham vọng quân sự ngày càng gia tăng của Bắc Kinh.

Theo Bulletin of the Atomic Scientists, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Chicago, Trung Quốc đang mở rộng và hiện đại hóa kho vũ khí của mình nhanh hơn bất kỳ cường quốc hạt nhân nào khác.

Bắc Kinh phản bác rằng các báo cáo về việc nước này tăng cường quân sự là những nỗ lực "bôi nhọ và phỉ báng Trung Quốc và cố tình đánh lừa cộng đồng quốc tế".

Tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông có thể đang xây dựng một kế hoạch phi hạt nhân hóa với Trung Quốc và Nga.

Nhưng bản dự thảo báo cáo của Lầu Năm Góc, mà Reuters xem được, cho thấy Bắc Kinh dường như không quan tâm đến việc này.

"Chúng tôi tiếp tục không thấy bất kỳ thiện chí nào từ phía Bắc Kinh trong việc theo đuổi các biện pháp như vậy hoặc các cuộc thảo luận về kiểm soát vũ khí mang tính toàn diện hơn," báo cáo nêu rõ.

Cụ thể, báo cáo cho biết Trung Quốc nhiều khả năng đã triển khai hơn 100 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa DF-31 sử dụng nhiên liệu rắn tại các khu hầm phóng gần biên giới với Mông Cổ - những địa điểm mới nhất trong chuỗi các bãi hầm phóng như vậy.

Trước đó, Lầu Năm Góc đã từng báo cáo về sự tồn tại của các khu hầm này nhưng chưa công bố số lượng tên lửa được triển khai.

Lầu Năm Góc từ chối bình luận về vấn đề này.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington D.C. cho biết Trung Quốc đã "duy trì chiến lược hạt nhân mang tính phòng thủ, giữ lực lượng hạt nhân ở mức tối thiểu cần thiết cho an ninh quốc gia, và tuân thủ cam kết tạm ngừng thử nghiệm hạt nhân."

Bản dự thảo báo cáo của Lầu Năm Góc không nêu rõ số tên lửa mới - được cho là đã được bố trí - nhắm vào bất kỳ mục tiêu tiềm năng nào.

Các quan chức Mỹ lưu ý rằng báo cáo này vẫn có thể được điều chỉnh trước khi được gửi tới các nhà lập pháp.

Báo cáo cho biết kho dự trữ đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc vào năm 2024 vẫn ở mức hơn 600 đầu đạn, phản ánh "tốc độ sản xuất chậm hơn so với những năm trước đó".

Tuy nhiên, báo cáo cũng nhấn mạnh rằng quá trình mở rộng lực lượng hạt nhân của Trung Quốc vẫn đang tiếp diễn và Bắc Kinh đang trên đà sở hữu hơn 1.000 đầu đạn hạt nhân vào năm 2030.

Trung Quốc khẳng định nước này tuân thủ "chiến lược hạt nhân mang tính tự vệ" và theo đuổi "chính sách không sử dụng vũ khí hạt nhân trước".

Ông Trump từng nói ông muốn Hoa Kỳ nối lại các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân, nhưng chưa rõ hình thức cụ thể sẽ như thế nào.

XEM TIẾP >>>>>

===========================

Người dân các nước đồng minh nói Mỹ ‘không đáng tin’ và là ‘thế lực xấu’

Người Việt

December 23, 2025 : 3:30 PM

https://www.nguoi-viet.com/tin-chinh/nguoi-dan-cac-nuoc-dong-minh-noi-my-khong-dang-tin-va-la-the-luc-xau/#google_vignette

WASHINGTON, DC (NV) – Không đáng tin, tạo ra rắc rối hơn là giải quyết vấn đề, thế lực xấu trên trường quốc tế – đó là những quan điểm mà phần đông người dân các nước đồng minh thân cận nhất của Mỹ nhìn nhận về Washington, theo kết quả cuộc thăm dò mới nhất trong bối cảnh Tổng Thống Donald Trump đưa ra những thay đổi sâu rộng trong chính sách đối ngoại, Politico tường thuật.

Phần lớn những người được thăm dò ở Đức và Pháp – và đa số người dân Canada – cho rằng Mỹ là thế lực xấu toàn cầu, theo cuộc thăm dò quốc tế mới do Politico và Public First thực hiện. Quan điểm của người dân Anh thì đa dạng hơn, nhưng hơn một phần ba số người được hỏi ở Anh cũng có quan điểm tiêu cực như vậy.

HÌNH :

https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/12/GettyImages-2247322688-1920x1280.jpg

Lãnh đạo các nước đồng minh của Mỹ tham dự Thượng Đỉnh G20 hồi Tháng Mười Một ở Johannesburg, Nam Phi, bao gồm Thủ Tướng Canada Mark Carney (giữa), Tổng Thống Pháp Emmanuel Macron (thứ hai từ phải) và Thủ Tướng Đức Friedrich Merz (phải) trong khi Tổng Thống Trump tẩy chay hội nghị. (Hình minh họa: Leon Neal/Getty Images)

Gần như đa số người dân ở cả bốn nước được thăm dò nói rằng Mỹ có xu hướng tạo ra rắc rối cho các nước khác hơn là giải quyết vấn đề.

Kết quả thăm dò cho thấy một lát cắt về việc ông Trump định hình lại chính sách đối ngoại đang được các đồng minh thân cận đón nhận thế nào. Ông Trump áp đặt nhiều mức quan thuế lên cả đồng minh lẫn đối thủ, đưa ra những lời lẽ cay nghiệt nhằm vào các đồng minh lâu năm và tái bố trí sức mạnh quân sự trên toàn cầu.

Khi được hỏi liệu Mỹ ủng hộ hay thách thức các đồng minh trên khắp thế giới, đa số người dân Canada cho là thách thức, và gần phân nửa số người được hỏi ở Đức và Pháp cũng có cùng câu trả lời. Còn ở Anh, tỷ lệ đưa ra câu trả lời này là bốn trên mười người, và hơn 1/3 người dân Anh cho rằng trong trường hợp khủng hoảng thì Anh không thể dựa vào Mỹ, gần một nửa cho rằng Washington tạo ra rắc rối cho các nước khác và 35% nói rằng Mỹ nhìn chung là “thế lực xấu.”

Ông Trump đã làm lu mờ ranh giới truyền thống của các liên minh toàn cầu trong năm đầu tiên trở lại Tòa Bạch Ốc, nhất là ở Canada và Châu Âu. Trong một cuộc phỏng vấn mới đây với Politico, ông gọi Châu Âu là tập hợp các nước “đang mục ruỗng” do những người “yếu kém” lãnh đạo. Chiến lược An ninh Quốc gia vừa được đưa ra của ông lập luận rằng cựu lục địa đã mất đi “bản sắc dân tộc và sự tự tin.”

Trái lại, chiến lược an ninh quốc gia này dành cho Nga những ngôn từ ít gay gắt hơn – ngay cả khi các đồng minh của Mỹ ở Châu Âu chuẩn bị cho điều mà các nhà lãnh đạo của họ gọi là “cuộc chiến hỗn hợp” với Moscow.

Nhưng mặc dù ông Trump phá vỡ các quan hệ đồng minh lâu năm, sự hoài nghi ở các nhà lãnh đạo các nước đồng minh có thể đang dần thấm vào tình cảm của người dân, ông Matthew Kroenig, phó chủ tịch kiêm giám đốc cấp cao Trung Tâm Chiến Lược và An Ninh Scowcroft của Atlantic Council nhận định.

“Ý kiến của công chúng trong các nền dân chủ thường thể hiện quan điểm của giới tinh hoa,” ông Kroenig nói. “Những gì chúng ta có thể thấy ở các quốc gia đó là họ có các chính trị gia nghi ngờ về Mỹ và về chính quyền Trump, và thái độ đó đang được phản ánh trong các cuộc thăm dò dư luận.” (NNL)[dt]

========================

Steve Rosenberg: Phải chăng câu trả lời của ông Putin là một tín hiệu hòa giải?

Steve Rosenberg, Biên tập viên về Nga của BBC, Moscow

20 tháng 12 năm 2025

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cm2vp60kg6vo

Báo chí vẫn luôn đặt câu hỏi cho các nhà lãnh đạo thế giới.

Chẳng có gì ghê gớm cả. Đúng không?

Nhưng cảm giác sẽ ra sao khi trực tiếp đặt câu hỏi cho ông Vladimir Putin – vị tổng thống đã ra lệnh tiến công toàn diện nhằm vào Ukraine, nhà lãnh đạo mà đất nước ông tuần này bị người đứng đầu MI6 – cơ quan tình báo của Anh – cáo buộc là "xuất khẩu hỗn loạn"?

Và hãy tưởng tượng việc đặt câu hỏi đó ngay trên sóng truyền hình trực tiếp, khi hàng triệu người Nga đang theo dõi.

Đó là một trách nhiệm rất lớn. Bạn không thể để mình mắc sai lầm.

"Câu hỏi của tôi là về tương lai của nước Nga. Ông đang hoạch định một tương lai như thế nào cho đất nước và người dân Nga?" tôi hỏi Tổng thống Putin.

"Liệu tương lai đó có giống như hiện tại, khi mọi sự phản đối công khai đối với đường lối chính thức đều có thể bị luật pháp trừng phạt? Liệu cuộc săn lùng kẻ thù trong nước và ngoài nước có bị đẩy mạnh? Liệu tình trạng gián đoạn internet trên điện thoại có trở nên phổ biến hơn? Liệu sẽ có thêm những 'chiến dịch quân sự đặc biệt' mới hay không?"

Ông Putin lên tiếng bảo vệ luật về gián điệp nước ngoài mang tính đàn áp của Nga. Hàng trăm người Nga có quan điểm chỉ trích chính quyền đã bị gán nhãn là "gián điệp nước ngoài".

XEM TIẾP >>>>>

======================

BBC tới nhà máy tên lửa bí mật của Ukraine, nơi sản xuất tên lửa tầm xa

Jonathan Beale, Phóng viên quốc phòng ở Kyiv

BBC News Tiếng Việt

18 tháng 12 năm 2025

Mỹ hứa bảo đảm an ninh cho Ukraine, thỏa thuận 'đớn đau' nhượng lãnh thổ vẫn bế tắc

BBC News Tiếng Việt

16 tháng 12 năm 2025

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cvgkjne5xqzo

Ukraine từ bỏ NATO, liệu có tiến triển hòa bình?

BBC News Tiếng Việt

15 tháng 12 năm 2025

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cwyxwyekpl0o

Cuộc chiến Nga-Ukraine (bài 5): Tiền tuyến, định nghĩa lại chiến trường

Tiến sĩ Nguyễn Phương Mai

Gửi cho BBC News Tiếng Việt từ Sydney, Úc

14 tháng 12 năm 2025

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c74xw5g02e5o

Trải qua các kỳ trước về sự tàn phá (bài 1), bi kịch mất mát (bài 2), cách người dân thích nghi với chiến tranh (bài 3) cùng những thách thức trong việc huy động binh sĩ (bài 4), bài viết này tập trung vào sự biến chuyển của phương thức tác chiến. Sự xuất hiện của drone và vũ khí mới đã định hình lại cục diện chiến trường và báo hiệu điều gì cho các xung đột trong tương lai?

XEM TIẾP >>>>>

=========================

Ukraina tiến thoái lưỡng nan: Hòa bình theo kiểu Putin hay chiến tranh không lối thoát?

Thu Hằng - RFI

Đăng ngày: 23/12/2025 - 14:23 - Sửa đổi ngày: 23/12/2025 - 15:51

https://www.rfi.fr/vi/ph%C3%A2n-t%C3%ADch/20251223-ukraina-ti%E1%BA%BFn-tho%C3%A1i-l%C6%B0%E1%BB%A1ng-nan-h%C3%B2a-b%C3%ACnh-theo-ki%E1%BB%83u-putin-hay-chi%E1%BA%BFn-tranh-kh%C3%B4ng-l%E1%BB%91i-tho%C3%A1t

Ukraina đang trong thế tiến thoái lưỡng nan : chấp nhận một nền hòa bình nguy hiểm theo điều kiện của Nga hoặc tiếp tục cuộc chiến không lối thoát ? Tất cả các bên tham giam đàm phán Nga, Mỹ, Ukraina đều nhắc đến những « tiến bộ » trong các cuộc thảo luận tại Miami (Hoa Kỳ), nhưng dù có đạt được một thỏa thuận, Ukraina cũng sẽ không được hòa bình theo đúng nghĩa.

XEM TIẾP >>>>>

==========================

Các phụ tá của Tập tìm cách công kích Nhật Bản để giữ mình an toàn

Katsuji Nakazawa - Nikkei Asia

Nguyễn Thị Kim Phụng, biên dịch

22/12/2025

https://nghiencuuquocte.org/2025/12/22/cac-phu-ta-cua-tap-tim-cach-cong-kich-nhat-ban-de-giu-minh-an-toan/#more-64891

Lại có thêm một thành viên khác của Bộ Chính trị mất tích. Các quan chức khác đang nơm nớp lo sợ.

Thông thường, Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương của Đảng Cộng sản Trung Quốc là cuộc họp được theo dõi sát sao nhằm tìm kiếm manh mối về tương lai chính sách kinh tế của đất nước, nhưng lần này thì khác.

Hội nghị này thường được tổ chức vào cuối mỗi năm để đề ra phương hướng quản lý kinh tế cho 12 tháng tiếp theo. Tất cả các lãnh đạo đảng đều tham dự sự kiện quan trọng này.

Không có thay đổi chính sách kinh tế lớn nào được đưa ra ở hội nghị năm nay, diễn ra trong hai ngày 10 và 11 tháng 12, nhưng danh tính của những người vắng mặt tại cuộc họp đã thu hút sự chú ý lớn từ trong và ngoài nước.

Đồng thời, ngày càng xuất hiện nhiều dấu hiệu cho thấy cơn bão thanh trừng quy mô lớn sẽ tiếp tục hoành hành dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, khiến nhiều quan chức, kể cả những người thân cận với ông, lo sợ trở thành mục tiêu tiếp theo.

Hội nghị trung ương 4 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản khóa 20, diễn ra từ ngày 20 đến 23 tháng 10, đã chính thức tước bỏ tư cách đảng viên của chín cựu sĩ quan quân đội cấp cao và năm người khác với lý do tham nhũng. Các nhân vật quân sự này cũng bị khai trừ khỏi Quân Giải phóng Nhân dân.

Và kể từ cuối tháng 11, Mã Hưng Thụy, một thành viên của Bộ Chính trị đầy quyền lực của đảng, cũng vắng mặt trong hai cuộc họp cấp cao liên tiếp, làm dấy lên đồn đoán rằng ông có thể đang bị điều tra.

https://images.ft.com/v3/image/raw/https%3A%2F%2Fcms-image-bucket-productionv3-ap-northeast-1-a7d2.s3.ap-northeast-1.amazonaws.com%2Fimages%2F_aliases%2Farticleimage%2F5%2F3%2F8%2F7%2F11837835-1-eng-GB%2F63a3034c0c77-photo_SXM2025121200007110a.jpg?source=nar-cms

Mã Hưng Thụy tham dự lễ khai mạc Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh vào ngày 05/03. Gần đây, ông đã vắng mặt trong hai cuộc họp cấp cao liên tiếp. (Ảnh: Tomoki Mera)

Cụ thể, Mã đã vắng mặt trong phiên họp của Bộ Chính trị ngày 28/11 và sau đó là Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương. Là Ủy viên Bộ Chính trị, ông đáng lẽ phải tham dự cả hai cuộc họp. Hẳn phải có chuyện gì đó nghiêm trọng đã xảy ra với ông.

Có thể nói Mã Hưng Thụy là một ngôi sao đang lên, người nhanh chóng nổi lên sau khi kỷ nguyên Tập bắt đầu. Ở tuổi 66, ông có một sự nghiệp lẫy lừng trải dài từ giới học thuật, kinh doanh, đến chính trị. Ông từng là kỹ sư hàng không vũ trụ và có bằng tiến sĩ trong lĩnh vực này. Sau đó, ông bắt đầu sự nghiệp kinh doanh trong một ngành công nghiệp liên quan đến quốc phòng, thăng tiến nhanh chóng qua các cấp bậc.

XEM TIẾP >>>>>

===================================

Cuộc sống của một binh sĩ Trung Quốc bình thường trông như thế nào?

=====================================

An ninh tập thể đang thoi thóp

Stephen M. Walt - Foreign Policy

Nguyễn Thị Kim Phụng, biên dịch

20/12/2025

https://nghiencuuquocte.org/2025/12/20/an-ninh-tap-the-dang-thoi-thop/

Một khái niệm cơ bản của quan hệ quốc tế đang chịu sức ép chưa từng có.

Đứng trước trật tự toàn cầu mong manh như hiện nay, người ta không thể không tự hỏi liệu khái niệm “an ninh tập thể” đã chết hay chưa. Câu trả lời phụ thuộc vào việc chúng ta hiểu thuật ngữ này như thế nào. Nếu an ninh tập thể có nghĩa là một hệ thống trong đó các cường quốc lớn trên thế giới từ bỏ việc sử dụng vũ lực để thay đổi hiện trạng và đồng ý đoàn kết lại để ngăn chặn bất kỳ quốc gia nào vi phạm cam kết này, thì an ninh tập thể không chết, vì một lý do đơn giản: nó chưa bao giờ thực sự tồn tại.

Phiên bản truyền thống của an ninh tập thể – được minh họa rõ nét nhất bởi Hội Quốc Liên được thành lập sau Thế chiến I – tìm cách vượt lên trên nền chính trị cường quyền bằng cách buộc các quốc gia cam kết giải quyết các bất đồng trong hòa bình, và hợp tác cùng nhau để ngăn chặn bất kỳ nước nào vi phạm nguyên tắc này. Thật không may, điều này giả định rằng những kẻ xâm lược nguy hiểm sẽ dễ dàng bị nhận diện và tất cả các quốc gia khác sẽ đồng thuận về danh tính của những kẻ đó. Nó còn giả định thêm rằng tất cả các cường quốc sẽ sẵn lòng hành động cùng nhau để ngăn chặn một kẻ xâm lược hùng mạnh – một việc làm tốn kém và nguy hiểm – ngay cả khi lợi ích riêng của họ không bị ảnh hưởng trực tiếp. Chắc chắn sẽ có những nước bị cám dỗ đứng ngoài cuộc và để người khác giải quyết vấn đề. Tóm lại, tầm nhìn về an ninh tập thể này phụ thuộc vào sự tin cậy và sự vị tha vốn hiếm hoi hoặc gần như không tồn tại nơi chính trường thế giới.

Nhưng còn một cách khác để định nghĩa an ninh tập thể – cụ thể là các thỏa thuận nhằm làm giảm khả năng xảy ra chiến tranh, hoặc các liên minh quân sự trong đó một nhóm các quốc gia hợp sức để răn đe hoặc đánh bại một mối đe dọa chung. Lịch sử đưa ra nhiều ví dụ như vậy. Thật không may, ngay cả những hình thức an ninh tập thể khiêm tốn hơn này cũng không thực sự hiệu quả và đang ngày càng kém hiệu quả hơn, theo đó khiến thế giới tương lai nguy hiểm hơn hẳn so với quá khứ gần đây.

Tuy vậy, những thỏa thuận an ninh tập thể tương đối thực tế từng tồn tại trong quá khứ vẫn đáng được xem xét kỹ lưỡng trong thời điểm hiện tại – dù chỉ là để hiểu tại sao chúng lại đang trong tình trạng nguy kịch.

Một hình thức hạn chế của thỏa thuận an ninh tập thể là “cơ chế an ninh,” nơi các đối thủ đồng ý hạn chế sự cạnh tranh của họ theo những cách hẹp và cụ thể. Các hiệp ước kiểm soát vũ khí như SALT và START là những ví dụ điển hình, và một vài trong số các biện pháp này thực sự đã giúp giảm nhẹ nguy cơ chiến tranh. Nhưng các thỏa thuận này không ngăn được các siêu cường chế tạo hàng nghìn vũ khí hạt nhân, hoặc chi hàng tỷ đô la để làm cho chúng có sức sát thương cao hơn. Chúng cũng không chấm dứt được cuộc cạnh tranh gay gắt giữa Liên Xô và phương Tây.

Triển vọng cho các thỏa thuận kiểm soát vũ khí kiểu này hiện không mấy sáng sủa, một phần vì số lượng các quốc gia cần tham gia đã tăng lên. Thế giới ngày nay là đa cực, chứ không còn lưỡng cực như thời Chiến tranh Lạnh, nghĩa là Trung Quốc phải tham gia thì việc kiểm soát vũ khí giữa các cường quốc mới có hiệu quả. Vẫn chưa có nỗ lực nào nhằm đạt được một thỏa thuận kiểm soát vũ khí liên quan đến Bắc Kinh, Moscow, và Washington, và Trung Quốc sẽ chẳng quan tâm đến việc hạn chế vũ khí cho đến khi bắt kịp hai nước còn lại. Thay vào đó, họ và một số quốc gia khác đang tăng cường kho vũ khí hạt nhân của mình, còn Nga và Mỹ đang hiện đại hóa lực lượng vũ trang để đáp trả, và một số quốc gia khác thì cân nhắc việc sở hữu lực lượng hạt nhân riêng. Những nỗ lực nhằm tạo ra các rào cản bảo vệ xung quanh trí tuệ nhân tạo hoặc vũ khí mạng cũng chẳng đi đến đâu; điều này không có gì đáng ngạc nhiên, vì việc thuyết phục tất cả các quốc gia liên quan đồng ý về các giới hạn có ý nghĩa là một nhiệm vụ vô cùng khó.

XEM TIẾP >>>>>

====================

Vì sao Campuchia căm ghét người Việt?

Luật Khoa tạp chí

DEC 13, 2025

https://www.youtube.com/watch?v=ijeQmn8bia8

38,403 views Dec 13, 2025 ✪ Members first on December 12, 2025

Trung Quốc can thiệp chiến tranh Việt Nam • Bộ đội có bị lừa vào miền Nam đánh Mỹ?

Loạt video về chiến tranh Việt Nam - • Hiểu về Chiến tranh Việt Nam

🚀Giúp Luật Khoa tiếp tục sản xuất các video bằng cách:

➡ Đăng ký thành viên thông qua Youtube (Quyền xem trước, xem các video chỉ dành cho thành viên): / @luat-khoa

➡ Nếu bạn muốn tài trợ, quảng cáo, hợp tác vui lòng liên hệ qua email docgia@mail.luatkhoa.com

00:00 Mở đầu

01:28 Cư dân lâu đời

02:54 Người Việt cầm súng

04:36 Giải pháp của Sihanouk

06:43 Những thỏa thuận ngầm

09:45 Vũng lầy của Việt Nam

11:33 Hận thù người Việt –

-- Luật Khoa tạp chí Làm báo độc lập. Không sợ ai. Không nịnh ai

Không tự kiểm duyệt cũng không chấp nhận áp lực kiểm duyệt nào từ bên ngoài.

=========================

Trump có mặt trong các bức ảnh kinh hoàng của Epstein .

NGUYỄN ĐÌNH MINH QUỐC

Nguoi Viet Channel

Dec 12, 2025

https://www.youtube.com/watch?v=CPwY9IotnIU

18,335 views Streamed live on Dec 12, 2025 #nguyendinhminhquoc #chinhtrihoaky #gsnguyendinhminhquoc

https://www.bbc.com/news/live/c8dyr66...

https://people.com/kristi-noem-testif...

https://www.collective-freedom.org/de...

https://www.telegraph.co.uk/us/news/2...

#nguyendinhminhquoc #chinhtrihoaky #gsnguyendinhminhquoc #trump #vietnam #nguyễnđìnhminhquốc #chinhtrivietnam #nguoivietchannel #epsteinfiles #marjorietaylorgreene #ghislainemaxwelltrial #epsteinlist #houseoversightcommittee #houseoversight #mikejohnson #hegseth

NGHE & XEM >>>>>

140 Comments

=============================

Trump, Clinton lộ diện trong loạt ảnh mới của tỷ phú ấu dâm Epstein

BÍCH TRÂM - NGƯỜI VIỆT TV
Người Việt Daily News

DEC 13, 2025

https://www.youtube.com/watch?v=SIzxtcFKlBM

19,812 views Premiered Dec 13, 2025 #NgườiViệtOnline #tintứcthờisự

Trump, Clinton lộ diện trong loạt ảnh mới của tỷ phú ấu dâm Epstein

Tổng thống Trump và cựu Tổng thống Bill Clinton đều xuất hiện trong loạt ảnh vừa được phía Dân Chủ tại Hạ Viện công bố ngày 12 tháng 12, 2025. Đáng chú ý, sự hiện diện của các đồ chơi tình dục và những chiếc bao cao su bên cạnh một tấm bảng ghi: "Bao cao su Trump" (Trump Condom) giá $4,50 usd, trên bao cao su có in khuôn mặt của Trump và dòng chữ in hoa “I’m Huuuge!"

00:00 Bệnh cúm gia tăng tại Mỹ sau lễ Tạ Ơn, 3 triệu người nhiễm, 1,200 người chết

01:25 Hạ Viện Cộng hòa công bố kế hoạch chăm sóc y tế, nhưng không gia hạn Obamacare

04:26 Trump, Clinton lộ hiện trong loạt ảnh mới của tỷ phú ấu dâm Epstein

09:39 Vì sao Trump phản đối phiên dịch ngôn ngữ ký hiệu cho người điếc tại Bạch Ốc?

13:38 Thái Lan thề tiếp tục giao tranh với Campuchia, dù Trump tuyên bố “đã ngừng bắn”

16:39 NATO cảnh báo: Nga có thể tấn công một nước thành viên trong vòng 5 năm tới

20:04 Trump và khoảng khắc hài hước với cửa phòng vệ sinh trên Air Force One

#NgườiViệtOnline

#tintứcthờisự

Cập nhật tin tức nhanh nhất với chúng tôi/ Follow us on:

Facebook: / nguoivietdaily

Youtube: / nguoivietonline

Ghi danh nhận email cập nhật tin tức hằng ngày: https://www.nguoi-viet.com/newsletter...

Người Việt Online - https://www.NGUOI-VIET.com

80 Comments