TT
Nga Putin công du Việt Nam : Cơ hội Hà Nội trắc nghiệm chính sách ngoại
giao đa phương hóa
Thùy Dương - RFI
Đăng
ngày: 22/06/2024 - 09:59
Trong
khi Liên Hiệp Châu Âu thông báo đã thống nhất về loạt biện pháp trừng phạt thứ
14 nhắm vào Nga, trong khi tổng thống Nga đang bị Tòa án Hình sự Quốc tế (CPI)
truy nã vì tội cưỡng bức di dời trẻ em tại vùng chiếm đóng ở Ukraina sang Nga,
thì ông Putin cũng được trải thảm đỏ chào đón như một « ngôi sao
sáng », được nghênh tiếp với những nghi thức trọng thể nhất tại Bắc Triều
Tiên và Việt Nam.
Tổng
thống Nga Vladimir Putin (T) bắt tay tổng bí thư ĐCS Việt Nam Nguyễn Phú Trọng,
Hà Nội, ngày 20/06/2024. AP - Gavriil Grigorov
Điểm
qua báo chí Pháp, nếu so sánh, thì dường như chuyến công du của Putin đến Bắc
Triều Tiên được phương Tây quan tâm chú ý nhiều hơn. Nguy cơ Matxcơva và Bình
Nhưỡng - hai chế độ đang bị phương Tây trừng phạt - xích lại gần nhau hơn khiến
phương Tây lo ngại. Trong thời gian qua, đã có những bằng chứng cho thấy chế độ
Kim Jong Un đã cung cấp nhiều vũ khí đạn dược, thậm chí tên lửa, cho chính quyền
Putin tấn công Ukraina. Mối lo của phương Tây và Ukraina càng tăng sau khi
Matxcơva và Bình Nhưỡng thông báo đôi bên ký kết thỏa thuận quan hệ đối tác chiến
lược, sẵn sàng hỗ trợ nhau về mặt quân sự nếu một trong hai bên bị tấn công vũ
trang từ bên ngoài. Phương Tây chắc chắn cũng lo ngại về việc Nga hỗ trợ Bình
Nhưỡng phát triển chương trình tên lửa.
Liên
quan đến Việt Nam, đây là dịp để các đài báo Pháp như RFI, France 24, Le Monde,
Le Figaro, La Croix, Les Echos … nhắc lại về chính sách « ngoại
giao cây tre » của Hà Nội, cũng như về mối quan hệ hữu nghị truyền
thống giữa Hà Nội và Matxcơva. Năm nay đánh dấu 30 năm đôi bên ký Hiệp ước hữu
nghị Nga-Việt.
Dẫu
Việt Nam không phải là thành viên ký Quy chế Roma, nên không bị gây sức ép,
không chịu sự ràng buộc phải tuân theo quy định của Tòa án Hình Sự Quốc Tế, thế
nhưng Việt Nam vẫn vấp phải sự không hài lòng của phương Tây, nhất là Mỹ.
Theo
Le Figaro, trong thông cáo, đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội nhấn mạnh : « Không
nước nào nên tạo cơ hội cho Putin quảng bá cuộc chiến tranh của ông ta xâm lăng
Ukraina ». Washington cảnh giác về ý đồ của Putin bình thường hóa
hành vi bạo tàn của ông ta trong chiến tranh Ukraina. Theo nhận định của sứ
quán Mỹ, để tổng thống Nga tự do đi lại trong khi ông ta đang bị Tòa án
Hình sự Quốc tế truy nã, là cho phép bình thường hóa những hành vi của Nga vi
phạm luật pháp quốc tế trắng trợn.
Và
quả đúng như lo ngại của Mỹ, khi đến Hà Nội, Putin đã có những phát biểu đánh
giá cao và bày tỏ lòng biết ơn về việc Việt Nam có lập trường « cân bằng về
cuộc khủng hoảng Ukraina ». Trên thực tế, Hà Nội luôn giữ thái độ kín
đáo về hồ sơ chiến tranh Ukraina. Gần đây nhất, Việt Nam đã không tham gia
vào Hội nghị vì hòa bình tại Ukraina được tổ chức tại Thụy
Sĩ vào cuối tuần trước, với sự tham gia của đại diện đến từ hơn 90 nước và
tổ chức quốc tế.
Về
những tính toán của Nga, Le Figaro ngày 20/06 nhận định thông qua chuyến công
du Việt Nam, tổng thống Nga « thách thức thế bao vây của
phương Tây ». Điều này càng rõ nét bởi vì Việt Nam, dù là một nước nhỏ,
nhưng là đối tác quan hệ chiến lược toàn diện của nhiều nước có trọng lượng
trên trường quốc tế : Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản
và Úc. Myong Hyun, nhà nghiên cứu của Viện Chiến Lược An Ninh Quốc Gia, tại
Seoul, được Le Figaro trích dẫn, nhận định : « Chuyến thăm
này nhằm cho thấy ông ta (Putin) không bị cô lập trên trường quốc tế ».
Về
phía Việt Nam, do lệ thuộc vào nguồn cung vũ khí và dầu lửa - khí đốt của Nga
và cũng muốn tăng cường hợp tác trong nhiều lĩnh vực, nên ngoài việc thắt chặt
quan hệ với Matxcơva, việc mời tổng thống Putin đến thăm cũng là dịp để Hà Nội
khẳng định thế tự chủ chiến lược, cân bằng, mềm dẻo thắt chặt quan hệ với nhiều
nước lớn. Trong đó, có những nước là đối thủ của nhau hoặc là thành viên của
các khối đối chọi nhau trên trường quốc tế.
Hà
Nội cũng nhân dịp này trắc nghiệm phản ứng của phương Tây với đường lối ngoại
giao của Việt Nam. Hãng tin Pháp AFP hôm 20/06 trích dẫn nhận định của bà Lê
Thu Hường, phó giám đốc chương trình châu Á của tổ chức phi chính phủ Crisis
Group : Đây là « bài trắc nghiệm để xem chính sách ngoại giao
đa phương hóa của Hà Nội có thể đi xa đến đâu, và liệu có được các cường quốc
khác chấp nhận hay không ».
Bầu
cử Hạ Viện Pháp và mối lo của châu Âu
Chỉ
còn 1 tuần nữa là cử tri Pháp bước vào vòng 1 bầu cử lập pháp. Cuộc chạy đua giữa
các đảng phái chính vẫn đang diễn ra quyết liệt. Các nước Liên Âu, nhất hai
láng giềng Đức - Ý ngay sát cạnh Pháp, cũng đang theo dõi bầu không khí chính
trị được xem là « chưa từng có » tại Pháp, với sự trỗi
dậy mạnh mẽ của đảng cực hữu Tập Hợp Dân Tộc (RN). Theo các thăm dò ý kiến gần
đây nhất, đảng RN sẽ về đầu trong kỳ bầu cử Hạ Viện, trước liên đảng cánh tả và
đảng Renaissance của tổng thống Macron.
Theo
thông tín viênAnne Le Nirtại Roma, nhật báo bảo thủ IlGiornale của Ý, vốn rất
bài Macron, nhấn mạnh là thủ tướng Ý Giorgia Meloni và bà Marine Le Pen của đảng
RN của Pháp, dù đều là thuộc phe cực hữu, nhưng lại không có chung quan điểm về
nhiều vấn đề, chẳng hạn về hồ sơ chiến tranh Ukraina. Còn các báo cánh tả của
Ý, trong đó có La Republica, lo ngại về nguy cơ không đảng phái nào ở Pháp có
thể kiềm chế được đà tiến của đảng cực hữu Tập Hợp Dân Tộc, vốn có tư tưởng bài
Liên Âu, gây tác động đến phần còn lại của Liên Hiệp.
Nhìn
sang Đức, quyết định giải tán Hạ Viện và tổ chức bầu cử lập pháp trước thời hạn
của tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng gây ngạc nhiên, thắc mắc và sự khó hiểu
ở Đức. Quốc gia đối tác chính của Paris ở Liên Âu lo ngại về quan hệ hợp tác
trong thời gian tới của Pháp và Đức, cũng như về tương lai của Liên Âu.
Từ Berlin,
thông tín viên Pascal Thibaut gửi về bài tường trình :
« Đánh
bom tự sát », « Thích châm lửa phóng hỏa », « Ông ta bị ong
chích hay sao ? » … Báo chí Đức đã dùng những từ ngữ không hề dịu nhẹ để
bình luận về quyết định giải tán Hạ Viện của tổng thống Pháp Emmanuel Macron.
Giống như hồi năm 2017 và 2022, nỗi lo sợ về thắng lợi của đảng cực hữu Pháp, Tập
Hợp Dân Tộc, đã khuấy động công luận Đức. Ngay cả những người bên ngoài giới
truyền thông và chính trị cũng lo ngại và tìm cách thấu hiểu vấn đề.
Berlin
sợ rằng quan hệ song phương vốn đã suy yếu ở châu Âu do thất bại của Emmanuel
Macron và Olaf Scholz trong kỳ bầu cử Nghị Viện Châu Âu vừa qua sẽ bị tổn hại
thêm nếu đảng cực hữu Tập Hợp Dân Tộc hoặc liên đảng cánh tả Mặt Trận Bình Dân
Mới thắng cử. Cách nay 1 tuần, bộ Ngoại Giao Đức đã tổ chức một cuộc gặp với
các nhà nghiên cứu để bàn về hậu quả của cuộc bầu cử Hạ Viện ở Pháp.
Ngoài
quan hệ song phương, mối lo ngại cho Liên Âu cũng gia tăng. Những sáng kiến nào
sẽ vẫn có thể thực hiện được cùng với Paris? Chính sách kinh tế của chính phủ
Pháp trong tương lai cũng được đặt ra với khả năng bị chặn ở Bruxelles, cũng
như những căng thẳng có thể xảy ra trên các thị trường tài chính và đối với tài
chính công.
Nắng
nóng : Chuyến hành hương đến Thánh địa linh thiêng Mecca thành mồ chôn hơn
1000 người
Tuần
qua, ngoài các vấn đề thời sự, thời tiết nắng nóng như thiêu đốt tại nhiều khu
vực trên thế giới cũng là chủ đề đáng quan tâm. Không chỉ ở người dân châu Á,
trong đó có Ấn Độ, Việt Nam … phải hứng chịu nhiệt độ được ví như « trong
chảo lửa », mà tại châu Mỹ, hiện tượng thời tiết « vòm nhiệt »
cũng hoành hành ở Canada và Hoa Kỳ.
Tại
Mỹ, không chỉ lo ngại về nhiệt độ cao bất thường ảnh hưởng đến hàng trăm triệu
người, chính quyền Mỹ còn lo ngại về việc các đợt nắng nóng ngày càng kéo dài
hơn. Từ Miami, thông tín viên David Thomson hôm 18/06 gửi về bài tường
trình :
« 150
triệu người Mỹ sẽ phải hứng chịu đợt nhiệt độ cao khắc nghiệt này, và 50% đã được
báo động nắng nóng. Vòm nhiệt bao trùm lên hàng chục thành phố lớn ở Bờ Đông và
vùng Midwest của nước Mỹ : Detroit, Cleveland, Boston, Chicago, Philadelphia và
New York. Các đô thị lớn này vốn dĩ không quen với những đợt nắng nóng đến sớm
như vậy, thậm chí trước cả khi bắt đầu vào hè. Nhiệt độ có thể sẽ phá vỡ mọi kỷ
lục và vượt quá 38 độ.
Tình
trạng này kéo dài vài ngày, cho đến thứ Bảy (22/06) và chính thời gian kéo dài
như vậy là điều khiến chính quyền Mỹ lo ngại. Người dân được khuyến cáo không
nên tham gia bất cứ hoạt động nào ở ngoài trời. Tại nhiều bang, nhà chức trách
cho đóng cửa các trường học công vào buổi chiều.
Hồi
năm ngoái, nước Mỹ đã phải hứng chịu nhiều đợt nắng nóng kiểu như vậy nhất,
tính từ năm 1936 trở lại đây. Và theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp
chí Science, biến đổi khí hậu là nguyên nhân trực tiếp dẫn tới những đỉnh nhiệt
độ cao như vậy và khiến chúng xảy ra ngày càng nhiều hơn, kéo dài hơn và gây chết
chóc nhiều hơn ».
Nói
về cái chết do điều kiện thời tiết nắng nóng khắc nghiệt gây ra, đau buồn nhất
trong tuần qua phải kể đến vụ có đến hơn 1.100 người chết chỉ trong đợt hành
hương 5 ngày (14-19/06) đến Thánh địa Mecca, miền tây Ả Rập Xê Út, dưới nhiệt độ
lên tới 50-52 độ C. Hơn 650 nạn nhân thiệt mạng là người dân Ai Cập. Còn lại là
những tín đồ Hồi giáo đến từ khoảng một chục nước, như Pakistan, Indonesia,
Malaysia, Ấn Độ, Iran, Jordanie, Tunisia, Sudan …
Về
tình hình cháy rừng tại Thổ Nhĩ Kỳ, chỉ trong đêm thứ Năm rạng sáng thứ Sáu, ngọn
lửa lan ra nhiều làng ở miền đông nam đã làm ít nhất 5 người thiệt mạng, 40 người
bị thương, trong đó có 10 người bị thương nặng.
Liên
quan đến Pháp, báo cáo « Rings of fire » (Vòng lửa) do tổ chức phi
chính phủ Climate Central, các học giả đại học Portsmoth của Anh và 11 vận động
viên Olympic đồng soạn thảo, báo động nắng nóng gay gắt vào tháng 07-08/2024,
giai đoạn diễn ra Thế Vận Hội và Thế Vận Hội cho người khuyết tật, có thể khiến
một số vận động viên kiệt sức, thậm chí khiến họ tử vong.
Nỗi
lo này không phải vô cớ. Trong những năm gần đây, Paris đã hứng chịu nhiều đợt
nắng nóng. AFP nhắc lại là vào năm 2023, theo số liệu của Cơ quan Y tế công, tổng
cộng hơn 5.000 người tại Pháp đã tử vong vì nắng nóng. Và theo một nghiên cứu
đăng trên tạp chí Lancet Planet Health hồi tháng 05, Paris là thành phố có tỉ lệ
tử vong do nắng nóng cao nhất trong số 854 thành phố của châu Âu, do mật độ dân
cư cao và ít không gian xanh.
---------------------------
Các
nội dung liên quan
PUTIN
- CÔNG DU - VIỆT NAM
Washington
trách cứ Hà Nội về chuyến thăm Việt Nam của tổng thống Nga Putin
VIỆT
NAM - NGA
Tổng
thống Nga Putin công du Việt Nam cấp Nhà nước
VIỆT
NAM - NGA
Thăm
Việt Nam, tổng thống Nga đánh giá cao lập trường « cân bằng » của Hà Nội trong
hồ sơ Ukraina
No comments:
Post a Comment