Mỹ
muốn thăm dò Việt Nam về khả năng lập quan hệ đối tác chiến lược ?
Thanh Hà - RFI
Đăng ngày: 29/07/2021 - 13:50
Hoa Kỳ tăng cường hợp tác quân sự và an ninh với Việt
Nam, củng cố thêm liên minh ngăn chận ảnh hưởng của Trung Quốc trong vùng Ấn Độ
- Thái Bình Dương. Câu hỏi còn lại đối với Hà Nội là tìm được thế cân bằng giữa
Bắc Kinh và Washington. Đâu là phản ứng của Trung Quốc trước viễn cảnh với sự
trợ giúp của Mỹ, Việt Nam nâng cấp khả năng phòng thủ ?
Bộ trưởng Quốc
Phòng Mỹ Lloyd Austin và động nhiệm Việt Nam Phan Văn Giang, duyệt đội quân
danh dự tại Hà Nội, ngày 29/07/2021. AP - Nguyen Trong Duc
Washington và Bắc Kinh cùng đang nhìn về Hà Nội
vào lúc bộ trưởng Quốc Phòng Lloyd Austin hội đàm với đồng nhiệm Việt Nam
Phan Văn Giang. Sau 25 năm bình thường hóa quan hệ, Việt Nam và Mỹ, vốn là
cựu thù, ngày càng thúc đẩy hợp tác quân sự. Đây sẽ là một trong những điểm
chính được bộ trưởng Quốc Phòng, Lloyd Austin, thảo luận với các lãnh đạo Việt
Nam hôm nay (29/07/2021).
Trả lời báo South China Morning Post, chuyên
gia về Đông Nam Á, Lê Hồng Hiệp, Viện nghiên cứu Yusof Ishak tại
Singapore đánh giá : Những tham vọng trong khu vực của Trung Quốc càng lớn, thì
Việt Nam và Mỹ « càng chú trọng nhiều hơn vào việc tiếp tục đẩy mạnh
hợp tác quân sự song phương, đặc biệt là tại Biển Đông ». Thêm vào đó,
Việt Nam là một trong những quốc gia có lập trường cứng rắn nhất, cưỡng lại
Trung Quốc dùng bản đồ 9 đoạn khẳng định chủ quyền với gần hết Biển
Đông.
Theo giới phân tích, do quá khứ lịch sử chiến
tranh Mỹ - Việt, do quan hệ giữa hai nước Việt - Trung đều do đảng Cộng Sản độc
quyền lãnh đạo, tới nay hợp tác quân sự luôn luôn là một điểm nhậy cảm trong
quan hệ Hoa Kỳ - Việt Nam. Tuy nhiên, từ 2014 sau sự kiện giàn khoan dầu của
Trung Quốc hiện diện trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam tại Biển Đông
trong 10 tuần lễ liên tiếp, các chính quyền Mỹ liên tiếp đều dành cho Việt Nam
nhiều ưu ái, và có những dấu hiệu cho thấy dường như có khuynh hướng « trông
cậy » vào Việt Nam nhiều hơn.
Thứ nhất là trong cuộc điều trần tại Thượng Viện
đầu tháng 07/2021, ông Marc Knapper, người vừa được tổng thống Biden bổ nhiệm
làm đại sứ tại Việt Nam, đã nêu khả năng Mỹ xem Việt Nam là một « đối
tác chiến lược ». Theo phân tích của giáo sư Carlyle Thayer, Học Viện
Quốc Phòng Úc, bộ trưởng Lloyd Austin đến Hà Nội lần này là nhằm « thăm
dò » ý kiến của giới lãnh đạo Việt Nam về kịch bản này. Theo giáo
sư Thayer, tướng Lloyd Austin và các lãnh đạo Việt Nam sẽ « trao đổi
về tầm nhìn chiến lược, về cách xử lý trong quan hệ với Trung Quốc, và về những
ưu tiên của phía Việt Nam trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng cho giai đoạn sắp tới ».
Dấu hiệu thứ nhì là đối với Washington, Việt
Nam ngày càng trở thành một mắt xích quan trọng trong chiến lược Ấn Độ - Thái
Bình Dương, do vậy có nhiều khả năng Việt Nam mua vũ khí và trang thiết bị quân
sự của Hoa Kỳ. South China Morning Post nhắc lại, từ 2016 Mỹ đã dỡ bỏ cấm vận
vũ khí với Việt Nam, nhưng nguồn cung cấp chính của Việt Nam tới nay vẫn là
Nga. Năm 2017, tổng thống Trump từng trực tiếp khuyến khích Hà Nội trang bị tên
lửa và hệ thống phòng thủ của Hoa Kỳ.
Tờ báo Hồng Kông này còn trích dẫn tiến sĩ Phạm
Quang Minh, nguyên viện trưởng trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn Hà Nội,
nhắc lại mong muốn của Mỹ cung cấp vũ khí cho Việt Nam và các trang
thiết bị quân sự của Hoa Kỳ cho phép Việt Nam tăng cường khả năng phòng thủ
trong bối cảnh căng thẳng gia tăng tại Biển Đông.
Các ý định đó của Mỹ sẽ khiến Trung Quốc không
hài lòng. Chưa bao giờ Bắc Kinh chấp nhận để cho Việt Nam được giúp đỡ tăng cường
sức mạnh quân sự, thậm chí cho dù là từ Nga. Vẫn chuyên gia Lê Hồng Hiệp,
được South China Morning Post trích dẫn, cho rằng «Trung Quốc không muốn
Việt Nam và Mỹ đẩy mạnh quan hệ quân sự », hay Hoa Kỳ giúp đỡ bất
kỳ một quốc gia nào khác trong khu vực trên phương diện này.
Câu hỏi còn lại là về mặt an ninh và quân sự,
Việt Nam sẽ hợp tác với Mỹ đến mức độ nào ? Còn về phía Trung Quốc, như một
số nhà phân tích ghi nhận, có nhiều khả năng Bắc Kinh tránh công khai lên tiếng
về hợp tác Mỹ - Việt, nhưng ở hậu trường, Trung Quốc có thể có những tính toán
nào khác và sẽ kiên nhẫn với Việt Nam cũng như với các đối tác « hữu
nghị với Mỹ » ở Đông Nam Á này trong bao lâu ? Một câu hỏi
khác đang đặt ra đó là sự can thiệp dồn dập của Hoa Kỳ trong khu vực này
liệu có nguy cơ khiến Trung Quốc càng tỏ thái độ quyết đoán hơn nữa hay
không ?
Điều chắc chắn là chuyến công du Việt Nam lần
này của bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ nhằm hai mục tiêu, vừa thăm dò ý định của Hà Nội
vừa nhằm quan sát phản ứng của Bắc Kinh.
****
CÁC NỘI DUNG LIÊN
QUAN
Để
tranh giành ảnh hưởng với Trung Quốc, Mỹ coi Đông Nam Á là trọng tâm trong chiến
lược an ninh
Bộ
trưởng Quốc Phòng Mỹ thăm Việt Nam, trọng tâm là hợp tác quân sự và an ninh
Mỹ
: Một thượng nghị sĩ yêu cầu bộ trưởng Quốc Phòng thúc đẩy hợp tác quân sự với
Đông Nam Á
No comments:
Post a Comment