Tue,
05/05/2015 - 01:27 — nguyenthituhuy
2. Nguyện vọng về việc
chôn cất.
Đọc
cả hai bản gốc di chúc còn lại ta thấy rằng việc chôn cất sau khi chết là một
việc vô cùng quan trọng đối với Hồ Chí Minh. Quan trọng đến mức trong bản di
chúc thứ hai, ông đưa việc này lên đầu văn bản, thay vào vị trí dành cho Đảng
trong bản di chúc thứ nhất.
Cần
nhấn mạnh rằng mong muốn của ông Hồ về việc hỏa táng là không thay đổi. Đó là
mong muốn duy nhất của ông.
Theo
những gì được ông trực tiếp trình bày trong di chúc, thì ông muốn làm gương cho
hình thức hỏa táng, vốn không phải là một truyền thống của người Việt, vì các
lý do được ông giải thích rõ : « Tôi yêu cầu thi hài tôi được đốt
đi, tức là “hỏa táng”. Tôi mong rằng cách “hỏa táng” sau này sẽ được phổ biến.
Vì như thế đối với người sống đã tốt về mặt vệ sinh, lại không tốn đất ruộng.
Khi ta có nhiều điện, thì “điện táng” càng tốt hơn. »
Câu
này được giữ nguyên trong cả hai văn bản. Chứng tỏ đó là ý nguyện bất di bất dịch
của Hồ Chí Minh, điều mà ông đã suy ngẫm rất kỹ. Hơn nữa ông dùng chữ
« yêu cầu », chứ không phải « đề nghị ». Đó là một mệnh lệnh.
Để thấy rằng nguyện vọng này là một nguyện vọng hết sức quan trọng.
Tóm
lại, những điều ông Hồ giữ nguyên trong cả hai bản di chúc : di nguyện chọn
hình thức hỏa táng, không tổ chức tang lễ linh đình, tránh lãng phí thời giờ và
tiền bạc của nhân dân.
Dưới
đây là các thay đổi liên quan đến việc chôn cất tro, sau khi hỏa táng :
Ở
văn bản năm 1965 có ba đoạn ngắn, tôi trích nguyên văn:
Tro
xương thì
tìm một quả đồi mà chôn. Gần Tam Đảo và Ba Vì như hình có nhiều đồi tốt. Trên mộ,
nên xây 1 cái nhà zản đơn, rộng rãi, chắc chắn, mát mẻ để những người đến thăm
viếng có chỗ ngỉ ngơi.
Nên
có kế hoạch trồng cây trên đồi. Ai đến thăm thì trồng một cây
làm kỷ niệm. Trồng cây nào fải tốt cây ấy. Lâu ngày, cây nhiều thành rừng, sẽ tốt
cho fong cảnh và lợi cho nông nghiệp.
Nếu
tôi qua đời trước ngày nước ta được thống nhất, thì nên gửi một ít tro xương cho
đồng bào miền Nam.
Ở văn bản năm 1968 cũng có ba đoạn, tôi trích
nguyên văn :
Tro thì chia làm 3
fần, bỏ vào 3 cái hộp sành. Một hộp cho miền Bắc. Một hộp cho miền Trung.
Một hộp cho miền Nam.
Đồng
bào mỗi miền nên chọn l quả đồi mà chôn hộp tro đó. Trên mả, không nên có bia
đá tượng đồng, mà nên xây 1 ngôi nhà zản đơn, rộng rãi, chắc chắn, mát mẻ, để
những người đến thăm viếng có chỗ ngỉ ngơi.
Nên
có kế hoạch trồng cây trên và chung quanh đồi. Ai đến thăm thì trồng một vài
cây làm kỷ niệm. Lâu ngày, cây nhiều thành rừng sẽ tốt cho fong cảnh và lợi cho
nông nghiệp. Việc săn sóc nên zao fó cho các cụ fụ lão.
Đối
chiếu hai văn bản, ta thấy:
Ở
văn bản 1965, Hồ Chí Minh đề nghị chôn toàn bộ tro di hài của ông trên một ngọn
đồi ở miền Bắc, và ông gợi ý ở vùng gần Tam Đảo và Ba Vì. Ông cũng hình dung rằng
ông có thể mất trước khi đất nước thống nhất nên đề nghị gửi một ít tro xương
cho đồng bào miền Nam.
Ở
văn bản năm 1968, Hồ Chí Minh thay đổi ý nguyện. Ông đề nghị chia tro ra ba phần,
nói rõ là bỏ vào 3 cái “hộp sành”, cho cả ba miền Bắc, Trung, Nam. Đồng thời, mỗi
miền chọn một quả đồi để chôn tro di hài.
Điều
thống nhất ở cả hai văn bản là ông đề nghị trồng cây lên đồi, biến nơi chôn cất
thành một rừng cây. (Đọc đến đây hẳn quý độc giả không thể không liên tưởng đến
sự kiện đang là thời sự : lãnh đạo thành phố Hà Nội « thực hiện di
chúc Hồ Chí Minh » bằng cách quyết tâm triệt hạ bằng được 6.700 cây ở thủ
đô, triệt hạ môi trường sống của người dân thủ đô và của chính họ. Đồng thời
quý độc giả hẳn cũng không khỏi ngậm ngùi trước việc những người bảo vệ cây
xanh bị chính quyền đàn áp bắt bớ). Thậm chí ông Hồ còn dặn đến tận chi
tiết nhỏ là việc chăm sóc giao cho các cụ phụ lão, tức là những người đã ở tuổi
nghỉ ngơi, không còn lao động nữa.
Và
mọi người dân Việt Nam đều biết, di nguyện của Hồ Chí Minh đã bị phản bội, cho
tới tận lúc này, đã 46 năm kể từ khi ông mất. Ông Hồ bị phản bội từ di nguyện
quan trọng nhất tới tận từng chi tiết nhỏ nhất của di chúc.
Hẳn
còn có nhiều dịp, cho nhiều người, để phân tích vì sao Hồ Chí Minh chọn chết và
chôn theo cách đó. Cá nhân tôi cũng có những nhận định riêng của mình,
nhưng lúc này chưa phải là lúc đi vào phân tích cụ thể. Như đã nói, ở đây tôi
chỉ trình bày sự đối chiếu giữa hai bản di chúc năm 1965 và 1968 để thấy Hồ Chí
Minh giữ lại điều gì, bỏ đi điều gì. Từ đó xác định điều gì quan trọng đối với
ông, và điều gì đã thay đổi trong nhận thức của ông.
Từ
đó để chúng ta cùng suy nghĩ về bi kịch của Hồ Chí Minh, và bi kịch của cả dân
tộc.
Bi kịch ấy bắt nguồn từ chính con đường
mà Hồ Chí Minh đã lựa chọn : chủ
nghĩa cộng sản, chủ nghĩa xã hội. Con đường mà một nửa châu Âu cũng đã lựa chọn,
nhưng đã từ bỏ, hai thập kỷ sau khi Hồ Chí Minh mất. Hồ Chí Minh mất năm 1969,
bức tường Berlin sụp đổ năm 1989.
Việc
tôi đã làm trên đây là dựa vào các văn bản do Hồ Chí Minh viết, và tôi chỉ thuần
túy nói về các văn bản này, về những gì mà văn bản trình bày, không đi ra ngoài
văn bản, nghĩa là không nói đến Hồ Chí Minh ở những khía cạnh mà văn bản di
chúc không bộc lộ.
Nghĩa
là tôi ý thức được rằng Hồ Chí Minh, cũng như cuộc chiến tranh 54-75 ở Việt
Nam, là nhân vật và sự kiện lịch sử chịu sự đánh giá từ nhiều phía và hết sức
phức tạp. Và tôi cũng đã xác định rõ rằng ở đây tôi không tham gia vào việc
đánh giá về Hồ Chí Minh vì đó không phải là mục đích của bài này, nhưng cũng
không phủ nhận rằng tôi có thể làm việc đó vào một lúc khác.
Nói
về một người đã chết thì dễ ở chỗ là họ chẳng còn sống để tự bảo vệ mình, nên
ai muốn nói gì cũng được. Nhưng cũng khó là ở chỗ làm sao để công bằng đối với
người đã chết, để không hiểu sai họ, cũng chính vì lý do là họ không còn sống để
có thể tự bảo vệ mình.
Vậy,
ý thức về sự công bằng khiến cho tôi tự nhủ rằng, nếu muốn đưa ra nhận xét hay
kết luận về một người đã chết thì phải dựa vào bằng chứng cụ thể và xác thực,
những bằng chứng được xác nhận. Đó là cách của tôi.
Dưới
đây là một vài lời dành cho các bạn thanh niên, sinh viên đang bị tẩy não bởi
phong trào « học tập tư tưởng Hồ Chí Minh », một chiến dịch tuyên
truyền được đảng và Ban Tuyên giáo thực hiện từ nhiều năm nay.
Qua
phân tích của tôi có lẽ các bạn cũng đã thấy rằng bản thân Hồ Chí Minh còn
không quyết định được số phận của mình, không quyết định được về thân xác của
mình. Làm sao ông ấy có thể quyết định tương lai cho cả dân tộc ?
Bản
thân Hồ Chí Minh còn không biết được thể xác của ông ấy sẽ bị đối xử như thế
nào, dù đã hết lòng dặn đi dặn lại từ bản di chúc này đến bản di chúc kia, thì
làm sao ông ấy đảm bảo được cho các bạn con đường lên chủ nghĩa xã hội ?
Làm sao ông ấy đảm bảo được tương lai cho các bạn ?
Chính
các bạn mới là người quyết định tương lai của mình. Chính các bạn mới là người
quyết định lựa chọn con đường nào cho các bạn và cho dân tộc, bởi các bạn là
thành tố hợp thành dân tộc này. Chính các bạn mới là người lựa chọn xây dựng một
xã hội như thế nào để có thể đảm bảo cuộc sống tốt đẹp cho tất cả các bạn.
Chính các bạn, không ai khác, phải gánh lấy trách nhiệm đó.
Các
bạn có trí tuệ là để tự chịu trách nhiệm về hành động, về suy nghĩ, về lựa chọn
của các bạn. Nếu không, trí tuệ của các bạn sẽ dùng vào việc gì ?
Các
bạn không thể đổ lỗi cho Hồ Chí Minh, một người đã chết, về việc các bạn là nạn
nhân của cỗ máy lừa dối khổng lồ mà đảng đang lê khắp mọi thôn cùng ngõ hẻm
trên đất nước này, đang lê khắp mọi trường đại học. Không ! Các bạn phải tự
chịu trách nhiệm nếu để cho người ta biến các bạn thành nạn nhân, nếu để cho
người ta lừa dối các bạn. Vì chính các bạn đã lựa chọn trở thành nạn nhân trong
khi mà các bạn hoàn toàn có thể từ chối cái trò « học tập » dối trá
đó.
Hồ
Chí Minh phải chịu trách nhiệm về những việc ông ấy đã làm khi còn sống (người
ta sẽ còn phân tích nhiều về trách nhiệm của ông ấy).
Nhưng
nay ông Hồ đã chết, ông ấy không còn chịu trách nhiệm về sự lựa chọn của các bạn
ngày hôm nay.
Tôi
có thể nói với các bạn rằng, cá nhân tôi, một người sinh ra sau khi ông Hồ chết,
tôi phải chịu trách nhiệm về mọi việc tôi làm. Tôi không thể nào đổ lỗi cho một
người đã chết trước khi tôi ra đời.
Nếu
tôi thất bại thì đó là lỗi của tôi, vì tôi kém nên tôi thất bại.
Nếu
tôi chọn sai đường, thì đó là lỗi của tôi, vì tôi thiếu hiểu biết nên tôi chọn
sai đường.
Nếu
tôi đặt niềm tin vào nhầm người, thì đó là lỗi của tôi, vì tôi không biết cách
nhìn người.
Nếu
tôi bị lừa, thì đó là lỗi của tôi, vì tôi đã không sử dụng trí tuệ của mình nên
mới để cho người khác lừa.
Những
gì tôi đã làm, tôi phải chịu trách nhiệm. Tôi không có lý do gì để đổ lỗi cho
người khác, lại càng không có lý do gì để đổ lỗi cho một người đã mất.
Tôi
cũng không có lý do gì để đặt số phận mình vào lựa chọn của một người đã chết
(một người mà ngay đến thân xác của mình còn không tự quyết định được, linh hồn
không siêu thoát được suốt từ 46 năm nay). Tôi phải chịu trách nhiệm về lựa chọn
của mình.
Các
bạn cũng vậy. Các bạn là người chịu trách nhiệm về mọi việc các bạn làm, mọi điều
các bạn nghĩ, mọi lựa chọn của các bạn. Các bạn là người chịu trách nhiệm về mọi
hậu quả do các bạn gây ra, hay mọi thành công mà các bạn đạt được.
Paris,
5/5/2015
Nguyễn Thị Từ Huy
-----------------------------
Sun,
04/26/2015 - 18:21 — nguyenthituhuy
Thu,
04/23/2015 - 12:09 — nguyenthituhuy
No comments:
Post a Comment