https://tuongnangtien.wordpress.com/2022/02/11/tran-danh-san/
Nơi chương 33, trong cuốn Đèn Cù I (1)
tôi đọc được câu : "Bị đánh đuổi sau Nhân văn – Giai phẩm, Nguyễn Mạnh
Tường đói quá – có lần lả đi ở đường Trần Hưng Đạo…"
Bộ thiệt vậy sao?
Thiệt chớ! Chính người trong cuộc cũng khẳng định
vậy mà:
“Chúng tôi có một con chó do bạn bè cho. Nó rất
khôn và chúng tôi yêu nó lắm. Nhưng nó đã già và chúng tôi không còn khả năng
mua cho nó thịt và những thức ăn tăng sức, nó không còn sức đứng lên trong chuồng,
ngẩng đầu nhìn tất cả chúng tôi, với một ánh mắt tin yêu của loài vật, chắc chắn
với những dòng nước mắt và một nỗi buồn sâu thẳm vì đã đến lúc phải rời chủ.
Chúng tôi bật khóc khi nó nấc những hơi thở cuối cùng…” (Nguyễn Mạnh Tường, Un
Excommunié – Hanoi, 1954 -1991: Procès d’un intellectuel. Trans Nguyễn Quốc
Vĩ – Kẻ Bị Mất Phép Thông Công
Hà Nội, 1954-1991: Bản Án Cho Một Trí Thức).
Ủa! Sao luật sư ở bên Tây về (với hai cái bằng
tiến sỹ lận) mà đói dữ vậy cà?
Theo nhiều người thì vì Nguyễn Mạnh Tường có
“dây dưa” với nhóm Nhân Văn nên bị trừng trị. Cũng không ít kẻ nghĩ rằng ông bị
chế độ hiện hành “chôn sống” vì đã trót dại lên tiếng (“Qua Những
Sai Lầm Trong Cải Cách Ruộng Đất – Xây Dựng Quan Điểm Lãnh Đạo”) trong
một phiên họp của Mặt Trận Tổ Quốc, vào hôm 30 Tháng Mười, 1956.
Thực ra, số phận của Nguyễn Mạnh Tường (nói
riêng) và đám luật sư miền Bắc (nói chung) đã được “an bài” trước đó:
“Ngày 17-11-1950, Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh
số 158-SL, quyết định việc bổ sung cán bộ công nông vào ngạch thẩm phán và
thăng bổ các thẩm phán toà án nhân dân huyện lên toà án nhân dân tỉnh… Từ đây,
theo ông Vũ Đình Hòe : ‘các thẩm phán huyện, đa số là đảng viên cộng sản, chỉ
qua lớp chính trị và nghiệp vụ’. Quan điểm lựa chọn thẩm phán chủ yếu ‘đứng
trên lập trường nhân dân’ của Hồ Chí Minh đã ảnh hưởng lâu dài đến nền tư pháp
Việt Nam.” (Huy Đức. Bên
Thắng Cuộc, tập II. OsinBook, USA: 2012).
Muốn biết cái nền tư pháp công nông hóa
của bác Hồ “ảnh hưởng lâu dài” ra sao, xin xem qua dáng điệu và cử
chỉ của một vị thầy cãi (được “mời bào chữa” cho ông Hoàng Minh
Chính) sau khi nhân vật này bị bắt lại, vào năm 1996:
“Hôm xử Chính tôi không ra đứng ở cổng toà mà
đến Hồng Ngọc tối trước. Đang trò chuyện thì ông luật sư K. gia đình mời bào chữa
cho Chính đi vào. Một cái bóng lúp xúp. Cụp vai, cúi đầu thì thào dăm ba câu,
cái dáng sợ bị nghe trộm, nhòm trộm. Tuy nhớn nhác nhưng ông trung thực, trước
sau chỉ khe khẽ chối (nhưng lại gắt): Tôi không cãi được… ý gia đình như thế
thì không cãi được đâu.
Hà, con gái cả Chính kêu lên: Thế thì im hả bác? Lúng túng giây lát ông luật sư
lại gắt giọng nhưng vẫn thì thào: Không cãi được mà. Tôi hỏi thế nghĩa là gia
đình nhận tội thì cãi được? Ông nói: Đã nhận thì cần gì cãi. Rồi lúp xúp đi ra.
Ông biết trong bóng tối quanh đây đầy những con mắt lúc này đang theo dõi chặt.
Rồi máy ghi âm. Có khi chụp ảnh nữa. Qua tư thế ọp ẹp, ông cố để lộ rõ ông đầu
hàng Nhà nước.” (T. Đĩnh, s.đ.d., tập II, chương 27).
Giới luật sư ở miền Nam thì không thế: không
“nhớn nhác,” không “lúp xúp,” không “cụp vai,” không “thì thào” gì sất. Đã thế,
họ còn nói rất to (“bằng loa phóng thanh”) cho cả bàn dân thiên hạ nghe luôn:
https://live.staticflickr.com/65535/51886950226_320309ef1c.jpg
https://tuongnangtien.files.wordpress.com/2022/02/1-trandanhsan.png
Trần
Danh San
Sau sự kiện giới trí thức Tiệp Khắc ban hành Hiến
Chương 77 chống lại nhà cầm quyền Cộng Sản Tiệp Khắc, tại Sài Gòn, trong vòng
đai lửa của chế độ mới, hai Luật Sư Trần Danh San và Triệu Bá Thiệp không thể
im lặng. Cả hai đồng hoàn thành văn bản “Tuyên Ngôn Nhân Quyền Của Những Người
Việt Nam Khốn Cùng”
Hai anh và nhóm trí thức bất khuất gồm hơn mười luật sư, giáo sư, kỹ sư trước
1975 hành nghề tại Huế và Sài Gòn đã hẹn nhau chia làm hai ngã tiến theo hai đường
tập trung trước Nhà Thờ Ðức Bà vào chiều ngày 23 Tháng 4, 1977. Trần Danh San
dùng cái loa phóng thanh qua một máy ghi âm nhỏ đọc lên bản ‘Tuyên Ngôn Nhân
Quyền của Những Người Việt Nam Khốn Cùng’ đến cùng đồng bào Sài Gòn, cũng của
miền Nam lẫn miền Bắc đang mong chờ lần phục sinh từ bãi lầy cộng sản…
Trong trại giam Phan Đăng Lưu anh nhận đòn tứ trụ với sức chịu đựng tưởng chừng
như không thực: Với thân hình cao không quá “một thước-sáu” nhận đòn đánh hội đồng
từ bốn tên lực lưỡng chuyên nghiệp tra khảo người.
Sau những trận đòn chạm tới điểm chết, sau những tháng kiên giam nơi hầm tối của
anh, viên cán bộ trưởng trại Phan Đăng Lưu có câu hỏi: Anh có ngừng chống đối
không? Trần Danh San trả lời chắc chắn: Chống đối là điều tất nhiên! Câu trả lời
được nhiều bạn tù nơi Phan Đăng Lưu năm ấy hiện nay đang cư trú tại vùng Nam
Cali nghe rõ. (Phan Nhật Nam. “Trần
Danh San, Tiếng Hò Khoan Đã Tắt”). .
https://tuongnangtien.files.wordpress.com/2022/02/2-trandanhsan.png
Vì sao chúng tôi
tranh đấu
Chưa hết đâu!
Sau đó, khi ở A20 – nơi còn được A-20 Nguyễn
Chí Thiệp mệnh danh là Trại
Kiên Giam – Trần Danh San còn tham gia vào việc làm báo chui (underground
press) nữa kìa:
Anh đã chấp nhận đánh đu với tử thần để vừa cung cấp
cho mọi người những thông tin cập nhật, những bài viết giúp họ mở mang kiến thức,
kiên định lập trường, vừa giữ vai trò điều hợp một số hoạt động đấu tranh ở
trong trại.
Sau khi Vũ Văn Ánh bị cùm trong xà lim rồi bị tuyên phạt ‘biệt giam vô thời hạn’,
tôi được chỉ định làm ‘thư ký tòa soạn’ cho tờ báo. Nhiệm vụ của tôi là tuyển
chọn bài, sửa chữa chút đỉnh chính tả, văn phạm rồi giao cho Hải Bầu, Ngọc Đen
lên khuôn; sau đó tôi kiểm soát lại lần cuối và phát hành. Trần Danh San kín
đáo giao cho tôi một bài viết rất hay: Vì Sao Chúng Ta Tranh Đấu. Tôi đã giao
cho Hải Bầu, Ngọc Đen đăng trong Hợp Đoàn số 4. Bài viết được nhiều anh em tù,
đặc biệt là những anh em tù chính trị có án, ưa thích. (Phạm Đức Nhì. “Nén
Nhang Cho Một Anh Hùng”).
Đến tờ Hợp Đoàn số 5 thì cả đám lần lượt … vô
cùm. Riêng Vũ Ánh, Trần Danh San, Nguyễn Chí Thiệp thì bị cùm hơi lâu khiến A-20
Nguyễn Thanh Khiết đâm ra sốt ruột và xót ruột:
Sáu năm biệt giam
ba muỗng nước, ba muỗng cơm
chưa lần lung lay ý chí
một đời anh – một đời sĩ khí
bước thấp, bước cao cắn nhục mà đi
ngọn bút hiên ngang
thay làn tên mũi đạn
giữa trại thù nét mực chưa phai
Dù thế, dù “sáu năm biệt giam/ ba muỗng nước/
ba muỗng cơm” nhưng Trần Danh San vẫn không hề nao núng:
“Tôi nhớ trại trưởng phân trại E của
A-20, Lê Đồng Vũ mà chúng ta gọi là Tư Nhừ vì hắn mang lon thiếu tá công an, giọng
lúc nào cũng nhừa nhựa như thằng say rượu, không biết nó sẽ rút cây K-54 ra bắn
mình lúc nào, hỏi khích…: ‘Thế nào, anh San còn bẻ gậy chống trời nữa không’.
Trần Danh San đáp tỉnh bơ: ‘Tất nhiên, cán bộ.’ Câu chuyện về bạn có thể
viết được một cuốn tiểu sử rất dày về đời tư, đời công và đời tù của một nhà
tranh đấu.” (Vũ Ánh. “Bài
Điếu Văn Cho Trần Danh San Một A-20 Vừa Ra Đi Vĩnh Viễn”).
Sao Trần Danh San lại quyết liệt và ngang tàng
đến thế?
Câu trả lời có thể tìm được qua câu tâm sự của
chính ông với một người bạn đồng tù:
“Phải
cho thế hệ sau biết để các em, các cháu có thêm nghị lực, dũng khí đi tiếp con
đường chúng ta đi.”
Với ít nhiều chủ quan, tôi tin rằng không ít
quí vị luật sư của thế hệ đến sau (Đặng Đình Bách, Nguyễn Văn Ðài, Lê Công Ðịnh,
Võ An Đôn, Lê Trần Luật, Lê Thị Công Nhân, Lê Quốc Quân, Nguyễn Bắc Truyển …) đều
đã được thừa hưởng cái “dũng khí” từ những người đi trước như Nguyễn Mạnh Tường,
Trần Danh San…
Tưởng Năng Tiến
------------------------
1.- Gởi người cố cựu
như cơn lốc từ trong quá khứ
hốt bụi – tung mù cõi trần ai
rồi bay đi biết mấy năm dài
giờ rớt xuống buồn hiu một cõi
rong chơi một dạo thôi đã đủ
bàn tay nắm lại – bàn tay không
chốn xưa, chuyện cũ giờ như mộng
người đi, rửa sạch nợ tang bồng
hồn về thung lũng thăm trại cũ
đừng đau lòng qua đỉnh núi cao
bạn bè nằm đó thời rách áo
chốn ấy ngày xưa một chiến hào
người đi ! ừ cứ đi như thể
đã cạn một vò rượu tiễn đưa
từ phương Nam theo gió theo mưa
lời vĩnh biệt gởi người cố cựu
nguyễn thanh khiết
12-11-2013
(để vĩnh biệt A20 Trần Danh San)
Bình luận bởi - | 12/02/2022 | Trả
lời
2.- Chuyện
xỉu ở ngoài đường phố.
Câu chuyện Tưởng-Năng-Tiến dẫn ra liên-quan đến con chó sắp chết chứ
không chứng-minh gì về việc Nguyễn-Mạnh-Tường có xỉu-lả hay không.
Lý-do trực-tiếp Nguyễn-Mạnh-Tường bị
khủng-bố
Trong khi nhiều tư-liệu cho rằng ông Nguyễn-Mạnh-Tường chịu chung hệ-lụy với
nhóm NV-GP thì, mười sáu năm sau, xảy ra vụ tranh-luận ở Thượng-viện Hoa-kỳ về
vấn-đề tắm-máu ở Bắc-Việt hồi Cải-cách Ruộng-đất. Lúc bấy-giờ, phong-trào phản-chiến
lên cao…Một trí-thức thiên-tả phản-chiến tên là Gareth Porter muốn viết lại lịch-sử,
có soạn bài Huyền-thoại thảm-sát: xét lại Cuộc Cải-cách Ruộng-đất ở Bắc Việt
(The Myth of the Bloodbath: North Vietnam’s Land reform reconsidered, năm 1969,
duyệt sửa thêm 1-1972), quả-quyết thảm-sát Cải-cách Ruộng-đất ở Bắc-Việt hồi
53-56 chỉ là một huyền-thoại, không có chuyện hàng trăm-ngàn nạn-nhân Liên-quan
đến bài tham-luận của Nguyễn-Mạnh-Tường, Gareth Porter dẫn câu thà chết mười
người oan còn hơn để sót một địch, cho rằng đó là một bịa-đặt.
Sau khi nghe giả-thuyết của Gareth Porter, ủy-ban
tư-pháp Thượng-viện Hoa-kỳ mời chuyên-viên Daniel E Teodoru phản-biện; ghi lại
trong phần 2 của báo-cáo (Giá) Tổn-thất nhân-sự của Cộng-sản Việt-Nam … Bài
báo-cáo của Teodoru và các phụ-đính, đặc-biệt phụ-đính III cho thêm nhiều
chi-tiết về lý-do trực-tiếp Nguyễn-Mạnh-Tường bị trừng-phạt.
Theo đó thì đầu tháng 2-1958, Chủ-tịch Hồ-Chí-Minh thăm Ấn-độ một tuần rồi ghé
về Miến-điện. Hoàng-Văn-Chí kể là Trần-Văn-Đính, Tổng-lãnh-sự ở Rangoon cho hay
là đã phân-phát hết số sách của Hoàng-Văn-Chí (có đăng bài phân-tích
Cải-cách ruộng-đất) cho báo-chí Miến-điện. Khi CT Hồ-Chí-Minh tới thì
báo-chí, đặc-biệt tờ lớn nhất, The Nation, trong mấy ngày liền, đăng nhiều bài
bình-luận về tình-hình nước ta, bao gồm từ cuộc Cải-cách Ruộng-đất đẫm máu, vụ
Nhân-văn (trí-thức) phản-kháng đến vụ nông-dân Quỳnh-lưu nổi dạy, đầy dãy các
câu trích-dẫn của Nguyễn-Mạnh-Tường. Rồi báo-chí “quay” Hồ-Chí-Minh về
tính-cách chuyên-chế của chế-độ. Daniel E. Teodoru kể rằng Chủ-tịch Hồ-Chí-Minh
định thăm Ấn-độ 8 ngày và Miến-điện 7 ngày, nay rút lại, bỏ Miến-điện về sớm
trước chỉ ở có bốn ngày. (22)
Ngay sau đó, đảng và chính-phủ bắt đầu khủng-bố Nguyễn-Mạnh-Tường, đưa ra ba lần
kiểm-thảo mà luật-sư ví như là ba đấu-trường, lần đầu ở Mặt-trận Tổ-quốc, lần
thứ hai ở Đại-học và lần thứ ba, ở trụ-sở Đảng Xã-hội.
Bình
luận bởi bs hiếu | 13/02/2022 | Trả
lời
No comments:
Post a Comment