VIỆT NAM KÝ "HỚ" THUẾ XĂNG DẦU TRONG FTA VỚI HÀN QUỐC : BÀI HỌC CAY ĐẮNG (Khánh An - VOA)

VN ký ‘hớ’ thuế xăng dầu trong FTA với Hàn Quốc: Bài học cay đắng

Khánh An-VOA

Cập nhật: 08.03.2016 03:04

http://www.voatiengviet.com/content/vietnam-ky-ho-thue-xang-dau-trong-fta-voi-han-quoc-bai-hoc-cay-dang/3223153.html

Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nói việc Bộ Công thương Việt Nam thừa nhận đã ký ‘hớ’ điều khoản về thuế xăng dầu trong hiệp định thương mại với ASEAN – Hàn Quốc là một bài học ‘cay đắng’ và ‘đắt giá’ khi Việt Nam bắt đầu tham gia vào sân chơi lớn của thế giới. Khánh An có bài tường thuật chi tiết.

Hôm 7/3, báo Dân Trí dẫn ‘nguồn tin riêng’ nói Bộ trưởng Bộ Công thương Việt Nam Vũ Huy Hoàng vừa báo cáo với Thủ tướng chính phủ về thuế xăng dầu trong Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN – Hàn Quốc (AKFTA) mà báo này nói là ‘vấn đề khá nhạy cảm’.

Theo đó, Bộ Tài chính Việt Nam đã ‘phát hiện thuế suất đối với mặt hàng xăng dầu theo đúng cam kết của Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN – Hàn Quốc là 10%, thấp hơn cam kết trong các hiệp định khác”.

Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương, nói việc ký ‘hớ’ này trước mắt sẽ khiến cho giá xăng dầu nhập từ Hàn Quốc và các nước ASEAN tham gia AKFTA sẽ rẻ hơn giá xăng dầu sản xuất tại Việt Nam, điều này kéo theo các hệ lụy sau:

“Điều ấy làm cho ngân sách của Việt Nam bị thất thu một khoản lớn, và điều quan trọng hơn là nhà máy lọc dầu của Việt Nam cũng sẽ phải được giảm thuế tương đương thì mới có thể cạnh tranh được. Đấy là những khó khăn mà sắp tới đây (Việt Nam) cần phải giải quyết.”

Cuối tháng rồi, nhà máy lọc dầu Dung Quất đã viết ‘thư kêu cứu’ gửi lên thủ tướng chính phủ và ‘dọa’ sẽ đóng cửa nếu vẫn phải chịu mức thuế 20%, cao hơn 10% so với sản phẩm cùng loại nhập từ Hàn Quốc, dẫn đến việc khách hàng chọn mua xăng dầu nhập khẩu để được giá rẻ hơn. Nguy cơ đóng cửa của Dung Quất thậm chí còn tăng lên gấp đôi hoặc hơn nữa trong thời gian sắp tới, khi Hiệp định Thương mại với Nhật Bản được thực hiện và mức thuế nhập khẩu xăng dầu của Nhật Bản cũng là 10%.

Báo Dân Trí cho biết Bộ Tài chính đã có công văn đề nghị Bộ Công thương làm việc với phía Hàn Quốc để ‘sửa’ điều ký ‘hớ’ này, với lý do ‘đây là mặt hàng chiến lược, nhạy cảm cao của Việt Nam’ và Việt Nam phải duy trì bảo hộ mặt hàng này tối thiểu đến năm 2020. Lúc đầu, phía Hàn Quốc nói sẽ tham khảo ý kiến với các bộ về vấn đề này, nhưng sau đó Hàn Quốc trả lời với Việt Nam rằng họ không thể sửa đổi lại các điều khoản đã ký kết.

TS. Lê Đăng Doanh nói trong trường hợp Hàn Quốc không đồng ý sửa đổi, phía Việt Nam chỉ còn một cách cuối cùng để không thực hiện theo thỏa thuận:

“Phía Việt Nam có thể dùng biện pháp cuối cùng là đề nghị tạm thời hoãn chưa thực hiện điều này. Nhưng nếu đề nghị đó mà không được phía Hàn Quốc thực hiện, Việt Nam có thể bị coi là đã vi phạm điều ước mà mình đã ký kết. Đấy cũng là một điều bất lợi cho Việt Nam.”

“Đây là bài học kinh nghiệm cay đắng, đắt giá đối với Việt Nam về việc đàm phán và xét duyệt, thẩm định các kết quả đàm phán đó một cách chuyên nghiệp, phải tính đến tất cả hệ lụy có thể phát hiện được. Tôi nghĩ phía Việt Nam phải có một sự kiểm điểm rất nghiêm túc để rút kinh nghiệm cho trường hợp đáng tiếc này.”

Một trong những biện pháp để hạn chế sai phạm ‘hớ’ như trên, theo TS. Lê Đăng Doanh, Việt Nam cần lập ra các hội đồng chuyên gia độc lập để xem xét các điều khoản sẽ ký kết trong các hiệp định quốc tế một cách ‘rất nghiêm túc’, phân tích những tác động có thể và góp ý kiến với đoàn đàm phán.

TS. Lê Đăng Doanh cho rằng Hiệp định TPP cũng là một trường hợp cần phải xem xét kỹ lưỡng hơn:

“Trong trường hợp của TPP – Hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương – thì hai bên đã thống nhất với nhau là sẽ giữ bí mật. Vì vậy nên việc trưng cầu ý kiến của các cơ quan độc lập cho đến nay rất hạn chế, ngay cả doanh nghiệp cũng ít nhận được thông tin. Tôi nghĩ đây cũng là một trường hợp, mà sắp tới đây Quốc hội thông qua, có thể cần phải có sự xem xét và phân tích kỹ lưỡng hơn.”

Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN-Hàn Quốc được ký kết vào tháng 6/2006 và bắt đầu có hiệu lực từ tháng 7/2007. Hiệp định này đưa ra lộ trình cắt giảm thuế theo 3 nhóm chính là nhóm hàng thông thường, nhóm hàng nhạy cảm và nhóm hàng nhạy cảm cao. Theo cam kết trong hiệp định, Việt Nam sẽ phải xóa bỏ thuế nhập khẩu ít nhất 95% mặt hàng trong Danh mục thông thường vào ngày 1/1/2016 và 100% mặt hàng trong danh mục này vào ngày 1/1/2018. Riêng đối với các mặt hàng thuộc nhóm nhạy cảm và nhạy cảm cao sẽ có lộ trình giảm thuế theo từng nhóm nhỏ, kéo dài đến năm 2021.

Cập nhật: Vào lúc 12:20 tối 7/3, bài viết trên báo Dân Trí mà VOA đề cập tới đã không còn truy cập được nữa. Nhưng bài viết trên đã được sao lưu ở nhiều trang mạng và diễn đàn khác.

------------------------------

Việt Nam đã ký “hớ” điều khoản về xăng dầu với Hàn Quốc và ASEAN

Mạnh Quân  -  Dân Trí

Giaobao.com  -  19.37pm 07-03-2016

http://giaobao.com/tai-chinh-dau-tu/viet-nam-da-ky-ho-dieu-khoan-ve-xang-dau-voi-han-quoc-va-asean/445287.html

Theo nguồn tin riêng của Dân trí ngày 7/3, Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng vừa báo cáo Thủ tướng Chính phủ một vấn đề khá nhạy cảm về thuế...

Cụ thể, theo Bộ Công Thương, ngày 24/9/2015, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đã ký Nghị định thư thứ ba, sửa đổi Hiệp định Thương mại hàng hóa thuộc Hiệp định khung về hợp tác kinh tế toàn diện giữa ASEAN và Hàn Quốc (AKFTA). Một trong những nội dung chính của Nghị định thư này là cập nhật biểu thuế chi tiết dùng cho toàn bộ quá trình cắt giảm thuế theo Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN - Hàn Quốc đã ký từ năm 2006.

Tuy nhiên, trong quá trình chuẩn bị ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định thư trên, Bộ Tài chính đã phát hiện thuế suất đối với mặt hàng xăng dầu theo đúng cam kết của Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN -Hàn Quốc là 10%, thấp hơn cam kết trong các hiệp định khác.

“Tại các diễn đàn đàm phán, chúng ta đang nỗ lực duy trì mức thuế bảo hộ với xăng dầu. Đối với ASEAN, Thị trường nhập khẩu xăng dầu lớn của Việt Nam, thuế suất xăng dầu 20% sẽ được duy trì tới năm 2020. Việc thực hiện mức thuế 10% trong Hiệp định trên sẽ cho phép các nước ASEAN khác cũng được hưởng thuế suất này khi xuất khẩu xăng dầu vào Việt Nam”, Bộ Công Thương nêu rõ điểm bất cập.

Chính vì vậy, theo báo cáo của Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng ký, Bộ Tài chính đã có công văn đề nghị Bộ Công Thương trao đổi với phía Hàn Quốc để điều chỉnh biểu thuế theo lộ trình.

Để “chữa cháy”, cũng theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, tại Hội nghị Ủy ban thực thi Hiệp định FTA ASEAN -Hàn Quốc lần thứ 13 tổ chức vào tháng trước, Việt Nam đã thảo luận ở cấp Trưởng đoàn với Hàn Quốc đề nghị phía Hàn Quốc cho phép Việt Nam điều chỉnh lại mức thuế 20% với lý do “đây là mặt hàng chiến lược, nhạy cảm cao của Việt Nam” mà Việt Nam phải duy trì bảo hộ mặt hàng này tối thiểu đến năm 2020. Ngoài ra, Hàn Quốc vẫn được hưởng thuế suất 10% với xăng dầu theo cam kết VKFTA nên việc điều chỉnh thuế suất AKFTA lên 20% sẽ không ảnh hưởng tới quyền lợi của Hàn Quốc.

Tuy nhiên, mọi chuyện không dễ dàng như đề nghị của Bộ Công Thương dù ban đầu Hàn Quốc có đồng ý tham vấn với các bộ, ngành của nước này để tìm phương án xử lý nhưng sau đó, phía Hàn Quốc cho rằng, việc nâng thuế suất cao hơn mức thuế cơ sở là vi phạm Hiệp định đã ký và sẽ gây ra phản ứng từ các doanh nghiệp của Hàn Quốc cũng như các thành viên ASEAN.

Thứ hai, theo lập luận phía Hàn Quốc, mức thuế cơ sở để thực hiện cắt giảm thuế trong AKFTA là thuế suất MFN 2005. Trong các biểu cam kết cũ, Việt Nam không chi tiết mức thuế suất xăng dầu là 10% mà chỉ ghi MFN. Và cơ quan quản lý của Việt Nam đã áp thuế với xăng dầu không dựa trên mức thuế cơ sở mà tăng giảm theo điều hành trong nước, có thời điểm lên tới 30%. Phía Hàn Quốc tỏ ý lo ngại khi tham vấn nội bộ về việc sửa biểu thuế sẽ lộ ra việc Việt Nam không thực hiện đúng Hiệp định suốt từ năm 2007 đến nay.

Cũng theo Bộ Công Thương, Việt Nam đã đề nghị Hàn Quốc cùng phối hợp để tìm giải pháp cho rắc rối trên. “Trước mắt, giao cấp chuyên viên nghiên cứu, trao đổi các biện pháp kỹ thuật để xử lý vấn đề. Trong khi chưa xử lý được thì Việt Nam chưa thể phê chuẩn Nghị định thư”, Bộ Công Thương nêu.

Do đó, căn cứ trên đề xuất của Bộ Tài chính và nội dung thảo luận với Hàn Quốc, Bộ Công Thương đã báo cáo Thủ tướng cho phép tạm dừng quy trình phê duyệt Nghị định thư nói trên cho đến khi đạt được thỏa thuận với Hàn Quốc về giải pháp thuế với xăng dầu.

Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng cũng nêu, trong khi hai bên đàm phán tháo gỡ vấn đề này, thuế nhập khẩu theo AKFTA sẽ tiếp tục thực hiện trên cơ sở thông tư của Bộ Tài chính đã ban hành và còn hiệu lực.

Mạnh Quân